અમદાવાદ સિવિલ મેડિસિટીમાં (Civil Medicity Organ Donation in Ahmedabad ) કિડની, લીવર, સ્વાદુપિંડ, ગર્ભાશય બાદ હવે હૃદયનું પણ પ્રત્યારોપણ સફળતાપૂર્ણ કરવામાં આવ્યું છે. નવલી નવરાત્રિના પ્રથમ નોરતે અમદાવાદ સિવિલ હોસ્પિટલમાં થયેલા 92મા અંગદાન થકી મળેલા હૃદયનું યુ.એન. મહેતા હાર્ટ હોસ્પિટલમાં દાખલ દર્દીમાં પ્રત્યારોપણ (UN Mehta Hospital First heart transplant)કરવામાં આવ્યું છે. અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે, યુ.એન. મહેતા હાર્ટ હોસ્પિટલમાં પ્રથમ વખત હૃદયનું પ્રત્યારોપણ કરવામાં આવ્યું છે.
તમામ સુવિધાઓ એક જ મેડિસિટી કેન્દ્રમાં આ સંદર્ભે આરોગ્ય પ્રધાન ઋષિકેશ પટેલે જણાવ્યું કે, વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ જોયેલા સ્વપ્નના ફળ આજે મળતા થયા છે. એક જ કેમ્પસમાં તમામ મલ્ટિસ્પેશ્યાલિટી સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ બને તે હેતુથી વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના દિશાનિર્દેશ હેઠળ ગુજરાત સરકાર દ્વારા અમદાવાદ સિવિલ મેડિસિટીનું ડેવલપમેન્ટ (Ahmedabad Civil Medicity Development ) કરવામાં આવ્યું છે. હૃદય, કિડની, કેન્સર, દાંત, આંખ, મહિલાઓ અને બાળ રોગ સહિતની તમામ પ્રકારની સુવિધાઓ એક જ મેડિસિટી કેન્દ્રમાં ઉપલબ્ધ બની છે, જેનો લાભ દર્દીઓને સરળતાથી મળી રહ્યો છે.
સિવિલ હોસ્પિટલ કેમ્પસનું ડેવલપમેન્ટ અમદાવાદ સિવિલ મેડિસિટીની તર્જ પર વડોદરા, સુરત અને રાજકોટમાં પણ સિવિલ હોસ્પિટલ કેમ્પસનું ડેવલપમેન્ટ કરવામાં આવી રહ્યું છે. સિવિલ હોસ્પિટલે આદરેલા અંગદાનના સેવાયજ્ઞના પરિણામે 21 મહિનામાં 92 જેટલા અંગદાન થયા છે. જેમાં મહત્વની વાત એ છે કે, અંગદાનમાં મળેલા અંગોનું સિવિલ મેડિસિટીની જ કિડની ઈન્સ્ટીટ્યૂટમાં કિડની , લીવર, સ્વાદુપીંડ અને યુટ્રસનું પ્રત્યારોપણ કરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં વધુ એક પ્રત્યારોપણનો ઉમેરો થઇને સરકારી હોસ્પિટલમાં હૃદયનું પ્રત્યારોપણ પણ હવે શરૂ થયું છે.
પરિવારજનોનું કાઉન્સેલિંગ કરીને અંગદાન સિવિલ હોસ્પિટલના 92મા અંગદાનની વિગતો જોઇએ તો, મૂળ યુ.પી.ના અને ગુજરાતમાં સ્થાયી થયેલા 24 વર્ષના રોહિત એકાએક પડી જતા માથાના ભાગમાં ગંભીર ઇજા થઇ હતી. ઇજા ગંભીર હોવાથી પરિવારજનો તેને ખાનગી હોસ્પિટલમાં લઇ ગયા ત્યારબાદ તેને વધુ સઘન સારવાર માટે સિવિલ હોસ્પિટલમાં રીફર કરવામાં આવ્યા હતા. સિવિલ હોસ્પિટલના તબીબોના અથાગ પ્રયાસો બાદ પણ હાલત અતિ ગંભીર બનતાં અંતે 26મી સપ્ટેમ્બરના રોજ તેમને બ્રેઇનડેડ જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા. તબીબો દ્વારા બ્રેઇન ડેડ જાહેર કર્યા બાદ સિવિલ હોસ્પિટલની ટીમ દ્વારા (Family Counseling by Civil Hospital team) પરિવારજનોનું કાઉન્સેલિંગ કરીને અંગદાન માટેની પ્રેરણા આપવામાં આવી.
પરિવારજનોએ પણ અંગદાન માટે સંમતિ દર્શાવી રોહિતને રીટ્રાઇવલ સેન્ટરમાં લઈ જવામાં આવ્યા હતા. 8 કલાકની મહેનત બાદ બે કિડની, એક લીવર અને હૃદયનું દાન મળ્યું હતું. જેમાંથી હૃદયને સૌ પ્રથમ વખત સિવિલ મેડિસિટીની જ યુ.એન. મહેતા હાર્ટ હોસ્પિટલમાં (UN Mehta Hospital) દાખલ 16 વર્ષના ગાંધીનગરના યુવકમાં પ્રત્યારોપણ માટે મોકલવામાં આવ્યું હતું.
હૃદયની ગંભીર બીમારી ઘોરણ 12માં ભણતા અને ગાંધીનગરમાં રહેતા આ યુવકને છેલ્લા 1 વર્ષથી હૃદયની ગંભીર બીમારી હતી. તેને પેટમાં સતત દુખાવો રહેતો અને અન્ય તકલીફ હોવાના કારણે યુ.એન.મહેતા હાર્ટ હોસ્પિટલમાં તપાસ અર્થે લાવવામાં આવ્યા હતા, જ્યાં તેને જમણી બાજુના હૃદયમાં કાર્ડિયાક માયોપથી (Cardiac myopia in the heart) અને હૃદયની ગતિવિધિની અનિયમિતતા જોવા મળી એટલે કે હૃદય ફેલ થઇ જવાનું નિદાન થયું હતું. જેનો એક માત્ર વિકલ્પ પ્રત્યારોપણ હતું.
યુવકને હૃદયનું દાન મળ્યું રાજ્ય સરકાર, સિવિલ હોસ્પિટલ અને SOTTOએ આદરેલા અંગદાન અને પ્રત્યારોપણના યજ્ઞના પરિણામે ફક્ત એક વર્ષના ટૂંકકા ગાળામાં હૃદયરોગની ગંભીર બીમારીથી પીડાઈ રહેલા યુવકને હૃદયનું દાન મળ્યું, જે સરકારની વિવિધ યોજનાઓ અંતર્ગત સંપૂર્ણપણે વિનામૂલ્યે પ્રત્યારોપણ પણ કરવામાં આવ્યું હતું. અત્રે નોંધનીય છે કે, હૃદય, ફેફસા જેવા અંગોને ગ્રીન કોરિડોર મારફતે પ્રત્યારોપણ માટે મોકલવામાં આવે છે. જે હવે એક જ કેમ્પસમાં પ્રત્યારોપણ માટે પહોંચતું હોવાના કારણે સમગ્ર પ્રક્રિયા વધુ સઘન બની છે.
દર્દીઓમાં સફળતાપૂર્ણ પ્રત્યારોપણ સિવિલ હોસ્પિટલમાં થયેલા 92 અંગદાનમાં 291 અંગોનું દાન મળ્યું છે. જેમાં 154 કિડની, 97 લીવર, 9 સ્વાદુપિંડ, 24 હૃદય, 6 હાથ, 18 ફેફસા, 2 નાના આંતરડા અને 54 કોર્નિયાનો સમાવેશ થાય છે. જેને 269 દર્દીઓમાં સફળતાપૂર્ણ પ્રત્યારોપણ કરીને નવજીવન આપવામાં સફળતા મળી છે.
આ ડોક્ટર્સે કર્યું દર્દીના હૃદયનું પ્રત્યારોપણ આ દર્દીના હૃદયનું પ્રત્યારોપણ ડૉ. ચિરાગ દોશી, કાર્ડિયાક ટ્રાંસપ્લાન્ટ સર્જન, કાર્ડિયાક સર્જરી વિભાગના પ્રાધ્યાપક અને વડા દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. તેમની સાથે ટીમમાં ર્ડા. કાર્તિક પટેલ, ર્ડા. પ્રતીક માણેક, ર્ડા. આશિષ મડકાઈકર કાર્ડિયાક સર્જન તરીકે સહયોગી બન્યા હતા. કાર્ડિયાક એનેસ્થેટિક તરીકે ડૉ. હેમાંગ ગાંધી, ર્ડા. વિશારદ ત્રિવેદી, ર્ડા. મૃગેશ પ્રજાપતિ, ર્ડા. સુનિલે ફરજ બજાવી હતી. પ્રફુઝીનીસ્ટ ટ્રેઇન્ડ નર્સીગ સ્ટાફ (Prafuzinist trained nursing staff) અને પેરામેડીકલ સ્ટાફ પણ હૃદયના પ્રત્યારોપણને સર્જરીમાં સાથે જોડાયેલો હતો.
દેશની મોટી હૃદયની શૈક્ષણિક સંસ્થા યુ.એન. મહેતા હાર્ટ હોસ્પિટલ (NABH એક્રીડીટેડ) દેશની મોટામાં મોટી હૃદયની શૈક્ષણિક સંસ્થા છે, જેમાં 1251 પથારી ઉપલબ્ધ છે. આ કાર્ય યુ. એન. મહેતા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ કાર્ડિયોલોજી અને રિસર્ચ સેન્ટરના (Institute of Cardiology and Research Centre) ગવર્નિંગ બોર્ડના ચેરમેન તથા આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગના (Department of Health and Family Welfare) મુખ્ય સચિવ મનોજ અગ્રવાલ (IAS)ના માર્ગદર્શનથી અને સંસ્થાના માનદ નિયામકશ્રી ર્ડા. આર.કે. પટેલ, સાહેબના નેતૃત્વમાં થઈ રહ્યું છે.
