ETV Bharat / bharat

કેન્દ્રએ સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું કે કોઈપણ વ્યક્તિને અન્ય ધર્મમાં પરિવર્તન કરવાનો કોઈ મૂળભૂત અધિકાર નથી - એડવોકેટ અશ્વિની ઉપાધ્યાય

ધર્મની સ્વતંત્રતાના અધિકારમાં લોકોને કોઈ ચોક્કસ ધર્મમાં ફેરવવાના મૂળભૂત અધિકારનો સમાવેશ થતો નથી. કેન્દ્ર સરકારે સુપ્રીમ કોર્ટમાં આ જવાબ દાખલ કર્યો છે. ધર્મ પરિવર્તનને લઈને કાયદો બનાવવાની માંગ ઘણા સમયથી ચાલી રહી છે. (RELIGION CONVERSION LAW IS NECESSARY) આ અંગે કેન્દ્ર સરકારે સુપ્રીમ કોર્ટને જણાવ્યું છે કે દેશમાં કેટલાક રાજ્યો એવા છે જ્યાં આ પ્રથાને રોકવા માટે પહેલાથી જ કાયદા પસાર કરવામાં આવ્યા છે.

Etv Bharatકેન્દ્રએ સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું કે કોઈપણ વ્યક્તિને અન્ય ધર્મમાં પરિવર્તન કરવાનો કોઈ મૂળભૂત અધિકાર નથી
Etv Bharatકેન્દ્રએ સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું કે કોઈપણ વ્યક્તિને અન્ય ધર્મમાં પરિવર્તન કરવાનો કોઈ મૂળભૂત અધિકાર નથી
author img

By

Published : Nov 28, 2022, 6:24 PM IST

દિલ્હી: કેન્દ્રએ સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું કે ધર્મની સ્વતંત્રતાના અધિકારમાં લોકોને કોઈ ચોક્કસ ધર્મમાં ફેરવવાના મૂળભૂત અધિકારનો સમાવેશ થતો (RELIGION CONVERSION LAW IS NECESSARY) નથી. કેન્દ્રનો જવાબ એડવોકેટ અશ્વિની ઉપાધ્યાય દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી અરજીના સંબંધમાં આવ્યો હતો, જેમણે દલીલ કરી હતી કે છેતરપિંડી, ધાકધમકી, ભેટો અને નાણાકીય લાભો દ્વારા ધર્માંતરણ એ બંધારણની કલમ 14, 21 અને 25નું ઉલ્લંઘન છે.

ભારતમાં હિન્દુઓ ટૂંક સમયમાં લઘુમતી બની જશે: અરજીમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે તે તેમણે કહ્યું કે જો આવા ધર્માંતરણને રોકવામાં નહીં આવે તો ભારતમાં હિન્દુઓ ટૂંક સમયમાં લઘુમતી બની જશે. એક સોગંદનામામાં, કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે, ધર્મની સ્વતંત્રતાના અધિકારમાં છેતરપિંડી, બળજબરી, પ્રલોભન અથવા આવા અન્ય માધ્યમો દ્વારા અન્ય લોકોને કોઈ ચોક્કસ ધર્મમાં ફેરવવાના મૂળભૂત અધિકારનો સમાવેશ થતો નથી.

બંધારણની કલમ 25 હેઠળ: કેન્દ્ર સરકારે કહ્યું કે અરજદારે છેતરપિંડી, બળજબરી, લાલચ અથવા આવા અન્ય માધ્યમો દ્વારા દેશમાં નબળા નાગરિકોના ધર્માંતરણના કિસ્સાઓને પ્રકાશિત કર્યા છે.કેન્દ્રએ કહ્યું કે બંધારણની કલમ 25 હેઠળ 'પ્રચાર' શબ્દનો અર્થ અને સૂચિતાર્થ પરંતુ બંધારણ સભામાં વિગતવાર ચર્ચા અને ચર્ચા થઈ હતી અને કલમ 25 હેઠળના મૂળભૂત અધિકારમાં ધર્માંતરણના અધિકારનો સમાવેશ થતો નથી તેવી સ્પષ્ટતા પછી જ આ શબ્દનો સમાવેશ બંધારણ સભા દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યો હતો.

સિદ્ધાંતોના અર્થઘટન દ્વારા ધર્મનો ફેલાવો: કેન્દ્રએ કહ્યું કે સર્વોચ્ચ અદાલતે કહ્યું છે કે 'પ્રચાર' શબ્દ કોઈ વ્યક્તિનું ધર્માંતરણ કરવાના અધિકારની કલ્પના કરતું નથી, પરંતુ તેના સિદ્ધાંતોના અર્થઘટન દ્વારા ધર્મનો ફેલાવો કરવાનો તે સકારાત્મક અધિકાર છે.કેન્દ્રએ જણાવ્યું હતું કે હાલની અરજીમાં તે વાકેફ છે. મહિલાઓ અને આર્થિક અને સામાજિક રીતે પછાત વર્ગો સહિત સમાજના નબળા વર્ગોના પ્રિય અધિકારોનું રક્ષણ કરવા માટે ઉઠાવવામાં આવેલા મુદ્દાની ગંભીરતા અને કાયદાઓ જરૂરી છે. કેન્દ્રએ કહ્યું કે નવ રાજ્ય સરકારો ઓડિશા, મધ્યપ્રદેશ, ગુજરાત, છત્તીસગઢ, ઝારખંડ, ઉત્તરાખંડ, ઉત્તર પ્રદેશ, કર્ણાટક અને હરિયાણા પાસે હાલના વિષય પર પહેલાથી જ કાયદો છે. કોર્ટે કહ્યું કે હાલની અરજીમાં માંગવામાં આવેલી રાહતને અત્યંત ગંભીરતાથી જોવામાં આવશે અને યોગ્ય પગલાં લેવામાં આવશે.

બળજબરીથી ધર્માંતરણ એ ખૂબ જ ગંભીર મુદ્દો: નોંધપાત્ર છે કે, 14 નવેમ્બરે સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું હતું કે બળજબરીથી ધર્માંતરણ એ ખૂબ જ ગંભીર મુદ્દો છે, અને તે દેશની સુરક્ષાને અસર કરી શકે છે. અને બળજબરીથી થતા ધર્માંતરણને રોકવા માટે શું પગલાં લઈ શકાય તે અંગે કેન્દ્રને પોતાનું વલણ સ્પષ્ટ કરવા જણાવ્યું હતું. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે ધર્મની સ્વતંત્રતા છે, પરંતુ બળજબરીથી ધર્માંતરણ પર કોઈ સ્વતંત્રતા નથી. ઉપાધ્યાયની અરજી જણાવે છે કે કલમ 25 માં સમાવિષ્ટ ધર્મની સ્વતંત્રતા ખાસ કરીને એક આસ્થાના સંદર્ભમાં પ્રદાન કરવામાં આવી નથી, પરંતુ તેમાં તમામ ધર્મોનો સમાનરૂપે સમાવેશ થાય છે, અને જો વ્યક્તિ અન્ય ધર્મોના સમાન અધિકારોનો આદર કરે તો તે યોગ્ય રીતે તેનો આનંદ માણી શકે છે. કોઈપણ વ્યક્તિને અન્ય ધર્મમાં પરિવર્તન કરવાનો કોઈ મૂળભૂત અધિકાર નથી.

દિલ્હી: કેન્દ્રએ સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું કે ધર્મની સ્વતંત્રતાના અધિકારમાં લોકોને કોઈ ચોક્કસ ધર્મમાં ફેરવવાના મૂળભૂત અધિકારનો સમાવેશ થતો (RELIGION CONVERSION LAW IS NECESSARY) નથી. કેન્દ્રનો જવાબ એડવોકેટ અશ્વિની ઉપાધ્યાય દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી અરજીના સંબંધમાં આવ્યો હતો, જેમણે દલીલ કરી હતી કે છેતરપિંડી, ધાકધમકી, ભેટો અને નાણાકીય લાભો દ્વારા ધર્માંતરણ એ બંધારણની કલમ 14, 21 અને 25નું ઉલ્લંઘન છે.

ભારતમાં હિન્દુઓ ટૂંક સમયમાં લઘુમતી બની જશે: અરજીમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે તે તેમણે કહ્યું કે જો આવા ધર્માંતરણને રોકવામાં નહીં આવે તો ભારતમાં હિન્દુઓ ટૂંક સમયમાં લઘુમતી બની જશે. એક સોગંદનામામાં, કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે, ધર્મની સ્વતંત્રતાના અધિકારમાં છેતરપિંડી, બળજબરી, પ્રલોભન અથવા આવા અન્ય માધ્યમો દ્વારા અન્ય લોકોને કોઈ ચોક્કસ ધર્મમાં ફેરવવાના મૂળભૂત અધિકારનો સમાવેશ થતો નથી.

બંધારણની કલમ 25 હેઠળ: કેન્દ્ર સરકારે કહ્યું કે અરજદારે છેતરપિંડી, બળજબરી, લાલચ અથવા આવા અન્ય માધ્યમો દ્વારા દેશમાં નબળા નાગરિકોના ધર્માંતરણના કિસ્સાઓને પ્રકાશિત કર્યા છે.કેન્દ્રએ કહ્યું કે બંધારણની કલમ 25 હેઠળ 'પ્રચાર' શબ્દનો અર્થ અને સૂચિતાર્થ પરંતુ બંધારણ સભામાં વિગતવાર ચર્ચા અને ચર્ચા થઈ હતી અને કલમ 25 હેઠળના મૂળભૂત અધિકારમાં ધર્માંતરણના અધિકારનો સમાવેશ થતો નથી તેવી સ્પષ્ટતા પછી જ આ શબ્દનો સમાવેશ બંધારણ સભા દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યો હતો.

સિદ્ધાંતોના અર્થઘટન દ્વારા ધર્મનો ફેલાવો: કેન્દ્રએ કહ્યું કે સર્વોચ્ચ અદાલતે કહ્યું છે કે 'પ્રચાર' શબ્દ કોઈ વ્યક્તિનું ધર્માંતરણ કરવાના અધિકારની કલ્પના કરતું નથી, પરંતુ તેના સિદ્ધાંતોના અર્થઘટન દ્વારા ધર્મનો ફેલાવો કરવાનો તે સકારાત્મક અધિકાર છે.કેન્દ્રએ જણાવ્યું હતું કે હાલની અરજીમાં તે વાકેફ છે. મહિલાઓ અને આર્થિક અને સામાજિક રીતે પછાત વર્ગો સહિત સમાજના નબળા વર્ગોના પ્રિય અધિકારોનું રક્ષણ કરવા માટે ઉઠાવવામાં આવેલા મુદ્દાની ગંભીરતા અને કાયદાઓ જરૂરી છે. કેન્દ્રએ કહ્યું કે નવ રાજ્ય સરકારો ઓડિશા, મધ્યપ્રદેશ, ગુજરાત, છત્તીસગઢ, ઝારખંડ, ઉત્તરાખંડ, ઉત્તર પ્રદેશ, કર્ણાટક અને હરિયાણા પાસે હાલના વિષય પર પહેલાથી જ કાયદો છે. કોર્ટે કહ્યું કે હાલની અરજીમાં માંગવામાં આવેલી રાહતને અત્યંત ગંભીરતાથી જોવામાં આવશે અને યોગ્ય પગલાં લેવામાં આવશે.

બળજબરીથી ધર્માંતરણ એ ખૂબ જ ગંભીર મુદ્દો: નોંધપાત્ર છે કે, 14 નવેમ્બરે સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું હતું કે બળજબરીથી ધર્માંતરણ એ ખૂબ જ ગંભીર મુદ્દો છે, અને તે દેશની સુરક્ષાને અસર કરી શકે છે. અને બળજબરીથી થતા ધર્માંતરણને રોકવા માટે શું પગલાં લઈ શકાય તે અંગે કેન્દ્રને પોતાનું વલણ સ્પષ્ટ કરવા જણાવ્યું હતું. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે ધર્મની સ્વતંત્રતા છે, પરંતુ બળજબરીથી ધર્માંતરણ પર કોઈ સ્વતંત્રતા નથી. ઉપાધ્યાયની અરજી જણાવે છે કે કલમ 25 માં સમાવિષ્ટ ધર્મની સ્વતંત્રતા ખાસ કરીને એક આસ્થાના સંદર્ભમાં પ્રદાન કરવામાં આવી નથી, પરંતુ તેમાં તમામ ધર્મોનો સમાનરૂપે સમાવેશ થાય છે, અને જો વ્યક્તિ અન્ય ધર્મોના સમાન અધિકારોનો આદર કરે તો તે યોગ્ય રીતે તેનો આનંદ માણી શકે છે. કોઈપણ વ્યક્તિને અન્ય ધર્મમાં પરિવર્તન કરવાનો કોઈ મૂળભૂત અધિકાર નથી.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.