નવી દિલ્હીઃ આજકાલ તમારી નાની જરૂરિયાતો માટે લોન લેવી સામાન્ય વાત છે, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે જો નિર્ધારિત સમયગાળામાં લોનની ચુકવણી ન કરવામાં આવે તો લોન આપનાર બેંક અથવા નાણાકીય સંસ્થા દેવાદાર સામે કાયદેસરની કાર્યવાહી કરી શકે છે. જો મુખ્ય દેવાદાર (Personal Loan) લોનની ચૂકવણી કરતા પહેલા મૃત્યુ (loan borrower dies) પામે છે, તો બેંક સહ દેવાદાર, બાંયધરી આપનાર અથવા કાનૂની વારસદાર પાસેથી રકમ વસૂલ કરી શકે છે.
અસુરક્ષિત લોન: એ નોંધવું જોઈએ કે, જવાબદારીનું સ્થાનાંતરણ લોનના પ્રકાર અને લોનની રકમ સામે ગીરવે મૂકેલી વસ્તુ પર આધારિત છે. ટેકનિકલી રીતે અસુરક્ષિત લોન તરીકે ઓળખાતી પર્સનલ લોનના કિસ્સામાં, બેંક કાયદેસરના વારસદાર અથવા મૃત દેવાદારના પરિવારના હયાત સભ્યોને બાકી રકમ ચૂકવવા માટે કહી શકતી નથી. આવી લોનમાં કોઈ ગીરો સામેલ નથી, તેથી બેંક વસૂલાત માટે દેવાદારની કોઈપણ મિલકત જપ્ત કરી શકશે નહીં અને વેચી શકશે નહીં. બાકી રહેલી રકમ આખરે બેંક દ્વારા NPA ખાતામાં ઉમેરવામાં આવે છે. જો લોનમાં કોઈ સહ અરજદાર હોય, તો મુખ્ય દેવાદારના મૃત્યુ પછી, બેંક તે વ્યક્તિને લોનની જવાબદારી ટ્રાન્સફર કરી શકે છે. ક્રેડિટ કાર્ડ ડેટ સહિત અન્ય અસુરક્ષિત લોન પર પણ આ જ લાગુ પડે છે.
લોનની સંપૂર્ણ ચુકવણી: મોટાભાગની અસુરક્ષિત લોન મુખ્ય દેવાદાર માટે વીમો પણ ધરાવે છે, જે લોનની સંપૂર્ણ રકમને આવરી લે છે અને લોનની સંપૂર્ણ ચુકવણી સમયગાળા માટે માન્ય છે. મુખ્ય દેવાદારના મૃત્યુ જેવી કમનસીબ ઘટનામાં, લોનની બાકી રકમ આ વીમા દ્વારા વસૂલ કરી શકાય છે. સામાન્ય રીતે, આ પ્રકારના વીમા માટેનું પ્રીમિયમ ઉધાર લેનાર દ્વારા જ ચૂકવવાનું હોય છે.
બાંયધરી આપનારનો સંપર્ક: હોમ લોનના કેસોમાં જો મુખ્ય દેવાદારનું મૃત્યુ લોનની ચૂકવણી કરવામાં આવે તે પહેલાં થાય છે, તો બેંક સામાન્ય રીતે લોનમાં સહ અરજદારની શોધ કરે છે. સહ અરજદાર લોનની ચુકવણી ન કરી શકે, તો બેંક મુખ્ય દેવાદાર સાથે ફોલોઅપ કરશે. પરિવારના સભ્યો, કાનૂની વારસદારો અથવા બાંયધરી આપનારનો સંપર્ક કરે છે
મિલકત જપ્ત: જો તેમાંથી કોઈ પણ હોમ લોન ચૂકવવાની જવાબદારી સ્વીકારે છે, તો બેંક તે મિલકત તેના માલિકોને પરત કરે છે. પરંતુ, જો કોઈ નિર્ધારિત સમય ગાળામાં બાકી રકમ ક્લિયર કરવાની ખાતરી ન આપે, તો બેંક મિલકત જપ્ત કરવા અને વસૂલાત માટે તેને વેચવા માટે આગળ વધી શકે છે. આવા કિસ્સાઓમાં, દેવાદારના કાનૂની વારસદાર બેંકનો સંપર્ક કરી શકે છે અને લોનના પુનર્ગઠન માટે વિનંતી કરી શકે છે.
કાયદેસરના વારસદારો ચૂકવશે: દેવાદારના મૃત્યુની ઘટનામાં જ્યારે કાર લોનની ચૂકવણી કરી શકાતી નથી, ત્યારે બેંક દેવાદારના કાયદેસરના વારસદારોને તેની ચુકવણી કરવા કહે છે. જો કાનૂની વારસદાર ઇનકાર કરે છે, તો બેંક તેની બાકી રકમ વસૂલવા માટે કારને જપ્ત કરી શકે છે અને તેની હરાજી કરી શકે છે.
