গুৱাহাটী, ২৩ আগষ্ট : কৃষিপ্ৰধান ৰাজ্যখনত বতৰৰ ওপৰতেই নিৰ্ভৰ কৰে কৃষিকাৰ্য । প্ৰায় প্ৰত্যেক বছৰে বতৰে বিধি-পথালি দিয়ে কৃষিকাৰ্যত । এইবাৰ ৰাজ্যত অভাৱনীয় হাৰত হ্ৰাস পাইছে বৰষুণৰ পৰিমাণ (rainfall in Assam decreased at unprecedented rate)। বিভিন্ন জিলাত বৰষুণৰ অভাৱত পথাৰত মেলিছে চিৰাল ফাঁট ।
উল্লেখ্য যে, বানত ক্ষতিগ্রস্ত কৃষকৰ বাবে কৃষি বিভাগে সমূহীয়া কঠিয়াতলিৰ ব্যৱস্থা কৰাৰ পাছতো কিন্তু আশাকৰা ধৰণে কৃষকসকল উপকৃত হোৱাৰ পথ প্রশস্ত নহ'ল (community sheds by agriculture department of Assam)। পানীৰ অভাৱত বহু কৃষকে সমূহীয়া কঠিয়াতলিত উৎপাদন কৰা কঠিয়া ৰুবই পৰা নাই । বতৰে পুনৰ বিধি-পথালি দিয়াৰ ফলত কঠিয়াতলিতেই ৰোৱাৰ অনুপযোগী হৈ পৰিছে কঠিয়া ।
ইফালে এতিয়া কঠিয়া ৰুলেও সেই কঠিয়াৰ পৰা উপযুক্ত ফল লাভ নকৰাৰ আশংকাই দেখা দিছে । কাৰণ সমূহীয়া কঠিয়াতলিসমূহত উৎপাদন কৰা কঠিয়া ৰোৱাৰ সময় প্রায় পাৰ হৈছে । সমূহীয়া কঠিয়াতলিসমূহত ৰঞ্জিত ছাব-১ (Ranjit sub 1) আৰু বাহাদুৰ ছাব-১ জাতৰ (Bahadur sub 1 variety of paddy) কঠিয়া সিঁচা হৈছিল । বেছিভাগ কঠিয়াতলিত বাহাদুৰ ছাব-১ জাতৰ কঠিয়া সিঁচা হৈছিল ।
এই কঠিয়া সিঁচাৰ ৩০ দিনৰ পৰা ৪৫ দিনৰ ভিতৰত ৰোৱাৰ উপযুক্ত হয় । সেই সূত্রে সমূহীয়া কঠিয়াতলিত সিঁচা কঠিয়া কেতিয়াবাই ৰোৱাৰ সময় হয় যদিও পথাৰত পানীৰ অভাৱত বহু কৃষকে এতিয়াও সেই কঠিয়া ৰুব পৰা নাই (Drought hit Assam) । জানিব পৰা মতে, আগষ্টৰ মাজভাগৰ পাছত সেই কঠিয়া ৰুলেও তাৰ পৰা উপযুক্ত ফল লাভ কৰাৰ সম্ভাৱনা নাই ।
কিয়নো উপযুক্ত ফচল পাবলৈ হ'লে কঠিয়া ৰোৱাৰ ২ মাহৰ পৰা আঢ়ৈ মাহ পর্যন্ত সময় পর্যাপ্ত উষ্ণতা ধান গছে পাব লাগে । কিন্তু এতিয়া আগষ্টৰ শেষ সময় আহি পালেহি । এতিয়া ৰঞ্জিত ছাব-১ বা বাহাদুৰ ছাব-১ জাতৰ কঠিয়া ৰুলে দুই-আঢ়ৈ মাহ কোনো কাৰণতে প্রয়োজন অনুসৰি উষ্ণতা পাব নোৱাৰে । এক-ডেৰ মাহ পাছতেই বতৰ সলনি হ'ব আৰু কুঁৱলী পৰা আৰম্ভ হ'ব । কুঁৱলী পৰা আৰম্ভ হ'লে ধানগছে পর্যাপ্ত উষ্ণতা পাব নোৱাৰে ।
ইফালে যিহেতু ৰঞ্জিত ছাব-১ আৰু বাহাদুৰ ছাব-১ৰ সঁচ অসমৰ জলবায়ু আৰু বতৰৰ সৈতে খাপ খোৱাকৈ উদ্ভাৱন কৰা হৈছিল, গতিকে সেই ধানৰ কঠিয়া নিৰ্দিষ্ট সময়ত ৰুব নোৱাৰিলে তাৰ পৰা কৃষকে উপযুক্ত ফল পাব নোৱাৰে । এইবাৰ বানত ক্ষতিগ্রস্ত কৃষকসকলক উপকৃত কৰাৰ বাবে কৃষি বিভাগে ততাতৈয়াকৈ সমূহীয়া কঠিয়াতলিৰ ব্যৱস্থা কৰিছিল । কৃষি বিভাগে সময় অপচয় নকৰাকৈ সমূহীয়া কঠিয়াতলিসমূহৰ ব্যৱস্থা কৰিছিল ।
সমূহীয়া কঠিয়াতলিসমূহত সময় মতে কঠিয়াও উৎপাদন কৰা হয় । চৰকাৰে আশা কৰিছিল এই সমূহীয়া কঠিয়াতলিয়ে কৃষকসকলক উপকৃত কৰিব । কিন্তু এতিয়া পানীৰ অভাৱত বহু কৃষকে কঠিয়া ৰুবই পৰা নাই । সমূহীয়া কঠিয়াতলিৰ কঠিয়ায়েই নহয়, নিজ নিজ প্রচেষ্টাত উৎপাদন কৰা কঠিয়াও কৃষকে ৰুব পৰা নাই । বিশেষকৈ নামনি অসমত এই প্ৰভাৱ বেছিকৈ পৰিছে (Drought hit lower Assam) ।
উজনি অসমৰ জিলাসমূহত এইবাৰ বানে বেছিকৈ ক্ষতি নকৰাত ইতিমধ্যে তাত কঠিয়া ৰোৱা কাৰ্য প্ৰায় আগবাঢ়িছে । কিন্তু নামনি অসম আৰু মধ্য অসমৰ জিলাসমূহ বানে ক্ষতিগ্রস্ত কৰাৰ পাছত সমূহীয়া কঠিয়াতলিৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছিল যদিও এতিয়া খৰাংসদৃশ পৰিস্থিতিৰ বাবে কৃষকসকল আন এক সমস্যাৰ সম্মুখীন হৈছে । জলসিঞ্চনৰ ব্যৱস্থা থকা পথাৰৰ বাহিৰে আন পথাৰসমূহত কৃষকে কঠিয়া ৰুবই পৰা নাই (Irrigation system in Assam) । যাৰ ফলত এইবাৰ কেইবাখনো জিলাৰ হাজাৰ হাজাৰ বিঘা কৃষিভূমি ছন পৰি ৰোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে ।
জলসিঞ্চন বিভাগে কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ পি এম কে এছ ৱাই আঁচনিখন (Central Government PMKSY scheme) সময়মতে ৰূপায়ণ কৰিব পাৰিলে খৰাংসদৃশ পৰিস্থিতিৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাটো সহজ হ'লহেঁতেন । কিন্তু কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে গ্ৰহণ কৰা পি এম কে এছ ৱাই আঁচনিখনৰ অসমত সফল ৰূপায়ণ হোৱা নাই (PMKSY scheme not implemented successfully in Assam) ।
উল্লেখ্য যে, দেশৰ সকলো কৃষিভূমিক জলসিঞ্চন আঁচনিৰে সামৰি ল'বৰ বাবে কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে গ্ৰহণ কৰা পি এম কে এছ ৱাই আঁচনিখনৰ অসমত দ্বিতীয় পৰ্যায়ৰ প্ৰকল্প ৰূপায়ণৰ কাম আধৰুৱা হৈয়েই আছে । এই পর্যন্ত দ্বিতীয় পৰ্যায়ৰ প্ৰকল্পসমূহৰ অৰ্ধেক নিৰ্মাণ হ'বলৈ বাকী আছে । প্ৰথম পৰ্যায়ৰ প্ৰকল্পসমূহৰো এশ শতাংশ ৰূপায়ণ এই পর্যন্ত হোৱা নাই ।
জানিব পৰা মতে, দ্বিতীয় পর্যায়ত ১০খন জিলা বাছনি কৰি সৰু সৰু জলসিঞ্চন প্ৰকল্প ৰূপায়ণৰ কাম জলসিঞ্চন বিভাগে হাতত লৈছিল (small irrigation projects by irrigation department of Assam)। দ্বিতীয় পর্যায়ত বাক্সা, কাছাৰ, ধেমাজি, হাইলাকান্দি, কাৰ্বি আংলং, কৰিমগঞ্জ, লখিমপুৰ, মৰিগাঁও, নলবাৰী আৰু তিনিচুকীয়া জিলা বাছনি কৰি ৪,৯১৬ টা জলসিঞ্চন প্ৰকল্প নিৰ্মাণৰ ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিছিল । এই ৪,৯১৬ টা প্ৰকল্পৰ ভিতৰত ১,২৫২ টা প্ৰকল্প সৌৰশক্তিৰ দ্বাৰা আৰু ৩,৬৬৪ টা প্ৰকল্প বিদ্যুতৰ দ্বাৰা পৰিচালিত কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল ।
প্ৰকল্পসমূহৰ নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আবণ্টন দিছিল কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে । কিন্তু কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ আঁচনি হোৱাৰ পাছতো অসমৰ জলসিঞ্চন বিভাগে এই আঁচনিৰ অধীনস্থ প্ৰকল্পসমূহৰ নিৰ্মাণ তড়িৎ গতিত আগবঢ়াই নিয়াত ব্যর্থ হৈছে । যিটো সময়ত দেশৰ কৃষিপ্ৰধান কেইবাখনো ৰাজ্যত তৃতীয় পৰ্যায়ৰ প্ৰকল্প নিৰ্মাণৰ কাম সম্পন্ন হৈছে, সেই সময়ত অসমত দ্বিতীয় পৰ্যায়ৰ অৰ্ধসংখ্যক প্ৰকল্পৰে নির্মাণ সম্পন্ন হোৱা নাই ।
জানিব পৰা মতে, ৰাজ্যখনত দ্বিতীয় পৰ্যায়ৰ ২,৬৩৫ টা প্ৰকল্পৰ নির্মাণহে সম্পন্ন হৈছে (Construction of 2635 irrigation projects completed) । অর্থাৎ ২,২৮১ প্ৰকল্প আধৰুৱা হৈয়েই আছে । জিলাকেইখনৰ তথ্যলৈ চালে দেখা যায় যে বাক্সা জিলাত আবণ্টিত ১৫০ টা প্ৰকল্পৰ মাত্ৰ ৩৫ টাৰ নির্মাণ সম্পন্ন হৈছে । জিলাখনৰ বাবে আৱণ্টিত বিদ্যুতচালিত প্ৰকল্পসমূহৰ এটাৰো নিৰ্মাণ সম্পন্ন হোৱা নাই ।
জিলাখনৰ বাবে ১১১ টা বিদ্যুতচালিত প্ৰকল্প আৱণ্টন দিয়া হৈছিল । বিপৰীতে সৌৰশক্তিৰ দ্বাৰা চালিত ৩৯ টা প্ৰকল্প জিলাখনৰ বাবে আৱণ্টন হৈছিল । কিন্তু এইসমূহ প্ৰকল্পৰ ভিতৰত মাত্ৰ সৌৰশক্তিৰ দ্বাৰা চালিত ৩৫ টা প্ৰকল্পৰ নিৰ্মাণ সম্পন্ন কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে জলসিঞ্চন বিভাগ । আনকেইখন জিলাৰ ভিতৰত কাছাৰত ১৮৬ টা প্ৰকল্পৰ ভিতৰত ২৮২ টা, ধেমাজিত ৩০০ টা প্ৰকল্পৰ ভিতৰত ১৭৩ টাৰ নিৰ্মাণ সম্পন্ন হয় ।
হাইলাকান্দি জিলাত আকৌ ১৮ টা প্ৰকল্পৰহে নির্মাণ সম্পন্ন হৈছে । জিলাখনৰ বাবে আৱণ্টিত মুঠ প্ৰকল্পৰ সংখ্যা আছিল ২৭০ টা । কৰিমগঞ্জ জিলাতো আৱণ্টিত ৫৭০ টা প্ৰকল্পৰ ভিতৰত নিৰ্মাণ সম্পন্ন হোৱা প্ৰকল্পৰ সংখ্যা হৈছে মাত্ৰ ১০১ টা । বৰাকৰ তিনিওখন জিলাতেই পি এম কে এছ ৱাই আঁচনিখনৰ প্ৰকল্প ৰূপায়ণৰ কাম বিভাগটোৱে আধৰুৱা কৰি ৰাখিছে ।
ইফালে কাৰ্বি আংলং জিলাত ৪৫০ টা প্ৰকল্পৰ ২৩২ টা, লখিমপুৰত ৫১০ টা প্ৰকল্পৰ ৪৪৬ টা, মৰিগাঁৱত ৩৯০ টা প্ৰকল্পৰ ৩১২ টা, নলবাৰীত ৬০০ টা প্ৰকল্পৰ ৫৩১ টা আৰু তিনিচুকীয়াত ৬৯০ টা প্ৰকল্পৰ ৪২৫ টাৰ নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হৈছে । আধৰুৱা প্ৰকল্পসমূহৰ নির্মাণ কেতিয়ালৈ সম্পন্ন হ'ব সেয়া স্পষ্ট নহয় । গুৰুত্বপূৰ্ণ যে দ্বিতীয় পৰ্যায়ৰ প্ৰকল্পসমূহৰ নিৰ্মাণ সম্পূর্ণ হোৱাৰ পাছতহে কেন্দ্ৰই তৃতীয় পর্যায়ত নির্মাণ হ'বলগা প্ৰকল্পসমূহৰ বাবে ধন আৱণ্টন দিব ।
ব্যাৱহাৰিক প্ৰমাণ-পত্ৰ দাখিল কৰিব নোৱাৰা পর্যন্ত তৃতীয় পৰ্যায়ৰ ধন লাভ নকৰিব । সেয়ে দ্বিতীয় পৰ্যায়ৰ প্ৰকল্পসমূহৰ ৰূপায়ণ কম দিনৰ ভিতৰত সম্পন্ন কৰিব নোৱাৰিলে তৃতীয় পৰ্যায়ৰ ধন লাভ কৰাত বিলম্ব হোৱাটো নিশ্চিত । অৰ্থাৎ বিভাগীয় গাফিলতিৰ বাবেই কৃষকে জনসিঞ্চন ব্যৱস্থাৰ পৰা বঞ্চিত হ'বলগীয়া হৈছে (Farmers deprived of public irrigation system) ।
ইফালে ৰাজ্যত বাৰিষাৰ সময়ছোৱাত বৰষুণৰ মাত্ৰা হ্ৰাস পাইছে । সাধাৰণতে বাৰিষা অসমত বৰষুণৰ পৰিমাণ বেছি হয় । কিন্তু ৰাজ্যত বাৰিষাৰ সময়ছোৱাত যি পৰিমাণে বৰষুণ হ'ব লাগিছিল সেয়া হোৱা নাই । বৰং তুলনামূলকভাৱে বাৰিষাৰ পূৰ্বৰ সময়ছোৱাতহে অধিক বৰষুণ হোৱা দেখা গৈছে । বতৰ বিজ্ঞান কেন্দ্ৰই সদৰী কৰা মতে, চলিত বছৰত ৰাজ্যত বাৰিষা বৰষুণৰ পৰিমাণ হ্ৰাস পাব ।
বৰষুণৰ পৰিমাণ হ্ৰাস হোৱাৰ ফলত ৰাজ্যত গ্ৰীষ্ম প্ৰৱাহ অধিক দীঘলীয়া হৈছে (Decrease in rainfall prolonged heat wave in Assam) । বৰষুণ কম হোৱাৰ ফলত ৰাজ্যৰ বিভিন্ন জিলাত এতিয়া খৰাংসদৃশ পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হৈছে (drought like situation in various districts of Assam)।
লগতে পঢ়ক : কৃত্ৰিম বানৰ কবলত ডবকাৰ কেইবাখনো গাঁও