ETV Bharat / bharat

જાણો કોણ છે રામદેવપીર અને શું છે તેનો ઈતિહાસ

રામદેવપીર જયંતિ એ રામદેવજી અથવા રામશા પીરની જન્મજયંતિ છે. તેમની પૂજા બઘા જ વિસ્તારોમાં કરવામાં આવે છે અને આ વાર્ષિક તહેવારને નવરાત્રી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. રામદેવપીર જયંતિ 2022 તારીખ 29 ઓગસ્ટ છે. તે રાજસ્થાનમાં અનુસરવામાં આવતા પરંપરાગત હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ ભાદ્રપદ મહિનામાં શુક્લ પક્ષ દ્વિતિયાના દિવસે મનાવવામાં આવે છે. history of ramdevpir, Ramdev Pir Jayanti, Ramdev Navratri 2022

જાણો કોણ છે રામદેવપીર અને શું છે તેનો ઈતિહાસ
જાણો કોણ છે રામદેવપીર અને શું છે તેનો ઈતિહાસ
author img

By

Published : Aug 23, 2022, 2:01 PM IST

ન્યુઝ ડેસ્ક રામદેવપીર લાખો લોકોના અંગત અને પારિવારિક દેવતા છે. તેમને વિષ્ણુનો અવતાર માનવામાં આવે છે. તે ચૌદમી સદીના શાસક હતા, જેમની પાસે ચમત્કારિક શક્તિઓ હોવાનું કહેવાય છે, જેમણે સમાજના દલિત અને ગરીબ લોકોના ઉત્થાન માટે પોતાનું જીવન સમર્પિત કર્યું હતું. રામદેવ પીરને આજે ભારતના ઘણા સામાજિક જૂથો દ્વારા ઈષ્ટદેવ તરીકે પૂજવામાં (Ramdevpir is worshiped as Ishtadev) આવે છે. તેમણે તેમના સમયગાળા દરમિયાન અસંખ્ય ચમત્કારો કર્યા અને આનાથી તેઓએ વિવિધ સમુદાયોના અનુયાયીઓને પણ આકર્ષિત કર્યા.

આ પણ વાંચો કેજરીવાલના મહોલ્લા ક્લિનિક સામે ગુજરાત સરકારનો આરોગ્ય ક્ષેત્રે નવો પ્લાન તૈયાર

રામદેવપીર જયંતિની ઉજવણી અનુયાયીઓ આ દિવસને ખૂબ જ ભક્તિ અને સમર્પણ સાથે ઉજવે છે. ભક્તો તેમની પૂજા કરવા માટે તેમના મંદિરોની મુલાકાત લે છે અને નવા કપડાં અને વિશેષ ભોજન સાથે લાકડાના ઘોડાના રમકડાં અર્પણ કરવામાં આવે છે. રામદેવના વિશ્રામ સ્થાન રામદેવરા મંદિરમાં (where is Ramdevara Temple) વિશેષ પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે અને એક મેગા ફેસ્ટનું આયોજન કરવામાં આવે છે જેમાં તમામ સમુદાયના લોકો ભાગ લે છે.

રામદેવપીરની દંતકથાઓ જ્યારે રામદેવની વાત આવે છે, ત્યારે તેમની ચમત્કારિક શક્તિઓને લઈને કેટલીક દંતકથાઓ છે. એવું કહેવાય છે કે, જ્યારે તે નાના હતા ત્યારે તેના પિતા રાજા અજમલે એક રમકડા બનાવનારને લાકડાનો ઘોડો બનાવવાનો આદેશ આપ્યો હતો. રમકડા બનાવનારે તગડી રકમ લીધા બાદ રાજા સાથે છેતરપિંડી કરી અને લાકડાના રમકડાના ઘોડાને ઢાંકવા માટે સસ્તા કપડાનો ઉપયોગ કર્યો. જ્યારે રામદેવ લાકડાના ઘોડા પર બેઠા ત્યારે રમકડાનો ઘોડો હવામાં ઉછળ્યો અને કપડું ગાયબ થઈ ગયું. એવું માનવામાં આવે છે કે, ઘોડાને તેની શક્તિઓને કારણે જીવન મળ્યું હતું. બીજી દંતકથા એવી છે કે, જ્યારે મક્કાના કેટલાક સંતોએ અન્ય વાસણોમાં રાત્રિભોજન કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો, ત્યારે તેમના વાસણો જે મક્કામાં હતા તે તેમની તરફ ઉડતા જોવા મળ્યા હતા. ત્યારબાદ રામદેવ રામ શાહ પીર (history of ramdevpir) તરીકે જાણીતા થયા.

આ પણ વાંચો સરકારે માગ સ્વીકારી છતાં માજી સૈનિકોનું આંદોલન યથાવત્

રામદેવપીર નવરાત્રી મહોત્સવ અમદાવાદના ઇદગા સર્કલ નજીકના રાજ નગર મિલ કમ્પાઉન્ડમાં શ્રી રામદેવપીર મહારાજન ભવ્ય મંદિર આવેલું છે, જેને ગુજરાતનું રણુજા ધામ (Ranuja Dham of Gujarat) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, મંદિર દ્વારા રામદેવપીર નવરાત્રી મહોત્સવનું (Ramdevpir Navratri Festival) આયોજન કરવામાં આવે છે, જેમાં ભાદરવી સુદ નોમના દિવસે ભવ્ય જન્મોત્સવનું આયોજન કરવામાં આવે છે.

કોણ છે રામદેવપીર રામદેવને વિષ્ણુનો અવતાર માનવામાં આવે છે. રાજા અજમલએ છહાન બારુ ગામના પમજી ભાટીની પુત્રી રાણી મીનાલદેવી સાથે લગ્ન કર્યા. નિઃસંતાન રાજા દ્વારકા ગયા અને કૃષ્ણને તેમના જેવા સંતાનની ઈચ્છા વિશે વિનંતી કરી. તેમને બે પુત્રો હતા, વિરમદેવ અને નાના રામદેવ. રામદેવનો જન્મ વિ.સં.માં ભાદરવા શુક્લ દૂજના રોજ થયો હતો. રામદેવે વિ.સં.માં ભાદ્રપદ શુક્લ એકાદશીના રોજ સમાધિ લીધી. 33 વર્ષની ઉંમરે 1442માં તેણે આ સમાધિ લીધી હતી. મેઘવાલ સમુદાયના તેમના પ્રખર અનુયાયી ડાલીબાઈને પણ તેમની કબર પાસે દફનાવવામાં આવ્યા છે અને રામદેવના બે દિવસ પહેલા સમાધિ લીધી હોવાનું (history of ramdevpir) કહેવાય છે.

જાહેર રજા હોય છે રામદેવનું વિશ્રામ સ્થાન ધરાવતું મંદિર સંકુલ રાજસ્થાનમાં રામદેવરા પોખરણથી 10 કિમી ખાતે આવેલું છે. વર્તમાન મંદિરનું માળખું 1931માં બિકાનેરના મહારાજા ગંગા સિંહ દ્વારા રામદેવના અંતિમ વિશ્રામ સ્થાનની આસપાસ બાંધવામાં આવ્યું હતું. રામદેવ નવરાત્રી, રામદેવ પીર જયંતિ, રામદેવની જન્મ તારીખ, ભારતમાં દર વર્ષે તેમના ભક્તો દ્વારા ઉજવવામાં આવે છે. તે હિંદુ કેલેન્ડરના ભાદ્રપદ મહિનાના શુક્લ પક્ષના દૂજના બીજા દિવસે આવે છે. રાજસ્થાનમાં આ દિવસ જાહેર રજા તરીકે મનાવવામાં આવે છે અને રામદેવરા મંદિરમાં મેળો ભરાય છે, જ્યાં હજારો ભક્તો, હિન્દુ અને મુસ્લિમ બંને ભાગ લે છે અને મુખ્ય મંદિરમાં સમાધિને શ્રદ્ધાંજલિ આપે છે.

ન્યુઝ ડેસ્ક રામદેવપીર લાખો લોકોના અંગત અને પારિવારિક દેવતા છે. તેમને વિષ્ણુનો અવતાર માનવામાં આવે છે. તે ચૌદમી સદીના શાસક હતા, જેમની પાસે ચમત્કારિક શક્તિઓ હોવાનું કહેવાય છે, જેમણે સમાજના દલિત અને ગરીબ લોકોના ઉત્થાન માટે પોતાનું જીવન સમર્પિત કર્યું હતું. રામદેવ પીરને આજે ભારતના ઘણા સામાજિક જૂથો દ્વારા ઈષ્ટદેવ તરીકે પૂજવામાં (Ramdevpir is worshiped as Ishtadev) આવે છે. તેમણે તેમના સમયગાળા દરમિયાન અસંખ્ય ચમત્કારો કર્યા અને આનાથી તેઓએ વિવિધ સમુદાયોના અનુયાયીઓને પણ આકર્ષિત કર્યા.

આ પણ વાંચો કેજરીવાલના મહોલ્લા ક્લિનિક સામે ગુજરાત સરકારનો આરોગ્ય ક્ષેત્રે નવો પ્લાન તૈયાર

રામદેવપીર જયંતિની ઉજવણી અનુયાયીઓ આ દિવસને ખૂબ જ ભક્તિ અને સમર્પણ સાથે ઉજવે છે. ભક્તો તેમની પૂજા કરવા માટે તેમના મંદિરોની મુલાકાત લે છે અને નવા કપડાં અને વિશેષ ભોજન સાથે લાકડાના ઘોડાના રમકડાં અર્પણ કરવામાં આવે છે. રામદેવના વિશ્રામ સ્થાન રામદેવરા મંદિરમાં (where is Ramdevara Temple) વિશેષ પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે અને એક મેગા ફેસ્ટનું આયોજન કરવામાં આવે છે જેમાં તમામ સમુદાયના લોકો ભાગ લે છે.

રામદેવપીરની દંતકથાઓ જ્યારે રામદેવની વાત આવે છે, ત્યારે તેમની ચમત્કારિક શક્તિઓને લઈને કેટલીક દંતકથાઓ છે. એવું કહેવાય છે કે, જ્યારે તે નાના હતા ત્યારે તેના પિતા રાજા અજમલે એક રમકડા બનાવનારને લાકડાનો ઘોડો બનાવવાનો આદેશ આપ્યો હતો. રમકડા બનાવનારે તગડી રકમ લીધા બાદ રાજા સાથે છેતરપિંડી કરી અને લાકડાના રમકડાના ઘોડાને ઢાંકવા માટે સસ્તા કપડાનો ઉપયોગ કર્યો. જ્યારે રામદેવ લાકડાના ઘોડા પર બેઠા ત્યારે રમકડાનો ઘોડો હવામાં ઉછળ્યો અને કપડું ગાયબ થઈ ગયું. એવું માનવામાં આવે છે કે, ઘોડાને તેની શક્તિઓને કારણે જીવન મળ્યું હતું. બીજી દંતકથા એવી છે કે, જ્યારે મક્કાના કેટલાક સંતોએ અન્ય વાસણોમાં રાત્રિભોજન કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો, ત્યારે તેમના વાસણો જે મક્કામાં હતા તે તેમની તરફ ઉડતા જોવા મળ્યા હતા. ત્યારબાદ રામદેવ રામ શાહ પીર (history of ramdevpir) તરીકે જાણીતા થયા.

આ પણ વાંચો સરકારે માગ સ્વીકારી છતાં માજી સૈનિકોનું આંદોલન યથાવત્

રામદેવપીર નવરાત્રી મહોત્સવ અમદાવાદના ઇદગા સર્કલ નજીકના રાજ નગર મિલ કમ્પાઉન્ડમાં શ્રી રામદેવપીર મહારાજન ભવ્ય મંદિર આવેલું છે, જેને ગુજરાતનું રણુજા ધામ (Ranuja Dham of Gujarat) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, મંદિર દ્વારા રામદેવપીર નવરાત્રી મહોત્સવનું (Ramdevpir Navratri Festival) આયોજન કરવામાં આવે છે, જેમાં ભાદરવી સુદ નોમના દિવસે ભવ્ય જન્મોત્સવનું આયોજન કરવામાં આવે છે.

કોણ છે રામદેવપીર રામદેવને વિષ્ણુનો અવતાર માનવામાં આવે છે. રાજા અજમલએ છહાન બારુ ગામના પમજી ભાટીની પુત્રી રાણી મીનાલદેવી સાથે લગ્ન કર્યા. નિઃસંતાન રાજા દ્વારકા ગયા અને કૃષ્ણને તેમના જેવા સંતાનની ઈચ્છા વિશે વિનંતી કરી. તેમને બે પુત્રો હતા, વિરમદેવ અને નાના રામદેવ. રામદેવનો જન્મ વિ.સં.માં ભાદરવા શુક્લ દૂજના રોજ થયો હતો. રામદેવે વિ.સં.માં ભાદ્રપદ શુક્લ એકાદશીના રોજ સમાધિ લીધી. 33 વર્ષની ઉંમરે 1442માં તેણે આ સમાધિ લીધી હતી. મેઘવાલ સમુદાયના તેમના પ્રખર અનુયાયી ડાલીબાઈને પણ તેમની કબર પાસે દફનાવવામાં આવ્યા છે અને રામદેવના બે દિવસ પહેલા સમાધિ લીધી હોવાનું (history of ramdevpir) કહેવાય છે.

જાહેર રજા હોય છે રામદેવનું વિશ્રામ સ્થાન ધરાવતું મંદિર સંકુલ રાજસ્થાનમાં રામદેવરા પોખરણથી 10 કિમી ખાતે આવેલું છે. વર્તમાન મંદિરનું માળખું 1931માં બિકાનેરના મહારાજા ગંગા સિંહ દ્વારા રામદેવના અંતિમ વિશ્રામ સ્થાનની આસપાસ બાંધવામાં આવ્યું હતું. રામદેવ નવરાત્રી, રામદેવ પીર જયંતિ, રામદેવની જન્મ તારીખ, ભારતમાં દર વર્ષે તેમના ભક્તો દ્વારા ઉજવવામાં આવે છે. તે હિંદુ કેલેન્ડરના ભાદ્રપદ મહિનાના શુક્લ પક્ષના દૂજના બીજા દિવસે આવે છે. રાજસ્થાનમાં આ દિવસ જાહેર રજા તરીકે મનાવવામાં આવે છે અને રામદેવરા મંદિરમાં મેળો ભરાય છે, જ્યાં હજારો ભક્તો, હિન્દુ અને મુસ્લિમ બંને ભાગ લે છે અને મુખ્ય મંદિરમાં સમાધિને શ્રદ્ધાંજલિ આપે છે.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.