ETV Bharat / business

જૂની પેન્શન યોજનાથી કેટલી અલગ છે નવી યોજના, જાણો સંપૂર્ણ માહિતી

જૂની પેન્શન યોજના (Old Pension Scheme) અને નવી પેન્શન યોજના (New Pension Scheme) પર 2004થી રાજકારણ ચાલી રહ્યું છે. સરકારી કર્મચારીઓનો એક વર્ગ હજુ પણ જૂની સિસ્ટમને છોડી રહ્યો નથી. આ મુદ્દે ખુલ્લેઆમ રાજનીતિ થઈ રહી છે અને તેને રાજકીય પક્ષોનું સમર્થન મળવા લાગ્યું છે. રાજસ્થાનના મુખ્યમંત્રીએ જૂની પેન્શન સિસ્ટમને પુનઃસ્થાપિત કરવાની જાહેરાત કરી છે. યુપીમાં અખિલેશે પોતાના ચૂંટણી વચનોમાં તેનો સમાવેશ કર્યો છે. તમામ રાજ્ય સરકારોએ પોતે જૂની પેન્શન સિસ્ટમ હટાવીને નવી પેન્શન સિસ્ટમ અપનાવી હતી, કેન્દ્રએ કોઈ રાજ્ય પર દબાણ કર્યું નથી.

પેન્શન પર રાજનીતિ, જાણો જૂની પેન્શન યોજનાથી કેટલી અલગ છે નવી યોજના
પેન્શન પર રાજનીતિ, જાણો જૂની પેન્શન યોજનાથી કેટલી અલગ છે નવી યોજના
author img

By

Published : Feb 24, 2022, 7:53 AM IST

હૈદરાબાદ: કર્મચારીઓ માટે નવી પેન્શન યોજનાને (New Pension Scheme) બદલે જૂની પેન્શન યોજના (Old Pension Scheme) લાગુ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. નવી પેન્શન સિસ્ટમ 2004 થી અમલમાં છે. તેનો નિર્ણય વાજપેયી સરકારે લીધો હતો. જો કે, ત્યારપછી કેન્દ્ર સરકારે રાજ્યોને સ્વતંત્રતા આપી હતી કે તેઓ પોતપોતાના રાજ્યોમાં જૂની સિસ્ટમ લાગુ કરી શકે છે, પરંતુ ધીમે ધીમે ટેક્સ રાજ્યોએ નવી પેન્શન સિસ્ટમ સ્વીકારી લીધી.

સરકારી કર્મચારીઓનો વર્ગ નવી પેન્શન સિસ્ટમથી હંમેશા ખુશ નથી

સરકારી કર્મચારીઓનો એક મોટો વર્ગ નવી પેન્શન યોજનાથી (New PensionScheme) હંમેશા ખુશ નથી. તેઓ સમયાંતરે તેની સામે અવાજ ઉઠાવતા રહ્યા છે. તેમની માંગ જૂની પેન્શન યોજના (Old Pension Scheme) ફરીથી લાગુ કરવાની છે. જેમાં કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્ય સરકાર બંનેના કર્મચારીઓનો સમાવેશ થાય છે. હવે આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ ઊભો થાય છે કે નવી પેન્શન યોજના અને જૂની પેન્શન યોજનામાં શું તફાવત છે, શું કર્મચારીઓ જૂની યોજના લાગુ કરવા માગે છે કે પછી તે કર્મચારીઓ પર રાજકારણનું વર્ચસ્વ છે. કારણ કે, ઉત્તર પ્રદેશની ચૂંટણી 2022 (Uttar Pradesh Elections 2022) દરમિયાન સમાજવાદી પાર્ટીના અધ્યક્ષ અખિલેશ યાદવે જૂની પેન્શન યોજના લાગુ કરવાની જાહેરાત કરી છે.

આ પણ વાંચો: પેન્શનર્સને શક્ય તેટલી વધારે મર્યાદાવાળા NPSમાં પોતાનું યોગદાન પાછું ખેંચવાની મંજૂરી

નવી પેન્શન યોજના 2004થી અમલમાં

નવી પેન્શન યોજના 2004થી અમલમાં છે. આવી સ્થિતિમાં હવે કેટલા કર્મચારીઓ નિવૃત્ત થયા હશે, કોને નવી પેન્શન યોજના હેઠળ પેન્શન મળશે. દેખીતી રીતે, જ્યારે કર્મચારીઓનું એક મોટું જૂથ નિવૃત્ત થશે ત્યારે ઓછામાં ઓછા 10 વધુ વર્ષ લાગશે અને પછી તેઓને આ વ્યવસ્થા હેઠળ લાભો મળશે. જો કે, બંને પ્રણાલીઓનું જ્ઞાન જરૂરી છે, જેથી કરીને તમે બંને સિસ્ટમ વચ્ચેનો મૂળભૂત તફાવત સમજી શકો. ચાલો પહેલા જૂની પેન્શન યોજના વિશે વાત કરીએ. જૂની પેન્શન યોજનામાં એવું શું હતું કે તેના અમલ માટે કર્મચારીઓનું સતત દબાણ રહે છે.

  • નિવૃત્તિ લીધા પછી પેન્શનની સુવિધા એટલે કે દર મહિને એક નિશ્ચિત રકમ મળતી હતી. પેન્શનની સંપૂર્ણ રકમ સરકાર દ્વારા આપવામાં આવી હતી.
  • આ રકમ કર્મચારીના છેલ્લા પગારના 50 ટકા હતી. જો કોઈ કર્મચારી 10 વર્ષની સેવા પછી પણ નિવૃત્ત થાય છે, તો તેને પણ આ જ ફોર્મ્યુલા હેઠળ પેન્શન મળશે.
  • પેન્શન માટે પગાર કાપવામાં આવ્યો ન હતો.
  • નિવૃત્તિ બાદ 16.5 મહિનાનો પગાર ગ્રેચ્યુઈટી તરીકે આપવામાં આવતો હતો.નોકરી દરમિયાન મૃત્યુના કિસ્સામાં, ગ્રેચ્યુઇટી 20 લાખ હતી અને આશ્રિતને પણ સરકારી નોકરી મળશે.
  • પેન્શન દરમિયાન મોંઘવારી ભથ્થું પણ મળતું હતું.
  • જો GPFમાંથી પૈસા ઉપાડવામાં આવે તો તેના પર કોઈ ટેક્સ ચૂકવવો પડતો નથી.
  • પેન્શનરને મેડિકલ એલાઉન્સ પણ મળતું હતું.

2004 કે ત્યાર બાદ નિમણૂક પામેલા લોકોને પેન્શન મળવાની કોઈ ગેરંટી નથી

નવી સિસ્ટમ હેઠળ આ સુવિધાઓ નાબૂદ કરવામાં આવી હતી. આનો અર્થ એ થયો કે 2004 કે ત્યાર બાદ નિમણૂક પામેલા લોકોને પેન્શન મળવાની કોઈ ગેરંટી નથી. તેમને GPFની સુવિધા પણ આપવામાં આવી નથી. નિવૃત્તિ પછી, તમને ન તો તબીબી ભથ્થું મળશે કે ન તો વીમાનો લાભ, ન તો પગાર પંચનો લાભ મળશે કે ન તો મોંઘવારી ભથ્થું. એટલું જ નહીં, નવી પેન્શન યોજનામાં તમારું યોગદાન કેટલું છે તેના પર પેન્શન નક્કી કરવામાં આવ્યું છે. અગાઉની પેન્શન યોજનામાં તમે કેટલા વર્ષ કામ કરો છો તે મહત્વનું નથી, છેલ્લા પગારનો અડધો ભાગ પેન્શન તરીકે આપવામાં આવતો હતો.

  • નવી પેન્શન યોજનામાં તમારું યોગદાન કેટલું છે તેના પર પેન્શન નક્કી કરવામાં આવ્યું છે. અગાઉની પેન્શન સ્કીમમાં તમે કેટલા વર્ષ કામ કરો છો તે મહત્વનું નથી, છેલ્લા પગારનો અડધો ભાગ પેન્શન તરીકે આપવામાં આવતો હતો.
  • નવી સિસ્ટમમાં તમારે દર મહિને પેન્શન માટે યોગદાન આપવું પડશે. નિવૃત્તિ પર, તમે આ રકમમાંથી 60 ટકા ઉપાડી શકો છો, જ્યારે બાકીના 40 ટકામાંથી તમારે વીમા કંપનીનો વાર્ષિકી પ્લાન ખરીદવો પડશે. તમારું પેન્શન આમાંથી મળતા વ્યાજના આધારે નક્કી થાય છે.
  • નવી પેન્શન યોજના હેઠળ ફેમિલી પેન્શન પણ નાબૂદ કરવામાં આવ્યું છે. પેન્શનના નામે પગારમાંથી દર મહિને 10 ટકાની કપાત પણ છે. જો કે, સરકાર નવી પેન્શન યોજનાની રકમનું રોકાણ ઇક્વિટીમાં કરે છે, તેથી તમને તેના પર સારું વળતર મળવાની શક્યતા છે.
  • નવી સિસ્ટમમાં સરકારી કર્મચારીઓના મૂળ પગાર અને ડીએમાંથી 10 ટકા કાપવામાં આવે છે. સરકાર પણ એટલી જ રકમ આપે છે. પરંતુ કેન્દ્ર સરકાર તેના કર્મચારીઓ માટે 14 ટકા યોગદાન આપે છે.

વાજપેયી સરકારની જૂની પેન્શન સિસ્ટમ નાબૂદ કરાઈ અને નવી પેન્શન સિસ્ટમ લાગુ કરાઈ

વાજપેયી સરકાર દ્વારા જૂની પેન્શન યોજના નાબૂદ કરવામાં આવી હતી અને તેની જગ્યાએ નવી પેન્શન યોજના લાગુ કરવામાં આવી હતી. જો કે ત્યારબાદ કેન્દ્રએ સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે આ વ્યવસ્થા કેન્દ્રીય કર્મચારીઓ માટે છે. રાજ્યોને તેનો અમલ કરવાની ફરજ પાડવામાં આવી ન હતી. જો કે, પાછળથી એવું જોવા મળ્યું કે ઘણી રાજ્ય સરકારોએ કેન્દ્રની સમાન પેન્શન યોજના પોતાના અધિકારમાં લાગુ કરી છે.

આ પણ વાંચો: નવી સરકારી પેન્શન યોજના સામે સરકારી કર્મચારીઓની Gujarat High Courtમાં પિટીશન, કોર્ટે સરકારને નોટિસ ફટકારી

અખિલેશ યાદવની સરકાર આવશે તો જૂની પેન્શન યોજના લાગુ કરશે

કેટલાક લોકોનું કહેવું છે કે, નવી પેન્શન યોજનાના અમલ પહેલા ખાતરી આપવામાં આવી હતી કે તે વધુ ફાયદાકારક રહેશે, પરંતુ બાદમાં જ્યારે બધું સાફ થઈ ગયું, ત્યારે કર્મચારીઓને લાગ્યું કે તેમને પહેલાની પેન્શન યોજનામાં વધુ સુવિધાઓ મળી રહી છે. તેનું મહત્વ સમજીને અખિલેશ યાદવે ઉત્તર પ્રદેશની ચૂંટણીમાં તેને મુદ્દો બનાવ્યો. તેમણે એવી પણ જાહેરાત કરી છે કે જો તેમની સરકાર આવશે તો તેઓ તેમના રાજ્યમાં જૂની પેન્શન યોજના લાગુ કરશે.

હૈદરાબાદ: કર્મચારીઓ માટે નવી પેન્શન યોજનાને (New Pension Scheme) બદલે જૂની પેન્શન યોજના (Old Pension Scheme) લાગુ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. નવી પેન્શન સિસ્ટમ 2004 થી અમલમાં છે. તેનો નિર્ણય વાજપેયી સરકારે લીધો હતો. જો કે, ત્યારપછી કેન્દ્ર સરકારે રાજ્યોને સ્વતંત્રતા આપી હતી કે તેઓ પોતપોતાના રાજ્યોમાં જૂની સિસ્ટમ લાગુ કરી શકે છે, પરંતુ ધીમે ધીમે ટેક્સ રાજ્યોએ નવી પેન્શન સિસ્ટમ સ્વીકારી લીધી.

સરકારી કર્મચારીઓનો વર્ગ નવી પેન્શન સિસ્ટમથી હંમેશા ખુશ નથી

સરકારી કર્મચારીઓનો એક મોટો વર્ગ નવી પેન્શન યોજનાથી (New PensionScheme) હંમેશા ખુશ નથી. તેઓ સમયાંતરે તેની સામે અવાજ ઉઠાવતા રહ્યા છે. તેમની માંગ જૂની પેન્શન યોજના (Old Pension Scheme) ફરીથી લાગુ કરવાની છે. જેમાં કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્ય સરકાર બંનેના કર્મચારીઓનો સમાવેશ થાય છે. હવે આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ ઊભો થાય છે કે નવી પેન્શન યોજના અને જૂની પેન્શન યોજનામાં શું તફાવત છે, શું કર્મચારીઓ જૂની યોજના લાગુ કરવા માગે છે કે પછી તે કર્મચારીઓ પર રાજકારણનું વર્ચસ્વ છે. કારણ કે, ઉત્તર પ્રદેશની ચૂંટણી 2022 (Uttar Pradesh Elections 2022) દરમિયાન સમાજવાદી પાર્ટીના અધ્યક્ષ અખિલેશ યાદવે જૂની પેન્શન યોજના લાગુ કરવાની જાહેરાત કરી છે.

આ પણ વાંચો: પેન્શનર્સને શક્ય તેટલી વધારે મર્યાદાવાળા NPSમાં પોતાનું યોગદાન પાછું ખેંચવાની મંજૂરી

નવી પેન્શન યોજના 2004થી અમલમાં

નવી પેન્શન યોજના 2004થી અમલમાં છે. આવી સ્થિતિમાં હવે કેટલા કર્મચારીઓ નિવૃત્ત થયા હશે, કોને નવી પેન્શન યોજના હેઠળ પેન્શન મળશે. દેખીતી રીતે, જ્યારે કર્મચારીઓનું એક મોટું જૂથ નિવૃત્ત થશે ત્યારે ઓછામાં ઓછા 10 વધુ વર્ષ લાગશે અને પછી તેઓને આ વ્યવસ્થા હેઠળ લાભો મળશે. જો કે, બંને પ્રણાલીઓનું જ્ઞાન જરૂરી છે, જેથી કરીને તમે બંને સિસ્ટમ વચ્ચેનો મૂળભૂત તફાવત સમજી શકો. ચાલો પહેલા જૂની પેન્શન યોજના વિશે વાત કરીએ. જૂની પેન્શન યોજનામાં એવું શું હતું કે તેના અમલ માટે કર્મચારીઓનું સતત દબાણ રહે છે.

  • નિવૃત્તિ લીધા પછી પેન્શનની સુવિધા એટલે કે દર મહિને એક નિશ્ચિત રકમ મળતી હતી. પેન્શનની સંપૂર્ણ રકમ સરકાર દ્વારા આપવામાં આવી હતી.
  • આ રકમ કર્મચારીના છેલ્લા પગારના 50 ટકા હતી. જો કોઈ કર્મચારી 10 વર્ષની સેવા પછી પણ નિવૃત્ત થાય છે, તો તેને પણ આ જ ફોર્મ્યુલા હેઠળ પેન્શન મળશે.
  • પેન્શન માટે પગાર કાપવામાં આવ્યો ન હતો.
  • નિવૃત્તિ બાદ 16.5 મહિનાનો પગાર ગ્રેચ્યુઈટી તરીકે આપવામાં આવતો હતો.નોકરી દરમિયાન મૃત્યુના કિસ્સામાં, ગ્રેચ્યુઇટી 20 લાખ હતી અને આશ્રિતને પણ સરકારી નોકરી મળશે.
  • પેન્શન દરમિયાન મોંઘવારી ભથ્થું પણ મળતું હતું.
  • જો GPFમાંથી પૈસા ઉપાડવામાં આવે તો તેના પર કોઈ ટેક્સ ચૂકવવો પડતો નથી.
  • પેન્શનરને મેડિકલ એલાઉન્સ પણ મળતું હતું.

2004 કે ત્યાર બાદ નિમણૂક પામેલા લોકોને પેન્શન મળવાની કોઈ ગેરંટી નથી

નવી સિસ્ટમ હેઠળ આ સુવિધાઓ નાબૂદ કરવામાં આવી હતી. આનો અર્થ એ થયો કે 2004 કે ત્યાર બાદ નિમણૂક પામેલા લોકોને પેન્શન મળવાની કોઈ ગેરંટી નથી. તેમને GPFની સુવિધા પણ આપવામાં આવી નથી. નિવૃત્તિ પછી, તમને ન તો તબીબી ભથ્થું મળશે કે ન તો વીમાનો લાભ, ન તો પગાર પંચનો લાભ મળશે કે ન તો મોંઘવારી ભથ્થું. એટલું જ નહીં, નવી પેન્શન યોજનામાં તમારું યોગદાન કેટલું છે તેના પર પેન્શન નક્કી કરવામાં આવ્યું છે. અગાઉની પેન્શન યોજનામાં તમે કેટલા વર્ષ કામ કરો છો તે મહત્વનું નથી, છેલ્લા પગારનો અડધો ભાગ પેન્શન તરીકે આપવામાં આવતો હતો.

  • નવી પેન્શન યોજનામાં તમારું યોગદાન કેટલું છે તેના પર પેન્શન નક્કી કરવામાં આવ્યું છે. અગાઉની પેન્શન સ્કીમમાં તમે કેટલા વર્ષ કામ કરો છો તે મહત્વનું નથી, છેલ્લા પગારનો અડધો ભાગ પેન્શન તરીકે આપવામાં આવતો હતો.
  • નવી સિસ્ટમમાં તમારે દર મહિને પેન્શન માટે યોગદાન આપવું પડશે. નિવૃત્તિ પર, તમે આ રકમમાંથી 60 ટકા ઉપાડી શકો છો, જ્યારે બાકીના 40 ટકામાંથી તમારે વીમા કંપનીનો વાર્ષિકી પ્લાન ખરીદવો પડશે. તમારું પેન્શન આમાંથી મળતા વ્યાજના આધારે નક્કી થાય છે.
  • નવી પેન્શન યોજના હેઠળ ફેમિલી પેન્શન પણ નાબૂદ કરવામાં આવ્યું છે. પેન્શનના નામે પગારમાંથી દર મહિને 10 ટકાની કપાત પણ છે. જો કે, સરકાર નવી પેન્શન યોજનાની રકમનું રોકાણ ઇક્વિટીમાં કરે છે, તેથી તમને તેના પર સારું વળતર મળવાની શક્યતા છે.
  • નવી સિસ્ટમમાં સરકારી કર્મચારીઓના મૂળ પગાર અને ડીએમાંથી 10 ટકા કાપવામાં આવે છે. સરકાર પણ એટલી જ રકમ આપે છે. પરંતુ કેન્દ્ર સરકાર તેના કર્મચારીઓ માટે 14 ટકા યોગદાન આપે છે.

વાજપેયી સરકારની જૂની પેન્શન સિસ્ટમ નાબૂદ કરાઈ અને નવી પેન્શન સિસ્ટમ લાગુ કરાઈ

વાજપેયી સરકાર દ્વારા જૂની પેન્શન યોજના નાબૂદ કરવામાં આવી હતી અને તેની જગ્યાએ નવી પેન્શન યોજના લાગુ કરવામાં આવી હતી. જો કે ત્યારબાદ કેન્દ્રએ સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે આ વ્યવસ્થા કેન્દ્રીય કર્મચારીઓ માટે છે. રાજ્યોને તેનો અમલ કરવાની ફરજ પાડવામાં આવી ન હતી. જો કે, પાછળથી એવું જોવા મળ્યું કે ઘણી રાજ્ય સરકારોએ કેન્દ્રની સમાન પેન્શન યોજના પોતાના અધિકારમાં લાગુ કરી છે.

આ પણ વાંચો: નવી સરકારી પેન્શન યોજના સામે સરકારી કર્મચારીઓની Gujarat High Courtમાં પિટીશન, કોર્ટે સરકારને નોટિસ ફટકારી

અખિલેશ યાદવની સરકાર આવશે તો જૂની પેન્શન યોજના લાગુ કરશે

કેટલાક લોકોનું કહેવું છે કે, નવી પેન્શન યોજનાના અમલ પહેલા ખાતરી આપવામાં આવી હતી કે તે વધુ ફાયદાકારક રહેશે, પરંતુ બાદમાં જ્યારે બધું સાફ થઈ ગયું, ત્યારે કર્મચારીઓને લાગ્યું કે તેમને પહેલાની પેન્શન યોજનામાં વધુ સુવિધાઓ મળી રહી છે. તેનું મહત્વ સમજીને અખિલેશ યાદવે ઉત્તર પ્રદેશની ચૂંટણીમાં તેને મુદ્દો બનાવ્યો. તેમણે એવી પણ જાહેરાત કરી છે કે જો તેમની સરકાર આવશે તો તેઓ તેમના રાજ્યમાં જૂની પેન્શન યોજના લાગુ કરશે.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.