ETV Bharat / bharat

Marital Rape Pleas : વૈવાહિક બળાત્કાર સંબંધિત અરજીઓ પર સુપ્રીમ કોર્ટમાં ઓક્ટોબરમાં સુનાવણી હાથ ધરાશે - Marital Rape As Crime

વૈવાહિક બળાત્કાર સંબંધિત અરજીઓ પર સુપ્રીમ કોર્ટમાં ઓક્ટોબરમાં સુનાવણી હાથ ધરવામાં આવશે. સુપ્રીમ કોર્ટની બેંચનું કહેવું છે કે બંધારણીય બેંચમાં સુનાવણી ચાલી રહી છે. આ કેસો પૂરા થયા પછી અરજીઓને સૂચિબદ્ધ કરવામાં આવશે.

Marital Rape Pleas : વૈવાહિક બળાત્કાર સંબંધિત અરજીઓ પર સુપ્રીમ કોર્ટમાં ઓક્ટોબરમાં સુનાવણી હાથ ધરાશે
Marital Rape Pleas : વૈવાહિક બળાત્કાર સંબંધિત અરજીઓ પર સુપ્રીમ કોર્ટમાં ઓક્ટોબરમાં સુનાવણી હાથ ધરાશે
author img

By PTI

Published : Sep 22, 2023, 7:19 PM IST

Updated : Sep 22, 2023, 7:26 PM IST

નવી દિલ્હી : સુપ્રીમ કોર્ટે શુક્રવારે કહ્યું કે તે આગામી મહિનાના મધ્યથી વૈવાહિક બળાત્કારના મુદ્દા પર દાખલ અરજીઓની સુનાવણી કરશે. આ અરજીઓમાં કાનૂની પ્રશ્ન ઉઠાવવામાં આવ્યો છે કે શું કોઈ વ્યક્તિ તેની પુખ્ત પત્ની પર શારીરિક સંબંધ બાંધવા માટે દબાણ કરે તો તેને બળાત્કારના ગુના માટે કાર્યવાહીમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવે છે?.

સામાજિક અસરો ધરાવતો મુદ્દો : ચીફ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ જે.બી. પારડીવાલા અને જસ્ટિસ મનોજ મિશ્રાએ એડવોકેટ કરુણા નંદીના મુદ્દાની નોંધ લીધી હતી કે અરજીઓની સુનાવણી કરવાની જરૂર છે. બેન્ચે કહ્યું, "બંધારણ બેંચમાં સુનાવણી ચાલી રહી છે. બંધારણીય બેંચમાં કેસ પૂરો થયા પછી અમે આની યાદી બનાવી શકીએ છીએ." બેન્ચે સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતા અને અન્ય એડવોકેટ્સને પણ પૂછ્યું હતું કે તેઓ દલીલો માટે કેટલો સમય લેશે. કાનૂની વકીલે કહ્યું, "તેમાં બે દિવસ લાગશે. આ મુદ્દો સામાજિક અસરો ધરાવે છે."

ઑક્ટોબરના મધ્યમાં સુનાવણી માટે સૂચિબદ્ધ : અરજદારોના વકીલે કહ્યું કે તેઓ ત્રણ દિવસ સુધી ઉલટતપાસ કરશે. આના પર ચીફ જસ્ટિસે કટાક્ષ કરતાં કહ્યું કે, "તો પછી તેને આવતા વર્ષે એપ્રિલમાં સુનાવણી માટે સૂચિબદ્ધ કરી શકાય છે." જો કે, બાદમાં તેમણે કહ્યું હતું કે અરજીઓ ઑક્ટોબરના મધ્યમાં સુનાવણી માટે સૂચિબદ્ધ કરવામાં આવશે. અગાઉ વરિષ્ઠ વકીલ ઈન્દિરા જયસિંહે અરજી પર તાત્કાલિક સુનાવણીની વિનંતી કરી હતી. કેટલાક અરજદારોએ ભારતીય દંડ સંહિતાની કલમ 375 (બળાત્કાર) હેઠળ વૈવાહિક બળાત્કાર માટે મુક્તિની બંધારણીયતાને પડકારી છે કારણ કે તે તેમના પતિ દ્વારા જાતીય શોષણ કરતી પરિણીત મહિલાઓ સાથે ભેદભાવ કરે છે. ખંડપીઠે કહ્યું, "અમારે વૈવાહિક બળાત્કાર સંબંધિત કેસોનો ઉકેલ લાવવાનો છે."

ત્રણ જજની બેન્ચ દ્વારા સુનાવણી : ચીફ જસ્ટિસે કહ્યું હતું કે આ કેસોની સુનાવણી ત્રણ જજની બેન્ચ દ્વારા કરવામાં આવશે અને પાંચ જજની બંધારણીય બેન્ચ કેટલાક લિસ્ટેડ કેસોની સુનાવણી પૂરી કરે તે પછી તેમને સુનાવણી માટે સૂચિબદ્ધ કરવામાં આવશે. 16 જાન્યુઆરીના રોજ સુપ્રીમ કોર્ટે વૈવાહિક બળાત્કારને અપરાધના દાયરામાં લાવવા અને તેના પર ભારતીય દંડ સંહિતા (IPC)ની જોગવાઈની માંગ કરતી અરજીઓ પર કેન્દ્ર પાસેથી જવાબ માંગ્યો હતો. કેન્દ્ર તરફથી હાજર રહેલા તુષાર મહેતાએ કહ્યું હતું કે આ મુદ્દાની કાનૂની અને સામાજિક અસરો છે અને સરકાર આ અરજીઓ પર પોતાનો જવાબ દાખલ કરશે. એક અરજી ગયા વર્ષે 11 મેના રોજ દિલ્હી હાઈકોર્ટ દ્વારા આપવામાં આવેલા વિભાજિત ચૂકાદા સાથે સંબંધિત છે.

કર્ણાટક હાઈકોર્ટમાં આવેલો કેસ : બેન્ચના બે જજ - જસ્ટિસ રાજીવ શકધર અને જસ્ટિસ સી હરિ શંકરે આ કેસમાં સુપ્રીમ કોર્ટમાં અપીલ કરવાની પરવાનગી આપી હતી. કારણ કે તેમાં કાયદાના મહત્વના પ્રશ્નો સામેલ છે જેને સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા ધ્યાનમાં લેવાની જરૂર છે. કર્ણાટક હાઈકોર્ટના નિર્ણય વિરુદ્ધ એક વ્યક્તિ દ્વારા વધુ એક અરજી દાખલ કરવામાં આવી છે. આ નિર્ણયને કારણે તેની પત્ની પર બળાત્કારના આરોપમાં તેની સામે કાર્યવાહી કરવાનો માર્ગ મોકળો થઈ ગયો હતો. હકીકતમાં કર્ણાટક હાઈકોર્ટે ગયા વર્ષે 23 માર્ચે આપેલા આદેશમાં કહ્યું હતું કે પતિને તેની પત્ની સાથે બળાત્કાર અને અકુદરતી સેક્સના આરોપમાંથી મુક્તિ આપવી એ બંધારણની કલમ 14 (કાયદા સમક્ષ સમાનતા) વિરુદ્ધ છે.

  1. Marital Rape As Crime : વૈવાહિક દુષ્કર્મને ગુનો જાહેર કરવાની અરજીઓ પર 9 મેના રોજ સુનાવણી
  2. SCએ વૈવાહિક દુષ્કર્મની બાબતને ફોજદારી બનાવવા બાબત કેન્દ્રને નોટિસ
  3. વૈવાહિક દુષ્કર્મ પર 2 સભ્યોની બેન્ચનો વિભાજિત નિર્ણય, હવે દિલ્હી હાઈકોર્ટની 3 સભ્યોની બેન્ચ કરશે સુનાવણી

નવી દિલ્હી : સુપ્રીમ કોર્ટે શુક્રવારે કહ્યું કે તે આગામી મહિનાના મધ્યથી વૈવાહિક બળાત્કારના મુદ્દા પર દાખલ અરજીઓની સુનાવણી કરશે. આ અરજીઓમાં કાનૂની પ્રશ્ન ઉઠાવવામાં આવ્યો છે કે શું કોઈ વ્યક્તિ તેની પુખ્ત પત્ની પર શારીરિક સંબંધ બાંધવા માટે દબાણ કરે તો તેને બળાત્કારના ગુના માટે કાર્યવાહીમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવે છે?.

સામાજિક અસરો ધરાવતો મુદ્દો : ચીફ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ જે.બી. પારડીવાલા અને જસ્ટિસ મનોજ મિશ્રાએ એડવોકેટ કરુણા નંદીના મુદ્દાની નોંધ લીધી હતી કે અરજીઓની સુનાવણી કરવાની જરૂર છે. બેન્ચે કહ્યું, "બંધારણ બેંચમાં સુનાવણી ચાલી રહી છે. બંધારણીય બેંચમાં કેસ પૂરો થયા પછી અમે આની યાદી બનાવી શકીએ છીએ." બેન્ચે સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતા અને અન્ય એડવોકેટ્સને પણ પૂછ્યું હતું કે તેઓ દલીલો માટે કેટલો સમય લેશે. કાનૂની વકીલે કહ્યું, "તેમાં બે દિવસ લાગશે. આ મુદ્દો સામાજિક અસરો ધરાવે છે."

ઑક્ટોબરના મધ્યમાં સુનાવણી માટે સૂચિબદ્ધ : અરજદારોના વકીલે કહ્યું કે તેઓ ત્રણ દિવસ સુધી ઉલટતપાસ કરશે. આના પર ચીફ જસ્ટિસે કટાક્ષ કરતાં કહ્યું કે, "તો પછી તેને આવતા વર્ષે એપ્રિલમાં સુનાવણી માટે સૂચિબદ્ધ કરી શકાય છે." જો કે, બાદમાં તેમણે કહ્યું હતું કે અરજીઓ ઑક્ટોબરના મધ્યમાં સુનાવણી માટે સૂચિબદ્ધ કરવામાં આવશે. અગાઉ વરિષ્ઠ વકીલ ઈન્દિરા જયસિંહે અરજી પર તાત્કાલિક સુનાવણીની વિનંતી કરી હતી. કેટલાક અરજદારોએ ભારતીય દંડ સંહિતાની કલમ 375 (બળાત્કાર) હેઠળ વૈવાહિક બળાત્કાર માટે મુક્તિની બંધારણીયતાને પડકારી છે કારણ કે તે તેમના પતિ દ્વારા જાતીય શોષણ કરતી પરિણીત મહિલાઓ સાથે ભેદભાવ કરે છે. ખંડપીઠે કહ્યું, "અમારે વૈવાહિક બળાત્કાર સંબંધિત કેસોનો ઉકેલ લાવવાનો છે."

ત્રણ જજની બેન્ચ દ્વારા સુનાવણી : ચીફ જસ્ટિસે કહ્યું હતું કે આ કેસોની સુનાવણી ત્રણ જજની બેન્ચ દ્વારા કરવામાં આવશે અને પાંચ જજની બંધારણીય બેન્ચ કેટલાક લિસ્ટેડ કેસોની સુનાવણી પૂરી કરે તે પછી તેમને સુનાવણી માટે સૂચિબદ્ધ કરવામાં આવશે. 16 જાન્યુઆરીના રોજ સુપ્રીમ કોર્ટે વૈવાહિક બળાત્કારને અપરાધના દાયરામાં લાવવા અને તેના પર ભારતીય દંડ સંહિતા (IPC)ની જોગવાઈની માંગ કરતી અરજીઓ પર કેન્દ્ર પાસેથી જવાબ માંગ્યો હતો. કેન્દ્ર તરફથી હાજર રહેલા તુષાર મહેતાએ કહ્યું હતું કે આ મુદ્દાની કાનૂની અને સામાજિક અસરો છે અને સરકાર આ અરજીઓ પર પોતાનો જવાબ દાખલ કરશે. એક અરજી ગયા વર્ષે 11 મેના રોજ દિલ્હી હાઈકોર્ટ દ્વારા આપવામાં આવેલા વિભાજિત ચૂકાદા સાથે સંબંધિત છે.

કર્ણાટક હાઈકોર્ટમાં આવેલો કેસ : બેન્ચના બે જજ - જસ્ટિસ રાજીવ શકધર અને જસ્ટિસ સી હરિ શંકરે આ કેસમાં સુપ્રીમ કોર્ટમાં અપીલ કરવાની પરવાનગી આપી હતી. કારણ કે તેમાં કાયદાના મહત્વના પ્રશ્નો સામેલ છે જેને સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા ધ્યાનમાં લેવાની જરૂર છે. કર્ણાટક હાઈકોર્ટના નિર્ણય વિરુદ્ધ એક વ્યક્તિ દ્વારા વધુ એક અરજી દાખલ કરવામાં આવી છે. આ નિર્ણયને કારણે તેની પત્ની પર બળાત્કારના આરોપમાં તેની સામે કાર્યવાહી કરવાનો માર્ગ મોકળો થઈ ગયો હતો. હકીકતમાં કર્ણાટક હાઈકોર્ટે ગયા વર્ષે 23 માર્ચે આપેલા આદેશમાં કહ્યું હતું કે પતિને તેની પત્ની સાથે બળાત્કાર અને અકુદરતી સેક્સના આરોપમાંથી મુક્તિ આપવી એ બંધારણની કલમ 14 (કાયદા સમક્ષ સમાનતા) વિરુદ્ધ છે.

  1. Marital Rape As Crime : વૈવાહિક દુષ્કર્મને ગુનો જાહેર કરવાની અરજીઓ પર 9 મેના રોજ સુનાવણી
  2. SCએ વૈવાહિક દુષ્કર્મની બાબતને ફોજદારી બનાવવા બાબત કેન્દ્રને નોટિસ
  3. વૈવાહિક દુષ્કર્મ પર 2 સભ્યોની બેન્ચનો વિભાજિત નિર્ણય, હવે દિલ્હી હાઈકોર્ટની 3 સભ્યોની બેન્ચ કરશે સુનાવણી
Last Updated : Sep 22, 2023, 7:26 PM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.