દિલ્હી: મોરબી બ્રિજ દુર્ઘટના (Morby Bridge disaster) એવા સમયે બની છે જ્યારે ગુજરાતમાં ચૂંટણી યોજાવાની(Gujarat Assembly Election 2022) છે. ભારતીય જનતા પાર્ટી માટે આ ખૂબ જ ચિંતાજનક બાબત છે. આ અકસ્માતમાં 135 લોકોના મોત થયા હતા. મોરબી એ સૌરાષ્ટ્રનો ઔદ્યોગિક વિસ્તાર છે. મોરબી અને તેની આસપાસનો વિસ્તાર પટેલ પ્રભુત્વ ધરાવે છે. ભાજપ છેલ્લા કેટલાક સમયથી પટેલ સમાજને ખુશ કરવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. ગુજરાતના વર્તમાન મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલ આ સમુદાયમાંથી આવે છે.
ગુજરાત વિધાનસભાના પ્રથમ તબક્કાની ચૂંટણી: આવતીકાલે એટલે કે 1 ડિસેમ્બરે પ્રથમ તબક્કાની ચૂંટણી છે. 182માંથી 89 બેઠકો પર ચૂંટણી થવાની(Election on 89 out of 182 seats) છે. બીજા તબક્કા માટે સોમવારે 5 ડિસેમ્બરે 93 બેઠકો પર મતદાન થશે. મોરબીની ઘટના, એન્ટી ઈન્કમ્બન્સી ફેક્ટર, AAPની એન્ટ્રી, આ બધાની ચૂંટણી પર કેટલી અસર થઈ છે તે તો 8મી ડિસેમ્બરે મતગણતરી થશે ત્યારે જ ખબર પડશે. તેથી ભાજપ માટે પ્રથમ તબક્કો ખૂબ જ મહત્વનો છે.સૌરાષ્ટ્રમાં પ્રથમ તબક્કામાં જ ચૂંટણી યોજાઈ રહી છે. કોંગ્રેસ પરંપરાગત રીતે આ વિસ્તારમાં મજબૂત રહી છે. 2017માં પણ કોંગ્રેસે અહીં સારું પ્રદર્શન કર્યું હતું. કોંગ્રેસે અહીં 48માંથી 28 બેઠકો જીતી હતી.
ભાજપે સૌરાષ્ટ્રમાં પાર્ટીને મજબૂત કરવા માટે અનેક નિર્ણયો: 2012ની સરખામણીમાં અહીં કોંગ્રેસને 13 બેઠકોનો ફાયદો થયો હતો. ત્યારે કોંગ્રેસને અહીં માત્ર 15 બેઠકો મળી હતી. એ અલગ વાત છે કે બાદમાં કોંગ્રેસના ઘણા ધારાસભ્યોએ પાર્ટી છોડીને ભાજપમાં જોડાવાનું સ્વીકાર્યું હતું.આમ છતાં, 2017માં જે રીતે પટેલ સમુદાયો ભાજપથી 'અલગ' થયા હતા, તે પાર્ટીને ગંભીરતાથી લાગ્યું હતું. જો આ વલણ નહીં બદલાય તો આ વખતે ભાજપને ઊંડી 'ઘા' પહોંચી શકે છે. જોકે ભાજપે સૌરાષ્ટ્રમાં પાર્ટીને મજબૂત કરવા માટે અનેક નિર્ણયો લીધા છે. તેણે અહીંના પટેલ નેતાઓને પાર્ટીમાં સ્થાન આપ્યું છે. અનેક યોજનાઓ શરૂ કરી હતી.
બીજા તબક્કામાં ઉત્તર, મધ્ય અને આદિવાસી વિસ્તારોમાં ચૂંટણી: આ વિસ્તારમાં કોંગ્રેસના મજબુત નેતાઓને તેમના પક્ષમાં ભેળવી દેવામાં આવ્યા હતા. આ તમામ પરિબળો છે જેના પર ભાજપે દાવ લગાવ્યો છે. અહીં કેટલીક બેઠકો પર પેટાચૂંટણી યોજાઈ હતી, જેમાં પણ ભાજપનો વિજય થયો હતો.પરંતુ, એ વાત ચોક્કસ છે કે જો સૌરાષ્ટ્રમાં ભાજપ 2017ના વલણને કાબૂમાં નહીં રાખે તો તેનો માર સહન કરવા તૈયાર રહેવું જોઈએ. આ નુકસાન ભરપાઈ કરવું મુશ્કેલ બનશે. બીજા તબક્કામાં ઉત્તર, મધ્ય અને આદિવાસી વિસ્તારોમાં ચૂંટણી યોજાશે. મતલબ કે જો ભાજપે એકંદરે સારું કરવું હોય તો સૌરાષ્ટ્રમાં પણ સારું કરવું પડશે હવે કોંગ્રેસના મતદારો માટે પણ મોટો સમય છે. તેઓએ ગંભીરતાથી વિચારવું પડશે કે આખરે તેઓ કોંગ્રેસને મત આપે છે, પરંતુ તેમના નેતાઓ પછીથી પક્ષ બદલી નાખે છે. શું તેમને મત આપવો યોગ્ય રહેશે? ભાજપને આશા છે કે નબળી કોંગ્રેસ જ તેની તાકાત છે, તેથી કોંગ્રેસ સૌરાષ્ટ્રમાં પણ વધુ સારું પ્રદર્શન કરી શકશે નહીં.
મોરબીની ઘટનાએ કેટલું પરિવર્તન લાવ્યું: બીજી મહત્વની વાત એ છે કે તમે અને મોરબીની ઘટનાએ કેટલું પરિવર્તન લાવ્યું છે. અત્યાર સુધી તેના વિશે વધુ ચર્ચા થઈ નથી. ભાજપને આશંકા છે કે તેના કારણે ફેરફાર થઈ શકે છે.સૌરાષ્ટ્રની સાથે દક્ષિણ ગુજરાતમાં પણ પ્રથમ તબક્કામાં જ મતદાન થશે. તેનું કેન્દ્ર સુરત છે. ભાજપના પ્રદેશ અધ્યક્ષ CR પાટીલ અહીંથી આવે છે. ગુજરાત કેબિનેટના હેવીવેઇટ નેતા હર્ષ સંઘવી પણ સુરતના છે. સૌથી રસપ્રદ વાત એ છે કે છેલ્લા કેટલાક સમયથી સૌરાષ્ટ્રના રાજકારણ પર સુરતના રાજકારણની ભારે અસર જોવા મળી રહી છે. સામાન્ય રીતે કહીએ તો સુરતનો ટ્રેન્ડ સૌરાષ્ટ્રનો ટ્રેન્ડ બની રહ્યો છે, જ્યારે ભૌગોલિક રીતે બંને પ્રદેશો દૂર છે. તેનું કારણ છે સુરતના ડાયમંડ પોલિશિંગ મજૂરો. આ મુખ્યત્વે સૌરાષ્ટ્રમાંથી પરપ્રાંતીયો છે. જ્યારે પણ તેઓ તેમના ઘરે જાય છે, ત્યારે તેઓ માત્ર બંને ક્ષેત્રોની માહિતી જ રાખતા નથી, પરંતુ અન્ય લોકોને તેમની વૃત્તિઓ વિશે પણ જણાવે છે.
પાટીદાર અનામત આંદોલન: 2015માં પાટીદાર અનામત આંદોલનના કારણે સુરતમાં હાર્દિક પટેલનો ખાસ્સો પ્રભાવ હતો. સુરતના હીરા ઉદ્યોગમાં કામ કરતા મજૂરોમાં તેમનો પ્રભાવ હતો. પરંતુ હવે હાર્દિક પટેલ ભાજપમાં જોડાઈ ગયો છે. ફેબ્રુઆરી 2021માં યોજાયેલી સ્થાનિક સંસ્થાઓની ચૂંટણીમાં AAPને 28 ટકા વોટ મળ્યા હતા. તેને 27 બેઠકો પણ મળી હતી. આ પરિણામ દર્શાવે છે કે AAPએ સુરતમાં પોતાનો આધાર સ્થાપિત કર્યો છે અને તે ધીમે ધીમે દક્ષિણ ગુજરાતમાં પણ પોતાનો પ્રભાવ બતાવી રહી છે.
