નવી દિલ્હીઃ જાસૂસી સોફ્ટવેર પેગાસસ (Espionage Software Pegasus) પર નવો રિપોર્ટ ઘણો ચોંકાવનારો છે. આ રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, મિસાઈલ સિસ્ટમ ઉપરાંત ભારત સરકારે 2017માં ઈઝરાયલ પાસેથી પેગાસસ પણ મોટી ડીલમાં ખરીદી હતી. આ સોદો લગભગ 2 બિલિયનમાં સેટલ થયો હતો. ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સે શુક્રવારે જાસૂસી સોફ્ટવેર પેગાસસને લઈને એક રિપોર્ટ જાહેર કર્યો છે. રિપોર્ટમાં એવો પણ દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ફેડરલ બ્યુરો ઓફ ઈન્વેસ્ટિગેશને (Federal Bureau of Investigation) પણ આ સ્પાયવેર ખરીદ્યું હતું અને તેનું પરીક્ષણ કર્યું હતું.
વૈશ્વિક સ્તરે સ્પાયવેરનો કેવી રીતે ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો
રિપોર્ટમાં વિગતવાર જણાવવામાં આવ્યું છે કે, વૈશ્વિક સ્તરે સ્પાયવેરનો કેવી રીતે ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, ઇઝરાયેલના સંરક્ષણ મંત્રાલયના ડીલ લાયસન્સમાં પેગાસસને પોલેન્ડ, હંગેરી અને ભારત ઉપરાંત અન્ય દેશોને વેચવામાં આવ્યું હતું. જેમાં વર્ષ 2017માં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની ઈઝરાયેલની મુલાકાતનો ઉલ્લેખ કરતા જણાવવામાં આવ્યું છે કે, બંને દેશો 2 અબજ ડોલરના આર્મ્સ અને ઈન્ટેલિજન્સ ગિયર પેકેજ ડીલ પર સહમત થયા હતા. તેમાં પેગાસસ અને મિસાઈલ સિસ્ટમ પણ સામેલ છે. જુલાઈ 2017માં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની ઈઝરાયેલની ઐતિહાસિક મુલાકાતનો ઉલ્લેખ કરતા ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સે કહ્યું કે, આ મુલાકાત ત્યારે થઈ જ્યારે "ભારતે એક નીતિ બનાવી" જેમાં "પેલેસ્ટાઈન" અને "ઈઝરાયલ" પ્રત્યે પ્રતિબદ્ધતાની વાત કરવામાં આવી હતી. સાથેના સંબંધો ઠંડા હતા.
ડીલનું મુખ્ય ધ્યાન પેગાસસ અને મિસાઈલ સિસ્ટમ હતી
ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સે તેના અહેવાલમાં લખ્યું છે કે, 'મોદીની મુલાકાત, જોકે ખાસ કરીને સૌહાર્દપૂર્ણ હતી, પરંતુ તેઓ અને વડાપ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂ ઈઝરાયલના બીચ પર હતા. તેમની વચ્ચેના સંબંધો ઉષ્માભર્યા જણાતા હતા. પરંતુ તેની હૂંફ પાછળ એક કારણ હતું. તેમના દેશો લગભગ 2 બિલિયનના મૂલ્યના સંવેદનશીલ શસ્ત્રો અને જાસૂસી સાધનોના પેકેજના વેચાણ માટે સંમત થયા હતા. આ ડીલનું મુખ્ય ધ્યાન પેગાસસ અને મિસાઈલ સિસ્ટમ હતી.
આ પણ વાંચો: પેગાસસ જાસૂસી મામલે સુપ્રીમ કૉર્ટે 13 સપ્ટેમ્બર સુધી સુનાવણી ટાળી
પેગસુસ સોદો અને પેલેસ્ટાઈન સાથે લિંક
અહેવાલમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે, મુલાકાતના થોડા મહિના પછી તત્કાલિન ઇઝરાયેલના વડાપ્રધાન નેતન્યાહૂએ ભારતની રાજ્ય મુલાકાત લીધી અને જૂન 2019માં ભારતે પેલેસ્ટિનિયનોને માનવાધિકારની મંજૂરી આપવા સંયુક્ત રાષ્ટ્રની આર્થિક અને સામાજિક પરિષદમાં ઇઝરાયેલના સમર્થનમાં મતદાન કર્યું હતું. સંસ્થાને નિરીક્ષકનો દરજ્જો મળી શક્યો નથી, જે પેલેસ્ટાઈન માટે પ્રથમ વખત હતો.
ભારત કે ઈઝરાયેલ આ ડીલને સ્વીકારતું નથી
અત્યાર સુધી ન તો ભારત સરકારે સ્વીકાર્યું છે કે તેણે ઈઝરાયેલ પાસેથી પેગાસસ સોફ્ટવેર ખરીદ્યું છે અને ન તો ઈઝરાયેલ સરકારે સ્વીકાર્યું છે કે તેણે આ જાસૂસી સિસ્ટમ ભારતને વેચી છે. પેગાસસ ખૂબ જ ખતરનાક જાસૂસી સોફ્ટવેર છે. તેને ઈઝરાયેલની કંપની NSO ગ્રુપ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું છે. કંપનીની વેબસાઇટ અનુસાર તે માત્ર સરકારોને વેચવામાં આવે છે. તેની કિંમત અબજો રૂપિયા છે.
આ પણ વાંચો: Pegasus Case : સ્વતંત્ર તપાસની માંગ કરતી અરજીઓ પર આજે SCની સુનાવણી
IT પ્રધાન અશ્વિની વૈષ્ણવે જવાબ આપ્યો
કેન્દ્રીય IT પ્રધાન અશ્વિની વૈષ્ણવે પેગાસસની જાસૂસીના અહેવાલને સ્પષ્ટપણે નકારી કાઢ્યો છે. 18 જુલાઈના રોજ લોકસભામાં એક પ્રશ્નના જવાબમાં કેન્દ્રીય IT પ્રધાન અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે, જ્યારે સર્વેલન્સની વાત આવે છે, ત્યારે ભારતે પ્રોટોકોલ સ્થાપિત કર્યા છે જે મજબૂત છે અને "સમયની કસોટીનો સામનો કરે છે". સોમવારે તેણે પેગાસસ સોફ્ટવેર દ્વારા ભારતીયોની જાસૂસી અંગેના અહેવાલોને સ્પષ્ટપણે નકારી કાઢ્યા હતા. NSO એ પણ કહ્યું કે, તેના મોટાભાગના ગ્રાહકો પશ્ચિમી દેશોના છે. તે સ્પષ્ટ છે કે NSOએ પણ અહેવાલમાંના દાવાઓને સ્પષ્ટપણે નકારી કાઢ્યા છે.
સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી
ભારતની રાજકીય પાર્ટીઓએ સરકાર પર પેગાસસ દ્વારા જાસૂસી કરવાનો આરોપ લગાવ્યો છે. આ મામલે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અનેક અરજીઓ દાખલ કરવામાં આવી છે. આ પછી 27 ઓક્ટોબરના રોજ સુપ્રીમ કોર્ટે નિવૃત્ત ન્યાયાધીશ આરવી રવિેન્દ્રનની અધ્યક્ષતામાં બે નિષ્ણાતોની સાથે એક સ્વતંત્ર સમિતિની નિમણૂક કરી જે આ મામલાની તપાસ કરી રહી છે.
