সুস্থ তথা ফিট হৈ থাকিবলৈ পৰ্যাপ্ত পৰিমাণৰ পুষ্টিকৰ আৰু স্বাস্থ্যসন্মত খাদ্য গ্ৰহণ কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয় । চিকিৎসক আৰু বিশেষজ্ঞসকলে সদায় সকলো বয়সৰ আৰু সকলো লিংগৰ লোকক সুস্থ হৈ থাকিবলৈ পৰ্যাপ্ত পৰিমাণত পুষ্টিকৰ খাদ্য গ্ৰহণ কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়ে ।
কিন্তু কেতিয়াবা অৰ্থনৈতিক কাৰণত বা কেতিয়াবা প্ৰয়োজনীয় পৰিমাণৰ শস্যৰ অভাৱকে ধৰি বিভিন্ন কাৰণত বহুলোকে সঠিক পৰিমাণৰ খাদ্য শস্য লাভ কৰিবলৈ সক্ষম নহয় । বিশ্ব খাদ্য দিৱস হৈছে এনে এক সুযোগ যিয়ে মানুহক সুস্বাস্থ্যৰ বাবে স্বাস্থ্যসন্মত খাদ্যৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ বিষয়ে সজাগ কৰাৰ সুযোগ দিয়াই নহয়, কৃষিৰ জৰিয়তে অৰ্থনৈতিক প্ৰগতিৰ বাবে প্ৰচেষ্টা চলোৱাৰ লগতে প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে খাদ্যৰ উপলব্ধতা নিশ্চিত কৰাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰে ।
প্ৰতি বছৰে ১৬ অক্টোবৰত বিভিন্ন বিষয়ত বিশ্ব খাদ্য দিৱস পালন কৰা হয় । এইবাৰ 'Water is Life, Water is Food, Leave No One Behind' শীৰ্ষক বিষয়বস্তুৰ সৈতে এই দিৱস পালন কৰা হৈছে ৷
ইতিহাস আৰু উদ্দেশ্য
বিশ্ব খাদ্য দিৱস পালনৰ উদ্দেশ্যৰ বিষয়ে ক’বলৈ গ’লে নিৰাপদ খাদ্যৰ উৎপাদন আৰু ব্যৱহাৰৰ বিষয়ে মানুহৰ মাজত সজাগতা বৃদ্ধি কৰাই নহয়, প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে পৰ্যাপ্ত খাদ্য যাতে উপলব্ধ থাকে তাৰ বাবে প্ৰচেষ্টা চলোৱা, খাদ্যৰ অপচয় ৰোধ কৰাৰ প্ৰচেষ্টা আৰু ইয়াৰ বাবে খাদ্য উৎপাদন, বিপণন আৰু ইয়াৰ আমদানি-ৰপ্তানিৰ সম্ভাৱনাৰ ওপৰত সজাগতা বিস্তাৰ আৰু আলোচনা আৰু প্ৰচেষ্টা চলাই দেশসমূহৰ অৰ্থনীতিক কৃষিৰ জৰিয়তে লাভৱান হোৱাটোও এই অনুষ্ঠানৰ মূল উদ্দেশ্যত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে ।
উল্লেখ্য যে, বিশ্ব খাদ্য দিৱস ১৯৭৯ চনৰ ১৬ অক্টোবৰত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ খাদ্য আৰু কৃষি সংস্থাই বিশ্বব্যাপী ক্ষুধাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাৰ লগতে সমগ্ৰ বিশ্বতে ক্ষুধা নিৰ্মূলৰ প্ৰচেষ্টা চলোৱাৰ লক্ষ্যৰে প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল । ইয়াৰ পূৰ্বে ৰাষ্ট্ৰসংঘই খাদ্যক এক উমৈহতীয়া অধিকাৰ হিচাপে স্বীকৃতি দিছিল । কিন্তু প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ বাবে স্বাস্থ্যসন্মত খাদ্যৰ প্ৰয়োজনীয়তা বুজি আৰু মানি লৈ ১৯৪৫ চনত ৰাষ্ট্ৰসংঘই খাদ্যক সকলোৰে বাবে বিশেষ অধিকাৰ হিচাপে স্বীকৃতি প্ৰদান কৰে ।
গুৰুত্ব
বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে, সমগ্ৰ বিশ্বত খাদ্য ব্যৱসায় বহুখিনি আগবাঢ়িছে যদিও বিশ্বৰ বহু দেশ এতিয়াও স্বাস্থ্যসন্মত খাদ্যৰ অভাৱ আৰু খাদ্য উৎপাদন হ্ৰাসৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছে । যদি আমি ইয়াৰ বাবে দায়ী মূল কাৰণসমূহৰ কথা কওঁ, তেন্তে ইয়াৰ বাবে মুদ্ৰাস্ফীতি, দৰিদ্ৰতা, সামাজিক বৈষম্য, পৰিৱেশ সমস্যা, যুদ্ধ আৰু মহামাৰীৰ দৰে পৰিস্থিতি দায়ী । আৰু এইটো কেৱল এখন বা দুখন দেশত নহয়, কিন্তু বিশ্বৰ বহু দেশ এই সমস্যাৰ সন্মুখীন হৈছে । সেইবাবেই বিশেষজ্ঞসকলে ইয়াক এক গুৰুতৰ বিশ্বজনীন সমস্যা বুলি গণ্য কৰে ।
ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ ‘দ্য ষ্টেট অৱ ফুড ছিকিউৰিটি এণ্ড নিউট্ৰিচন ইন দ্য ৱৰ্ল্ড ২০২২’ প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছিল যে ভাৰতৰ ৯৭ কোটিতকৈও অধিক লোক অৰ্থাৎ দেশৰ প্ৰায় ৭১% জনসংখ্যাই পুষ্টিকৰ খাদ্য ক্ৰয় কৰিবলৈ অক্ষম । আনহাতে নেপালত এই সংখ্যা ৮৪%, পাকিস্তানত ৮৩.৫%, শ্ৰীলংকাত ৪৯%, ব্ৰাজিলত ১৯% আৰু চীনত প্ৰায় ১২% বুলি কোৱা হয় । যদিও এই প্ৰতিবেদনৰ ফলাফল সন্দৰ্ভত বিশ্বৰ বহু দেশত কিছু পাৰ্থক্য দেখা গৈছিল, তথাপিও এই কথা অস্বীকাৰ কৰিব নোৱাৰি যে বহু দেশৰ বৃহৎ সংখ্যক লোকে বিভিন্ন কাৰণত পৰ্যাপ্ত স্বাস্থ্যসন্মত খাদ্য গ্ৰহণ কৰিব পৰা নাই । যাৰ এটা প্ৰভাৱ পুষ্টিহীনতাৰ ৰূপতো দেখা যায় ।
এই প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে, ভাৰতে খাদ্য উৎপাদনত বিশ্বৰ ভিতৰতে দ্বিতীয় স্থান আৰু দালি, চাউল, ঘেঁহু, মাছ, গাখীৰ আৰু শাক-পাচলি উৎপাদনত বিশ্বৰ ভিতৰতে প্ৰথম স্থান লাভ কৰিলেও আমাৰ দেশত পুষ্টিহীনতাৰ সৈতে এটি বৃহৎ জনসংখ্যাই জৰ্জৰিত হৈ আহিছে ।
প্ৰতিবেদনত দিয়া তথ্য অনুসৰি ২০২১ চনত বিশ্বৰ ৭৬.৮ কোটি লোক পুষ্টিহীনতাৰ বলি হোৱা দেখা গৈছে । ইয়াৰে ২২.৪ কোটি অৰ্থাৎ প্ৰায় ২৯% ভাৰতীয় ।
বিশ্ব খাদ্য দিৱসত মানুহক কেৱল পুষ্টিহীনতাৰ দৰে সমস্যাৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পোৱাৰ বাবে প্ৰচেষ্টা চলোৱাই নহয়, পৰিয়াল, গোট, সম্প্ৰদায় আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত কৃষিৰ জৰিয়তে স্বাস্থ্য আৰু অৰ্থনীতি উভয়ৰে উন্নতিৰ বাবে প্ৰচেষ্টা চলোৱাৰ লগতে আলোচনাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰা হয় ই মানুহক এটি মঞ্চ প্ৰদান কৰিবলৈ কাম কৰে । এই উপলক্ষে তেওঁলোকৰ চৰকাৰী আৰু বেচৰকাৰী সংস্থাসমূহে বিভিন্ন দেশত আলোচনা চক্ৰ, সজাগতা অভিযান, প্ৰশিক্ষণ কাৰ্যসূচী আদিৰ আয়োজন কৰে ।
লগতে পঢ়ক: World Spine Day 2023: সঠিক যত্ন লওক মেৰুদণ্ডৰ; অন্যথা ভৱিষ্যতে হ’ব পাৰে এই সমস্যা
