ETV Bharat / bharat

World Lion Day 2023 : বিশ্ব সিংহ দিৱসৰ ইতিহাস আৰু তাৎপৰ্য

বিশ্ব সিংহ দিৱস প্ৰতিবছৰে ১০ আগষ্টত পালন কৰা হয় । এই প্ৰতিবেদনত বিশ্ব সিংহ দিৱসৰ ইতিহাস আৰু তাৎপৰ্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে ।

World Lion Day 2023
World Lion Day 2023
author img

By

Published : Aug 10, 2023, 6:06 PM IST

বিশেষ প্ৰতিবেদন, ১০ আগষ্ট : প্ৰতিবছৰে ১০ আগষ্টৰ দিনটো বিশ্ব সিংহ দিৱস হিচাপে উদযাপন কৰা হয় । বনৰজা 'Panthera Leo' বুলিও জনাজাত এই ৰাজকীয় প্ৰাণীটোৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধিৰ বাবে এই দিৱস পালন কৰা হয় । শেহতীয়া এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি, পাঁচ মাইল দূৰলৈকে গোঁজৰণি শুনিব পোৱা এই ভয়ংকৰ বন্যপ্ৰাণীটোৰ বিশ্বজুৰি সংখ্যা ৫০,০০০-ৰ তলত আছে ।

সেয়েহে ১০ আগষ্টৰ দিনটো সিংহবোৰৰ মূল্য আৰু গুৰুত্ব বুজিবলৈ বিশ্ব সিংহ দিৱস হিচাপে পালন কৰা হয় । বৰ্তমান ক্ৰমবৰ্ধমান গতিত কমি অহা বাসস্থান, চোৰাং চিকাৰ আৰু সৰবৰাহৰ দৰে অসংখ্য ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈ আহিছে সিংহবোৰে । সেয়ে এই বিষয়ত সজাগতা সৃষ্টিয়েই এই দিৱসটো পালনৰ মূল উদ্দেশ্য ।

ইতিহাস : বিশ্ব সিংহ দিৱসৰ ইতিহাস ২০১৩ চনৰ পৰা আৰম্ভ হৈছে । এই দিৱসটো আৰম্ভ কৰিছিল ডেৰেক আৰু বেভাৰ্লি জৌবাৰ্টে । তেওঁলোক হৈছে 'বিগ কেট ৰেচকিউ'ৰ প্ৰতিষ্ঠাপক দম্পতী । তেওঁলোকে সমগ্ৰ বিশ্বত এইবিধ বনৰজাৰ সংখ্যা হ্ৰাস হৈ অহাৰ দিশটোৰ প্ৰতি মনোযোগ আকৰ্ষণ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে । দুয়োৱে ২০০৯ চনত 'নেচনেল জিঅ'গ্ৰাফিক' আৰু 'বিগ কেট ইনিচিয়েটিভ'ক (BCI) একত্ৰিত কৰিছিল । অৱশেষত ২০১৩ চনত তেওঁলোকে বনাঞ্চলত বাস কৰা বাকী থকা বিগ কেটবোৰৰ ওপৰত সজাগতা বৃদ্ধি আৰু সুৰক্ষা দিবলৈ বিশ্ব সিংহ দিৱস আৰম্ভ কৰে ।

সমগ্ৰ আফ্ৰিকা আৰু ইউৰেচিয়ান মহাদেশত সিংহ বিশাল সংখ্যাত আছে । 'ইণ্টাৰনেচনেল ইউনিয়ন ফৰ দ্য কনজাৰ্ভেচন অব নেচাৰ'ৰ এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি, আমাৰ গ্ৰহটোত ৩০,০০০-ৰ পৰা ১ লাখ সিংহ বাকী আছে । ইয়াক এক 'অসুৰক্ষিত' প্ৰজাতি হিচাপেও শ্ৰেণীবদ্ধ কৰা হৈছে । যাৰ অৰ্থ হৈছে যে সিহঁতৰ সংখ্যা যথেষ্ট কম । আনহাতে, এই ক্ষেত্ৰত তাৎক্ষণিক হস্তক্ষেপৰ প্ৰয়োজন আছে । সেইটো নকৰিলে সিংহবোৰ বিলুপ্ত হোৱাৰ আশংকা থকা বিপদাপন্ন প্ৰজাতিবোৰৰ সৈতে একেটা শ্ৰেণীলৈ যাব পাৰে ।

আন এক প্ৰতিবেদনে এইটো দেখুৱাইছে যে বিগত ১০০ বছৰত সিংহৰ সংখ্যা ৮০ শতাংশ হ্ৰাস পাইছে । এই পৰিসংখ্যাই বনৰীয়া মেকুৰী প্ৰজাতিটোক সুৰক্ষা দিয়াৰ বাবে এই দিনটো পালন কৰাৰ কাৰণ উপলব্ধি কৰায় ।

তাৎপৰ্য : এই দিনটো পালন কৰাটো এই কাৰণেই গুৰুত্বপূৰ্ণ যে ই বনাঞ্চলত সিংহই সন্মুখীন হোৱা প্ৰত্যাহ্বান আৰু পৰিস্থিতি আৰু পৰিৱেশ সংৰক্ষণত বিগ কেটৰ ভূমিকাৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে এক বিশ্বজনীন মঞ্চ হিচাপে কাম কৰে । বিগ কেটবোৰে তৃণভোজী প্ৰাণীৰ জনসংখ্যা নিয়ন্ত্ৰণ কৰি সামগ্ৰিক পাৰিপাৰ্শ্বিক অৱস্থাৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষাত অৰিহণা যোগায় ।

বিশ্ব সিংহ দিৱসত জনসাধাৰণক 'জন্তুৰ ৰজা'ৰ সাংস্কৃতিক আৰু ঐতিহাসিক গুৰুত্ব আৰু সিহঁতৰ জীয়াই থকাটো নিশ্চিত কৰাৰ বাবে সংৰক্ষণ প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ বিষয়ে শিক্ষিত কৰাৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছে । এই দিৱসত চৰকাৰক অন্যান্য সম্প্ৰদায় আৰু সংগঠনৰ সৈতে এই প্ৰতিষ্ঠিত জন্তুবোৰ আৰু সিহঁতকৰ বাসস্থানবোৰ সংৰক্ষণ কৰি ৰখাৰ বাবে সংৰক্ষণ ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিবলৈও আহ্বান জনাই আহিছে ।

ভাৰতৰ সিংহৰ সংখ্যা বৃদ্ধি : বিশ্ব সিংহ দিৱস উপলক্ষে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে বিগত বছৰবোৰত সিংহৰ সংখ্যা বৃদ্ধিৰ কথা বিবেচনা কৰি দেশজুৰি সংৰক্ষণৰ প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰশংসা কৰিছে । এই সন্দৰ্ভত মোদীয়ে কয়, "বিশ্ব সিংহ দিৱস হৈছে ৰাজকীয় সিংহবোৰক উদযাপন কৰাৰ এক উপলক্ষ যিয়ে আমাৰ হৃদয়ক সিহঁতৰ শক্তি আৰু মহিমাৰে আকৰ্ষিত কৰে । ভাৰতে এছিয়াটিক সিংহৰ ঘৰ হিচাপে গৌৰৱান্বিত আৰু বিগত কেইবছৰমানত ভাৰতত সিংহৰ সংখ্যা ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি পাইছে । মই সিংহৰ বাসস্থান সুৰক্ষিত কৰাৰ দিশত কাম কৰা সকলোকে প্ৰশংসা কৰিছোঁ । আমি তেওঁলোকক লালন-পালন আৰু সুৰক্ষা দিয়া কাৰ্য অব্যাহত ৰাখিম, যাতে সিহঁতে আগন্তুক প্ৰজন্মৰ বাবে উন্নতি লাভ কৰে ।" এক টুইটযোগে প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় ।

লগতে পঢ়ক :Killing of endangered golden ducks: বিলুপ্তপ্ৰায় সোণালী হাঁহৰ নিধন ৰোধৰ বাবে সেনাৰ বৃহৎ পদক্ষেপ

বিশেষ প্ৰতিবেদন, ১০ আগষ্ট : প্ৰতিবছৰে ১০ আগষ্টৰ দিনটো বিশ্ব সিংহ দিৱস হিচাপে উদযাপন কৰা হয় । বনৰজা 'Panthera Leo' বুলিও জনাজাত এই ৰাজকীয় প্ৰাণীটোৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধিৰ বাবে এই দিৱস পালন কৰা হয় । শেহতীয়া এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি, পাঁচ মাইল দূৰলৈকে গোঁজৰণি শুনিব পোৱা এই ভয়ংকৰ বন্যপ্ৰাণীটোৰ বিশ্বজুৰি সংখ্যা ৫০,০০০-ৰ তলত আছে ।

সেয়েহে ১০ আগষ্টৰ দিনটো সিংহবোৰৰ মূল্য আৰু গুৰুত্ব বুজিবলৈ বিশ্ব সিংহ দিৱস হিচাপে পালন কৰা হয় । বৰ্তমান ক্ৰমবৰ্ধমান গতিত কমি অহা বাসস্থান, চোৰাং চিকাৰ আৰু সৰবৰাহৰ দৰে অসংখ্য ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈ আহিছে সিংহবোৰে । সেয়ে এই বিষয়ত সজাগতা সৃষ্টিয়েই এই দিৱসটো পালনৰ মূল উদ্দেশ্য ।

ইতিহাস : বিশ্ব সিংহ দিৱসৰ ইতিহাস ২০১৩ চনৰ পৰা আৰম্ভ হৈছে । এই দিৱসটো আৰম্ভ কৰিছিল ডেৰেক আৰু বেভাৰ্লি জৌবাৰ্টে । তেওঁলোক হৈছে 'বিগ কেট ৰেচকিউ'ৰ প্ৰতিষ্ঠাপক দম্পতী । তেওঁলোকে সমগ্ৰ বিশ্বত এইবিধ বনৰজাৰ সংখ্যা হ্ৰাস হৈ অহাৰ দিশটোৰ প্ৰতি মনোযোগ আকৰ্ষণ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে । দুয়োৱে ২০০৯ চনত 'নেচনেল জিঅ'গ্ৰাফিক' আৰু 'বিগ কেট ইনিচিয়েটিভ'ক (BCI) একত্ৰিত কৰিছিল । অৱশেষত ২০১৩ চনত তেওঁলোকে বনাঞ্চলত বাস কৰা বাকী থকা বিগ কেটবোৰৰ ওপৰত সজাগতা বৃদ্ধি আৰু সুৰক্ষা দিবলৈ বিশ্ব সিংহ দিৱস আৰম্ভ কৰে ।

সমগ্ৰ আফ্ৰিকা আৰু ইউৰেচিয়ান মহাদেশত সিংহ বিশাল সংখ্যাত আছে । 'ইণ্টাৰনেচনেল ইউনিয়ন ফৰ দ্য কনজাৰ্ভেচন অব নেচাৰ'ৰ এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি, আমাৰ গ্ৰহটোত ৩০,০০০-ৰ পৰা ১ লাখ সিংহ বাকী আছে । ইয়াক এক 'অসুৰক্ষিত' প্ৰজাতি হিচাপেও শ্ৰেণীবদ্ধ কৰা হৈছে । যাৰ অৰ্থ হৈছে যে সিহঁতৰ সংখ্যা যথেষ্ট কম । আনহাতে, এই ক্ষেত্ৰত তাৎক্ষণিক হস্তক্ষেপৰ প্ৰয়োজন আছে । সেইটো নকৰিলে সিংহবোৰ বিলুপ্ত হোৱাৰ আশংকা থকা বিপদাপন্ন প্ৰজাতিবোৰৰ সৈতে একেটা শ্ৰেণীলৈ যাব পাৰে ।

আন এক প্ৰতিবেদনে এইটো দেখুৱাইছে যে বিগত ১০০ বছৰত সিংহৰ সংখ্যা ৮০ শতাংশ হ্ৰাস পাইছে । এই পৰিসংখ্যাই বনৰীয়া মেকুৰী প্ৰজাতিটোক সুৰক্ষা দিয়াৰ বাবে এই দিনটো পালন কৰাৰ কাৰণ উপলব্ধি কৰায় ।

তাৎপৰ্য : এই দিনটো পালন কৰাটো এই কাৰণেই গুৰুত্বপূৰ্ণ যে ই বনাঞ্চলত সিংহই সন্মুখীন হোৱা প্ৰত্যাহ্বান আৰু পৰিস্থিতি আৰু পৰিৱেশ সংৰক্ষণত বিগ কেটৰ ভূমিকাৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে এক বিশ্বজনীন মঞ্চ হিচাপে কাম কৰে । বিগ কেটবোৰে তৃণভোজী প্ৰাণীৰ জনসংখ্যা নিয়ন্ত্ৰণ কৰি সামগ্ৰিক পাৰিপাৰ্শ্বিক অৱস্থাৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষাত অৰিহণা যোগায় ।

বিশ্ব সিংহ দিৱসত জনসাধাৰণক 'জন্তুৰ ৰজা'ৰ সাংস্কৃতিক আৰু ঐতিহাসিক গুৰুত্ব আৰু সিহঁতৰ জীয়াই থকাটো নিশ্চিত কৰাৰ বাবে সংৰক্ষণ প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ বিষয়ে শিক্ষিত কৰাৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছে । এই দিৱসত চৰকাৰক অন্যান্য সম্প্ৰদায় আৰু সংগঠনৰ সৈতে এই প্ৰতিষ্ঠিত জন্তুবোৰ আৰু সিহঁতকৰ বাসস্থানবোৰ সংৰক্ষণ কৰি ৰখাৰ বাবে সংৰক্ষণ ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিবলৈও আহ্বান জনাই আহিছে ।

ভাৰতৰ সিংহৰ সংখ্যা বৃদ্ধি : বিশ্ব সিংহ দিৱস উপলক্ষে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে বিগত বছৰবোৰত সিংহৰ সংখ্যা বৃদ্ধিৰ কথা বিবেচনা কৰি দেশজুৰি সংৰক্ষণৰ প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰশংসা কৰিছে । এই সন্দৰ্ভত মোদীয়ে কয়, "বিশ্ব সিংহ দিৱস হৈছে ৰাজকীয় সিংহবোৰক উদযাপন কৰাৰ এক উপলক্ষ যিয়ে আমাৰ হৃদয়ক সিহঁতৰ শক্তি আৰু মহিমাৰে আকৰ্ষিত কৰে । ভাৰতে এছিয়াটিক সিংহৰ ঘৰ হিচাপে গৌৰৱান্বিত আৰু বিগত কেইবছৰমানত ভাৰতত সিংহৰ সংখ্যা ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি পাইছে । মই সিংহৰ বাসস্থান সুৰক্ষিত কৰাৰ দিশত কাম কৰা সকলোকে প্ৰশংসা কৰিছোঁ । আমি তেওঁলোকক লালন-পালন আৰু সুৰক্ষা দিয়া কাৰ্য অব্যাহত ৰাখিম, যাতে সিহঁতে আগন্তুক প্ৰজন্মৰ বাবে উন্নতি লাভ কৰে ।" এক টুইটযোগে প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় ।

লগতে পঢ়ক :Killing of endangered golden ducks: বিলুপ্তপ্ৰায় সোণালী হাঁহৰ নিধন ৰোধৰ বাবে সেনাৰ বৃহৎ পদক্ষেপ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.