હૈદરાબાદ: જ્યારે કોઈ પ્રિય વ્યક્તિનું મૃત્યુ થાય છે, ત્યારે લોકો ભાવનાત્મક તકલીફમાંથી પસાર થવા લાગે છે. તેઓ પોતાનું દુઃખ કેવી રીતે વ્યક્ત કરે તે વ્યક્તિએ વ્યક્તિ અને દરેક સંસ્કૃતિમાં ઘણું અલગ-અલગ હોય છે. કોઈ પ્રિય વ્યક્તિના મૃત્યુબાદની પરિસ્થિતિ સરળ નથી હોતી. આવા સમયમાં દુ:ખ અને શોકમાં ગરકાવ થવું સામાન્ય છે. આવા દુઃખનો સામનો કરવા માટે લોકો ઘણી જુદી-જુદી રીતો શોધે છે, જેમાં ધાર્મિક વિધિઓ અને ધાર્મિક પ્રથાઓ દ્વારા તેને બાહ્ય રીતે વ્યક્ત કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
કેટલાક હિમાલય પંથકના વિસ્તારો આ બાબતનું ઉત્કૃષ્ટ ઉદાહરણ છે કે, કેવી રીતે વીસ વર્ષના એક યુવકના મૃત્યુ પર તેઓ દુખ અને શોક વ્યક્ત કરે છે. લોકો મૃતકને વરરાજા તરીકે સંબોધીને જોર-જોરથી બૂમો પાડે છે. એ જ રીતે, તેઓ મૃત સ્ત્રીને તેના મૃત્યુ પછી દુલ્હન તરીકે સંબોધે છે. તેના માતા-પિતાની અધૂરી ઈચ્છાઓ કે પોતાના સંતાનના લગ્ન ન કરી શકવાની ભાવનાની પીડા તેમને જીવનભર સતાવતી રહે છે.
જો કે, કર્ણાટક અને કેરળના દરિયાઈ વિસ્તારોમાં વસેલા કેટલાક સમુદાયો તેમના જીવનકાળ દરમિયાન પોતાને આ જવાબદારીમાંથી મુક્ત કરવા માંગે છે. પોતાના સંતાનના મૃત્યુ પછી પણ તેઓ તેમના સંતાનોના લગ્ન કરાવવા માંગે છે. એવો વિચાર કે 'વિવાહ સ્વર્ગમાં થાય છે અને પૃથ્વી પર સંપન્ન થાય છે'કેરળ અને કર્ણાટકના દરિયાઈ વિસ્તારોમાં સ્થાયી સમુદાયો સાથે આ પરંપરા સંપૂર્ણ રીતે બંધ બેસે છે, જ્યાં મૃત પુરુષો અને સ્ત્રીઓ વચ્ચે લગ્ન કરવામાં આવે છે જેથી તેઓ પરલોક (મૃત્યુ બાદનું જીવન)માં દંપતી તરીકે સાથે રહી શકે.
આ જોડિયા રાજ્યોના દરિયાઈ વિસ્તારના રહેવાસીઓની માન્યતા છે કે, લગ્નને તેઓ જે ફળ આપે છે તે ચાખ્યા વિના કોઈએ મરવું જોઈએ નહીં. તેથી, તેઓ તેમના મૃત્યુ પછી પણ તેમના બાળકોના લગ્ન કરવા ઈચ્છે છે. આ વિસ્તારોમાં, લગ્નની સંસ્થા એટલી શક્તિશાળી અને સંસ્કારી છે કે મૃત લોકો પણ વૈવાહિક પ્રણાલીનો ભાગ બને છે.
મૃતકોના લગ્ન એક પરંપરા બની ગઈ છે. જે પરિવારોએ નાની ઉંમરમાં કોઈ પ્રિયજન ગુમાવ્યું હોય તેઓએ દરેક ધાર્મિક વિધિઓનું પાલન કરવું પડે છે, જેનું પાલન મૃતકના જીવીત રહેતા કરવું જરૂરી હોય. તેઓ એવા વ્યક્તિના લગ્નની ઉજવણી કરે છે જે હવે તેમની સાથે નથી. તેઓ 'પ્રેથા મદુવે' (ભૂત વિવાહ) નામનો સંબંધ સ્થાપિત કરે છે. આત્માઓને શાંત કરવાના હેતુથી મૃતકોના એક વિચિત્ર લગ્ન, એ એક સામાન્ય માન્યતા છે કે, લગ્નની ઝંખના વર્ષોથી અવિવાહિત આત્માઓને પરેશાન કરે છે. મૃતકો વારંવાર તેમના પરિવારજનોને તેમના સપનામાં આ વાતને યાદ કરાવે છે.
પોતાના પ્રિય દિકરા અથવા દિકરી માટે એક યોગ્ય પાત્ર શોધવા માટે, મેચમેકિંગની સુવિધા માટે એક જાહેરાત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તેઓ અપેક્ષાઓની યાદી બનાવે છે અને યોગ્ય પાત્ર શોધવાની આશા રાખે છે. આવી જ એક તાજેતરની વિજ્ઞાપને કર્ણાટકના દક્ષિણ કન્નડ જિલ્લામાં દરિયાકાંઠે વસેલાર મેંગલુરુ શહેરના વાચકોને આશ્ચર્યચકિત કર્યા.જેમાં, માત-પિતાએ લાંબા સમય પહેલાં મૃત્યુ પામેલી પોતાની દિકરી માટે એક ભૂત વરની શોધ કરી.
