নিউজ ডেস্ক, ১১ জানুৱাৰী : ভাৰতৰ আটাইতকৈ সুৰক্ষিত দ্বীপপুঞ্জ লাক্ষাদ্বীপৰ সৌন্দৰ্য যদি আপুনি উপভোগ কৰিব যোৱা নাই, তেন্তে সম্ভৱত ইয়াৰ কাৰণ হৈছে ই জনবহুল পৰ্যটন হিচাপে আৱিষ্কৃত নহয় । হয়, লাক্ষাদ্বীপ হৈছে আৰব সাগৰৰ এক আকৰ্ষণীয় গহনা আৰু ই এক নিষেধাজ্ঞা থকা স্থান হৈ আহিছে । এই নিষেধাজ্ঞাৰ কিছুমান আনকি উচ্চতম ন্যায়ালয়েও আৰোপ কৰিছে । যাৰ দ্বাৰা দ্বীপটোক অৱনমন আৰু কলঙ্কযুক্ত বিকাশৰ পৰা আঁতৰাই ৰাখিছে ।
কিন্তু বৰ্তমান প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে এই ভূস্বৰ্গ পৰিদৰ্শন কৰিছে । তাতোকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাটো হৈছে মালদ্বীপৰ এক উচটনিমূলক মন্তব্যৰ বাবে লাক্ষাদ্বীপক বৰ্তমান চৰ্চালৈ আনিছে । দুখৰ বিষয় যে মালদ্বীপৰ দৰে এখন ৰাষ্ট্ৰৰ সৈতে লাক্ষাদ্বীপে উত্থানৰ বাবে যুঁজ দিবলগা হৈছে, যিয়ে নিজৰ সকলো নীলা সমুদ্ৰ তীৰ আৰু চালে চকু ৰোৱা সৌন্দৰ্যৰ সৈতে এতিয়াও এক অতি-বিকশিত পৰ্যটন কেন্দ্ৰ হৈ আছে । যিয়ে অস্তিত্বৰ এক পৰাজিত ৰণ যুঁজি আছে আৰু সাগৰত ডুব যোৱা আৰু চিৰদিনৰ বাবে নাইকিয়া হোৱাৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ ই বিশ্বক আহ্বান জনাইছে ।
বাস্তৱ ক্ষেত্ৰত পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ সৈতে পৰ্যটন বিকাশৰ ভাৰসাম্য ৰখাটো হৈছে এক দুমুখীয়া তৰোৱাল, যিয়ে বেছিভাগ পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ ওপৰত বিকাশ আগবঢ়াই নিয়ে । আনহাতে, আধুনিক প্ৰগতি নিয়মৰ কৰিডৰত পৰিৱেশ সংৰক্ষণ বেছিভাগ ক্ষেত্ৰত এক মিথ্যাচাৰ ।
যদিও বঙ্গৰামৰ দৰে দ্বীপবোৰে অতি আশ্চৰ্যজনক সমুদ্ৰ তীৰ, প্ৰবাল প্ৰাচীৰ আৰু অনন্য সামুদ্ৰিক জীৱন প্ৰদান কৰে, কিন্তু সেইবোৰ অত্যন্ত ভঙ্গুৰ পৰিস্থিতিতন্ত্ৰত থাকে । আনহাতে, পাৰিৱেশিক বিপদৰ প্ৰতি অসুৰক্ষিত আৰু সেয়ে নিয়ন্ত্ৰণহীন পৰ্যটনৰ দ্বাৰা ইয়াক অধিক প্ৰশ্ৰয় দিয়া হ'ব ।
এই শ্ৰেণীৰ প্ৰথম আৰু সৰ্বাধিক হৈছে লাক্ষাদ্বীপৰ সৌন্দৰ্যৰ আধাৰশিলা, ই আকৰ্ষণীয় কিন্তু দুৰ্বল প্ৰবাল প্ৰাচীৰৰ দ্বাৰা গঠিত ।
আচলতে লাক্ষাদ্বীপৰ একমাত্ৰ ৰিজ'ৰ্ট চিজিই গ্ৰুপৰ দ্বাৰা পৰিচালিত বঙ্গাৰাম দ্বীপ ৰিজ'ৰ্ট বন্ধ কৰাৰ পিছৰ পৰা এতিয়ালৈকে এই প্ৰবাল প্ৰাচীৰবোৰে নিম্নতম দৰ্শনাৰ্থী লাভ কৰিছে । তাত কেৱল সজাগ-সতৰ্ক আৰু এই বিষয়ে অৱগত সামুদ্ৰিক গৱেষক আৰু মুষ্টিমেয় হনিমুন দলৰহে প্ৰৱেশ উপলব্ধ, যিবোৰক এই প্ৰাচীৰে প্ৰতিৰোধ কৰিব পাৰে ।
আমি সকলোৱে জানো যে সামুদ্ৰিক জৈৱ-বৈচিত্ৰ্য, উপকূলীয় অঞ্চলক খহনীয়াৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰা আৰু স্থানীয় সম্প্ৰদায়ৰ বাবে জীৱিকা প্ৰদান কৰাৰ বাবে প্ৰবাল প্ৰাচীৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ । অৱশ্যে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ ফলত সাগৰৰ উষ্ণতা বৃদ্ধি আৰু অবহনযোগ্য পৰ্যটন পদ্ধতিয়ে নিশ্চিতভাৱে এই ভঙ্গুৰ পৰিস্থিতিতন্ত্ৰবোৰ ক্ষতিগ্ৰস্ত কৰিছে ।
সূক্ষ্ম লাক্ষাদ্বীপ দ্বীপপুঞ্জৰ দৰে অঞ্চলত যিকোনো ধৰণৰ পৰ্যটনৰ ব্যৱস্থাই বিপদ মাতিব পাৰে, যিবোৰ আমি পৰীক্ষা কৰাৰ প্ৰয়োজন নাই । আমি এই বিষয়ে অৱগত যে এই দ্বীপপুঞ্জটো নিম্ন অঞ্চলত অৱস্থিত (মালদ্বীপৰ দৰে) আৰু খহনীয়াৰ প্ৰতি অত্যন্ত সংবেদনশীল । পৰ্যটকৰ সংখ্যা বৃদ্ধি আৰু সেই পৰ্যটকসকলক ৰাখিবলৈ কৰা নিৰ্মাণ কাৰ্যকলাপ, তেওঁলোকক অৱতৰণ কৰিবলৈ এটা বিমানবন্দৰ এই সকলোবোৰ এনেকুৱা লাগিছে যেন দ্বীপটোৰ প্ৰতি বিপদঘণ্টা বজাইছে ।
বাস্তৱ সত্যটো হৈছে, বালি আৰু গছ-গছনি আঁতৰ কৰাৰ ফলত খহনীয়া ত্বৰান্বিত হ'ব, সমুদ্ৰ তীৰৰ ক্ষতি হ'ব, মিঠা পানীৰ উৎসত নিমখীয়া পানীৰ অনুপ্ৰৱেশক আমন্ত্ৰণ জনাব আৰু বাসস্থান ধ্বংসক উৎসাহিত কৰিব ।
সৰল অৰ্থত ক'বলৈ গ'লে, ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে জীৱনৰ মূল্যৰ বিনিময়ত ৰত্ন খনন কৰা । যেনে সোণৰ কণী দিয়া হাঁহটো হত্যা কৰা । তাতোকৈ বেছি, লাক্ষাদ্বীপক যদি অধিক দৰ্শনাৰ্থীৰ প্ৰয়োজন হয়, তেন্তে ইয়াক পৰ্যটকৰ সৰ্বাধিক সীমাৰ সৈতে এক বিশেষ স্থান হিচাপে বিকশিত কৰিব লাগিব, যিসকলে তাত বন্ধৰ দিনত আমোদ-প্ৰমোদৰ বাবে অৱতৰণ কৰিব পাৰে । কিন্তু ইয়াৰ পৰিণতি কেনে হ'ব পাৰে তাৰ উদাহৰণ হৈছে আন্দামান নিকোবৰ দ্বীপপুঞ্জ । যেতিয়াৰে পৰা ব্ৰিটিছৰ ক'লীয়াপানী দ্বীপপুঞ্জৰ পৰা আন্দামান নিকোবৰক ভাৰতৰ নীলা সৌন্দৰ্যলৈ পৰিৱৰ্তন কৰা হয়, ইয়াৰ স্থানীয় সম্প্ৰদায় আৰু জনজাতিৰ অৱক্ষয়, অৱনতি, বাসস্থান হেৰুওৱা আৰু উদ্বেগজনক নগৰীকৰণৰ সন্মুখীন হৈছে ।
90-ৰ দশকলৈকে সম্পূৰ্ণৰূপে নিৰ্জন এই সম্প্ৰদায়বোৰ এতিয়া নিবনুৱা, ক্ষুব্ধ পৰ্যটন-নগৰীকৃত আন্দামানৰ বাসিন্দা হৈ পৰিছে । অৱশ্যে এই ক্ষেত্ৰত কিছু পৰিমাণে চৰকাৰক ধন্যবাদ যে চৰকাৰে নিকোবৰ দ্বীপপুঞ্জৰ কমেও কিছু অংশ সুৰক্ষিত কৰি ৰখা আৰু সম্পত্তি সৃষ্টিত উলংঘা কৰিব নোৱাৰা নিয়ম প্ৰণয়নৰ ক্ষেত্ৰত কিছু বিচক্ষণতা দেখুৱাইছে ।
লাক্ষাদ্বীপত এনে কেইবাটাও সম্প্ৰদায় আছে, যিয়ে এতিয়ালৈকে লুপ্তপ্ৰায় অৱস্থালৈ ঠেলি দিয়াৰ বিপদৰ সন্মুখীন হোৱা নাই । যদি তেওঁলোকে সেই সৰল, নিৰ্ধাৰিত জীৱন যাপন কৰি থাকিবলগা হয়, তেনেহ'লে তাত পৰ্যটনৰ বাবে এনে ধৰণৰ কোনো অনুপ্ৰৱেশ নথকাটোৱে ভাল হ'ব ।
যদি পৰ্যটন উদ্যোগৰ বিকাশৰ ফলত লাক্ষাদ্বীপে প্ৰজন্মৰ পিছত প্ৰজন্মৰ কেনে মূল্য ভৰিবলগা হ'ব সেই কথা উল্লেখ কৰিবলগা হয়, তেন্তে পৃথিৱীৰ এই সুন্দৰ অঞ্চলটোৱে নিৰ্দিষ্ট উপকূলীয় খহনীয়াৰ মূল্য পৰিশোধ কৰিব লাগিব । কাৰণ লাক্ষাদ্বীপত অৱতৰণ কৰাৰ সময়ত ইয়াৰ ভূমিয়ে আঘাত পাব । কিয়নো তাত পৰ্যটন-সহায়ক আন্তঃগাঁথনি কাৰ্যকলাপ আৰম্ভ হ'ব । ইয়াৰ ভিতৰত বিমানবন্দৰো অন্তৰ্ভুক্ত আছে । এতিয়ালৈকে এটা হেলিপেডে অঞ্চলটোক অসহনীয় যান-বাহনৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট ভালদৰে কাম কৰি আছে ।
পৰ্যটকসকলে সৰু সৰু স্থানীয় নাৱৰ জৰিয়তে দ্বীপটো লৈ যায়, যিয়ে সামুদ্ৰিক জীৱনত ব্যাঘাত নজন্মায় বা ধ্বংস নকৰে আৰু যুগ যুগ ধৰি তেওঁলোকৰ বহনক্ষম পৰিবহণ পদ্ধতি হিচাপে ই চলি আহিছে ।
কিন্তু ডাঙৰ জাহাজবোৰ প্ৰৱেশৰ লগে লগে তীব্ৰ সামুদ্ৰিক প্ৰদূষণৰ সৃষ্টি হ'ব । ৰিজ'ৰ্ট, নাও আৰু পৰ্যটকৰ পৰা সৃষ্টি হোৱা অশোধিত আৱৰ্জনাৰ ফলত লাক্ষাদ্বীপৰ প্ৰাচীন নিৰ্মল পানী প্ৰদূষিত হ'ব । ইয়াৰ ফলত সামুদ্ৰিক জীৱনৰ ক্ষতি হ'ব পাৰে, খাদ্য শৃংখল ব্যাহত হ'ব পাৰে আৰু স্থানীয় লোক আৰু পৰ্যটকৰ বাবে স্বাস্থ্যৰ বিপদাশংকা সৃষ্টি কৰিব পাৰে ।
ইতিমধ্যেই অঞ্চলটোত মিঠা পানীৰ অভাৱ ঘটিছে আৰু ডিচেলিনেচন আৰু বৰষুণৰ পানীৰে ইয়াক পৰ্যাপ্তকৰণৰ চেষ্টা চলোৱা হৈছে । পৰ্যটকৰ কাৰ্যকলাপৰ বাবে পানীৰ চাহিদা বৃদ্ধি হোৱাৰ ফলত এই সীমিত মিঠা পানীৰ সম্পদবোৰ শুকাই যাব আৰু মৃত্যু হ'ব, যাৰ ফলত স্থানীয় সম্প্ৰদায় প্ৰভাৱিত হ'ব ।
বৰ্তমান নিউজীলেণ্ডত পৃথিৱীৰ যিকোনো স্থানৰ পৰা গৈ তেওঁলোকৰ বিমানবন্দৰত অৱতৰণ কৰা দৰ্শনাৰ্থীসকলৰ বাবে এক কঠোৰ স্কেনিং আৰু বীজাণুমুক্তকৰণৰ নিয়ম আছে । তেওঁলোকৰ জোতাৰ পৰা আৰম্ভ কৰি সামগ্ৰীলৈকে সকলোবোৰ উচ্চ-প্ৰযুক্তিৰ স্কেনাৰৰ অধীনত ৰখা হয় ।
কিৱিসকলে এই কঠিন পথটো শিকিছে বাস্তৱ অভিজ্ঞতাৰ পৰা । আপুনি জানেনে যে নিউজীলেণ্ডত চৰাইৰ সংখ্যা একেবাৰে নাই ? আপুনি জানেনে যে তেওঁলোকে দ্বীপটোৰ সুন্দৰ বনাঞ্চললৈ কমেও এটা বা দুটা প্ৰজাতি ঘূৰাই আনিবলৈ পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ চৰাই সংৰক্ষণ প্ৰকল্প হাতত লৈছে ? কিন্তু দুখৰ বিষয় যে এটা সময়ত নিউজীলেণ্ডত কোনো চিকাৰী নাছিল বাবে তেওঁলোকৰ চৰাইবোৰৰ সকলোবোৰে ডাঙৰ আৰু ভূমিত চৰি ফুৰা চৰাই আছিল, উৰিবলৈ প্ৰয়োজন নাছিল বা নাজানিছিল ।
কিন্তু তাৰ পিছত যেতিয়া ব্ৰিটিছ অন্বেষণকাৰীসকল তেওঁলোকৰ নাও আৰু জাহাজেৰে তাত প্ৰৱেশ কৰিছিল, তেতিয়া তেওঁলোকৰ সৈতে চতুৰ ইংৰাজ চিকাৰী আহিছিল । এই চিকাৰীবোৰে সকলো চৰাই আৰু সিহঁতৰ কণী খাইছিল । কিয়নো এই মৰমলগা চৰাইবোৰৰ বাবে নিজকে বচাবলৈ কোনো সুৰক্ষামূলক ব্যৱস্থা নাছিল । আজি আনকি কিৱি চৰাইটোও সুৰক্ষাৰ অধীনত আছে ।
লাক্ষাদ্বীপৰ ভাগ্যও এতিয়া একে ধৰণৰ পৰিস্থিতিত আছে । পৰ্যটকসকলে অনিচ্ছাকৃতভাৱে এই দ্বীপবোৰত উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীৰ দৰে অনা-স্থানীয় প্ৰজাতি বিয়পাই দিব পাৰে । এইবোৰে স্থানীয় প্ৰজাতিবোৰৰ সৈতে প্ৰতিদ্বন্দ্বিতাত লিপ্ত হ'ব, হত্যা আৰু গ্ৰাস কৰিব পাৰে, পৰিৱেশতন্ত্ৰ ব্যাহত কৰিব পাৰে আৰু জৈৱ-বৈচিত্ৰ্যৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে । অনিয়ন্ত্ৰিত পৰ্যটনে লাক্ষাদ্বীপৰ নিকট ঘনিষ্ঠ সম্প্ৰদায়বোৰক প্ৰভাৱিত কৰিব । যাৰ ফলত সাংস্কৃতিক পৰিচয়, পৰম্পৰাগত প্ৰথা আৰু সামাজিক সংহতি হেৰুৱাব ।
এই বিপদবোৰ হ্ৰাস কৰিবলৈ বহনক্ষম পৰ্যটন পদ্ধতি গুৰুত্বপূৰ্ণ । আনহাতে, এই ক্ষেত্ৰত হয়তো আপুনি বহু প্ৰতিশ্ৰুতি শুনিব । থিংক টেংকবোৰে সন্মিলনত বক্তৃতা দিব, কাকতত লিখিব আৰু আনকি মালদ্বীপৰ সম্পত্তিৰ সৈতে প্ৰতিযোগিতাত পৰিণত হোৱাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত লাক্ষাদ্বীপৰ আসন্ন দুৰ্দশাৰ বিষয়ে আলোকপাত কৰিবলৈ কিছুমানে আন্দোলন কৰিবলৈও ওলাব পাৰে ।
অৱশ্যে ক্ষতি নিয়ন্ত্ৰণত ৰখাৰ বাবে উপায় সদায় থাকে । পৰ্যটকৰ সংখ্যা সীমিত কৰা, বহন ক্ষমতা অধ্যয়ন কৰা, পৰিৱেশ-অনুকূল ৰিজ'ৰ্ট আৰু আন্তঃগাঁথনি বিকাশ কৰা, কঠোৰ আৱৰ্জনা ব্যৱস্থাপনা আৰু প্ৰদূষণ নিয়ন্ত্ৰণ ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰা, দায়িত্বশীল পৰ্যটন পদ্ধতিৰ বিষয়ে পৰ্যটক আৰু স্থানীয় লোকসকলৰ মাজত সজাগতা বৃদ্ধি কৰা, সাংস্কৃতিক বিনিময়ৰ প্ৰচাৰ কৰা আৰু স্থানীয় সম্প্ৰদায়ক সমৰ্থন কৰা– এই সকলোবোৰে পৰ্যটকৰ পৰা সৃষ্টি হ'ব পৰা বিপদক মোকাবিলা কৰাৰ এক বহনক্ষম দৃষ্টিভংগী হ'ব পাৰে ।
কিন্তু লাক্ষাদ্বীপ পৰিৱেশ-পৰ্যটনৰ বাবে এক আৰ্হি হৈ পৰিব নেকি ? ইয়াৰ পৰিৱেশ সুৰক্ষিত কৰি ইয়াৰ লোকসকলৰ বাবে পৰ্যটনে অৰ্থনৈতিক লাভ প্ৰদান কৰিব নেকি ? এই ক্ষেত্ৰত ভাৰতত এনে পৰ্যটনৰ বাবে কোনো উদাহৰণ নাই ।
হিমালয়ে পৰিৱেশৰ বিপদৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ভুক্তভোগীৰ উদাহৰণ হিচাপে থিয় হৈ আছে । 2013 চনৰ কেদাৰনাথ দুৰ্যোগ, শেহতীয়া হিমাচল প্ৰদেশৰ বানপানী, প্ৰদূষিত উপকূল– এই সকলোবোৰ এই বিকাশৰ ভুক্তভোগী ।
আহক আমি লাক্ষাদ্বীপক এতিয়া যেনেদৰে আছে তেনেদৰে অকলেই থাকিবলৈ দিওঁ । কেৱল এটা বন্ধৰ দিন উদযাপনৰ বাবে আৰু কিছু ধন উপাৰ্জনৰ বাবে লাক্ষাদ্বীপক পণবন্দী নকৰাই শ্ৰেয় । ইয়াৰ বাবে দৰকাৰ হ'লে এটা অধিক স্থিৰ উৎস বিচাৰি উলিয়াওক আৰু মালদ্বীপৰ ধমক পাহৰি যাওক । তেওঁলোকৰ পৰ্যটনে জীৱন বৃদ্ধি কৰা নাই । তেওঁলোকৰ ৰাজনৈতিক নেতাসকলে প্ৰায়ে বিশ্বক আবেদনৰ ৰূপত কোৱাৰ দৰে তেওঁলোক সাগৰত দ্ৰুতগতিত বিলীন হ'বলৈ গৈ আছে ।
লগতে পঢ়ক :আপুনিও লক্ষদ্বীপ ভ্ৰমণৰ পৰিকল্পনা কৰিছে নেকি ? জানি লওক কিমান খৰচত কৰিব পাৰিব এই ভ্ৰমণ
