- પ્રખ્યાત પર્વતારોહક બચેન્દ્રિ પાલનો જન્મદિવસ
- ખેડૂત પરિવારમાં જનમ્યા
- બચેન્દ્રિ પાલે ઘણી સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી
- કેન્દ્ર સરકારે તેમને પદ્મશ્રીથી સન્માનિત કર્યા
દહેરાદૂન: બેચેન્દ્રિ પાલનો જન્મ 24 મે 1954 ના રોજ ઉત્તરાખંડના ઉત્તરકાશી જિલ્લાના એક નાના ગામ (પૂર્વ ઉત્તર પ્રદેશ) નાકુરીમાં થયો હતો. પિતાનું નામ કિશનપાલ સિંહ અને માતાનું નામ હંસા દેવી હતું. ખેડૂત પરિવારમાં જન્મેલા, બેચેન્દ્રીએ B.Ed. શાળામાં શિક્ષક બનવાને બદલે વ્યાવસાયિક લતાનો વ્યવસાય અપનાવ્યા બાદ બચેન્દ્રીને પરિવાર અને સબંધીઓના વિરોધનો સામનો કરવો પડ્યો હતો.
નાનપણથી બહાદુરીનો દાખલો બનેલા બચેન્દ્રિ પાલે ઘણી સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી છે. તેઓએ એવા સમાજમાં એક ઓળખ બનાવી છે જ્યાં મહિલાઓને ગૌણ ગણાવી છે. વાંચવાની અને લખવાની તેની ઇચ્છાની મજાક પણ ઉડાવવામાં આવી હતી.
જીવન અસાધારણ સિદ્ધિઓથી ભરેલું
બચેન્દ્રીને પર્વતારોહણની પહેલી તક 12 વર્ષની ઉંમરે આવી. તે તેના સ્કૂલોના મિત્રો સાથે 400 મીટર ચડ્યા હતા. આ ચઢીને તેણે કોઈ આયોજિત રીતે કરી નહોતી. ખરેખર, તે એક શાળા પિકનિક પર ગયા હતા. ચડતા ગયા પરંતુ ત્યાં સુધીમાં તે સાંજ હતી. જ્યારે મેં પાછા ફરવાનું વિચાર્યું ત્યારે જાણવા મળ્યું કે ઉતરવું શક્ય નથી. તેમની પાસે રાતોરાત રોકાવાની સંપૂર્ણ વ્યવસ્થા નહોતી. ભોજન અને તંબૂ વિના તેણે ખુલ્લા આકાશની નીચે રાત પર્વતની ટોચ પર પસાર કરી.
આ પણ વાંચો: બજરંગ પૂનિયા અને સંગીતા ફોગાટએ કરી સગાઈ, ટોક્યો ઑલિમ્પિક બાદ લગ્ન
સારી નોકરી ન મળી
તેજસ્વી અને પ્રતિભાશાળી હોવા છતાં, તેમને સારી નોકરી મળી નથી. જે મળ્યું તે અસ્થાયી, જુનિયર સ્તરનું હતું. પગાર પણ ખૂબ ઓછો હતો. આનાથી બચેન્દ્રિ નિરાશ થઈ ગયા અને નોકરી કરવાને બદલે તેમણે 'નહેરુ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ માઉન્ટનેઇરિંગ' કોર્સ માટે અરજી કરી. બચેન્દ્રિના જીવનને અહીંથી એક નવો રસ્તો મળ્યો. 1982માં તેમણે આગોતરા શિબિર તરીકે ગંગોત્રી (6,672 મીટર) અને રૂદુગાઇરા (5,819)ની ચડતા પૂર્ણ કરી. આ શિબિરમાં બ્રિગેડિયર જ્ઞાનસિંઘ દ્વારા બચેન્દ્રિને પ્રશિક્ષક તરીકે પ્રથમ નોકરી આપવામાં આવી હતી.
કેન્દ્ર સરકારે તેમને પદ્મશ્રીથી સન્માનિત કર્યા
ભારતની ચોથી એવરેસ્ટ અભિયાનની શરૂઆત 1984માં થઈ હતી. ત્યાં સુધીમાં વિશ્વની ફક્ત 4 મહિલાઓ એવરેસ્ટ પર ચઢી શકી હતી. 1984માં રચાયેલી ટીમમાં બેચેન્દ્રિ સહિત 7 મહિલાઓ અને 11 પુરુષોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો. 23 મે 1984ના રોજ બપોરે 1 વાગ્યે 29,028 ફુટ (8,848 મી) ની ઉંચાઇએ સાગરમાથા નામના એવરેસ્ટ પર ભારતનો તિરંગો લહેરાવવામાં આવ્યો હતો. આ સાથે તે સફળતાપૂર્વક એવરેસ્ટ પર પગ મૂકનારા વિશ્વની 5મી મહિલા બની હતી. કેન્દ્ર સરકારે તેમને પદ્મશ્રીથી સન્માનિત કર્યા.
આ પણ વાંચો: અરવલ્લીના પ્રાથમિક શિક્ષક તીરંદાજીમાં નેશનલ ચેમ્પિયન બન્યા
ટાટાએ મુશ્કેલ સમયમાં સપોર્ટ આપ્યો
એવરેસ્ટ જીતી લીધા પછી પણ જ્યારે કોઈ માનનીય નોકરી ન મળતી ત્યારે ટાટા સ્ટીલએ બચેન્દ્રીને માત્ર તક જ આપી નહોતી, પરંતુ તેમને પર્વતો પર ચઢવાની સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતા પણ આપી હતી. બાચેન્દ્રીએ 35 વર્ષ સુધી જમશેદપુરની ટાટા સ્ટીલ એડવેન્ચર ફાઉન્ડેશનના સ્થાપક નિયામક તરીકે સેવા આપી હતી. બચેન્દ્રિ પાલે માઉન્ટ એવરેસ્ટ પર વિજય મેળવવા માટે અત્યાર સુધીમાં 4,500થી વધુ આરોહકો તૈયાર કર્યા છે.
સન્માન અને એવોર્ડ
- ભારતીય પર્વતારોહણ ફાઉન્ડેશન (1984) તરફથી પર્વતારોહણમાં શ્રેષ્ઠતા માટે ગોલ્ડ મેડલ
- પદ્મ શ્રી (1984) થી સન્માનિત
- ઉત્તર પ્રદેશ સરકારના શિક્ષણ વિભાગ દ્વારા ગોલ્ડ મેડલ (1985)
- અર્જુન એવોર્ડ (1986)
- કોલકાતા લેડિઝ સ્ટડી ગ્રુપ એવોર્ડ (1986)
- ગિનીસ વર્લ્ડ રેકોર્ડ્સમાં સૂચિબદ્ધ (1990)
- ભારત સરકાર દ્વારા રાષ્ટ્રીય સાહસિક એવોર્ડ (1994)
- ઉત્તર પ્રદેશ સરકારનો યશ ભારતી એવોર્ડ (1995)
- હેમવતી નંદન બહુગુણા ગઢવાલ યુનિવર્સિટી (1997) ની માનદ પી.એચ.ડી.
- મધ્યપ્રદેશ સરકારના સંસ્કૃતિ મંત્રાલયનો પ્રથમ વીરાંગના લક્ષ્મીબાઈ રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર (2013-14)
- પદ્મ ભૂષણ (2019)થી સન્માનિત
