અમદાવાદ: આપણી ભારતીય પરંપરાગત ચિકિત્સા પદ્ધતિ, આયુર્વેદમાં, લસણને ઔષધ (FERMENTED WHITE GARLIC SUPER FOOD) તરીકે ગણવામાં આવે છે. લસણ માત્ર ભોજનનો સ્વાદ જ વધારતો નથી, પરંતુ તેના ગુણધર્મથી શરીરને મળતા ફાયદામાં પણ વધારો થાય છે. ઠંડા વાતાવરણમાં શરીરને સ્વસ્થ અને ગરમ રાખવા માટે લસણ એક ઉત્તમ વિકલ્પ બની શકે છે. (Black garlic benefits) દરેક તબીબી પદ્ધતિમાં લસણના ગુણધર્મો અને ફાયદાઓને ધ્યાનમાં લેવામાં આવે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે લસણનો રંગ માત્ર સફેદ જ નથી હોતો! હા, લસણ પણ કાળા રંગનું હોય છે અને કાળા લસણના પોષણ અને ગુણધર્મો બંને સફેદ લસણ કરતાં વધુ હોય છે, (Black garlic properties) આ સુપર ફૂડ શિયાળામાં રામબાણ છે.
એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો: ઉત્તરાખંડના BAMS (આયુર્વેદ) ચિકિત્સક ડૉ. રાજેશ્વર સિંહ કાલા (ડૉ. રાજેશ્વર સિંહ કાલા, BAMS આયુર્વેદ ઉત્તરાખંડ) કહે છે કે લસણ પહેલેથી જ ગુણોની ખાણ છે, પરંતુ જ્યારે લસણને આથો આપવામાં આવે છે, ત્યારે તેમાં બળતરા વિરોધી, બેક્ટેરિયલ વિરોધી, બળતરા વિરોધી, ઔષધિઓ અને બળતરા વિરોધી તત્વો હોય છે. એન્ટિવાયરલ અને એન્ટિ-સેપ્ટિક ગુણધર્મો (બળતરા વિરોધી, એન્ટિ-બેક્ટેરિયલ, એન્ટિવાયરલ એન્ટિ-સેપ્ટિક ગુણધર્મો) ની માત્રા વધે છે. ઉપરાંત, આ પ્રક્રિયાના પરિણામે, તેના એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો પણ વધે છે.
સુપર ફૂડ કાળા લસણના ફાયદા: થોડા વર્ષો પહેલા ઈનટેક ઓપન જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસના તારણો સૂચવે છે કે કાળા લસણના સેવનથી આંતરડાની ચરબી, એપિડીડાયમલ ફેટ અને લીવરની ચરબી ઘટાડી શકાય છે. વજન ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. ફૂડ એન્ડ ડ્રગ એનાલિસિસ જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા અન્ય અહેવાલમાં કાળા લસણના પ્રમાણમાં ઊંચા સ્વાસ્થ્ય લાભોની પણ પુષ્ટિ કરવામાં આવી છે. સંશોધનમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે કાળા લસણમાં ઘણા પ્રકારના ઔષધીય ગુણો જોવા મળે છે, તેના નિયમિત સેવનથી સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણા લાંબા ગાળાના ફાયદા થઈ શકે છે. તે જ સમયે, આયુર્વેદમાં પણ તે સ્વાસ્થ્ય માટે પ્રમાણમાં વધુ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.
આથેલું સફેદ લસણ: ભારતીય ઘરોમાં બનતું શાક હોય કે કઠોળ હોય કે પછી વિશ્વના કોઈપણ ભાગમાં બનતું ભોજન હોય, સફેદ લસણ દરેક ભોજનનો એક ભાગ છે. કાળું લસણ કુદરતી રીતે કાળું થતું નથી, પરંતુ જ્યારે સફેદ લસણને આથો આપવામાં આવે છે ત્યારે તેનો રંગ કાળો થઈ જાય છે. પરંતુ ડોકટરો અને નિષ્ણાતો માને છે કે આથો (આથેલા સફેદ લસણ એ કાળો લસણ છે) પછી જ્યારે લસણનો રંગ બદલાય છે, ત્યારે તેના ગુણધર્મો અને ફાયદાઓ પણ ખૂબ વધી જાય છે. તેના ગુણોને કારણે તેને સુપર ફૂડની શ્રેણીમાં પણ રાખવામાં આવે છે.
કેટલાક ખાસ ફાયદા: કાળા લસણના ફાયદાઓ પર કરવામાં આવેલા ઘણા સંશોધનોમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે તેમાં પોલિફેનોલ્સ, ફ્લેવોનોઈડ્સ અને આલ્કલોઈડ્સ (પોલીફેનોલ્સ, ફ્લેવોનોઈડ્સ અને આલ્કલોઈડ્સ) ની માત્રા પ્રમાણમાં વધારે જોવા મળે છે. તેમજ તેમાં આર્જીનાઈન અને ટ્રિપ્ટોફેન સહિત 18 એમિનો એસિડ જોવા મળે છે. આ સિવાય પ્રોટીન, વિટામીન B, C અને કોલેજન સહિત ઘણા પૌષ્ટિક તત્વો અને અન્ય ઘણા પ્રકારના ઔષધીય ગુણો (પ્રોટીન, વિટામિન B, C અને કોલેજન અને કાળા લસણમાં અન્ય ઘણા પ્રકારના ઔષધીય ગુણો) પણ તેમાં જોવા મળે છે. વિવિધ સંશોધનો અને અમારા નિષ્ણાતોના અભિપ્રાય મુજબ કાળા લસણના કેટલાક વિશેષ ફાયદા નીચે મુજબ છે.