નવી દિલ્હી: રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં વાયુ પ્રદૂષણની ગંભીર કટોકટી વચ્ચે, સુપ્રીમ કોર્ટે સોમવારે દિલ્હી સરકારને પ્રદૂષણને રોકવા માટે GRAP-4 હેઠળ કડક પગલાં લાગુ કરવામાં વિલંબ પર સવાલ ઉઠાવ્યા છે. સર્વોચ્ચ અદાલતે કહ્યું, "તમે GRAP-4ના અમલીકરણમાં વિલંબ કરીને આ મામલાઓમાં જોખમ કેવી રીતે લઈ શકો?" કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું કે તે પૂર્વ પરવાનગી વિના નિયંત્રણના ઉપાયોને ઘટાડવાની મંજૂરી આપશે નહીં.
તાત્કાલિક શાળાઓ બંધ કરવાનો નિર્દેશઃ સુનાવણી દરમિયાન, અરજદારના વકીલે કહ્યું કે ધોરણ 10 અને 12ના વિદ્યાર્થીઓ હજુ પણ શાળાએ જઈ રહ્યા છે અને અમે તમામ ઑફલાઇન વર્ગો પણ બંધ કરવાની વિનંતી કરીએ છીએ. તેના પર સુપ્રીમ કોર્ટે તમામ સંબંધિત રાજ્યોને NCRમાં ધોરણ 12 સુધીની શાળાઓ બંધ કરવા અંગે તાત્કાલિક નિર્ણય લેવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે.
સોમવારે જસ્ટિસ અભય એસ ઓકા અને જસ્ટિસ ઑગસ્ટિન જ્યોર્જ મસીહની બેન્ચે આ કેસની સુનાવણી કરી હતી. બેન્ચે કહ્યું કે ગ્રેડેડ રિસ્પોન્સ એક્શન પ્લાન (GRAP)ના ચોથા તબક્કા હેઠળ નિયંત્રણના પગલાં લાગુ કરવામાં વિલંબ થયો છે. બેન્ચે કહ્યું કે રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં એર ક્વોલિટી ઈન્ડેક્સ (AQI) ખતરનાક સ્તરે પહોંચ્યા પછી પણ તેને લાગુ કરવામાં વિલંબ થયો હતો.
આવા સંજોગોમાં કોઈ કેવી રીતે જોખમ લઈ શકે...
દિલ્હી સરકારના વકીલે કોર્ટને જણાવ્યું કે, GRAPનો ચોથો તબક્કો સોમવારથી લાગુ કરવામાં આવ્યો છે. વકીલે કહ્યું કે ભારે વાહનોને દિલ્હીમાં પ્રવેશવા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. આના પર કોર્ટે વકીલને કહ્યું, "જેમ જ AQI 300 થી 400 ની વચ્ચે પહોંચે છે, જલદી જ ચોથો તબક્કો લાગુ થવો જોઈએ. GRAPના ચોથા તબક્કાના અમલીકરણમાં વિલંબ કરીને તમે આ મામલાઓમાં જોખમ કેવી રીતે લઈ શકો છો."
સુપ્રીમ કોર્ટે દિલ્હી સરકારના વકીલ પાસેથી વાયુ પ્રદૂષણના સ્તરને ઘટાડવા માટે ઉઠાવવામાં આવેલા પગલાં વિશે માહિતી માંગી હતી. ખંડપીઠે કહ્યું, "અમે તબક્કા 4 હેઠળ નિયંત્રણના પગલાં ઘટાડવાની મંજૂરી આપીશું નહીં, ભલે AQI 450 થી નીચે જાય. જ્યાં સુધી કોર્ટ તેને ઘટાડવાની મંજૂરી ન આપે ત્યાં સુધી તબક્કો 4 અમલમાં રહેશે."
રવિવારે, કમિશન ફોર એર ક્વોલિટી મેનેજમેન્ટ (CAQM) એ GRAP-4 હેઠળ દિલ્હી-એનસીઆર માટે કડક પ્રદૂષણ નિયંત્રણ પગલાંની જાહેરાત કરી હતી, જે સોમવારે સવારે 8 વાગ્યાથી અમલી બની હતી. જેમાં ટ્રકના પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ અને જાહેર પ્રોજેક્ટ્સનો સમાવેશ થાય છે અને જાહેર બાંધકામ પર કામચલાઉ વિરામ મુકાયો છે. CAQM એ આ આદેશ ત્યારે જારી કર્યો જ્યારે દિલ્હીમાં હવાની ગુણવત્તા અત્યંત ખરાબ સ્થિતિમાં પહોંચી ગઈ. દિલ્હીમાં AQI સોમવારે સાંજે 4 વાગ્યે 441 પર પહોંચ્યો હતો અને ખરાબ હવામાનને કારણે સાંજે 7 વાગ્યા સુધીમાં વધીને 457 થયો હતો.
ગયા અઠવાડિયે, સુપ્રીમ કોર્ટે રાજધાની દિલ્હીમાં પ્રદૂષણને કાબૂમાં લેવાના પગલાંના અમલીકરણની માંગ કરતી અરજી પર 18 નવેમ્બરે સુનાવણી કરવા સંમતિ આપી હતી. અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે દિલ્હીને વિશ્વનું સૌથી પ્રદૂષિત શહેર બનતું અટકાવવું જોઈએ.