নিউজ ডেস্ক,২৪ ফেব্ৰুৱাৰী : বৰ্তমানৰ অৰ্থনৈতিক সংকটে পাকিস্তান লগতে কাশ্মীৰী বিচ্ছিন্নতাবাদীসকলকো সমানে আতংকিত কৰি তুলিছে (Kashmiri separatists in trouble)। কিয়নো কাশ্মীৰী বিচ্ছিন্নতাবাদীসকলে পাকিস্তানৰ নেতাসকলৰ বাবেই তাত বাহৰ পাতি ভাৰতৰ বিৰুদ্ধে ষড়যন্ত্ৰ ৰচনা কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে । দৰাচলতে, পাকিস্তানৰ বিত্তীয় অৱস্থা অবিশ্বাস্যভাৱে অস্থিৰ হৈ পৰিছে আৰু দেশখন এতিয়া দেউলীয়া হোৱাৰ পথত । বিত্তীয় সংকটৰ বাবে দেশখনত সম্প্ৰতি ৰাজনৈতিক অস্থিৰতাও বৃদ্ধি পাইছে (Pakistan political crisis)।
বিচ্ছিন্নতাবাদ (Separatism): দেশখনে যদিও কাশ্মীৰ বিচ্ছিন্নতাবাদী আন্দোলনক সমৰ্থন কৰিছে কিন্তু সীমান্ত অঞ্চলৰ পৰা জনজাতীয় বিচ্ছিন্নতাৰ বাবে নিজৰ সীমাৰ ভিতৰতে বিচ্ছিন্নতাবাদৰ সমস্যা বৃদ্ধি পাইছে (Kashmiri separatists in Pakistan)। কোৱা হয় যে, প্ৰতিশোধৰ অভিযান আৰম্ভ কৰাৰ সময়ত আপোনাৰ হাতত দুটা গুলী থাকিব লাগিব, এটা শত্ৰুৰ বাবে আৰু আনটো নিজৰ বাবে ।
পাকিস্তানে ১৯৭১ চনৰ পৰাই ভাৰতৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিশোধ ল'ব বিচাৰিছিল । যেতিয়া ই বাংলাদেশ ৰাষ্ট্ৰ, তাৰ পাছত পূব পাকিস্তানৰ বাবে বিচ্ছিন্নতাবাদী আন্দোলনক সমৰ্থন কৰিছিল । পাকিস্তানে ১৯৮০ ৰ দশকত খালিস্তান আন্দোলনক সমৰ্থন কৰাৰ চেষ্টা কৰিছিল, যিটো শিখসকলৰ নিজৰ দেশৰ দাবীক লৈ ভাৰতক বিভক্ত কৰাৰ এক অসফল প্ৰয়াস আছিল । ইছলামাবাদে পুনৰ ১৯৮০ ৰ দশকৰ শেষৰ ফালে পুৰণি লক্ষ্য স্থান কাশ্মীৰৰ প্ৰতি মনোযোগ আকৰ্ষণ কৰিছিল যদিও পূৰ্বে বহুবাৰ কাশ্মীৰক একত্ৰিত কৰাৰ চেষ্টা কৰি আহিছিল ।
কাশ্মীৰ ফেক্টৰ (K factor): পাকিস্তানী ৰাজনীতিবিদসকলৰ বাবে কাশ্মীৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অস্ত্ৰ হিচাপে কাম কৰে (Kashmir works well for Pakistani politicians)। ৰাজনীতিবিদসকলক তেওঁলোকৰ নিৰ্বাচনী ৰাজনীতিত কাশ্মীৰ বিচ্ছিন্নতাবাদৰ পক্ষ লোৱাত সহায় কৰে । এইটো সঁচা যে যিসকলে কাশ্মীৰৰ প্ৰতি অসন্তুষ্টি দেখুৱাইছিল তেওঁলোকে দেশৰ ৰোষৰ সন্মুখীন হ'ব লগা হৈছিল । যেতিয়া সমগ্ৰ দেশ গভীৰ অৰ্থনৈতিক সংকটত গুৰুতৰভাৱে ভুগি আছে, তেতিয়াও পাকিস্তানে কাশ্মীৰৰ ক্ষেত্ৰত একেই স্থিতিত আছে ।
২৩ ফেব্ৰুৱাৰীত ইউএনজিএত, পাকিস্তানে কাশ্মীৰ সমস্যাটো আৰু এবাৰ উত্থাপন কৰে (Pakistan in UNGA)। দেশৰ বিত্তীয় অৱস্থা যিয়ে নহওক পুনৰ এবাৰ কাশ্মীৰৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ পূৰ্বৰ সেই একে স্থিতি স্পষ্ট কৰিছে ।
ৰাজনৈতিক ইচ্ছাশক্তিৰ অভাৱ (Lack of political will): পাকিস্তানে আক্ষৰিকভাৱে পাহৰি গৈছে যে আভ্যন্তৰীণ আৰু বাহ্যিক সংঘাতে সম্পদবোৰ প্ৰায় ধ্বংস কৰিছে আৰু ইয়াৰ অৰ্থনীতিৰ বাবে ই এক ভয়ংকৰ কাৰক হৈছে । শেহতীয়া বানপানীৰ ফলত দেশৰ বিত্তীয় অৱস্থা অধিক বেয়া হৈ পৰিছে (Economic condition of Pakistan)।
পাকিস্তানে বাজেটৰ এটা বৃহৎ অংশ সামৰিক বাহিনীৰ ওপৰত ব্যয় কৰে কিয়নো তেওঁলোকে দেশখনৰ প্ৰতিষ্ঠাৰ পৰাই তেওঁলোকৰ সীমান্তৰ ফালে বিচ্ছিন্নতাবাদক আশ্ৰয় দিব বিচাৰিছে আৰু আফগানিস্তানৰ সীমাৰ ওপৰতো কঠোৰ নজৰ ৰাখিব বিচাৰিছে । পাকিস্তানৰ যিকোনো ৰাজনৈতিক দলে কাশ্মীৰৰ বিচ্ছিন্নতাবাদীৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে আৰু কোনো নেতাই ইয়াৰ বিৰুদ্ধে মাত মাতিব নোৱাৰে । আনকি সামগ্ৰিকভাৱে পাকিস্তান ভাগি পৰাৰ অৱস্থাত থকাৰ পাচতো একে দৃষ্টিভংগী দেশখনৰ ৰাজনৈতিক নেতাসকলৰ । দেশখনৰ অস্তিত্ব বিপদত থকা সময়তো পাকিস্তানৰ বাবে কাশ্মীৰ নীতি এতিয়াও বৈধ (Pakistan on Kashmir policy)।
সন্ত্ৰাসবাদক সমৰ্থন (Sponsoring terror): কাশ্মীৰৰ একাধিক ক্ষুদ্ৰ সন্ত্ৰাসবাদী সংগঠনৰ একত্ৰিত ইউনাইটেড জিহাদ কাউন্সিলৰ (United Jihad Council) আধাৰ পাকিস্তানত আছে । য'ত পৰিষদৰ নেতা চৈয়দ ছালাহুদিন ২০ বছৰৰো অধিক সময় ধৰি বাস কৰি আহিছে । বিচ্ছিন্নতাবাদী গোটবোৰৰ এই একত্ৰিত গোটক অৰ্থনৈতিক কাৰণত কাশ্মীৰত অধিক ধন বিনিয়োগৰ অনুমতি দিয়াৰ বাবে গঠন কৰা হৈছিল (Pakistan sponsoring terror)। যাতে এক বিভাজিত ৰণনীতিৰ সৈতে অধিক ধন উপাৰ্জন কৰিব পাৰে । জেকেএলএফ, হিজব আৰু তেহৰিক উল মুজাহিদীন আদি বিভিন্ন নেতাৰ অধীনত অসংখ্য গোটত বিভক্ত কৰা হৈছিল কিয়নো প্ৰতিটো গোটে পৃথক অনুদান লাভ কৰিছিল ।
পুঁজিৰ অভাৱ (Paucity in funds) : দেশখনে সন্মুখীন হৈ থকা বৰ্তমানৰ অৰ্থনৈতিক সংকট আৰু মুদ্ৰাস্ফীতিৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত প্ৰত্যাহ্বান হিচাপে থিয় দিব ইছলামাবাদ আৰু আন ঠাইত গোপনে চলি থকা বিচ্ছিন্নতাবাদী শিবিৰসমূহ (Paucity in funds in Pakistan)। কাশ্মীৰ সন্ত্ৰাসবাদী গোটবোৰৰ প্ৰতিনিধি পাকিস্তানত আছে আৰু তেওঁলোক বিত্তীয় সংকটৰ সন্মুখীন হ'ব পাৰে কিয়নো দেশখনে তেওঁলোকৰ মুখ্য কমাণ্ডাৰসহ বিচ্ছিন্নতাবাদী গোটবোৰৰ নেতাসকলক খাদ্য যোগান ধৰাত সমস্যাৰ সৃষ্টি হ'ব ।
সামাজিক প্ৰভাৱ (Social impact) : দেশৰ কাশ্মীৰী বিচ্ছিন্নতাবাদী নেতৃত্বৰ উপৰিও মুদ্ৰাস্ফীতিয়ে ধনী আৰু দৰিদ্ৰসকলৰ মাজত বিভাজন আনিব কিয়নো সমাজৰ দুয়োটা শ্ৰেণীৰ মাজত ইতিমধ্যে বৃহৎ বৈষম্য আৰম্ভ হৈছে (Social impact of economic crisis in Pakistan)। পাকিস্তানৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত বাস কৰা কেডাৰ আৰু কাশ্মীৰৰ নেতাসকলৰ ক্ষেত্ৰত এয়া সচৰাচৰ দেখা গৈছে ।
মুদ্ৰাস্ফীতি (Inflation): অত্যাৱশ্যকীয় সামগ্ৰীৰ মূল্যবৃদ্ধি প্ৰায় ৩০ শতাংশ হৈছে । যাৰ ফলত নাগৰিক যথেষ্ট সমস্যাৰ সন্মুখীন হৈছে । জনসংখ্যাৰ এক তৃতীয়াংশ লোক ইতিমধ্যে দৰিদ্ৰতাৰ সন্মুখীন হৈছে আৰু আনকি আনৰ পৰা ধাৰ লোৱাৰ পৰিস্থিতিলৈ গৈছে (Inflation in Pakistan)। বহু স্থানত আনকি ভিক্ষাৰ দৰে পৰিস্থিতিৰো সৃষ্টি হৈছে । বেতনভোগী শ্ৰেণী যাৰ দৰমহা দৈনিক সামগ্ৰীৰ মূল্যবৃদ্ধিৰ বিপৰীতে স্থবিৰ হৈ আছে । সংকটৰ পৰা মুক্ত হ'বলৈ পাকিস্তানৰ অনুৰোধৰ পাছত আইএমএফয়ে বৈঠকৰ সময়ত আলোচনাকাৰী দলৰ সৈতে মুদ্ৰাস্ফীতিৰ বিষয়টোও উত্থাপন কৰিছে ।
আইএমএফ বেলআউট (IMF bailout) : আন্তৰ্জাতিক ঋণদাতা প্ৰতিষ্ঠান ইণ্টাৰনেচনেল ম'নিটৰী ফাণ্ড আৰু পাকিস্তান চৰকাৰৰ চুক্তি চূড়ান্ত হোৱাৰ সম্ভাৱনা নাই কিয়নো আইএমএফৰ সঞ্চালক ক্ৰিষ্টালিনা জৰ্জিভাই দেশখনক দেউলীয়া হোৱাৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ আনুষ্ঠানিকভাৱে পদক্ষেপ ল'বলৈ সন্মত হোৱাৰ পূৰ্বে কেইবাটাও চৰ্ত নিৰ্ধাৰণ কৰিছে । তেওঁ কেইবাটাও চৰ্ত নিৰ্ধাৰণ কৰিছে যাৰ ভিতৰত আছে ধনী ব্যক্তিসকলৰ উপাৰ্জনৰ ওপৰত কৰ বৃদ্ধি কৰা আৰু দৰিদ্ৰ লোকসকলক সহায় আগবঢ়োৱা ।
আইএমএফৰ প্ৰস্তাৱত যদি সন্মত হয় শাসকীয় দলটোৰ ওপৰত দীৰ্ঘম্যাদী প্ৰভাৱ পেলাব কিয়নো ধনী লোকসকলৰ ওপৰত অত্যাচাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হ'ব (Pakistan IMF bailout issue)। মূল্যবৃদ্ধিৰ ওপৰত জৰ্জিভাই অসন্তুষ্টি দেখুৱাইছে যিটোৱে বেছিভাগ দৰিদ্ৰলোকক প্ৰভাৱিত কৰিছে বুলি বিশ্বাস কৰা হয় ।
বিভাজন (Disintegration): ৰাৱালপিণ্ডিত এসপ্তাহ পূৰ্বে কাশ্মীৰী সন্ত্ৰাসবাদী নেতাসকলৰ ৰহস্যজনক মৃত্যুৱে ইংগিত দিয়ে যে, পাকিস্তান আৰু বিচ্ছিন্নতাবাদী শিবিৰৰ মাজত সকলো ঠিকে চলি থকা নাই । সমস্যাটো ইতিমধ্যে আৰম্ভ হৈছে । ৰাৱালপিণ্ডিত জেহাদ পৰিষদৰ মুৰব্বী চৈয়দ ছালাহুদিন এগৰাকী 'মনোনীত সন্ত্ৰাসবাদী' যি ৱাটছ তালিকাত আছে (Disintegration in Pakistan)।
তেওঁক সন্ত্ৰাসবাদীজনৰ অন্ত্যেষ্টিক্ৰিয়াত দেখা গৈছিল । তেওঁৰ সাৰ্বজনিক উপস্থিতিয়ে ৰাষ্ট্ৰখনত ব্যাপক প্ৰতিক্ৰিয়াৰ সৃষ্টি হৈছে । আনকি চৰকাৰৰ বিফলতাৰ ছবিখনো সম্পূৰ্ণৰূপে প্ৰতিফলিত হৈছে ।
লগতে পঢ়ক :Vote on Resolution Over Ukraine in UNGA : ইউক্ৰেইন প্ৰস্তাৱত ভোটদানৰ পৰা বিৰত ভাৰতকে ধৰি ৩২ দেশ
