હૈદરાબાદઃ વાસ્તુચક્રમાં 45 દેવતાઓની તુલનામાં સર્વતોભદ્રચક્રમાં 57 દેવતાઓનાં નામ આવેલા છે. અહીં પણ દેવતાઓના જૂથો છે, જેમ કે - સપ્તક, ગંધર્વ, અપ્સરા, સપ્તગણ, સપ્તસગરો, દસ આયુધ, દ્વોશદિત્ય, અષ્ટકુલા નાગ વગેરે દસ દિકલ્પાલ જ નહીં, પણ તેમના શસ્ત્રો પણ સર્વતોભદ્ર ચક્રમાં સ્થાપિત છે.
વાસ્તુચક્રની અંદર સ્થિત 45 દેવતાઓનાં નામ નીચે મુજબ છે
1. શિખી, પર્જન્ય , જયંત, ઇન્દ્ર, સૂર્ય, સત્ય, બૃશ, આકાશ, અગ્નિ , પુષા, વિતથ, ગૃહત્ક્ષત, યમ, ગંધર્વ, ભૃડ્ગરાજ, મૃગ, પિત્રુ, દૌવરિકા, સુગ્રીવ, પુષ્પદંત, વરુણ, અસુર, શોષ, પાપયક્ષ્મા, રોગ, આહી (સાપ), મુખ્ય, ભલ્લાત, સોમા, ચરકા (સર્પ), અદિતિ, દિતિ, આપ, અપાવત્સ, અર્યમા, સવિત્રી, સવિતા, વિવસ્વાન, વિબુધાધિપ, જય, મિત્ર, રાજયક્ષ્મા, રુદ્ર, પૃથ્વીધર, બ્રહ્મા
ઉત્તર શરૂ કરીને ચારે દિશાઓમાં ચરકી, વિદારી, પૂતના અને પાપરાક્ષસની સ્થાપના કરવામાં આવે છે જ્યારે પૂર્વથી શરૂઆત કરી ચારે દિશાઓમાં સ્કંદ, આર્યમા, જૃમ્ભક અને પીલિપિચ્છા દેવની સ્થાપના કરવામાં આવે છે. આ પછી, પૂર્વ દિશાથી પ્રારંભ કરીને, દસ દિકલ્પની સ્થાપના કરવામાં આવી, જેના નામ ઇન્દ્ર, અગ્નિ, યમ, નિરિતિ, વરુણ, વાયુ, કુબેર, ઇશાન, બ્રહ્મા અને અનંત છે.
વર્ગ અથવા જૂથની સ્થાપના આહિ અથવા નાગ, ગંધર્વ અને રુદ્ર જેવા વાસ્તુ ચક્રમાં પણ જોવા મળે છે પરંતુ આ પ્રવૃત્તિ સર્વતોભદ્ર ચક્રમાં વધુ જોવા મળે છે, સંભવતઃ વૈદિક ઋષિઓ દૈવી શક્તિઓ અથવા બ્રહ્માંડને સર્વોભદ્રમાં એકીકૃત કરવા માગે છે.
અષ્ટવાસુ, એકાદશ રુદ્ર, દ્વાદશ આદિત્ય, અષ્ટકુલ નાગ, મારૂદગન વગેરે અહીં વર્ગોના રૂપમાં ઉપસ્થિત છે અને વૈદિક ઋષિઓના મહાન પ્રયત્નોની જાહેરાત કરે છે. વાસ્તુ ચક્રમાં પણ, દ્વાદશ આદિત્યને યોગ્ય માન આપવામાં આવે છે.
વાસ્તુ ચક્ર સંભવત: વિવિધ ઉર્જા ચક્રોનું સંશ્લેષણ છે, દરેક દેવ દરેક ઉર્જાના પ્રતિનિધિ છે, પ્રકૃતિ અથવા બ્રહ્માંડની આ વિશિષ્ટ માન્યતાને ઓળખવા અને તેના આધારે કાર્ય કરવા અથવા તે ઉર્જાનો ઉપયોગ વિશ્વ અને પછીના જીવનને ઉત્કર્ષ કરવાનો જ વાસ્તુનો હેતુ છે. વાસ્તુશાસ્ત્રએ બ્રહ્માંડની ઉર્જાના સાકલ્યવાદી સંચાલનનું નામ છે, જેના ઉપયોગથી ભગવાન દ્વારા આપવામાં આવતા વેદના ઓછા થાય છે.
આ પણ વાંચોઃ Vastu Tips: વાસ્તુ શાસ્ત્ર અનુસાર જાણો કઇ વસ્તુઓ ઘરમાં રખાય અને કઇ ન રખાય
વાસ્તુ પુરુષો પુમાકૃતિ છે જેના ઘૂંટણ અને કોણી વાંકા છે. વાસ્તુ પુરુષનું માથુ ઈશાન દિશામાં છે અને બંને પગના તળિયા દક્ષિણપૂર્વ ખૂણામાં છે. તેની બંને કોણી અનુક્રમે અગ્નિક અને વેવી એંગલમાં છે, તેનો નાભિ પ્રદેશ કાવતરાના બ્રહ્માસ્થાનની નજીક છે અને તેની ઉપર તે બધા દેવીઓ આવેલા છે જેમણે તેમના પર હુમલો કર્યો હતો અને તેને જમીનમાં દફનાવી દીધો હતો અથવા સ્થાપિત કર્યો હતો.
