શ્યોપુર: મધ્યપ્રદેશના કુનો નેશનલ પાર્કમાંથી ચિત્તા અને બચ્ચાના મોતના સમાચાર અટકવાનું નામ નથી લઈ રહ્યા. છેલ્લા એક મહિનામાં કુનોમાંથી 4 ચિતાઓના મોતના સમાચાર સામે આવ્યા છે, જેમાં 9મી મેના રોજ માદા ચિતા દક્ષાનું મૃત્યુ થયું હતું. બીજી તરફ 23 મેના રોજ જ્વાલા ચિતાના એક બચ્ચાએ બીમારીના કારણે જીવ ગુમાવ્યો હતો. હવે વધુ બે બચ્ચાના મોતના સમાચાર સામે આવ્યા છે. જ્વાલા ચિતાના બાકીના 3 બચ્ચામાંથી 2 બચ્ચાનું ગુરુવારે બીમારીના કારણે મોત થયું હતું. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે બાકીના બચ્ચાની તબિયત પણ ખરાબ છે, તેના બચવાની આશા ઓછી છે. થોડા દિવસો પહેલા જ જ્વાલાએ 4 બચ્ચાને જન્મ આપ્યો હતો.
કેવી રીતે મરી રહ્યા છે બચ્ચા: મળતી માહિતી મુજબ એક બચ્ચાના મોત બાદ બાકીના ત્રણ બચ્ચા પર સતત નજર રાખવામાં આવી રહી હતી. બપોરે જ્વાલા ચિત્તાને પૂરક ખોરાક આપવામાં આવ્યો હતો. જ્યારે 3 બચ્ચાની તબિયત અચાનક બગડતાં તેમને તાત્કાલિક પાલપુરની હોસ્પિટલમાં સારવાર માટે દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા. જ્યાં બચ્ચાની સતત કથળતી તબિયત અને વધુ ગરમીના કારણે 2 બચ્ચાને બચાવી શકાયા નથી. જ્યારે ચોથા બચ્ચાની હાલત પણ ગંભીર હોવાનું કહેવાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે ચિત્તા અને બચ્ચાની સારવાર માટે નામિબિયા અને દક્ષિણ આફ્રિકાના ચિત્તા નિષ્ણાતોની સતત સલાહ લેવામાં આવી રહી છે.
મૃત્યુનું કારણ શું છે: બે મહિના પહેલા જન્મેલા ચિત્તાના બંને બચ્ચા અતિશય ગરમી તેમજ નબળાઈના કારણે મૃત્યુ પામ્યા હોવાનું કહેવાય છે. આટલું જ નહીં ચિત્તાના બચ્ચા પણ નિર્જળ થઈ ગયા હતા. કુનો પાલપુર પાર્કમાં હવે માત્ર 1 બચ્ચા બચ્યું છે. ચિત્તા જ્વાલાને વાઈલ્ડ લાઈફ ડોક્ટર્સ સતત ફૂડ સપ્લિમેન્ટ્સ આપી રહ્યા છે. જે દિવસે ચિત્તા બીમાર પડ્યો તે વર્ષનો સૌથી ગરમ દિવસ હતો. આ 23 મેની વાત છે, જે મધ્યપ્રદેશમાં આ વર્ષનો સૌથી ગરમ દિવસ હતો. 23 મેના રોજ, દિવસનું મહત્તમ તાપમાન 46 ડિગ્રી સેલ્સિયસની આસપાસ હતું. જોરદાર ગરમ પવનો અને ગરમીનું મોજુ દિવસભર ચાલુ રહ્યું હતું. અસામાન્ય પરિસ્થિતિ જોઈને, મેનેજમેન્ટ અને વાઈલ્ડલાઈફ ડોકટરોની ટીમે તરત જ ત્રણેય બચ્ચાને બચાવવા અને જરૂરી સારવાર આપવાનો નિર્ણય લીધો. તમામ પ્રયાસો છતાં 2 બચ્ચાની હાલત નાજુક હોવાને કારણે તેમને બચાવી શકાયા નથી.
PCCFએ શું કહ્યું: માહિતી આપતા PCCF જેએસ ચૌહાણે જણાવ્યું હતું કે કુનો નેશનલ પાર્કમાં ચિત્તાના બચ્ચાના મોત બાદ અન્ય ત્રણ બચ્ચાની હાલત સારી દેખાતી નથી. જેને ધ્યાનમાં રાખીને આ ત્રણેય બચ્ચાને કુનો વન્યજીવ તબીબોની દેખરેખ હેઠળ રાખવામાં આવ્યા હતા. ઉંચા તાપમાન અને હીટ સ્ટ્રોકના કારણે તેમની તબિયત લથડી હોવાનું કહેવાય છે. ગુરુવારે સારવાર દરમિયાન બેના મોત થયા છે. એકની હાલત હજુ પણ નાજુક છે.
કુનોમાં ચિત્તાનું મૃત્યુ: ચિતા જ્વાલાના પ્રથમ બચ્ચાનું મૃત્યુ 23 મેના રોજ જ થયું હતું. વર્ષ 2022માં સપ્ટેમ્બરમાં 8 ચિત્તા નામીબીયાથી એમપીમાં કુનો લાવવામાં આવ્યા હતા. આ પછી દક્ષિણ આફ્રિકાથી 12 ચિત્તા આવ્યા. આ ત્રણેય ચિત્તાના બચ્ચાઓના મોત સાથે કુનો પાલપુર નેશનલ પાર્કના મેનેજમેન્ટ અને વહીવટ પર ફરીથી આંગળીઓ ઉઠી રહી છે. સૌ પ્રથમ, સાશા ચિતાનું 26 માર્ચે અવસાન થયું હતું. શાશાના મૃત્યુનું કારણ કિડની અને લીવરનું ઈન્ફેક્શન હોવાનું કહેવાય છે. બીજો ચિત્તા ઉદય 23 એપ્રિલે સેટ થયો. મેડિકલ રિપોર્ટમાં તેમના મૃત્યુનું કારણ કિડની ફેલ હોવાનું જણાવવામાં આવ્યું હતું. માદા ચિતા દક્ષનું મૃત્યુ 9મી મેના રોજ થયું હતું. સમાગમ દરમિયાન બિડાણમાં રહેલા ચિતાઓ હિંસક બની ગયા હતા અને આમાં માદા ચિતા દક્ષાએ પોતાનો જીવ ગુમાવ્યો હતો. આ પછી, 23 મેના રોજ જ્વાલા ચિતાના બચ્ચાનું મૃત્યુ થયું. જે બીમાર હતા. બીજી તરફ 25 મેના રોજ જ્વાલા ચિતાના વધુ 2 બચ્ચા મૃત્યુ પામ્યા છે.
ચિત્તાના મોત પર સુપ્રીમ કોર્ટની સલાહ: કુનોમાં વારંવાર થતા મોતનો મામલો પણ સુપ્રીમ કોર્ટમાં ગયો છે. અગાઉ કોર્ટે કહ્યું હતું કે જો રાજસ્થાનનું વાતાવરણ ચિત્તાઓ માટે અનુકૂળ હોય તો તેમને ત્યાં શિફ્ટ કરી શકાય છે. કોર્ટની સાથે સાથે રાજ્ય સરકાર પણ ચિતાઓના મોતથી પરેશાન હતી.ચિતાઓના સ્થળાંતર માટે સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા કેન્દ્ર સરકારને અગાઉથી જ સલાહ આપવામાં આવી છે. જોકે એમપીની શિવરાજ સરકાર અત્યારે આ માટે તૈયાર નથી. પરંતુ હવે આ નવા મૃત્યુ પછી શું થશે, સરકાર નિષ્ણાત સમિતિની ભલામણના આધારે નિર્ણય લેશે. બીજી તરફ જો રાજસ્થાનની વાત કરીએ તો ત્યાં શિફ્ટ કરવાની તૈયારી કરવામાં આવી હતી, પરંતુ કેન્દ્ર અને મધ્યપ્રદેશ સરકારની મંજૂરી બાકી છે.