નવી દિલ્હીઃ 10 ટકા EWS અનામતને સુપ્રીમ (Supreme court of india) કોર્ટ દ્વારા મંજૂરી આપવામાં આવી છે. બંધારણીય બેન્ચે 3:2 ની બહુમતીથી બંધારણીય અને માન્ય જાહેર કર્યું છે. CJI UU લલિત, જસ્ટિસ દિનેશ મહેશ્વરી, જસ્ટિસ બેલા એમ ત્રિવેદી અને જસ્ટિસ જેબી પારડીવાલાએ બહુમતી ચુકાદો આપ્યો હતો. વર્ષ 2019 ના બંધારણમાં 103મો સુધારો બંધારણીય અને માન્ય જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. કોર્ટે કહ્યું- EWS ક્વોટાએ બંધારણના મૂળભૂત માળખાનું ઉલ્લંઘન કર્યું નથી. અનામત વિરુદ્ધની અરજીઓ ફગાવી દેવામાં આવી છે.
કોર્ટની સ્પષ્ટતાઃ સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે EWS ક્વોટા સામાજિક અને આર્થિક રીતે પછાત વર્ગો માટેના 50% ક્વોટાને અવરોધતો નથી. સામાન્ય વર્ગના ગરીબોને EWS ક્વોટાનો લાભ મળશે. EWS ક્વોટા ધર્મ, જાતિ, વર્ગ, લિંગ અથવા જન્મસ્થળના આધારે કાયદા સમક્ષ સમાનતાના અધિકાર અને જાહેર રોજગારમાં સમાન તકનું ઉલ્લંઘન કરતું નથી. તે જ સમયે, ન્યાયમૂર્તિ રવિન્દ્ર ભટ્ટે કહ્યું કે આ 10% અનામતથી SC/ST/OBCને અલગ કરવું ભેદભાવપૂર્ણ છે.
જજની ચોખવટઃ CJI લલિતે તેને ગેરબંધારણીય ગણાવ્યું અને જ્યારે જસ્ટિસ એસ રવિન્દ્ર ભટ્ટ પણ અસંમત થયા અને તેને ગેરબંધારણીય ગણાવ્યું. જસ્ટિસ રવિન્દ્ર ભટ્ટે કહ્યું કે 103મો સુધારો ભેદભાવપૂર્ણ છે. જસ્ટિસ પારડીવાલાએ કહ્યું કે બહુમતીના મંતવ્યો સાથે સંમત થઈને અને સુધારાની માન્યતાને સમર્થન આપીને, હું કહું છું કે અનામત એ આર્થિક ન્યાય મેળવવાનું એક માધ્યમ છે અને તેના હિતોને નિરંતર કરવાની મંજૂરી આપવી જોઈએ નહીં. ન્યાયમૂર્તિ દિનેશ મહેશ્વરીએ EWS અનામતને બંધારણીય ગણાવ્યું અને કહ્યું કે તે બંધારણની કોઈપણ જોગવાઈનું ઉલ્લંઘન કરતું નથી. આ અનામત બંધારણને નુકસાન પહોંચાડતી નથી. આ સમાનતા સંહિતાનું ઉલ્લંઘન નથી.
ભેદભાવપૂર્ણ નથીઃ જસ્ટિસ બેલા ત્રિવેદીએ પણ અનામતને સમર્થન આપ્યું હતું. આ અંગે જસ્ટિસ મહેશ્વરી સાથે સહમત થતા વાત ઉચ્ચારી છે. જસ્ટિસ ત્રિવેદીએ કહ્યું કે જો રાજ્ય તેને યોગ્ય ઠેરવી શકે તો તેને ભેદભાવપૂર્ણ ગણી શકાય નહીં. EWS નાગરિકોની પ્રગતિ માટે હકારાત્મક પગલાંના સ્વરૂપમાં સુધારાની જરૂર છે. સમાન લોકો સાથે સમાન વર્તન કરી શકાતું નથી. SEBC અલગ કેટેગરીઝ બનાવે છે. EWS હેઠળના લાભોને ભેદભાવપૂર્ણ કહી શકાય નહીં.
