અમદાવાદ: સનાતન ધર્મમાં પ્રદોષ વ્રતનું વિશેષ મહત્વ જણાવવામાં આવ્યું છે.સોમ પ્રદોષ વ્રત સોમવાર, 3 એપ્રિલના રોજ મનાવવામાં આવે છે. સોમવાર ભગવાન શિવનો સૌથી પ્રિય દિવસ છે. પ્રદોષ વ્રતના દિવસે શિવ ઉપાસનાનું ખૂબ મહત્વ છે. એવું કહેવાય છે કે પ્રદોષ કાળમાં શિવની પૂજા કરવાથી તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. શિવની કૃપા વરસે છે. જેના કારણે અટકેલા કાર્યો પૂર્ણ થાય. ભગવાન શિવને આશુતોષ કહેવામાં આવે છે. આશુતોષ એટલે કે જે સરળતાથી પ્રસન્ન થાય છે. સોમ પ્રદોષનું વ્રત કરવાથી ધન, સમૃદ્ધિ અને વાણીમાં કુશળતા પ્રાપ્ત થાય છે. વતનીની તમામ પરેશાનીઓનો નાશ થાય છે.
સોમ પ્રદોષ વ્રતનો શુભ સમય: ચૈત્ર માસના શુક્લ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિ 3 એપ્રિલ, સોમવારના રોજ સવારે 06:24 થી શરૂ થશે અને સમાપ્ત થશે. 4 એપ્રિલ મંગળવાર સવારે 08:05 વાગ્યે રહેશે.
શિવ પૂજા માટે શુભ સમયઃ તે 3જી એપ્રિલે સાંજે 06:40 વાગ્યાથી શરૂ થઈને 08:58 વાગ્યા સુધી રહેશે.
આ પણ વાંચો: SHANI PRADOSH 2023 : સંતાન પ્રાપ્તિ માટે શનિ પ્રદોષનું વ્રત કરો, જાણો પૂજા પદ્ધતિ અને મુહૂર્ત વિશે
પૂજા દરમિયાન મંત્રોનો જાપ કરો: મહા મૃત્યુંજય મંત્ર- પૂજા દરમિયાન આ મંત્રનો ઓછામાં ઓછો 108 વાર જાપ કરો.
ઓમ ત્ર્યંબકમ યજામહે સુગંધી પુષ્ટિવર્ધનમ. उर्वारुकमिव बधननाममृत्योरमुक्ष्य माआमृता।
શિવ ગાયત્રી મંત્ર: ઓમ તત્પુરુષાય વિદ્મહે મહાદેવાય ધીમહિ. તન્નો રુદ્રઃ પ્રચોદયાત્!
ક્ષમા મંત્ર: શિવની પૂજા કર્યા પછી ભક્તે ક્ષમા મંત્રનો જાપ કરવો જોઈએ.
કરચરંકૃતમ વાક કાયમ કર્મજ અથવા શ્રવણનયનજ અથવા મનસ્વપરધામ.
विहितं विहितं वा सर्व मेत सक्षम स्व जय जयब्धे श्री महादेव शांभो।
પ્રદોષ વ્રતનું મહત્વ:
રવિ પ્રદોષઃ જો ત્રયોદશી તિથિ રવિવારે આવે તો તેને રવિ પ્રદોષ વ્રત કહેવામાં આવે છે. આ વ્રતનું પાલન કરવાથી કીર્તિ, કીર્તિ અને આયુષ્ય પ્રાપ્ત થાય છે.
આ પણ વાંચો: માર્ગશીર્ષ સોમ પ્રદોષ વ્રતઃ ભગવાન શિવને સમર્પિત છે, જાણો તેનું મહત્વ
સોમ પ્રદોષઃ સોમવારે થતા પ્રદોષને સોમ પ્રદોષ કહેવાય છે. આ ભગવાન શિવનો પ્રિય દિવસ છે. એટલા માટે ભગવાન શંકરના આશીર્વાદ માટે, સારા સ્વાસ્થ્ય અને આયુષ્ય માટે, સોમ પ્રદોષનું વ્રત શ્રેષ્ઠ છે.
ભૌમ પ્રદોષઃ મંગળવારને ભૌમ પ્રદોષ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ વ્રત કરવાથી ઋણમાંથી મુક્તિ મળે છે. જમીન મકાનનો લાભ થાય અને સમાજમાં માન-સન્માન મળે.
બુધ પ્રદોષઃ બુધવારને બુધ પ્રદોષ કહેવાય છે. આ વ્રત કરવાથી નોકરી, ધંધો, કીર્તિ અને આરોગ્યની પ્રાપ્તિ થાય છે.
ગુરુ પ્રદોષઃ ગુરુવારે પ્રદોષ આવે ત્યારે ગુરુ પ્રદોષ વ્રત મનાવવામાં આવે છે. આમાં ઉપવાસ કરવાથી આધ્યાત્મિક પ્રગતિ, ગુરુ અને ભગવાનના આશીર્વાદ મળે છે. તેની સાથે ધનમાં પણ વધારો થાય છે.
શુક્ર પ્રદોષઃ શુક્રવારનો પ્રદોષ શુક્ર પ્રદોષ કહેવાય છે, આમ કરવાથી લક્ષ્મી પ્રાપ્ત થાય છે. પરિવારના સભ્યો વચ્ચેના સંબંધો ફાયદાકારક છે. ઘરની મહિલા સભ્યો સ્વસ્થ અને ખુશ રહે છે.
શનિ પ્રદોષઃ શનિવારે પ્રદોષ થાય ત્યારે શનિ પ્રદોષ થાય છે. આ વ્રત કરવાથી સમાજના મહત્વના લોકોનો સહયોગ અને કાર્યમાં સફળતા મળે છે.
વ્રતનું મહત્વ: પ્રદોષ વ્રતનું પાલન કરવાથી સમાજમાં પ્રતિષ્ઠા, ધન અને માનસિક શાંતિ પ્રાપ્ત થાય છે. તેની પાછળ એક પૌરાણિક કથા છે. એકવાર ચંદ્રને ક્ષય થયો. આ રોગ અસાધ્ય હતો અને તે મૃત્યુની જેમ પીડાતો હતો. તેણે ભગવાન શિવની પૂજા કરી. ભગવાન શિવે સંજીવની મંત્રથી તેમનો ઉપચાર કર્યો. એ દિવસે સોમવાર અને ત્રયોદશી તિથિ હતી. એટલા માટે પ્રદોષ વ્રત મુખ્યત્વે સ્વાસ્થ્ય અને સંપત્તિ માટે શુભ માનવામાં આવે છે. સ્વાસ્થ્ય મેળવવા માટે આ વ્રત ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.