ETV Bharat / bharat

National Sports Day 2023: 29 ઓગસ્ટના રોજ રાષ્ટ્રીય રમત દિવસ કેમ ઉજવવામાં આવે છે? જાણો ઇતિહાસ અને મહત્વ...

આજે પ્રખ્યાત હોકી ખેલાડી મેજર ધ્યાનચંદની જન્મજયંતિ છે. રમતગમતના ક્ષેત્રમાં તેમના અતુલ્ય યોગદાન માટે તેમની જન્મજયંતિને 'નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડે' તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ પ્રસંગે રમતગમત ક્ષેત્રે સારું પ્રદર્શન કરનાર ખેલાડીઓ અને કોચનું સન્માન કરવામાં આવે છે.

Etv BharatNational Sports Day 2023
Etv BharatNational Sports Day 2023
author img

By ETV Bharat Gujarati Team

Published : Aug 29, 2023, 10:10 AM IST

હૈદરાબાદ: 29 ઓગસ્ટના રોજ, હોકીના જાદુગર મેજર ધ્યાનચંદની જન્મજયંતિ પર તેમની યાદમાં દર વર્ષે દેશભરમાં 'નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડે' તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે એટલે કે 2023 એ હોકીના દિગ્ગજ મેજર ધ્યાનચંદની 119મી જન્મજયંતિ છે. દર વર્ષે 'નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડે' નિમિત્તે, ભારતના રાષ્ટ્રપતિ એવા ખેલાડીઓ અને કોચનું સન્માન કરે છે જેમણે રમતના ક્ષેત્રમાં દેશને ગૌરવ અપાવ્યું છે. આ પુરસ્કારોમાં અર્જુન એવોર્ડ, દ્રોણાચાર્ય એવોર્ડ અને રાજીવ ગાંધી ખેલ રત્ન એવોર્ડનો સમાવેશ થાય છે.

National Sports Day 2023
National Sports Day 2023

નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડે શા માટે ઉજવવામાં આવે છેઃ ફિક્કી, ઓલ ઈન્ડિયા કાઉન્સિલ ફોર ફિઝિકલ એજ્યુકેશન એન્ડ ફિટનેસ 365 સાથે મળીને, સક્રિય સમુદાય, સક્રિય શાળા અને સક્રિય કુટુંબ બનાવવા અને ફિટ, સ્વસ્થ અને તંદુરસ્ત કુટુંબ બનાવવા માટે રમતગમત અને શારીરિક પ્રવૃત્તિઓના મહત્વ વિશે સામૂહિક જાગૃતિ લાવવાનું અભિયાન છે. દેશવ્યાપી પહેલ. યુવા ભારત. રમતની ભાવનાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઘણી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને રમત અકાદમીઓમાં રાષ્ટ્રીય રમત દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.

નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડે 2023ની થીમ: આ વર્ષે નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડે 2023 ની થીમ તરીકે 'સ્પોર્ટ્સ એઝ એન એનેબલર ફોર ઈન્ક્લુઝિવ એન્ડ ફિટ સોસાયટી' નક્કી કરવામાં આવી છે. સમગ્ર ભારતમાં શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને રમતગમત અકાદમીઓમાં રાષ્ટ્રીય ખેલ દિવસની ખાસ ઉજવણી કરવામાં આવે છે. મેરેથોન, વોકથોન, હોકી, ફૂટબોલ, વોલીબોલ વગેરે જેવી વિવિધ પ્રકારની રમતોનું આયોજન કરીને સમગ્ર ભારતમાં તેની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.

National Sports Day 2023
National Sports Day 2023

નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડે 2023: રમતોની સૂચિ

  • આઉટડોર ગેમ્સ - ચાલવાની રેસ, ટેનિસ બોલ ક્રિકેટ, વોલી બોલ, હોકી, ફુટસલ, મીની ફૂટબોલ, ટગ ઓફ વોર.
  • ઇન્ડોર ગેમ્સ - બેડમિન્ટન ચેસ બાસ્કેટબોલ ટેબલ ટેનિસ
  • ફન ગેમ્સ-લેમન રેસ, બોરી રેસ, દોરડા કૂદવા, ખો-ખો, લગોરી અને લંગડી, પાટિયું ચેલેન્જ

મેજર ધ્યાનચંદ વિશે જાણો

  • હોકીના જાદુગર કહેવાતા મેજર ધ્યાનચંદનો જન્મ 29 ઓગસ્ટ 1905ના રોજ અલ્હાબાદના એક રાજપૂત પરિવારમાં થયો હતો.
  • ધ્યાનચંદ તેમના પિતા સમેશ્વર સિંહની જેમ ભારતીય સેનામાં જોડાયા હતા. ધ્યાનચંદે સેનામાં જ હોકી રમવાનું શરૂ કર્યું.
  • તેમનું મૂળ નામ ધ્યાન સિંહ હતું, પરંતુ તેઓ રાત્રે માત્ર ચંદ્રના પ્રકાશમાં જ પ્રેક્ટિસ કરતા હતા, કારણ કે તે સમયે ભારતમાં ફ્લડલાઇટ ન હતી, તેમના સાથીઓએ તેમને 'ચાંદ' એટલે કે ચંદ્રનું હુલામણું નામ આપ્યું હતું.
  • તેણે તેની સમગ્ર રમતની કારકિર્દી દરમિયાન ભારતનું નેતૃત્વ કર્યું અને 1928, 1932 અને 1936માં દેશ માટે ત્રણ ઓલિમ્પિક મેડલ જીત્યા.
  • મેજર ધ્યાનચંદે તેમની 22 વર્ષની કારકિર્દીમાં 400 થી વધુ ગોલ કર્યા હતા.
  • 1936ની બર્લિન ઓલિમ્પિક્સની ફાઇનલમાં ધ્યાનચંદે સૌથી વધુ સ્કોર કર્યો હતો કારણ કે ભારતીયોએ જર્મનીને 8-1થી હરાવીને આરામથી જીત મેળવી હતી. તે મેચ ભારતની હોકી સફળતાના શિખરનું પ્રતિનિધિત્વ કરતી હતી. ધ્યાનચંદ દ્વારા માર્ગદર્શન અને પ્રેરિત, તેઓએ વર્ચ્યુઅલ રીતે અણનમ ટીમ બનાવી.
  • એવું કહેવાય છે કે, એડોલ્ફ હિટલર મેજર ધ્યાનચંદની રમતથી એટલો પ્રભાવિત થયો કે તેણે મેજર ધ્યાનચંદને જર્મન નાગરિકતા અને જર્મન આર્મીમાં કર્નલની પોસ્ટ ઓફર કરી.
  • 2002માં, દિલ્હીના નેશનલ હોકી સ્ટેડિયમનું નામ બદલીને મેજર ધ્યાનચંદ નેશનલ હોકી સ્ટેડિયમ રાખવામાં આવ્યું.
  • 1956માં, ભારત સરકારે ભારતીય હોકીમાં તેમના ઉત્કૃષ્ટ યોગદાન માટે તેમને પદ્મ ભૂષણથી નવાજ્યા અને ભારતીય ટપાલ સેવાએ તેમની યાદમાં એક ટપાલ ટિકિટ પ્રકાશિત કરી. મેજર ધ્યાનચંદ ભારતીય સેનામાંથી મેજર પદ સાથે નિવૃત્ત થયા હતા.
  • મેજર ધ્યાનચંદે નિવૃત્તિ પછી પણ રમતમાં યોગદાન આપ્યું હતું. તેઓ થોડા સમય માટે પટિયાલામાં નેશનલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ સ્પોર્ટ્સમાં મુખ્ય કોચ હતા અને રાજસ્થાનમાં અનેક કોચિંગ કેમ્પમાં પણ શીખવતા હતા.

આ પણ વાંચોઃ

  1. Neeraj Chopra: નીરજ ચોપરા બન્યા વિશ્વ ચેમ્પિયન, વર્લ્ડ એથ્લેટિક્સ ચેમ્પિયનશિપમાં ગોલ્ડ જીતનાર પ્રથમ ભારતીય
  2. Yo-Yo test: શું છે આ યો-યો ટેસ્ટ, આ દિગ્ગજ ખેલાડીઓ પણ યો-યો ટેસ્ટમાં ફેલ થયા હતા

હૈદરાબાદ: 29 ઓગસ્ટના રોજ, હોકીના જાદુગર મેજર ધ્યાનચંદની જન્મજયંતિ પર તેમની યાદમાં દર વર્ષે દેશભરમાં 'નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડે' તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે એટલે કે 2023 એ હોકીના દિગ્ગજ મેજર ધ્યાનચંદની 119મી જન્મજયંતિ છે. દર વર્ષે 'નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડે' નિમિત્તે, ભારતના રાષ્ટ્રપતિ એવા ખેલાડીઓ અને કોચનું સન્માન કરે છે જેમણે રમતના ક્ષેત્રમાં દેશને ગૌરવ અપાવ્યું છે. આ પુરસ્કારોમાં અર્જુન એવોર્ડ, દ્રોણાચાર્ય એવોર્ડ અને રાજીવ ગાંધી ખેલ રત્ન એવોર્ડનો સમાવેશ થાય છે.

National Sports Day 2023
National Sports Day 2023

નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડે શા માટે ઉજવવામાં આવે છેઃ ફિક્કી, ઓલ ઈન્ડિયા કાઉન્સિલ ફોર ફિઝિકલ એજ્યુકેશન એન્ડ ફિટનેસ 365 સાથે મળીને, સક્રિય સમુદાય, સક્રિય શાળા અને સક્રિય કુટુંબ બનાવવા અને ફિટ, સ્વસ્થ અને તંદુરસ્ત કુટુંબ બનાવવા માટે રમતગમત અને શારીરિક પ્રવૃત્તિઓના મહત્વ વિશે સામૂહિક જાગૃતિ લાવવાનું અભિયાન છે. દેશવ્યાપી પહેલ. યુવા ભારત. રમતની ભાવનાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઘણી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને રમત અકાદમીઓમાં રાષ્ટ્રીય રમત દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.

નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડે 2023ની થીમ: આ વર્ષે નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડે 2023 ની થીમ તરીકે 'સ્પોર્ટ્સ એઝ એન એનેબલર ફોર ઈન્ક્લુઝિવ એન્ડ ફિટ સોસાયટી' નક્કી કરવામાં આવી છે. સમગ્ર ભારતમાં શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને રમતગમત અકાદમીઓમાં રાષ્ટ્રીય ખેલ દિવસની ખાસ ઉજવણી કરવામાં આવે છે. મેરેથોન, વોકથોન, હોકી, ફૂટબોલ, વોલીબોલ વગેરે જેવી વિવિધ પ્રકારની રમતોનું આયોજન કરીને સમગ્ર ભારતમાં તેની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.

National Sports Day 2023
National Sports Day 2023

નેશનલ સ્પોર્ટ્સ ડે 2023: રમતોની સૂચિ

  • આઉટડોર ગેમ્સ - ચાલવાની રેસ, ટેનિસ બોલ ક્રિકેટ, વોલી બોલ, હોકી, ફુટસલ, મીની ફૂટબોલ, ટગ ઓફ વોર.
  • ઇન્ડોર ગેમ્સ - બેડમિન્ટન ચેસ બાસ્કેટબોલ ટેબલ ટેનિસ
  • ફન ગેમ્સ-લેમન રેસ, બોરી રેસ, દોરડા કૂદવા, ખો-ખો, લગોરી અને લંગડી, પાટિયું ચેલેન્જ

મેજર ધ્યાનચંદ વિશે જાણો

  • હોકીના જાદુગર કહેવાતા મેજર ધ્યાનચંદનો જન્મ 29 ઓગસ્ટ 1905ના રોજ અલ્હાબાદના એક રાજપૂત પરિવારમાં થયો હતો.
  • ધ્યાનચંદ તેમના પિતા સમેશ્વર સિંહની જેમ ભારતીય સેનામાં જોડાયા હતા. ધ્યાનચંદે સેનામાં જ હોકી રમવાનું શરૂ કર્યું.
  • તેમનું મૂળ નામ ધ્યાન સિંહ હતું, પરંતુ તેઓ રાત્રે માત્ર ચંદ્રના પ્રકાશમાં જ પ્રેક્ટિસ કરતા હતા, કારણ કે તે સમયે ભારતમાં ફ્લડલાઇટ ન હતી, તેમના સાથીઓએ તેમને 'ચાંદ' એટલે કે ચંદ્રનું હુલામણું નામ આપ્યું હતું.
  • તેણે તેની સમગ્ર રમતની કારકિર્દી દરમિયાન ભારતનું નેતૃત્વ કર્યું અને 1928, 1932 અને 1936માં દેશ માટે ત્રણ ઓલિમ્પિક મેડલ જીત્યા.
  • મેજર ધ્યાનચંદે તેમની 22 વર્ષની કારકિર્દીમાં 400 થી વધુ ગોલ કર્યા હતા.
  • 1936ની બર્લિન ઓલિમ્પિક્સની ફાઇનલમાં ધ્યાનચંદે સૌથી વધુ સ્કોર કર્યો હતો કારણ કે ભારતીયોએ જર્મનીને 8-1થી હરાવીને આરામથી જીત મેળવી હતી. તે મેચ ભારતની હોકી સફળતાના શિખરનું પ્રતિનિધિત્વ કરતી હતી. ધ્યાનચંદ દ્વારા માર્ગદર્શન અને પ્રેરિત, તેઓએ વર્ચ્યુઅલ રીતે અણનમ ટીમ બનાવી.
  • એવું કહેવાય છે કે, એડોલ્ફ હિટલર મેજર ધ્યાનચંદની રમતથી એટલો પ્રભાવિત થયો કે તેણે મેજર ધ્યાનચંદને જર્મન નાગરિકતા અને જર્મન આર્મીમાં કર્નલની પોસ્ટ ઓફર કરી.
  • 2002માં, દિલ્હીના નેશનલ હોકી સ્ટેડિયમનું નામ બદલીને મેજર ધ્યાનચંદ નેશનલ હોકી સ્ટેડિયમ રાખવામાં આવ્યું.
  • 1956માં, ભારત સરકારે ભારતીય હોકીમાં તેમના ઉત્કૃષ્ટ યોગદાન માટે તેમને પદ્મ ભૂષણથી નવાજ્યા અને ભારતીય ટપાલ સેવાએ તેમની યાદમાં એક ટપાલ ટિકિટ પ્રકાશિત કરી. મેજર ધ્યાનચંદ ભારતીય સેનામાંથી મેજર પદ સાથે નિવૃત્ત થયા હતા.
  • મેજર ધ્યાનચંદે નિવૃત્તિ પછી પણ રમતમાં યોગદાન આપ્યું હતું. તેઓ થોડા સમય માટે પટિયાલામાં નેશનલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ સ્પોર્ટ્સમાં મુખ્ય કોચ હતા અને રાજસ્થાનમાં અનેક કોચિંગ કેમ્પમાં પણ શીખવતા હતા.

આ પણ વાંચોઃ

  1. Neeraj Chopra: નીરજ ચોપરા બન્યા વિશ્વ ચેમ્પિયન, વર્લ્ડ એથ્લેટિક્સ ચેમ્પિયનશિપમાં ગોલ્ડ જીતનાર પ્રથમ ભારતીય
  2. Yo-Yo test: શું છે આ યો-યો ટેસ્ટ, આ દિગ્ગજ ખેલાડીઓ પણ યો-યો ટેસ્ટમાં ફેલ થયા હતા
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.