ETV Bharat / bharat

શંકરાચાર્યના ઉત્તરાધિકારી જાહેર, સદાનંદ સ્વામીને દ્વારકાની જવાબદારી

બ્રહ્મલિન શંકરાચાર્ય સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીના (successors of Swami Swaroopanand) અવસાન બાદ તેમના અનુગામીઓના નામની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદ સરસ્વતીને (Swami Avimukteshwaranand Saraswati) જ્યોતિષપીઠ બદ્રીનાથના વડા અને સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતીને (Swami Sadanand) દ્વારકા શારદા પીઠના વડા બનાવવામાં આવ્યા છે.

શંકરાચાર્યના ઉત્તરાધિકારી જાહેર, સદાનંદ સ્વામીને દ્વારકાની જવાબદારી
શંકરાચાર્યના ઉત્તરાધિકારી જાહેર, સદાનંદ સ્વામીને દ્વારકાની જવાબદારી
author img

By

Published : Sep 12, 2022, 4:52 PM IST

નરસિંહપુર-મધ્ય પ્રદેશઃ દ્વારકાપીઠના શંકરાચાર્ય સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીના (successors of Swami Swaroopanand) અનુગામી કોણ હશે તે નક્કી થઈ ગયું છે. સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદ સરસ્વતીજીને (Swami Avimukteshwaranand Saraswati)જ્યોતિષપીઠ બદ્રીનાથના વડા તરીકે અને સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતીજીને (Swami Sadanand Saraswati) દ્વારકા શારદા પીઠના વડા તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યા છે. સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીના અંગત સચિવ સ્વામી સુબુધાનંદ સરસ્વતી એ શંકરાચાર્યના પાર્થિવ દેહની સામે આ બંનેના નામની જાહેરાત કરી છે.

પરંપરા જાળવીઃ સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીએ તેમના બે શિષ્યોને દંડી સ્વામી પરંપરા અનુસાર શિક્ષણ આપ્યું હતું. જેમાં પ્રથમ અને મોટા શિષ્યો સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતી અને બીજા સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદ સરસ્વતી છે. આ બંને તેમના અનુગામીની રેસમાં સામેલ હતા. એક મહાન શિષ્ય તરીકે, તેમણે સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતીને ઘણી મહત્વપૂર્ણ ફરજો સોંપી છે.તેમને શાસ્ત્રોક્ત પ્રકારની ધાર્મિક વિધિઓ સાથે જોડ્યા છે. શંકરાચાર્ય જ્યારે જીવતા હતા ત્યારે સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતીને દ્વારકા શારદા પીઠના વડા તરીકે નિયુક્ત કર્યા હતા. એટલું જ નહીં ત્યાંની જવાબદારીઓ પણ સોંપી હતી.

સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદઃ અવિમુક્તેશ્વરાનંદ સરસ્વતીજી મહારાજનો જન્મ ઉત્તર પ્રદેશના પ્રતાપગઢમાં થયો હતો. પહેલાનું નામ ઉમાકાંત પાંડે હતું. તેઓ તેમના વિદ્યાર્થી જીવનમાં બનારસ હિન્દુ યુનિવર્સિટીના વિદ્યાર્થી નેતા પણ હતા. તેઓ યુવાનીમાં શંકરાચાર્ય આશ્રમમાં આવ્યા હતા. બ્રહ્મચારીની દીક્ષા સાથે તેમનું નામ બ્રહ્મચારી આનંદ સ્વરૂપ પડ્યું. બનારસમાં શંકરાચાર્ય સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતી દ્વારા તેમને દીક્ષા આપવામાં આવ્યા પછી તેઓ દાંડી સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદ તરીકે ઓળખાયા. તેઓ શંકરાચાર્યના પ્રતિનિધિ તરીકે ઉત્તરાખંડ બદ્રિકાશ્રમમાં જ્યોતિષપીઠનું કામ સંભાળી રહ્યા છે. સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદ સરસ્વતી કાશીમાં શંકરાચાર્યના મઠો અને આશ્રમોની દેખરેખ કરીને તેમના વારસાને આગળ ધપાવે છે. તેઓ શ્રીવિદ્યા મઠમાં રહે છે અને તેની સાથે જ જ્યોતિર્મથ બદ્રિકા આશ્રમ પણ તેમને સોંપવામાં આવ્યો છે. અવિમુક્તેશ્વરાનંદ પાસે અહીંની પરંપરાને ચલાવવાની અને આગળ વધારવાની જવાબદારી છે.

સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતી: દંડી સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતી અને અવિમુક્તેશ્વરાનંદ બ્રહ્મલિન શંકરાચાર્ય સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીના મુખ્ય શિષ્ય છે. માનવામાં આવે છે કે તેમને મહત્વપૂર્ણ જવાબદારીઓ સોંપવામાં આવી શકે છે. આ માહિતી શંકરાચાર્ય આશ્રમ, પરમહંસી ગંગા ક્ષેત્ર, જોતેશ્વરના પંડિત સોહન શાસ્ત્રીએ આપી છે. સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતી મહારાજનો જન્મ નરસિંહપુરના બરગી નામના ગામમાં થયો હતો. અગાઉનું નામ રમેશ અવસ્થી હતું. 18 વર્ષની ઉંમરે તેઓ શંકરાચાર્ય આશ્રમ ગયા. બ્રહ્મચારીની દીક્ષા લેવાથી તેમનું નામ બ્રહ્મચારી સદાનંદ પડ્યું. બનારસમાં શંકરાચાર્ય સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતી દ્વારા દાંડીની દીક્ષા લીધા પછી, તેઓ દાંડી સ્વામી સદાનંદ તરીકે ઓળખાયા. સદાનંદ ગુજરાતમાં દ્વારકા શારદાપીઠમાં શંકરાચાર્યના પ્રતિનિધિ તરીકે સેવા આપી રહ્યા છે.

બીજું નામ હેડલાઇન્સમાં: સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીના અંગત સચિવ સ્વામી સુબુધાનંદ સરસ્વતી. સ્વામી સુબુધાનંદ હંમેશા શંકરાચાર્ય સાથે પડછાયાની જેમ રહેતા હતા. તેનું બધું કામ તેના હાથમાં જ રહ્યું. સ્વરૂપાનંદના બે શિષ્યોને બંને પીઠની જવાબદારીઓ સોંપવામાં આવી ત્યારે સ્વામીજીના ઉત્તરાધિકારી કોણ હશે તે પહેલાથી જ માનવામાં આવે છે. અત્યાર સુધીની સંતોની પરંપરા મુજબ શંકરાચાર્ય જીવિત થતાં જ તેમના અનુગામીની પસંદગી કરવામાં આવે છે. શંકરાચાર્ય સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીએ પણ એવું જ કર્યું.

નરસિંહપુર-મધ્ય પ્રદેશઃ દ્વારકાપીઠના શંકરાચાર્ય સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીના (successors of Swami Swaroopanand) અનુગામી કોણ હશે તે નક્કી થઈ ગયું છે. સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદ સરસ્વતીજીને (Swami Avimukteshwaranand Saraswati)જ્યોતિષપીઠ બદ્રીનાથના વડા તરીકે અને સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતીજીને (Swami Sadanand Saraswati) દ્વારકા શારદા પીઠના વડા તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યા છે. સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીના અંગત સચિવ સ્વામી સુબુધાનંદ સરસ્વતી એ શંકરાચાર્યના પાર્થિવ દેહની સામે આ બંનેના નામની જાહેરાત કરી છે.

પરંપરા જાળવીઃ સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીએ તેમના બે શિષ્યોને દંડી સ્વામી પરંપરા અનુસાર શિક્ષણ આપ્યું હતું. જેમાં પ્રથમ અને મોટા શિષ્યો સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતી અને બીજા સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદ સરસ્વતી છે. આ બંને તેમના અનુગામીની રેસમાં સામેલ હતા. એક મહાન શિષ્ય તરીકે, તેમણે સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતીને ઘણી મહત્વપૂર્ણ ફરજો સોંપી છે.તેમને શાસ્ત્રોક્ત પ્રકારની ધાર્મિક વિધિઓ સાથે જોડ્યા છે. શંકરાચાર્ય જ્યારે જીવતા હતા ત્યારે સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતીને દ્વારકા શારદા પીઠના વડા તરીકે નિયુક્ત કર્યા હતા. એટલું જ નહીં ત્યાંની જવાબદારીઓ પણ સોંપી હતી.

સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદઃ અવિમુક્તેશ્વરાનંદ સરસ્વતીજી મહારાજનો જન્મ ઉત્તર પ્રદેશના પ્રતાપગઢમાં થયો હતો. પહેલાનું નામ ઉમાકાંત પાંડે હતું. તેઓ તેમના વિદ્યાર્થી જીવનમાં બનારસ હિન્દુ યુનિવર્સિટીના વિદ્યાર્થી નેતા પણ હતા. તેઓ યુવાનીમાં શંકરાચાર્ય આશ્રમમાં આવ્યા હતા. બ્રહ્મચારીની દીક્ષા સાથે તેમનું નામ બ્રહ્મચારી આનંદ સ્વરૂપ પડ્યું. બનારસમાં શંકરાચાર્ય સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતી દ્વારા તેમને દીક્ષા આપવામાં આવ્યા પછી તેઓ દાંડી સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદ તરીકે ઓળખાયા. તેઓ શંકરાચાર્યના પ્રતિનિધિ તરીકે ઉત્તરાખંડ બદ્રિકાશ્રમમાં જ્યોતિષપીઠનું કામ સંભાળી રહ્યા છે. સ્વામી અવિમુક્તેશ્વરાનંદ સરસ્વતી કાશીમાં શંકરાચાર્યના મઠો અને આશ્રમોની દેખરેખ કરીને તેમના વારસાને આગળ ધપાવે છે. તેઓ શ્રીવિદ્યા મઠમાં રહે છે અને તેની સાથે જ જ્યોતિર્મથ બદ્રિકા આશ્રમ પણ તેમને સોંપવામાં આવ્યો છે. અવિમુક્તેશ્વરાનંદ પાસે અહીંની પરંપરાને ચલાવવાની અને આગળ વધારવાની જવાબદારી છે.

સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતી: દંડી સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતી અને અવિમુક્તેશ્વરાનંદ બ્રહ્મલિન શંકરાચાર્ય સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીના મુખ્ય શિષ્ય છે. માનવામાં આવે છે કે તેમને મહત્વપૂર્ણ જવાબદારીઓ સોંપવામાં આવી શકે છે. આ માહિતી શંકરાચાર્ય આશ્રમ, પરમહંસી ગંગા ક્ષેત્ર, જોતેશ્વરના પંડિત સોહન શાસ્ત્રીએ આપી છે. સ્વામી સદાનંદ સરસ્વતી મહારાજનો જન્મ નરસિંહપુરના બરગી નામના ગામમાં થયો હતો. અગાઉનું નામ રમેશ અવસ્થી હતું. 18 વર્ષની ઉંમરે તેઓ શંકરાચાર્ય આશ્રમ ગયા. બ્રહ્મચારીની દીક્ષા લેવાથી તેમનું નામ બ્રહ્મચારી સદાનંદ પડ્યું. બનારસમાં શંકરાચાર્ય સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતી દ્વારા દાંડીની દીક્ષા લીધા પછી, તેઓ દાંડી સ્વામી સદાનંદ તરીકે ઓળખાયા. સદાનંદ ગુજરાતમાં દ્વારકા શારદાપીઠમાં શંકરાચાર્યના પ્રતિનિધિ તરીકે સેવા આપી રહ્યા છે.

બીજું નામ હેડલાઇન્સમાં: સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીના અંગત સચિવ સ્વામી સુબુધાનંદ સરસ્વતી. સ્વામી સુબુધાનંદ હંમેશા શંકરાચાર્ય સાથે પડછાયાની જેમ રહેતા હતા. તેનું બધું કામ તેના હાથમાં જ રહ્યું. સ્વરૂપાનંદના બે શિષ્યોને બંને પીઠની જવાબદારીઓ સોંપવામાં આવી ત્યારે સ્વામીજીના ઉત્તરાધિકારી કોણ હશે તે પહેલાથી જ માનવામાં આવે છે. અત્યાર સુધીની સંતોની પરંપરા મુજબ શંકરાચાર્ય જીવિત થતાં જ તેમના અનુગામીની પસંદગી કરવામાં આવે છે. શંકરાચાર્ય સ્વામી સ્વરૂપાનંદ સરસ્વતીએ પણ એવું જ કર્યું.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.