ન્યુઝ ડેસ્ક સપ્ટેમ્બર મહિનો શરૂ થયો છે અને આ મહિનો ધાર્મિક ઉપવાસ અને તહેવારોથી ભરેલો છે. આ મહિનાની શરૂઆત ઋષિ પંચમી જેવા વિશેષ તહેવારથી થઈ છે, જ્યારે તહેવારો મહિનાના અંત સુધી ચાલુ રહેશે. હિંદુ ધર્મમાં આ મહિનામાં આવતા તમામ વ્રત અને તહેવારોનું વિશેષ મહત્વ છે, આ બધા વ્રત અને તહેવારો ભક્તિભાવથી કરવાથી વ્યક્તિની તમામ પરેશાનીઓનો અંત આવે છે. ચાલો સપ્ટેમ્બર 2022 માં ઉપવાસ અને તહેવારોની સૂચિ (september 2022 festivals and fasts list) જાણીએ.
આ પણ વાંચો કેદીઓની પૂજા માટે પોલીસ સ્ટેશનથી લાવવામાં આવી ભગવાન ગણેશની મૂર્તિ
હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ અત્યારે ભાદ્રપદ મહિનો ચાલી રહ્યો છે. 10 સપ્ટેમ્બરથી અશ્વિન મહિનો શરૂ થશે. આ વર્ષે ઉપવાસ અને તહેવારોની દૃષ્ટિએ સપ્ટેમ્બર મહિનો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. 31મી ઓગસ્ટ 2022ના રોજ ગણેશ ચતુર્થીથી ગણપતિ ઉત્સવ શરૂ થયો છે. 9 સપ્ટેમ્બર 2022 ના રોજ અનંત ચતુર્દશીના (Anant Chaturdashi 2022) રોજ બાપ્પાનું વિસર્જન કરવામાં આવશે.
સપ્ટેમ્બર 2022 ના મોટા ઉપવાસ તહેવારો:
1 સપ્ટેમ્બર (ગુરુવાર) – ઋષિ પંચમી, લલિતા ષષ્ઠી
ઋષિ પંચમી - ઋષિ પંચમી પર સત્પરિષિની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ વ્રત પાપોમાંથી મુક્તિ મેળવવા માટે કરવામાં આવે છે. આ વ્રતનો સંબંધ મહિલાઓના માસિક ધર્મ સાથે છે.
2 સપ્ટેમ્બર (શુક્રવાર) – સૂર્ય ષષ્ઠી, સંતના સપ્તમી, બડી સાતમ
સંત સપ્તમી - ભાદ્રપદ મહિનાના શુક્લ પક્ષની સાતમના દિવસે સંત સપ્તમી વ્રત રાખવામાં આવે છે. આ દિવસે મહિલાઓ વ્રત રાખે છે અને ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીની પૂજા કરે છે. આ વ્રત બાળકોના સુખ અને સુખાકારી માટે કરવામાં આવે છે.
3 સપ્ટેમ્બર (શનિવાર) - મહાલક્ષ્મી વ્રત શરૂ થાય છે
મહાલક્ષ્મી વ્રત - ભાદ્રપદ શુક્લની અષ્ટમી તિથિથી મહાલક્ષ્મી વ્રત શરૂ થશે. આ વ્રત સોળ દિવસ સુધી ચાલે છે. આમાં ધનની દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરવામાં આવે છે.
4 સપ્ટેમ્બર (રવિવાર) – શ્રી રાધાષ્ટમી, સ્વામી હરિદાસ જયંતિ
રાધાષ્ટમી - રાધા રાણીનો જન્મદિવસ શ્રી કૃષ્ણ જન્માષ્ટમીના 15 દિવસ પછી ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે રાધાજીની સાથે કાન્હાની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે.
5 સપ્ટેમ્બર (સોમવાર) - શિક્ષક દિવસ
શિક્ષક દિવસ - દર વર્ષે 5 સપ્ટેમ્બરના રોજ, મહાન શિક્ષક સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનની યાદમાં શિક્ષક દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ ગુરુ પ્રત્યે આદર દર્શાવવાનો છે.
6 સપ્ટેમ્બર (મંગળવાર) – પરિવર્તિની એકાદશી
પરિવર્તિની એકાદશી - એકાદશી ભગવાન વિષ્ણુને સમર્પિત છે. પરિવર્તિની એકાદશીનું વ્રત કરવાથી પાપમાંથી મુક્તિ મળે છે.
8 સપ્ટેમ્બર (ગુરુવાર) - ભાદો શુક્લ પ્રદોષ વ્રત
9 સપ્ટેમ્બર (શુક્રવાર) – અનંત ચતુર્દશી, ગણપતિ બાપ્પા વિસર્જન
અનંત ચતુર્દશી - 10-દિવસીય ગણેશ ઉત્સવ અનંત ચતુર્દશીના રોજ સમાપ્ત થાય છે, આ દિવસે બાપ્પા તેમની દુનિયામાં પાછા ફરે છે.
10 સપ્ટેમ્બર (શનિવાર) - પિતૃ પક્ષ શરૂ થાય છે, શ્રાદ્ધ શરૂ થાય છે, પૂર્ણિમા ઉપવાસ
પિતૃ પક્ષ - ભાદ્રપદની પૂર્ણિમા અને અશ્વિન મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની પ્રતિપદાને પિતૃ પક્ષ કહેવામાં આવે છે. આમાં, લોકો તેમના પૂર્વજોની ખાતર તર્પણ, પિંડ દાન કરે છે.
આ પણ વાંચો જાપાનમાં ગણેશજી ઓળખાય છે આવા મસ્ત નામથી, બૌદ્ધ ધર્મ સાથે નાતો
13 સપ્ટેમ્બર (મંગળવાર) - વિઘ્નરાજા સંકષ્ટી ચતુર્થી વ્રત
સંકષ્ટી ચતુર્થી - સંકષ્ટી ચતુર્થી વ્રત દર મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થી પર રાખવામાં આવે છે. આ દિવસ ગણપતિજીને સમર્પિત છે.
17 સપ્ટેમ્બર (શનિવાર) – કન્યા સંક્રાંતિ, જીવિત પુત્રિકા વ્રત, અશોક અષ્ટમી
કન્યા સંક્રાંતિ- સંક્રાતિ ત્યારે થાય છે જ્યારે સૂર્ય એક રાશિમાં સંક્રમણ કરે છે. કન્યા સંક્રાંતિના દિવસે સૂર્ય કન્યા રાશિમાં પ્રવેશ કરશે.
21 સપ્ટેમ્બર (બુધવાર) – ઈન્દિરા એકાદશી
ઈન્દિરા એકાદશી - ઈન્દિરા એકાદશીનું વ્રત રાખવાથી ભગવાન વિષ્ણુ પાસે પાપોની ક્ષમા માંગવામાં આવે છે.
23 સપ્ટેમ્બર (શુક્રવાર) - અશ્વિન માસનો પ્રદોષ વ્રત (કૃષ્ણ પક્ષ)
અશ્વિન મહિનામાં પ્રદોષ વ્રત - પ્રદોષ વ્રત પર મહાદેવની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ દિવસે પ્રદોષ કાળમાં શિવની પૂજા કરવાનો નિયમ છે.
24 સપ્ટેમ્બર (શનિવાર) - માસિક શિવરાત્રી
માસિક શિવરાત્રી - શિવરાત્રીની તારીખ ભગવાન ભોલેનાથને સમર્પિત છે. આ દિવસે રાત્રે ચાર પ્રહરની પૂજા કરવાથી તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે.
25 સપ્ટેમ્બર (રવિવાર) - સર્વ પિતૃ અમાવસ્યા, શ્રાદ્ધ સમાપ્ત થાય છે
સર્વપિત્રી અમાવસ્યા - સર્વપિત્રૃ અમાવસ્યા એટલે કે શ્રાદ્ધ પક્ષનો છેલ્લો દિવસ. શાસ્ત્રો અનુસાર સર્વ પિત્રી અમાવસ્યાના દિવસે શ્રાદ્ધ અને તર્પણ કરવાથી દરેક મનોકામના પૂર્ણ થાય છે.
26 સપ્ટેમ્બર (શુક્રવાર) – શારદીય નવરાત્રીનો પ્રારંભ, ઘટસ્થાપન, મહારાજા અગ્રસેન જયંતિ
શારદીય નવરાત્રી - સપ્ટેમ્બર મહિનામાં હિન્દુઓનો મોટો તહેવાર નવરાત્રી 26 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થઈ રહી છે. નવરાત્રિમાં નવ દિવસ સુધી મા દુર્ગાના નવ સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો મુંબઈમાં ભક્તોની અનેરી ભક્તિ, સોના ચાંદીના દાગીના બપ્પાને આપ્યા દાનમાં
પાર્વતી એકાદશી વ્રત 2022: હિન્દી પંચાંગ અનુસાર, ભાદ્રપદ મહિનાના શુક્લ પક્ષની એકાદશીને પાર્વતી એકાદશી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુના વામન અવતારની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ એકાદશી (Ekadashi 2022) પર શ્રી હરિ સૂતી વખતે પોતાનો વારો લે છે, તેથી આ એકાદશીને વારીવર્તી એકાદશી કહેવામાં આવે છે. તેને પદ્મ એકાદશી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
પિતૃ પક્ષ 2022: પિતૃ પક્ષ સોમવાર એટલે કે 10 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થઈ રહ્યો છે, આ વખતે પિતૃપક્ષ અશ્વિન મહિનાની શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમાની તિથિથી શરૂ થશે અને અશ્વિની મહિનાની અમાવાસ્યા તિથિ એટલે કે 25 સપ્ટેમ્બર સુધી ચાલશે. હિંદુ માન્યતા અનુસાર, જો પૂર્વજોની સંપૂર્ણ ભક્તિ સાથે પૂજા કરીને તર્પણ એટલે કે શ્રાદ્ધ કરવામાં આવે તો મૃત્યુના દેવતા યમરાજ શ્રાદ્ધ પક્ષમાં આત્માને મુક્ત કરે છે.
શારદીય નવરાત્રી 2022: હિન્દુ કેલેન્ડર મુજબ, નવરાત્રીનો તહેવાર વર્ષમાં ચાર વખત ઉજવવામાં આવે છે, જે શરદ, ચૈત્ર, માઘ અને અષાઢ મહિનામાં આવે છે. શરદ અને ચૈત્ર મહિનામાં આવતી નવરાત્રી મા દુર્ગાના ભક્તો માટે ખાસ હોય છે. બીજી તરફ, માઘ અને અષાઢ મહિનામાં આવતી નવરાત્રિ તાંત્રિકો અને અઘોરીઓ માટે મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે, જેને ગુપ્ત નવરાત્રી કહેવામાં આવે છે. આ નવ દિવસો દરમિયાન, ભક્તો મા દુર્ગાની ભક્તિમાં લીન રહે છે અને દિવસ-રાત તેમની પૂજા કરે છે.
