ઉત્તરપ્રદેશ: વારણસીમાં આજે કારતક સૂદ પૂનમના અવસરે દેવ દિવાળીનો તહેવાર ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. વારાણસીના ગંગા ઘાટ પર વહેલી સવારથી જ ભક્તોની ભીડ જોવા મળી રહી છે. વિશ્વ પ્રસિદ્ધ દશાશ્વમેધ ઘાટ, અસ્સી ઘાટ, કેદાર ઘાટ, રાજઘાટ સહિત વારાણસીના તમામ મુખ્ય ઘાટો પર ભક્તોની ભારે ભીડ જોવા મળી છે. ભક્તો, ગંગા સ્નાન અને ધ્યાન કર્યા બાદ, આચમન કરે છે અને બ્રાહ્મણો અને ગરીબોને તેમની ભક્તિ અનુસાર દાન કરે છે. આ ઉપરાંત વિશ્વ પ્રસિદ્ધ કાશી વિશ્વનાથ મંદિરમાં પણ સવારથી જ ભક્તોની ભારે ભીડ જોવા મળી રહી છે. દૂર-દૂરથી મોટી સંખ્યામાં આવેલા ભક્તો બાબાના દર્શન કરવા માટે આખી રાતથી કતારોમાં ઉભા રહ્યા હતા.
ધાર્મિક માન્યતા: કારતક સૂદ પૂનમને લઈને વિવિધ માન્યતાઓ છે, પરંતુ એક પ્રચલિત માન્યતા અનુસાર પ્રાચીન સમયમાં ત્રિપુરાસુર નામના રાક્ષસનો આતંક હતો. કહેવાય છે કે કારતક પૂનમના દિવસે ભગવાન શિવે પ્રદોષ કાળમાં અર્ધનારીશ્વરનું રૂપ ધારણ કરીને ત્રિપુરાસુર રાક્ષસનો વધ કર્યો હતો. આ પ્રસંગે ભગવાન વિષ્ણુએ ભગવાન શંકરનું નામ ત્રિપુરારી રાખ્યું હતું, જે મહાદેવના વિવિધ નામોમાંનું એક છે. આ સંહારથી તમામ દેવી-દેવતાઓ પ્રસન્ન થયા. આ અવસરે ભગવાન શંકરની પ્રિય નગરી કાશીમાં દેવી-દેવતાઓએ ગંગાના કિનારે દીવા પ્રગટાવીને દિવાળીની ઉજવણી કરી હતી, ત્યારથી કાશીમાં આ પરંપરા નિરંતર ચાલી રહી છે, તેથી એવું માનવામાં આવે છે કે, દિવાળીના અવસરે કાશીમાં દરેક ભગવાન દિવાળી ઉજવે છે.
અન્ય એક માન્યતા: બીજી એક એવી માન્યતા છે કે, કાશીમાં પ્રત્યેક દેવ-દિવાળીના અવસરે સાક્ષાત સ્વર્ગમાંથી દેવતાઓ ઉતરીને કાશીમાં દિવાળીની ઉજવણી કરવા આવે છે, આ તહેવાર ભગવાન વિષ્ણુના પ્રથમ અવતાર એટલે કે મત્સ્ય અવતાર તરીકે પણ ઉજવવામાં આવે છે. પ્રાચીન સમયમાં, વેદોની રક્ષા માટે, ભગવાન વિષ્ણુએ મત્સ્યનો અવતાર લીધો હતો, જે પૃથ્વી પરનો તેમનો પ્રથમ અવતાર હતો. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર આ દિવસે ગંગા સ્નાન કરવાથી વ્યક્તિના પાપોમાંથી મુક્તિ મળે છે.
કાશીમાં ભક્તોનું ઘોડાપૂર: દેવ દિવાળીના અવસરે મહાદેવની નગરી કાશીમાં આસ્થાનું ઘોડાપૂર ઉમટી પડ્યું છે. કાશીના વિશ્વ પ્રસિદ્ધ કાશી વિશ્વનાથ મંદિરમાં દર્શન કરવા માટે ભક્તોની લાંબી કતારો જોવા મળી રહી છે, ત્યારે વહેલી સવારથી જ લાખો ભક્તોએ ગંગામાં સ્નાન કર્યું છે. આ ઉપરાંત કાલ ભૈરવ મંદિર, સંકટ મોચન મંદિર, દુર્ગાકુંડ સહિત કાશીના તમામ મુખ્ય મંદિરોમાં ભક્તોની ભારે ભીડ જોવા મળી રહી છે, જ્યારે ઘાટ પર જ ગંગામાં સ્નાન કર્યા બાદ ભક્તો પરીક્ષિત મંદિરોમાં દર્શન પૂજા સાથે દીપદાન પણ કરી રહ્યાં છે.