ETV Bharat / bharat

રાવણ વિશેની જાણી અજાણી માહિતી મેળવો - રાવણના 10 માથાનો અર્થ

દશેરા દરમિયાન રાવણ દહન કરવામાં આવે છે. ત્યારે આપણે જાણીએ લંકાના રાજા રાવણ વિશે. તે પોતાના દસ માથાંને લીધે પણ ઓળખાતો હતો, જેને લીધે તેનું નામ દશાનન (દશ = દસ + આનન = મુખ) પડ્યું. રાવણમાં અવગુણની અપેક્ષાએ ગુણ અધિક હતા. કદાચ રાવણ ન હોત તો રામાયણની (Ravana history) રચના પણ ન થઈ હોત. જોવા જઈએ તો રામકથામાં રાવણ જ એવું પાત્ર છે જે રામનાં ઉજ્જ્વળ ચરિત્રને ઉભારવાનું કામ કરે છે. રાવણ ભગવાન શિવ નો અનન્ય ભક્ત હતો..

જાણો ક્યા વંશનો હતો રાવણ અને શું હતું તેનું ગોત્ર
જાણો ક્યા વંશનો હતો રાવણ અને શું હતું તેનું ગોત્ર
author img

By

Published : Sep 25, 2022, 1:33 PM IST

ન્યુઝ ડેસ્ક: પૃથ્વી પર આવા અનેક રાક્ષસો અવતર્યા છે, જેમણે પોતાની સ્નાયુબદ્ધ અને માયાવી શક્તિઓને કારણે દેવતાઓને પણ હરાવી દીધા છે. ક્યારેક દેવતાઓ પણ રાક્ષસોના ડરથી અહીં-ત્યાં છુપાઈ જાય છે. મિત્રો, આવા ઘણા માયાવી રાક્ષસો (Ravana history) થયા છે, જેમાંથી એક "રાવણ" છે.

રાવણ કઈ જાતિનો હતો: રાવણ વિશે દરેક વ્યક્તિ સારી રીતે જાણે છે કે, લંકાનો રાજા રાવણ રાક્ષસોનો રાજા હતો, જેને ભગવાન શ્રી રામે મુક્ત કરાવ્યો હતો. રાવણ મહર્ષિ વિશ્વ અને કૈકસીનો પુત્ર હતો, તેથી રાવણ બ્રાહ્મણ જાતિનો હતો, પરંતુ તે પણ તેની માતાની બાજુથી રાક્ષસ જાતિનો (Ravan vansh History) હતો. રાવણમાં સૌથી વધુ રાક્ષસી વૃત્તિઓ હતી કારણ કે, તે તેની માતાની આજ્ઞાકારી હતો અને માતા પણ રાક્ષસી હતી જેના કારણે રાવણમાં આસુરી વૃત્તિઓ વધુ જાગી અને તે અનૈતિક અત્યાચાર અધર્મના માર્ગે ચાલવા લાગ્યો. રાવણે પોતાની તપસ્યાથી અનેક વરદાન અને માયા શક્તિઓ મેળવ્યા બાદ તમામ સંસાર પર પોતાનો વિજય ધ્વજ લહેરાવવાનું શરૂ કર્યું અને પોતાને ભગવાન માનવા લાગ્યા.

શું હતું રાવણનું ગોત્ર: લંકાપતિ રાવણ જે દશાનન તરીકે (What was Ravana's gotra) ઓળખાય છે તે પોતાની અજોડ ભ્રામક શક્તિઓને કારણે ત્રણેય લોકમાં પ્રખ્યાત થઈ ગયા હતા. બ્રાહ્મણ પરિવારમાં જન્મ લીધા પછી પણ, આવી માયાવી વ્યક્તિએ તેની માતા રાક્ષસી કૈકસીને કારણે આસુરી વૃત્તિઓ અપનાવી. રાવણનું ગોત્ર સારસ્વત બ્રાહ્મણ હતું. સારસ્વત બ્રાહ્મણ હોવાના પરિણામે, રાવણ પણ શિવનો મહાન ભક્ત, રાજદ્વારી, વેદ અને શાસ્ત્રોનો જાણકાર, મહાન વિદ્વાન હતો.આ સાથે તેઓ રસાયણશાસ્ત્ર અને જ્યોતિષશાસ્ત્રના મહાન વિદ્વાન હતા. તેણે પોતાના ઘરમાં તમામ ગ્રહોને પણ બંધ કરી દીધા હતા. જ્યારે મેઘનાથનો જન્મ થયો ત્યારે રાવણે તેના અગિયારમા ઘરમાં તમામ ગ્રહોને બંધ કરી દીધા હતા, જેથી કોઈ તેના પુત્ર મેઘનાથને મારી ન શકે અને તે હંમેશા અમર રહ્યા, પરંતુ શનિદેવ અગિયારમા ઘરમાંથી બારમા ઘરમાં પ્રવેશ્યા જે મેઘનાથના મૃત્યુનું કારણ બન્યું.

માથું કાપીને ભગવાન શિવને અર્પણ કર્યું: રાવણ એક એવો પરાક્રમી રાક્ષસ હતો, જે વર્ષો સુધી કઠોર તપસ્યા કરવા સક્ષમ હતો અને તેના અચળ નિશ્ચયથી ક્યારેય વિચલિત થયો ન હતો. એક વખત રાવણે ભગવાન શિવને પ્રસન્ન કરવા માટે તપસ્યા કરી હતી, પરંતુ વર્ષો સુધી તપસ્યા કરવા છતાં પણ ભગવાન શિવ પ્રસન્ન ન થયા. તેથી રાવણે તેનું શિરચ્છેદ કરીને ભગવાન શિવને પોતાનું માથું અર્પણ કરવાનો પ્રયાસ શરૂ કર્યો. રાવણે તેનું માથું કાપીને ભગવાન શિવને અર્પણ કર્યું પરંતુ તેની જગ્યાએ બીજું મસ્તક જન્મ્યું.રાવણે બીજું માથું પણ કાપીને ભગવાન શિવને અર્પણ કર્યું, પરંતુ ફરીથી તેનું ત્રીજું માથું જન્મ્યું.

રાવણના 10 માથાનો અર્થ: આ રીતે રાવણ પોતાનું માથું કાપીને ભગવાન શિવને અર્પણ કરશે અને આ પ્રક્રિયા નવ માથા સુધી પહોંચી.પરંતુ જેવી જ રાવણે તેનું દસમું માથું કાપવાનો પ્રયાસ કર્યો, ત્યારે ભગવાન શિવ પ્રગટ થયા અને રાવણ પર ખૂબ પ્રસન્ન થયા.તેથી જ રાવણને ભગવાન શિવનો પરમ ભક્ત પણ કહેવામાં આવે છે. રાવણના 10 માથાનો અર્થ પણ ખૂબ જ સ્પષ્ટ છે. આ દસ માથા આપણને 10 બુરાઈઓથી બચવાનું શીખવે છે. રાવણના 10 માથાનો અર્થ (Meaning of Ravana's 10 heads) છે, વાસના, ક્રોધ, લોભ, આસક્તિ, અભિમાન, ઈર્ષ્યા, મન, જ્ઞાન, મન અને અહંકાર. રાવણના 10 માથા માણસને 10 દુષ્ટતાઓથી દૂર રહેવા અને બચાવવા માટે સૂચના આપે છે.

ન્યુઝ ડેસ્ક: પૃથ્વી પર આવા અનેક રાક્ષસો અવતર્યા છે, જેમણે પોતાની સ્નાયુબદ્ધ અને માયાવી શક્તિઓને કારણે દેવતાઓને પણ હરાવી દીધા છે. ક્યારેક દેવતાઓ પણ રાક્ષસોના ડરથી અહીં-ત્યાં છુપાઈ જાય છે. મિત્રો, આવા ઘણા માયાવી રાક્ષસો (Ravana history) થયા છે, જેમાંથી એક "રાવણ" છે.

રાવણ કઈ જાતિનો હતો: રાવણ વિશે દરેક વ્યક્તિ સારી રીતે જાણે છે કે, લંકાનો રાજા રાવણ રાક્ષસોનો રાજા હતો, જેને ભગવાન શ્રી રામે મુક્ત કરાવ્યો હતો. રાવણ મહર્ષિ વિશ્વ અને કૈકસીનો પુત્ર હતો, તેથી રાવણ બ્રાહ્મણ જાતિનો હતો, પરંતુ તે પણ તેની માતાની બાજુથી રાક્ષસ જાતિનો (Ravan vansh History) હતો. રાવણમાં સૌથી વધુ રાક્ષસી વૃત્તિઓ હતી કારણ કે, તે તેની માતાની આજ્ઞાકારી હતો અને માતા પણ રાક્ષસી હતી જેના કારણે રાવણમાં આસુરી વૃત્તિઓ વધુ જાગી અને તે અનૈતિક અત્યાચાર અધર્મના માર્ગે ચાલવા લાગ્યો. રાવણે પોતાની તપસ્યાથી અનેક વરદાન અને માયા શક્તિઓ મેળવ્યા બાદ તમામ સંસાર પર પોતાનો વિજય ધ્વજ લહેરાવવાનું શરૂ કર્યું અને પોતાને ભગવાન માનવા લાગ્યા.

શું હતું રાવણનું ગોત્ર: લંકાપતિ રાવણ જે દશાનન તરીકે (What was Ravana's gotra) ઓળખાય છે તે પોતાની અજોડ ભ્રામક શક્તિઓને કારણે ત્રણેય લોકમાં પ્રખ્યાત થઈ ગયા હતા. બ્રાહ્મણ પરિવારમાં જન્મ લીધા પછી પણ, આવી માયાવી વ્યક્તિએ તેની માતા રાક્ષસી કૈકસીને કારણે આસુરી વૃત્તિઓ અપનાવી. રાવણનું ગોત્ર સારસ્વત બ્રાહ્મણ હતું. સારસ્વત બ્રાહ્મણ હોવાના પરિણામે, રાવણ પણ શિવનો મહાન ભક્ત, રાજદ્વારી, વેદ અને શાસ્ત્રોનો જાણકાર, મહાન વિદ્વાન હતો.આ સાથે તેઓ રસાયણશાસ્ત્ર અને જ્યોતિષશાસ્ત્રના મહાન વિદ્વાન હતા. તેણે પોતાના ઘરમાં તમામ ગ્રહોને પણ બંધ કરી દીધા હતા. જ્યારે મેઘનાથનો જન્મ થયો ત્યારે રાવણે તેના અગિયારમા ઘરમાં તમામ ગ્રહોને બંધ કરી દીધા હતા, જેથી કોઈ તેના પુત્ર મેઘનાથને મારી ન શકે અને તે હંમેશા અમર રહ્યા, પરંતુ શનિદેવ અગિયારમા ઘરમાંથી બારમા ઘરમાં પ્રવેશ્યા જે મેઘનાથના મૃત્યુનું કારણ બન્યું.

માથું કાપીને ભગવાન શિવને અર્પણ કર્યું: રાવણ એક એવો પરાક્રમી રાક્ષસ હતો, જે વર્ષો સુધી કઠોર તપસ્યા કરવા સક્ષમ હતો અને તેના અચળ નિશ્ચયથી ક્યારેય વિચલિત થયો ન હતો. એક વખત રાવણે ભગવાન શિવને પ્રસન્ન કરવા માટે તપસ્યા કરી હતી, પરંતુ વર્ષો સુધી તપસ્યા કરવા છતાં પણ ભગવાન શિવ પ્રસન્ન ન થયા. તેથી રાવણે તેનું શિરચ્છેદ કરીને ભગવાન શિવને પોતાનું માથું અર્પણ કરવાનો પ્રયાસ શરૂ કર્યો. રાવણે તેનું માથું કાપીને ભગવાન શિવને અર્પણ કર્યું પરંતુ તેની જગ્યાએ બીજું મસ્તક જન્મ્યું.રાવણે બીજું માથું પણ કાપીને ભગવાન શિવને અર્પણ કર્યું, પરંતુ ફરીથી તેનું ત્રીજું માથું જન્મ્યું.

રાવણના 10 માથાનો અર્થ: આ રીતે રાવણ પોતાનું માથું કાપીને ભગવાન શિવને અર્પણ કરશે અને આ પ્રક્રિયા નવ માથા સુધી પહોંચી.પરંતુ જેવી જ રાવણે તેનું દસમું માથું કાપવાનો પ્રયાસ કર્યો, ત્યારે ભગવાન શિવ પ્રગટ થયા અને રાવણ પર ખૂબ પ્રસન્ન થયા.તેથી જ રાવણને ભગવાન શિવનો પરમ ભક્ત પણ કહેવામાં આવે છે. રાવણના 10 માથાનો અર્થ પણ ખૂબ જ સ્પષ્ટ છે. આ દસ માથા આપણને 10 બુરાઈઓથી બચવાનું શીખવે છે. રાવણના 10 માથાનો અર્થ (Meaning of Ravana's 10 heads) છે, વાસના, ક્રોધ, લોભ, આસક્તિ, અભિમાન, ઈર્ષ્યા, મન, જ્ઞાન, મન અને અહંકાર. રાવણના 10 માથા માણસને 10 દુષ્ટતાઓથી દૂર રહેવા અને બચાવવા માટે સૂચના આપે છે.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.