લંડન: લિઝ ટ્રુસે ગુરુવારે બ્રિટિશ વડા પ્રધાન પદેથી રાજીનામું આપ્યા પછી, તે દેશના વડા પ્રધાનની ખુરશીમાં સૌથી ઓછા સમય સુધી સેવા આપનાર રાજકારણી બની હતી. લિઝ ટ્રસના રાજીનામા બાદ બ્રિટનના આગામી વડાપ્રધાનની રેસ ફરી શરૂ થઈ ગઈ છે. આ સાથે ફરી એકવાર રાજકીય અટકળોનો યુગ શરૂ થયો છે. આવી સ્થિતિમાં ભારતીય મૂળના ઋષિ સુનકનું નામ (Rishi Sunak in British PM Race ) ફરીથી હેડલાઇન્સમાં આવવાનું શરૂ થયું છે.
ઋષિ સુનકને તાજ પહેરાવવામાં આવી શકે: થોડા દિવસો પહેલા જ લિઝ ટ્રુસે ઋષિ સુનકને હરાવીને વડાપ્રધાનની ખુરશી (British PM Race Once Again) સંભાળી હતી. કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટીના ઘણા સાંસદોએ સુનકની નીતિઓને સમર્થન આપ્યું ન હતું. જો કે, હવે બદલાયેલા સંજોગોમાં એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે, તે સમયે સુનકે જે કહ્યું હતું તે બિલકુલ સાચું હતું. જો લોકો તેમની સાથે સહમત થાય અને કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટીના સાંસદોએ ટેકો આપ્યો તો ભારતીય મૂળના ઋષિ સુનકને તાજ પહેરાવવામાં આવી શકે છે. ચાલો બ્રિટનના આગામી વડા પ્રધાનની રેસ વિશે વિગતવાર જાણવાનો પ્રયાસ કરીએ.
લિઝ ટ્રુસને 45 દિવસમાં રાજીનામું આપવાની ફરજ પડી હતી: ઇંગ્લેન્ડના વડા પ્રધાન લિઝ ટ્રુસને વડા પ્રધાન પદ પરથી રાજીનામું (PM Race Once Again After Liz Truss Resignatio) આપવાની ફરજ પડી હતી કારણ કે કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટીના ટોરી સભ્યોએ તેણીને છોડી દીધી હતી. હવે એવું માનવામાં આવે છે કે આગામી શુક્રવાર એટલે કે 28 ઓક્ટોબર સુધીમાં બ્રિટનને બીજા નવા વડાપ્રધાન મળી શકે છે. તે જ સમયે, વિરોધ પક્ષના લોકોએ નવેસરથી ચૂંટણીની માંગ શરૂ કરી દીધી છે. બ્રિટનમાં ચાલી રહેલા રાજકીય મડાગાંઠને કારણે વડાપ્રધાન લિઝ ટ્રુસે માત્ર 45 દિવસમાં પોતાના પદ પરથી રાજીનામું આપી દીધું છે. તે પોતાની આર્થિક નીતિઓને કારણે પાર્ટીના નિશાના હેઠળ આવી હતી. તેમના પક્ષના સભ્યોએ તેમને છોડી દીધા છે.
ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન બોરિસ જ્હોન્સન: 6 અઠવાડિયા પહેલા બોરિસ જ્હોન્સનના રાજીનામા બાદ તેમના સ્થાને લિઝ ટ્રુસને વડાપ્રધાન તરીકે પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા. તેમના રાજીનામા બાદ બ્રિટનમાં ફરી એકવાર નવા વડાપ્રધાનને લઈને ચર્ચાઓ શરૂ થઈ ગઈ છે. આખરે બ્રિટનના આગામી વડાપ્રધાન કોણ હશે તે અંગે તમામ પ્રકારની અટકળો લગાવવામાં આવી રહી છે. હાલમાં તમામની નજર ફરી એકવાર ભારતીય મૂળના ઋષિ સુનક પર ટકેલી છે. તેઓ વડાપ્રધાન બનવાની રેસમાં સૌથી આગળ આવી ગયા છે. અગાઉ કરવામાં આવેલા એક સર્વેમાં, ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન બોરિસ જ્હોન્સન 10 ડાઉનિંગ સ્ટ્રીટમાં ટોચનું સ્થાન મેળવવા માટે સૌથી લોકપ્રિય ઉમેદવાર હોવાનું કહેવાય છે. સર્વેમાં 32 ટકા લોકોએ તેમને ટોચના ઉમેદવાર તરીકે પસંદ કર્યા હતા, જ્યારે ઋષિ સુનકને ટોચના પદ પર 23 ટકા લોકો વોન્ટેડ હતા. હવે બદલાયેલી સ્થિતિમાં પૂર્વ વડાપ્રધાન બોરિસ જ્હોન્સનનું સ્ટેન્ડ જોવું પડશે અને સમજવું પડશે કે સાંસદોમાં તેમની સાથે કેટલું સમર્થન છે.
વધુ ચહેરાઓ રેસમાં સામેલઃ લિઝ ટ્રસના રાજીનામાથી કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટીના ઘણા વધુ ચહેરાઓ પણ બ્રિટનના આગામી વડાપ્રધાનની રેસમાં સામેલ થતા જોવા મળી રહ્યા છે. આ ચહેરાઓમાં ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન બોરિસ જ્હોન્સન, પેની મોર્ડાઉન્ટ, સંરક્ષણ પ્રધાન બેન વોલેસ, આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર સચિવ કેમી બેડેનોક, વિદેશ પ્રધાન જેમ્સ ક્લેવરલી તેમજ તાજેતરમાં રાજીનામું આપનાર સુએલા બ્રેવરમેન પણ રેસમાં છે. જ્યારે પેની મોર્ડાઉન્ટ લિઝ ટ્રુસ તરીકે ચૂંટાયા ત્યારે ઋષિ સુનકનો બગીચો પીએમની રેસમાં ત્રીજા નંબરે હતો. તેને પ્રબળ દાવેદાર તરીકે પણ ગણવામાં આવી રહ્યો છે.
બ્રિટિશ પીએમની રેસમાં 7 નામ છે. પરંતુ અહીં આગામી વડાપ્રધાનની રેસમાં ત્રણથી વધુ ઉમેદવારો ઊભા રહેવું મુશ્કેલ છે. હકીકતમાં, બ્રિટિશ સંસદમાં કુલ 357 ટોરી સાંસદો (કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટીના સાંસદો) છે. મતપત્ર મેળવવા માટે ઉમેદવારને લગભગ 100 ટોરી સાંસદોના સમર્થનની જરૂર હોય છે. આ રીતે, આગામી વડા પ્રધાનની રેસમાં ઉમેદવારોની સંખ્યા ત્રણથી વધુ નહીં હોય.
કેટલો સરળ છે સુનકનો રસ્તોઃ લોકોનું કહેવું છે કે વડાપ્રધાનની રેસમાં આગળ રહેલા સુનકનો રસ્તો એટલો સરળ નથી, પરંતુ ગત વખતે તેમને બીજી પસંદગી તરીકે જે રીતે પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા. આ વખતે તે પ્રથમ પસંદગી બની શકે છે. પરંતુ સુનકના માર્ગમાં સૌથી મોટો અવરોધ બોરિસ જ્હોન્સન છે. સુનક પર પાર્ટીના લોકોનો આરોપ છે કે સુનકે બોરિસ જ્હોન્સન સાથે દગો કર્યો છે. લિઝ ટ્રુસ ખુરશી છોડ્યા પછી બોરિસ જ્હોન્સન પુનરાગમન કરવાનો પ્રયાસ કરી શકે છે. રાજીનામું આપ્યા પછી જ્હોન્સને પોતાને લો પ્રોફાઇલ રાખ્યા છે. તે વેઈટ એન્ડ વોચની નીતિ અપનાવી રહ્યો છે.
ભારતીય મૂળના ઋષિ સુનક બ્રિટનના આગામી વડા પ્રધાન બનવાની સંભાવના છે, એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે 2015માં પહેલીવાર બ્રિટિશ સંસદમાં આવ્યા બાદ તેમણે જે રીતે પોતાની રાજકીય ઓળખ બનાવી છે, તેના પરથી એવું લાગે છે કે તેમને કોઈ વ્યક્તિ તરીકે જોઈ શકાય છે. અન્યથા. હરાવી શકશે નહીં. તેમણે અગાઉના વડા પ્રધાન બોરિસ જ્હોન્સનની વ્યૂહરચનાને ઘણી બાબતોમાં ટેકો આપ્યો હતો અને યુરોપિયન યુનિયનમાંથી બ્રિટનની બહાર નીકળવાને યોગ્ય ઠેરવ્યું હતું. 2015માં જ્યારે ઋષિ સુનક પહેલીવાર સાંસદ બન્યા ત્યારે તેમણે ભગવદ ગીતા પર હાથ રાખીને શપથ લીધા હતા.
કોણ છે ઋષિ સુનકઃ ઋષિ સુનકના માતા-પિતા મૂળ પંજાબના હતા, જેઓ પાછળથી ઈંગ્લેન્ડમાં સ્થાયી થયા હતા. સુનકનો જન્મ યુકેના હેમ્પશાયર શહેરમાં થયો હતો. આ પછી ઋષિએ અમેરિકાની સ્ટેનફોર્ડ યુનિવર્સિટીમાંથી એમબીએ કરવાની સાથે ઓક્સફર્ડ યુનિવર્સિટીમાંથી રાજકારણ, ફિલોસોફી અને અર્થશાસ્ત્રનો અભ્યાસ કર્યો. રાજકારણમાં ઋષિ સુનક આવતા પહેલા તેણે બીજી ઘણી જગ્યાએ હાથ અજમાવ્યો હતો. અગાઉ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ બેંક ગોલ્ડમેન સૅશ અને હેજ ફંડ્સમાં કામ કર્યા બાદ સુનકે એક ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ફર્મની પણ સ્થાપના કરી હતી. ઋષિ સુનકની માતા ફાર્માસિસ્ટ છે અને નેશનલ હેલ્થ સર્વિસ (NHS)માં કામ કરે છે. જ્યારે ઋષિ સુનકના પિતા ઓક્સફર્ડ યુનિવર્સિટી અને સ્ટેનફોર્ડ યુનિવર્સિટીમાંથી ગ્રેજ્યુએટ હોવાનું કહેવાય છે.
ઋષિ સુનક નારાયણ મૂર્તિના જમાઈ પણ છે: આ સાથે, ઋષિ સુનકને પ્રખ્યાત ભારતીય સોફ્ટવેર કંપની ઈન્ફોસિસના સહ-સ્થાપક નારાયણ મૂર્તિના જમાઈ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. 2009માં તેના લગ્ન નારાયણ મૂર્તિની પુત્રી અક્ષતા સાથે થયા હતા. ઋષિ અને અક્ષતાને બે દીકરીઓ છે, જેમના નામ કૃષ્ણા અને અનુષ્કા છે.
રાજકીય સફર: ઋષિ સુનકને કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટીના ઉભરતા સ્ટાર માનવામાં આવે છે, જેઓ આર્થિક બાબતોની સારી જાણકારી ધરાવે છે. ઋષિ સુનક 2015માં પહેલીવાર સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા. આ પછી, 2018 માં તેઓ સ્થાનિક સરકારમાં મંત્રી તરીકે જોડાયા. 2019માં તેમને ટ્રેઝરીના મુખ્ય સચિવ બનાવવામાં આવ્યા હતા. એટલું જ નહીં, તેમણે વડાપ્રધાન બોરિસ જ્હોન્સનના ચૂંટણી પ્રચાર અભિયાનમાં પણ મોટી ભૂમિકા ભજવી હતી.