નવી દિલ્હીઃ ગુરુવારે ક્વાડ ગ્રૂપના દેશોની એક બેઠક (A meeting of countries of Quad Group held) યોજાઈ હતી જેમાં યુક્રેન પર રશિયાના હુમલાથી ઉભી થયેલી સ્થિતિ અને માનવતા પર તેની અસરો પર પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. આ દરમિયાન વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ફરી એકવાર બંને દેશોને વાતચીત અને કૂટનીતિના માર્ગ પર પાછા ફરવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો. અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ જો બાઈડન (US President Joe Biden), ઓસ્ટ્રેલિયાના વડાપ્રધાન સ્કોટ મોરિસન અને જાપાનના વડાપ્રધાન ફ્યુમિયો કિશિદાએ પણ ડિજિટલ માધ્યમથી આ બેઠકમાં હાજરી આપી હતી.
ક્વાડ એ ચાર દેશોનું છે સંગઠન
ક્વાડ એ ચાર દેશોનું સંગઠન છે. જેમાં ભારત, અમેરિકા, ઓસ્ટ્રેલિયા અને જાપાનનો સમાવેશ થાય છે. આ ચાર દેશો વિશ્વની સૌથી મોટી આર્થિક શક્તિઓ છે. 2007માં જાપાનના તત્કાલિન વડાપ્રધાન શિન્ઝો આબે દ્વારા તેને ચતુર્ભુજ સુરક્ષા સંવાદ અથવા ક્વાડ તરીકે ઔપચારિક સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું હતું. વડાપ્રધાન કાર્યાલય (PMO) દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, "યુક્રેનની સ્થિતિ અને માનવતા પર તેની અસર પર પણ બેઠકમાં ચર્ચા કરવામાં આવી હતી." નિવેદન અનુસાર, વડાપ્રધાને બંને દેશોને વાતચીત અને રાજદ્વારી તરફ પાછા ફરવાની ભારતની અપીલનો પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો.
આ પણ વાંચો: રશિયન સેનાએ થર્મોબેરિક હથિયારો અને ક્લસ્ટર બોમ્બનો કર્યો ઉપયોગ: યુક્રેન
સપ્ટેમ્બરમાં વોશિંગ્ટનમાં ક્વાડ બેઠકમાં લીધેલી પહેલોની પ્રગતિની સમીક્ષા કરી
PMOએ જણાવ્યું હતું કે, ચાર નેતાઓએ દક્ષિણપૂર્વ એશિયાઈ રાષ્ટ્રોના સંગઠન (આસિયાન), હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્ર અને પેસિફિક ટાપુઓની સ્થિતિ સહિત અન્ય સંબંધિત મુદ્દાઓ પર પણ ચર્ચા કરી હતી. આ દરમિયાન વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા (International law), સંયુક્ત રાષ્ટ્ર ચાર્ટર (United Nations Charter)અને તમામ દેશોની પ્રાદેશિક એકતા અને અખંડિતતાના આદર પર ભાર મૂકતા તેમના મહત્વને રેખાંકિત કર્યું હતું. ચાર નેતાઓએ સપ્ટેમ્બરમાં વોશિંગ્ટનમાં ક્વાડ બેઠકમાં લીધેલી પહેલોની પ્રગતિની પણ સમીક્ષા કરી હતી. PMOએ જણાવ્યું હતું કે, "ક્વાડ નેતાઓ આ વર્ષે જાપાનમાં યોજાનારી સમિટમાં નક્કર પરિણામો પ્રાપ્ત કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે સહકારને વધુ તીવ્ર બનાવવા સંમત થયા હતા." વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ બેઠકમાં કહ્યું કે, ક્વાડ ઈન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં શાંતિ, સ્થિરતા અને સમૃદ્ધિને પ્રોત્સાહન આપવાના મહત્વપૂર્ણ ઉદ્દેશ્ય પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જોઈએ.
જાપાનમાં યોજાનારી સમિટના મહત્વાકાંક્ષી એજન્ડા તરફ કામ કરવા સંમત થયા
નિવેદન અનુસાર મોદીએ માનવતાવાદી અને આપત્તિ રાહત, ધિરાણ ટકાઉપણું, સપ્લાય ચેઇન, સ્વચ્છ ઉર્જા, કનેક્ટિવિટી અને ક્ષમતા નિર્માણ જેવા ક્ષેત્રોમાં ક્વાડ દેશો વચ્ચે નક્કર અને વ્યવહારિક સહયોગની હાકલ કરી હતી. નેતાઓ સતત સંપર્કમાં રહેવા અને જાપાનમાં યોજાનારી સમિટના મહત્વાકાંક્ષી એજન્ડા તરફ કામ કરવા સંમત થયા હતા. ગયા વર્ષે માર્ચમાં બાઈડને ક્વાડ લીડર્સની પ્રથમ મીટીંગ ડીજીટલ રીતે હોસ્ટ કરી હતી, અને પછી સપ્ટેમ્બરમાં વોશિંગ્ટનમાં, જૂથના નેતાઓએ શારીરિક રીતે મીટિંગમાં હાજરી આપી હતી જેમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી હાજરી આપવા માટે US ગયા હતા. ક્વાડ ગ્રૂપ રસી ઉત્પાદન, કનેક્ટિવિટી પ્રોજેક્ટ્સ, વિદ્યાર્થીઓની ચળવળ, સ્ટાર્ટઅપને પ્રોત્સાહન આપવા અને ટેક્નોલોજી સહયોગ જેવા ક્ષેત્રોમાં સહયોગ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યું છે. ક્વાડ જૂથના વિદેશ પ્રધાનોએ ગયા મહિને મેલબોર્નમાં વ્યાપક પરામર્શ કર્યો હતો.
આ પણ વાંચો: દસ ભારતીય વિદ્યાર્થીઓના જૂથોમાં સંગઠિત રહો: યુક્રેનમાં વિદેશ મંત્રાલયની નવીનતમ એડવાઈઝરી
નેતાઓએ યુક્રેનમાં વધી રહેલા સંકટને પહોંચી વળવા અંગે ચર્ચા કરી
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને US પ્રમુખ જો બાઈડન સહિતના ક્વાડ નેતાઓ ગુરુવારે નવી માનવતાવાદી સહાય અને આપત્તિ રાહત મિકેનિઝમ બનાવવા માટે સંમત થયા હતા, જે વ્યૂહાત્મક જોડાણને ઈન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં ભાવિ માનવતાવાદી પડકારોને સંચાર કરવા અને સંબોધિત કરવાની મંજૂરી આપે છે. એક ચેનલ બનાવી શકે છે. આ નેતાઓએ યુક્રેનમાં વધી રહેલા સંકટને પહોંચી વળવા અંગે પણ ચર્ચા કરી હતી. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને US પ્રમુખ જો બાઈડન, જાપાનના વડાપ્રધાન ફ્યુમિયો કિશિડા અને ઑસ્ટ્રેલિયન વડાપ્રધાન સ્કોટ મોરિસન સાથે યુક્રેન-રશિયા સંકટ પર સંયુક્ત નિવેદન બહાર પાડીને એવી તમામ અટકળોને ફગાવી દીધી છે કે ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે મતભેદ છે.
યુક્રેનમાં કટોકટીનો સામનો કરતી વખતે વાતચીત માટે ચેનલો પ્રદાન કરશે
વ્હાઇટ હાઉસ દ્વારા જારી કરાયેલ સંયુક્ત નિવેદનમાં જણાવાયું છે કે, "ક્વાડ નેતાઓએ યુક્રેનમાં ચાલી રહેલા સંઘર્ષ અને માનવતાવાદી સંકટ અંગે ચર્ચા કરી હતી અને તેના વ્યાપક અસરોનું મૂલ્યાંકન કર્યું હતું." નિવેદન અનુસાર ચાર નેતાઓ નવી માનવતાવાદી સહાય અને આપત્તિ રાહત મિકેનિઝમ્સ બનાવવા માટે સંમત થયા હતા જે ક્વાડને ભારત-પેસિફિકમાં ભાવિ માનવતાવાદી પડકારોનો સામનો કરવામાં મદદ કરશે અને યુક્રેનમાં કટોકટીનો સામનો કરતી વખતે વાતચીત માટે ચેનલો પ્રદાન કરશે.
