રાયપુર/છત્તીસગઢ: ઉનાળાની ઋતુમાં સખત તડકામાં લોકો રાહત માટે જ્યુસ પીવે છે. પરંતુ ઈલેક્ટ્રીક અને ડીઝલના વપરાશના કારણે જ્યુસના ભાવ પણ દિવસેને દિવસે વધી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં લોકોને આર્થિક સમસ્યાનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. જો કોઈ બહારનું જ્યુસ પીવે તો પણ તેને વધુ પૈસા ખર્ચવા પડે છે. આવી સ્થિતિમાં રાયપુર (RAIPUR SOLAR SUGARCANE JUICE MACHINE ) NITના પ્રોફેસરો અને વિદ્વાનોએ સૌર ઉર્જાથી ચાલતું શેરડીના રસના મશીનની (RAIPUR SOLAR SUGARCANE JUICE MACHINE) શોધ કરી છે. સૌર ઊર્જાના કારણે આ મશીન ઓછા ખર્ચમાં વધુ નફો આપશે. ઉપરાંત, તે પર્યાવરણને પ્રદૂષિત કરશે નહીં.
મશીન ચાલે છે સૌર ઉર્જાથી : NITના આંત્રપ્રિન્યોર સેલના ઈન્ચાર્જ પ્રોફેસર આર.એન.પટેલે જણાવ્યું હતું કે, ઘણા વર્ષોથી આપણે જોઈ રહ્યા છીએ કે ડીઝલનો ઉપયોગ કરીને શેરડીના રસના મશીનો બજારમાં ચાલતા હતા. તેના કારણે ઘણું પ્રદૂષણ થયું હતું. આ બધી સમસ્યાઓને ધ્યાનમાં રાખીને અમે એક એવું મશીન (RAIPUR SOLAR SUGARCANE JUICE MACHINE) બનાવવાનું વિચાર્યું જે સૌર ઉર્જાથી ચાલે. ઘણા લોકોએ શેરડીના રસનું ઈલેક્ટ્રોનિક મશીન પણ અજમાવ્યું, પરંતુ દરેક જગ્યાએ ઈલેક્ટ્રોનિક સપ્લાય મળવો શક્ય નથી. આને ધ્યાનમાં રાખીને અમે સૌર ઉર્જા પર ચાલતું શેરડીના રસનું મશીન બનાવ્યું. આ મશીન આખો દિવસ ચાલી શકે છે. તેની બેટરી 6 કલાક સુધી સતત એનર્જી આપી શકે છે. સૌર ઉર્જા એટલી ઉર્જાનો સંગ્રહ કરે છે કે જો વ્યક્તિ ઈચ્છે તો તેમાંથી ઘરમાં પંખો અને લાઈટ પણ ચલાવી શકે છે.
શેરડીનો 95% રસ એક જ વારમાં મશીનમાંથી નીકળી છે: હાલમાં અમે હાથગાડીઓ અને ઈ-રિક્ષાઓ માટે સૌર ઉર્જાથી ચાલતા મશીનનું સેટઅપ કર્યું છે. આ મશીન (RAIPUR SOLAR SUGARCANE JUICE MACHINE) માત્ર એક જ વ્યક્તિ ઓપરેટ કરી શકે છે. તેને વધારે મેન પાવરની જરૂર નથી. આ મશીન ટચલેસ સિસ્ટમ સાથે સંપૂર્ણ કામ કરે છે. તમારે ફક્ત મશીનમાં શેરડી નાખવાની છે. મશીનમાં ત્રણ રોલર છે, જે એક જ વારમાં શેરડીનો 95 ટકા રસ કાઢી લે છે. શેરડીનો રસ નીકળ્યા બાદ આ મશીન આપોઆપ શેરડીના રસને નજીકના સ્ટોરેજમાં મોકલી આપે છે. અહીં એક સેન્સર પણ લગાવવામાં આવ્યું છે, જે શેરડીના રસની ક્ષમતાને માપતું રહે છે. શેરડીના રસને ઠંડા રાખવા માટે અલગથી આઈસ પેક પણ બનાવવામાં આવ્યો છે, જેથી શેરડીના રસમાં બરફ ભળે નહીં અને શેરડીનો રસ ઠંડો રહે છે.
આ પણ વાંચો: ગુજરાતની એક હોસ્પિટલમાં કેન્સરના દર્દીઓની રોબોટ દ્વારા થાય છે રેડીયોથેરાપી સારવાર
ઓછા મેઇન્ટેનન્સ પર મશીન ચાલે છે 10 વર્ષ : મશીનના ટેકનિકલ હેડ અભિલાષ શ્રીવાસ્તવે જણાવ્યું હતું કે, હાલમાં અમે હેન્ડકાર્ટ અને ઇ-રિક્ષા માટે શેરડીના રસનું મશીન (RAIPUR SOLAR SUGARCANE JUICE MACHINE) મૂક્યું છે. આ મશીન નાની હેન્ડકાર્ટ અને ઈ-રિક્ષાને ઓછા ખર્ચે બમણો નફો આપી શકે છે. તેના સેટઅપની કિંમત 50 હજારથી 75 હજાર રૂપિયા સુધીની છે અને આ ખર્ચ હેન્ડકાર્ટ દ્વારા 1 થી 2 સીઝનમાં વસૂલ કરી શકાય છે. આ મશીન સિંગલ ફુલ ચાર્જ પર 6 કલાકનો બેકઅપ આપે છે. સોલાર પેનલ એકવાર સેટઅપ થઈ જાય તે 10 વર્ષ સુધી ચાલે છે. સોલાર પેનલની જાળવણી પણ ઘણી ઓછી છે. તેને માત્ર કપડા અને નાની સાવરણીથી સાફ કરી શકાય છે. આ મશીન બનાવવા માટેની ટીમનું નેતૃત્વ NITના આંત્રપ્રિન્યોર સેલના ઈન્ચાર્જ પ્રોફેસર આરએન પટેલ કરી રહ્યા છે. ટીમમાં અભિલાષ શ્રીવાસ્તવ, વિવેક સોની, આશિષ વિશ્વકર્મા અને આદિત્યનો સમાવેશ થાય છે.