નવી દિલ્હી: ઉત્તર પ્રદેશના ખતરનાક ગુનેગાર અતીક અહેમદના પુત્ર અસદનું એન્કાઉન્ટર થયું છે. પોલીસ ગોળીબારમાં તેનું મોત થયું હતું. પોલીસે જણાવ્યું કે તે ભાગવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો હતો અને તેણે 40 રાઉન્ડ ફાયરિંગ પણ કર્યું, પરંતુ તે ભાગવામાં સફળ ન થઈ શક્યો અને ત્યાં જ ઢગલો થઈ ગયો. અસદ પર પાંચ લાખ રૂપિયાનું ઈનામ પણ રાખવામાં આવ્યું હતું. અસદની સાથે ગુડ્ડુ મુસ્લિમની પણ હત્યા કરવામાં આવી હતી. આ બંને ગુનેગારો ઉમેશ પાલ હત્યા કેસમાં સંડોવાયેલા હતા. અત્યાર સુધી આ એન્કાઉન્ટરો અંગે કોઈએ સવાલ ઉઠાવ્યા નથી. ચાલો જાણીએ કે એન્કાઉન્ટરને લઈને સુપ્રીમ કોર્ટે શું દિશાનિર્દેશો નક્કી કર્યા છે.
શું છે પ્રક્રિયા?: એક ચેનલ સાથે વાત કરતા યુપી પોલીસના પૂર્વ ડીજીપી બિક્રમ સિંહે કહ્યું કે જ્યારે પણ પોલીસ કોઈ પણ ગુનેગાર વિશે માહિતી એકત્ર કરે છે, ખાસ કરીને જે સતત સુરક્ષા એજન્સીઓથી બચી રહ્યો છે, ત્યારે આવા કિસ્સાઓમાં ગુપ્તચર એજન્સીઓનું ઈનપુટ સૌથી મહત્વપૂર્ણ હોય છે. ગુપ્તચર એજન્સીઓમાં કામ કરતા પોલીસ અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓ પોતપોતાની રીતે તેના વિશે માહિતી મેળવે છે. જો તે ગુનેગાર માટે એસટીએફની ટીમ બનાવવામાં આવે છે, તો ઇન્ટેલિજન્સ ઓફિસર અને એસટીએફ મળીને તેનો પીછો કરે છે. તેઓ જેમની પાસેથી મેળવે છે તે માહિતીની ગુપ્તતા જાળવવામાં આવે છે. ઘણી વખત એજન્સીઓના કર્મચારીઓ પણ પીછો કરવા માટે વેશપલટો કરવાનો પ્રયાસ કરે છે, તેમને જે પણ માહિતી મળે છે, તે લેખિતમાં નોંધી લે છે. આ કેસ ડાયરીમાં સામેલ છે.
આત્મસમર્પણ કરવાની તક: વેરિફિકેશન પછી પોલીસ તેને પડકારે છે. પોલીસ તે ગુનેગારોને આત્મસમર્પણ કરવાની તક આપે છે. જો ગુનેગાર આત્મસમર્પણ કરે છે, તો તેની ધરપકડ કરવામાં આવે છે. પરંતુ ઘણી વખત ભયંકર ગુનેગારો પોલીસ ટીમ પર હુમલો કરે છે, આ કિસ્સામાં પોલીસ સ્વબચાવમાં ગોળીબાર કરે છે. આ ગોળીબારમાં ફરીથી કંઈ પણ થઈ શકે છે. ગુનેગારોની હત્યા થઈ શકે છે, ઘાયલ થઈ શકે છે, પોલીસની ટીમ પણ જોખમમાં છે.
આ પણ વાંચો Asad Ahmad encounter: STF અતીક અહેમદના બે જૂના સાગરિતોની મદદથી અસદ સુધી પહોંચી
સુપ્રીમ કોર્ટની ગાઈડલાઈન: સુપ્રીમ કોર્ટની ગાઈડલાઈન મુજબ એન્કાઉન્ટરની ઘટના વખતે પોલીસે જે હથિયારોનો ઉપયોગ કર્યો હતો તેને તાત્કાલિક જમા કરાવવાના રહેશે. આ ઘટના માટે એફઆઈઆર નોંધવામાં આવે છે અને તેને કોર્ટમાં મોકલવામાં આવે છે. આ એન્કાઉન્ટરની તપાસ વરિષ્ઠ પોલીસ અધિકારીની દેખરેખ હેઠળ કરવામાં આવે છે. એન્કાઉન્ટરમાં સામેલ અધિકારીઓનું સ્તર, તપાસમાં સામેલ અધિકારીઓ તેમનાથી વરિષ્ઠ છે. જે સ્ટેશનમાં પોલીસ સામેલ છે તેના અધિકારીઓ તપાસમાં ભાગ લેતા નથી. જો કોઈ વ્યક્તિ એન્કાઉન્ટરમાં મૃત્યુ પામે છે, તો મેજિસ્ટ્રેટ તેની સીઆરપીસીની કલમ 176 હેઠળ તપાસ કરે છે. જો તપાસમાં કોઈ શંકા રહેતી નથી, તો NHRC સામેલ નથી, તેમ છતાં NHRCને ઘટનાની જાણ કરવામાં આવે છે. જો કોઈ વ્યક્તિને એન્કાઉન્ટર અંગે શંકા હોય અથવા તેની પાસે કોઈ પુરાવા હોય તો તે કોર્ટને તેની જાણ કરી શકે છે અથવા ફરિયાદ પણ કરી શકે છે.