ETV Bharat / bharat

PM Jan Dhan scheme: দেশৰ আৰ্থিক বিকাশত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা লৈছে প্ৰধানমন্ত্ৰী জন-ধন যোজনাই: সীতাৰমণ - Nirmala Sitharaman on Jan Dhan scheme

২০২৩ চনৰ কৌটিল্য অৰ্থনৈতিক সন্মিলনত বিত্তমন্ত্ৰী সীতাৰমণে কয় যে ৫০ খনতকৈও অধিক চৰকাৰী আঁচনিৰ অধীনত সুবিধাসমূহ পোনপটীয়াকৈ হিতাধিকাৰীৰ বেংক একাউণ্টলৈ স্থানান্তৰ কৰা হৈছে ৷ এইক্ষেত্ৰত প্ৰধানমন্ত্ৰী জন-ধন যোজনাই গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছে ।

PM Jan Dhan scheme
instrument of financial inclusion
author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : Oct 20, 2023, 3:53 PM IST

নিউজ ডেস্ক, ২০ অক্টোবৰ: বিত্তমন্ত্ৰী নিৰ্মলা সীতাৰমণে শুকুৰবাৰে কয় যে ২০১৪ চনত আৰম্ভ হোৱা প্ৰধানমন্ত্ৰী জন-ধন যোজনাই দেশত বিত্তীয় অন্তৰ্ভুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত সৰ্ববৃহৎ আহিলা হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে । ২০২৩ চনৰ কৌটিল্য অৰ্থনৈতিক সন্মিলনত উদ্বোধনী ভাষণ প্ৰদান কৰি মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে কয় যে ৫০ খনতকৈও অধিক চৰকাৰী আঁচনিৰ অধীনত সুবিধাসমূহ পোনপটীয়াকৈ হিতাধিকাৰীসকলৰ বেংক একাউণ্টলৈ স্থানান্তৰ কৰা হৈছে আৰু প্ৰধানমন্ত্ৰী জন-ধন যোজনাই গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছে ।

তেওঁ লগতে কয় যে আঁচনিখন আৰম্ভ কৰাৰ সময়ত এক নিৰ্দিষ্ট অংশই ৰাজহুৱা খণ্ডৰ বেংকসমূহ জিৰ’ বেলেঞ্চ একাউণ্ট মুকলিৰ বাবে হেঁচাৰ সন্মুখীন হ’ব "বিপৰীত" মন্তব্য কৰিছিল । অৱশ্যে এই একাউণ্টসমূহৰ বেলেঞ্চ ২ লাখ কোটিতকৈ অধিক বুলি সীতাৰমণে জানিবলৈ দিয়ে । নিজৰ ভাষণত তেওঁ জলবায়ু বিত্তীয় সাহায্য আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ বিষয়েও বিষদভাৱে কয় ।

বৰ্তমান বিশ্বৰ পৰিস্থিতিত বহুপক্ষীয় উন্নয়ন বেংক (এমডিবি)কে ধৰি বহুপক্ষীয় প্ৰতিষ্ঠানসমূহ কম ফলপ্ৰসূ হোৱা বুলিও মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে কয় । সীতাৰমণে বিশ্বত সন্ত্ৰাসবাদে সৃষ্টি কৰা প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ ওপৰতো আলোকপাত কৰি বিনিয়োগকাৰী আৰু ব্যৱসায়ীসকলে বিনিয়োগৰ সিদ্ধান্ত লোৱাৰ সময়ত এনে কাৰকসমূহৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখিব লাগিব বুলি জোৰ দি কয় ।

তেওঁ লগতে কয় যে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদী নেতৃত্বাধীন চৰকাৰখনে ঋণৰ পৰিস্থিতিৰ প্ৰতি সচেতন আৰু নতুন প্ৰজন্মৰ ওপৰত যাতে ঋণৰ বোজা নপৰে তাৰ বাবে বিত্তীয় ব্যৱস্থাপনা গ্ৰহণ কৰিছে ।

PMJDY লাভৰ বাবে যোগ্যতাৰ মাপকাঠী কি ?

PMJDYৰ যোগ্যতাৰ মাপকাঠীসমূহ ইচ্ছাকৃতভাৱে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে যাতে মুকলি নামভৰ্তি প্ৰক্ৰিয়াৰ সুবিধা হয় । যিকোনো ভাৰতীয় নাগৰিকে বয়স নিৰ্বিশেষে এই চৰকাৰী আঁচনিৰ অধীনত বেংক একাউণ্ট খোলাৰ অধিকাৰ আছে । এই কৌশলৰ মূল লক্ষ্য হৈছে সমাজৰ আৰ্থিকভাৱে পিচপৰা খণ্ড যেনে গ্ৰাম্যাঞ্চল আৰু প্ৰান্তীয় গোটসমূহক আৰ্থিক অন্তৰ্ভুক্তি নিশ্চিত কৰা ।

PMJDY একাউণ্টৰ বাবে ন্যূনতম পুঁজিৰ প্ৰয়োজনীয়তা

PMJDYৰ অধীনত বেংক একাউণ্টসমূহে ইয়াৰ সৰলীকৃত ন্যূনতম পুঁজিৰ প্ৰয়োজনীয়তাত পৰম্পৰাগত বেংকিং ব্যৱস্থাৰ পৰা পৃথকভাৱে কাম কৰে । গতানুগতিক বেংকসমূহত প্ৰাৰম্ভিক জমা আৰু ন্যূনতম মাহিলী বেলেঞ্চ হিচাপে বিপুল পৰিমাণৰ ধনৰ প্ৰয়োজন হ’লেও PMJDY হিতাধিকাৰীসকলক জিৰ’ বেলেঞ্চ একাউণ্ট খুলিবলৈ অনুমতি দিয়ে । এই বৈশিষ্ট্যৰ গুৰুত্ব সৰ্বোচ্চ কাৰণ ইয়াৰ দ্বাৰা আনুষ্ঠানিক বেংকিং সেৱাসমূহ সেই দৰিদ্ৰ লোকসকলৰ বাবে সুবিধাজনক কৰি তোলা হয় যিসকলে পূৰ্বতে এই সেৱাসমূহৰ খৰচ বহন কৰিব পৰা নাছিল ।

PMJDYৰ কি কি সুবিধা আছে ?

পিএমজেডিৱাই আঁচনিৰ ফলত বেংকবিহীন খণ্ডৰ লগতে কম আয়ৰ গোটতো ইতিবাচক প্ৰভাৱ পৰিছে । এই আঁচনিখনৰ দ্বাৰা লাভ কৰিব পৰা কিছুমান সুবিধা ইয়াত উল্লেখ কৰা হ’ল :

১) আৰ্থিক অন্তৰ্ভুক্তি: ইয়াৰ দ্বাৰা সমাজৰ আৰ্থিকভাৱে দুৰ্বল শ্ৰেণীয়ে আনুষ্ঠানিক বিত্তীয় সেৱা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হয় ৷ যাতে তেওঁলোকে চৰকাৰী ৰাজসাহায্য আৰু তেওঁলোকৰ প্ৰাপ্য সুবিধাসমূহ সহজে লাভ কৰিব পাৰে । ইয়াৰ উপৰিও বিত্তীয় ব্যৱস্থাপনা তেওঁলোকৰ বাবে সহজ হ’ব, কাৰণ তেওঁলোকে ব্যৱহাৰ কৰা নগদ ধনৰ হিচাপ ৰাখিব নালাগে ৷

২) বীমা কভাৰেজ: PMJDY একাউণ্টে দুৰ্ঘটনাৰ বিৰুদ্ধে দেশৰ আৰ্থিকভাৱে দুৰ্বল শ্ৰেণীৰ বাবে বীমা প্ৰদানকাৰী হিচাপে কাম কৰে ৷ যাৰ ফলত এনে জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ সৈতে জড়িত আৰ্থিক বিপদ হ্ৰাস পায় ।

৩) অভাৰড্ৰাফ্টৰ সুবিধা: পৰম্পৰাগত বেংকিঙত সাধাৰণতে অভাৰড্ৰাফ্টৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা হয়, কিন্তু সকলোৱে ইয়াৰ সুবিধা ল’ব নোৱাৰে । কিন্তু PMJDY য়ে কম আয়ৰ গোটসমূহক জৰুৰীকালীন অৱস্থাত অভাৰড্ৰাফ্টৰ সুবিধা লাভ কৰাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰি এই ব্যৱধান দূৰ কৰে ।

লগতে পঢ়ক: Cash For Query : হিৰানন্দনীৰ শপতনামাৰ ওপৰত প্ৰশ্ন মহুৱা মৈত্ৰৰ

নিউজ ডেস্ক, ২০ অক্টোবৰ: বিত্তমন্ত্ৰী নিৰ্মলা সীতাৰমণে শুকুৰবাৰে কয় যে ২০১৪ চনত আৰম্ভ হোৱা প্ৰধানমন্ত্ৰী জন-ধন যোজনাই দেশত বিত্তীয় অন্তৰ্ভুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত সৰ্ববৃহৎ আহিলা হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে । ২০২৩ চনৰ কৌটিল্য অৰ্থনৈতিক সন্মিলনত উদ্বোধনী ভাষণ প্ৰদান কৰি মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে কয় যে ৫০ খনতকৈও অধিক চৰকাৰী আঁচনিৰ অধীনত সুবিধাসমূহ পোনপটীয়াকৈ হিতাধিকাৰীসকলৰ বেংক একাউণ্টলৈ স্থানান্তৰ কৰা হৈছে আৰু প্ৰধানমন্ত্ৰী জন-ধন যোজনাই গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছে ।

তেওঁ লগতে কয় যে আঁচনিখন আৰম্ভ কৰাৰ সময়ত এক নিৰ্দিষ্ট অংশই ৰাজহুৱা খণ্ডৰ বেংকসমূহ জিৰ’ বেলেঞ্চ একাউণ্ট মুকলিৰ বাবে হেঁচাৰ সন্মুখীন হ’ব "বিপৰীত" মন্তব্য কৰিছিল । অৱশ্যে এই একাউণ্টসমূহৰ বেলেঞ্চ ২ লাখ কোটিতকৈ অধিক বুলি সীতাৰমণে জানিবলৈ দিয়ে । নিজৰ ভাষণত তেওঁ জলবায়ু বিত্তীয় সাহায্য আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ বিষয়েও বিষদভাৱে কয় ।

বৰ্তমান বিশ্বৰ পৰিস্থিতিত বহুপক্ষীয় উন্নয়ন বেংক (এমডিবি)কে ধৰি বহুপক্ষীয় প্ৰতিষ্ঠানসমূহ কম ফলপ্ৰসূ হোৱা বুলিও মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে কয় । সীতাৰমণে বিশ্বত সন্ত্ৰাসবাদে সৃষ্টি কৰা প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ ওপৰতো আলোকপাত কৰি বিনিয়োগকাৰী আৰু ব্যৱসায়ীসকলে বিনিয়োগৰ সিদ্ধান্ত লোৱাৰ সময়ত এনে কাৰকসমূহৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখিব লাগিব বুলি জোৰ দি কয় ।

তেওঁ লগতে কয় যে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদী নেতৃত্বাধীন চৰকাৰখনে ঋণৰ পৰিস্থিতিৰ প্ৰতি সচেতন আৰু নতুন প্ৰজন্মৰ ওপৰত যাতে ঋণৰ বোজা নপৰে তাৰ বাবে বিত্তীয় ব্যৱস্থাপনা গ্ৰহণ কৰিছে ।

PMJDY লাভৰ বাবে যোগ্যতাৰ মাপকাঠী কি ?

PMJDYৰ যোগ্যতাৰ মাপকাঠীসমূহ ইচ্ছাকৃতভাৱে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে যাতে মুকলি নামভৰ্তি প্ৰক্ৰিয়াৰ সুবিধা হয় । যিকোনো ভাৰতীয় নাগৰিকে বয়স নিৰ্বিশেষে এই চৰকাৰী আঁচনিৰ অধীনত বেংক একাউণ্ট খোলাৰ অধিকাৰ আছে । এই কৌশলৰ মূল লক্ষ্য হৈছে সমাজৰ আৰ্থিকভাৱে পিচপৰা খণ্ড যেনে গ্ৰাম্যাঞ্চল আৰু প্ৰান্তীয় গোটসমূহক আৰ্থিক অন্তৰ্ভুক্তি নিশ্চিত কৰা ।

PMJDY একাউণ্টৰ বাবে ন্যূনতম পুঁজিৰ প্ৰয়োজনীয়তা

PMJDYৰ অধীনত বেংক একাউণ্টসমূহে ইয়াৰ সৰলীকৃত ন্যূনতম পুঁজিৰ প্ৰয়োজনীয়তাত পৰম্পৰাগত বেংকিং ব্যৱস্থাৰ পৰা পৃথকভাৱে কাম কৰে । গতানুগতিক বেংকসমূহত প্ৰাৰম্ভিক জমা আৰু ন্যূনতম মাহিলী বেলেঞ্চ হিচাপে বিপুল পৰিমাণৰ ধনৰ প্ৰয়োজন হ’লেও PMJDY হিতাধিকাৰীসকলক জিৰ’ বেলেঞ্চ একাউণ্ট খুলিবলৈ অনুমতি দিয়ে । এই বৈশিষ্ট্যৰ গুৰুত্ব সৰ্বোচ্চ কাৰণ ইয়াৰ দ্বাৰা আনুষ্ঠানিক বেংকিং সেৱাসমূহ সেই দৰিদ্ৰ লোকসকলৰ বাবে সুবিধাজনক কৰি তোলা হয় যিসকলে পূৰ্বতে এই সেৱাসমূহৰ খৰচ বহন কৰিব পৰা নাছিল ।

PMJDYৰ কি কি সুবিধা আছে ?

পিএমজেডিৱাই আঁচনিৰ ফলত বেংকবিহীন খণ্ডৰ লগতে কম আয়ৰ গোটতো ইতিবাচক প্ৰভাৱ পৰিছে । এই আঁচনিখনৰ দ্বাৰা লাভ কৰিব পৰা কিছুমান সুবিধা ইয়াত উল্লেখ কৰা হ’ল :

১) আৰ্থিক অন্তৰ্ভুক্তি: ইয়াৰ দ্বাৰা সমাজৰ আৰ্থিকভাৱে দুৰ্বল শ্ৰেণীয়ে আনুষ্ঠানিক বিত্তীয় সেৱা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হয় ৷ যাতে তেওঁলোকে চৰকাৰী ৰাজসাহায্য আৰু তেওঁলোকৰ প্ৰাপ্য সুবিধাসমূহ সহজে লাভ কৰিব পাৰে । ইয়াৰ উপৰিও বিত্তীয় ব্যৱস্থাপনা তেওঁলোকৰ বাবে সহজ হ’ব, কাৰণ তেওঁলোকে ব্যৱহাৰ কৰা নগদ ধনৰ হিচাপ ৰাখিব নালাগে ৷

২) বীমা কভাৰেজ: PMJDY একাউণ্টে দুৰ্ঘটনাৰ বিৰুদ্ধে দেশৰ আৰ্থিকভাৱে দুৰ্বল শ্ৰেণীৰ বাবে বীমা প্ৰদানকাৰী হিচাপে কাম কৰে ৷ যাৰ ফলত এনে জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ সৈতে জড়িত আৰ্থিক বিপদ হ্ৰাস পায় ।

৩) অভাৰড্ৰাফ্টৰ সুবিধা: পৰম্পৰাগত বেংকিঙত সাধাৰণতে অভাৰড্ৰাফ্টৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা হয়, কিন্তু সকলোৱে ইয়াৰ সুবিধা ল’ব নোৱাৰে । কিন্তু PMJDY য়ে কম আয়ৰ গোটসমূহক জৰুৰীকালীন অৱস্থাত অভাৰড্ৰাফ্টৰ সুবিধা লাভ কৰাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰি এই ব্যৱধান দূৰ কৰে ।

লগতে পঢ়ক: Cash For Query : হিৰানন্দনীৰ শপতনামাৰ ওপৰত প্ৰশ্ন মহুৱা মৈত্ৰৰ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.