નવી દિલ્હીઃ કોરોના કાળથી ડિજિટલ ટ્રાન્ઝેક્શનમાં ઝડપથી વધારો થયો છે. હવે મોટી વસ્તી ઓનલાઈન વ્યવહારો કરવાનું પસંદ કરે છે. પરંતુ ત્યાર બાદ પણ તમામ પ્રકારના વ્યવહારો હજુ પણ રોકડ દ્વારા જ કરવામાં આવે છે. પરંતુ, જે લોકો ઇન્ટરનેટ ફ્રેન્ડલી નથી તેઓ પણ ઓનલાઈન ટ્રાન્ઝેક્શનને બદલે રોકડ દ્વારા તેમના તમામ કામ પૂર્ણ કરવાનું પસંદ કરે છે.
આ કારણે લોકો આજે પણ ઘરમાં ઘણા બધા રોકડા રૂપિયા રાખે છે. પરંતુ ટેક્સ ચોરી અને કાળા નાણા જેવી સમસ્યાઓ પર અંકુશ મેળવવા માટે સરકારે રોકડને લઈને ઘણા નિયમો બનાવ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં એક પ્રશ્ન વારંવાર મનમાં આવે છે કે આખરે ઘરમાં કેટલી રોકડ રાખી શકાય છે ?
ઘરમાં રોકડ રાખવાના નિયમો શું છે?
આવકવેરાના નિયમો અનુસાર ઘરમાં રોકડ રાખવાના મામલે કોઈ ખાસ નિયમ કે મર્યાદા બનાવવામાં આવી નથી. જો તમે આર્થિક રીતે સક્ષમ છો તો તમે ગમે તેટલી રોકડ ઘરમાં રાખી શકો છો. પરંતુ તમારી પાસે તે પૈસા માટેનો સ્ત્રોત હોવો જોઈએ. જો ક્યારેય તપાસ એજન્સી તમારી પૂછપરછ કરે તો તમારે સ્ત્રોત બતાવવો પડશે. આ ઉપરાંત, તમારે ITR ડિક્લેરેશન પણ બતાવવાનું રહેશે. આનો અર્થ એ છે કે તમે ગેરકાયદે રીતે પૈસા કમાયા તો નથી ને, તો પછી તમારી પાસે ઘરમાં ગમે તેટલી રોકડ કેમ ન હોય, આપને ચિંતા કરવાની જરૂર નથી.
કેવા સંજોગોમાં થઈ શકે છે કાર્યવાહી
જો તમે તપાસ એજન્સીને પૈસાનો સ્ત્રોત નથી જણાવી શકતા તો તે તમારા માટે મોટી મુશ્કેલી ઉભી કરી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, આ માહિતી તપાસ એજન્સીને આપવામાં આવે છે. પછી આવકવેરા વિભાગ તપાસ કરે છે કે તમે કેટલો ટેક્સ ભર્યો છે. દરમિયાન, જો ગણતરીમાં અઘોષિત રોકડ મળી આવે તો આવકવેરા વિભાગ દ્વારા તમારી વિરુદ્ધ કાર્યવાહી કરવામાં આવી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, તમારી પાસેથી અઘોષિત રકમના 137 ટકા સુધીનો ટેક્સ વસૂલવામાં આવી શકે છે.
રોકડ સંબંધી મામલાઓમાં અન્ય શું છે નિયમો ?
સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સિસ અનુસાર, જો તમે એક સમયે 50,000 રૂપિયાથી વધુ રોકડ ઉપાડો છો, તો તમારે તમારું પાન કાર્ડ બતાવવું પડશે. આવકવેરા કાયદાની કલમ 194N હેઠળ, જો કોઈ વ્યક્તિ નાણાકીય વર્ષમાં 20 લાખ રૂપિયાથી વધુ ઉપાડે છે, તો તેણે TDS ચૂકવવો પડશે. જો કે, આ નિયમ ફક્ત તે લોકો માટે જ છે જેમણે સતત 3 વર્ષથી ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન (ITR) ફાઈલ કર્યું નથી. જેમણે ITR ફાઈલ કર્યું છે તેમને આ મામલે થોડી રાહત મળે છે.
