নিউজ ডেস্ক, 12 জানুৱাৰীঃ ইৰাণৰ মেজৰ জেনেৰল কাছিম ছলেমানীক হত্যা কৰাৰ বাবে আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ড'নাল্ড ট্ৰাম্পে গ্ৰহণ কৰা সিদ্ধান্তই মধ্য প্ৰাচ্যৰ লগতে আমেৰিকাতো ৰাজনৈতিক খেলখন সলনি কৰিব পাৰে । বহু বিশেষজ্ঞই, আনকি কিছুমান টেলিভিশ্বনৰ পৰ্দাতো এই সংঘাত আসন্ন বুলি মন্তব্য কৰাৰ লগতে যুদ্ধৰ সম্ভাৱনা ব্যক্ত কৰিছে । কিয়নো পূৰ্বৰ আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতিসকলে ছলেমানীক হত্যা কৰিবলৈ সংকোচবোধ কৰিছিল । কিয়নো ইয়াৰ লগত বহু আশংকা জড়িত হৈ আছিল ।
কিন্তু ট্ৰাম্পে এই সকলোবোৰ প্ৰত্যাহ্বান গ্ৰহণ কৰিবলৈ সাজু হ’ল আৰু অনাগত দিনতহে জানিব পৰা যাব এয়া সঠিক সিদ্ধান্ত আছিল নে নাছিল । ছলেমানীক হত্যা কৰা ড্ৰোণ আক্ৰমণৰ পাছত আমেৰিকাৰ ছেক্ৰেটাৰী অৱ ষ্টেট মাইক পম্পিঅ’য়ে মন্তব্য কৰিছিল-ট্ৰাম্পে ইৰাণত যুদ্ধ বা শাসনৰ পৰিৱৰ্তন নিবিচাৰে । ইৰাণেও এক পূৰ্ণাংগ যুদ্ধ নিবিচাৰে কাৰণ আমেৰিকাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজি ইৰাণ জিকিব নোৱাৰে । অৱশ্যে ইৰাণে কঠোৰ প্ৰতিশোধৰ সংকল্প গ্ৰহণ কৰাৰ লগতে মধ্য প্ৰাচ্যত আমেৰিকান সৈন্যৰ বিৰুদ্ধে প্ৰত্যাক্ৰমণ কৰিব বুলি ভাবুকি দিছে । এই উত্তেজনাৰ মাজত আমেৰিকাই জাৰি কৰা নিষেধাজ্ঞাৰ ফলত জনসাধাৰণৰ মাজত সৃষ্টি হোৱা আলৈ-আথানিক গুৰুত্ব নাইকিয়া কৰি পেলাইছে।
মঙলবাৰে প্ৰথম প্ৰত্যাক্ৰমণ হিচাপে ইৰাণে ইৰাকস্থিত আমেৰিকাৰ সামৰিক বাহিনীৰ ওপৰত মিছাইল আক্ৰমণ কৰে । আশা আছিল যে আমেৰিকাই যেনে কুকুৰ তেনে টাঙোন জাতীয় প্ৰত্যুত্তৰ নিদিব যদিও সেয়া ভুল আছিল । বৰ্তমানৰ এই আক্ৰমণ-প্ৰত্যাক্ৰমণৰ ধাৰা বিগত গ্ৰীষ্মকালত ইৰাণে আমেৰিকাৰ এখন ড্ৰোণক আক্ৰমণ কৰাৰ পাছৰে পৰা আৰম্ভ হৈছে । ট্ৰাম্পে এক প্ৰত্যাক্ৰমণৰ নিৰ্দেশ দিয়ে যদিও অন্তিম মুহূৰ্তত সেয়া বাতিল কৰে ।
তাৰ পাছত ছেপ্টেম্বৰত ইৰাণে চৌদি আৰৱৰ তৈল ক্ষেত্ৰত আক্ৰমণ কৰে আৰু শেহতীয়াকৈ ২৭ ডিচেম্বৰত কিৰকূকৰ এক সামৰিক ঘাটিত ৰকেটেৰে আক্ৰমণ চলায় । ইয়াৰ ফলত এগৰাকী আমেৰিকান ঠিকাদাৰৰ মৃত্যু হয় । ইয়াৰ উত্তৰ হিচাপে ইৰাণৰ ছাঁ হিচাপে কাম কৰা ইৰাকী ছিয়া উগ্ৰপন্থী সংগঠন কাটিব হেজবুল্লাহৰ বিৰুদ্ধে ট্ৰাম্পে যুদ্ধ বিমান প্ৰেৰণ কৰে আৰু ফলত সংগঠনটোৰ পঁচিশজন সদস্য নিহত হয় । সংগঠনটোৰ নেতা মেহদি-আল-মুহাণ্ডিছৰো মৃত্যু হয় ।
কাটাইব হেজবুল্লাহৰ ওপৰত হোৱা আক্ৰমণৰ পাছতে নতুন বছৰৰ প্ৰাক্ ক্ষণত বাগদাদস্থিত আমেৰিকান দূতাবাসত উত্তেজনাময় পৰিৱেশৰ সূচনা হয় । দূতাবাসৰ ভিতৰতে কূটনীতিবিদসকল আবদ্ধ হৈ থাকিবলগীয়া হয় । প্ৰতিবাদকাৰীসকলে মূল প্ৰৱেশদ্বাৰ ভঙাৰ লগতে ৰিচিপচন পৰ্যন্ত পায়গৈ । এই ঘটনাৰ লগত সন্মানৰ প্ৰশ্ন জড়িত আছিল বাবে ট্ৰাম্পে ছলেমানীক হত্যাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে ।যদিও কোৱা হৈছে যে ভৱিষ্যতে আমেৰিকান সৈন্য আৰু সা-সম্পত্তিৰ ওপৰত হ’ব পৰা আক্ৰমণ প্ৰতিহত কৰিবলৈ এই আদেশ দিয়া হৈছিল, প্ৰকৃততে এয়া আমেৰিকান দূতাবাসত হোৱা আক্ৰমণৰহে উত্তৰ আছিল ।
ইৰাকী সংসদে দেশখনত আমেৰিকাৰ সৈন্যৰ উপস্থিতি নোহোৱা কৰিবলৈ এক সিদ্ধান্তত ভোটদান কৰে । কিন্তু ছুন্নী আৰু কুৰ্ড সাংসদসকল এই ভোটদানত উপস্থিত থকা নাছিল । কিছুসংখ্যক ইৰাকী আৰু ছিৰিয়ান লোক ছলেমানীৰ মৃত্যুত শ্বস্তিৰ নিশ্বাসো পেলাইছে । ইয়াৰ মূলতে তেওঁৰ হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপ ।
দীৰ্ঘদিনৰ পৰা মধ্য প্ৰাচ্যক পৰ্যবেক্ষণ কৰা বিশ্লেষক কিম ঘাট্টাছৰ মতে ছলেমানীয়ে ছিৰিয়াৰ পৰা লেবানননৈ উগ্ৰপন্থীৰ কামকাজ অব্যাহত ৰাখিছিল আৰু বিগত দুটা দশকত অঞ্চলটোত হোৱা প্ৰতিটো ঘটনাৰে মূল কেন্দ্ৰ আছিল । তেওঁৰ হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপ মধ্য প্ৰাচ্যও অতিক্ৰম কৰিছিল । কিয়নো ২০১২ চনত নতুন দিল্লীত এজন ইজৰাইলী কূটনীতিবিদৰ গাড়ীৰ ওপৰত হোৱা আক্ৰমণৰ আঁৰত ছলেমানী থকা বুলি কোৱা হয় । এই আক্ৰমণত চাৰিজন লোক আহত হৈছিল ।
দেশখনত প্ৰতিবাদক নিঃশেষ কৰিবলৈ ছলেমানীয়ে গ্ৰহণ কৰা পন্থা শিহৰণকাৰী আছিল । গেছৰ দাম ২০০ শতাংশ বৃদ্ধি পোৱাৰ বিৰুদ্ধে চলা এক ব্যাপক প্ৰতিবাদক দমন কৰিবলৈ নৱেম্বৰ মাহত সাত দিনৰ বাবে ইণ্টাৰনেট সেৱা বন্ধ কৰি দিয়া হৈছিল । ৰয়টাৰ্ছৰ মতে এহাজাৰতকৈও অধিক প্ৰতিবাদকাৰীক হত্যা কৰা হৈছিল ।
কিন্তু বহু ইৰাণী লোকৰ বাবে ছলেমানী আছিল ছে-গুৱেভাৰাৰ দৰে এক ব্যক্তিত্ব । তেওঁলোকৰ বাবে তেওঁ আমেৰিকা বা গ্ৰেট চাটান আৰু আইছিছৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিছিল । ইৰাণ সম্পৰ্কত বিশেষজ্ঞ ‘Carnegie Endowment’-ৰ কৰিম ছাদজাপুৰে কোৱামতে ইৰাণৰ লোকসকলৰ মাজত ছলেমানীক হত্যা কৰাৰ যি প্ৰভাৱ সেয়া শীঘ্ৰে নাইকিয়া হ’ব আৰু জনসাধাৰণে দৈনন্দিন কঠিন জীৱনযাত্ৰালৈ প্ৰত্যাৱৰ্তন কৰিব ।
ইৰাণত বহু আমেৰিকান সৈন্যৰ হত্যাৰ কাৰণ হিচাপে পৰিগণিত হোৱা ছলেমানীক হত্যাৰ বাবে ট্ৰাম্পে দিয়া নিৰ্দেশে আমেৰিকাৰ ভিতৰতো বিভিন্ন মহলৰ মাজত ব্যাপক প্ৰতিক্ৰিয়াৰ সৃষ্টি কৰিছে । ডেমক্ৰেটসকলে ছলেমানী অবিহনে এখন ভাল
পৃথিৱীক সমৰ্থন কৰিলেও এই নিৰ্দেশৰ আইনী বৈধ্যতাক লৈ প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিছে । তেওঁলোকৰ মতে এই ধৰণৰ সিদ্ধান্তক ইৰাণৰ ফালৰ পৰা যুদ্ধৰ পদক্ষেপ হিচাপে চাব পাৰে ।
হাউচ জুডিচিয়াৰী কমিটীৰ অধ্যক্ষ জেৰী নাডলাৰে কৈছিল, “ছলেমানী এজন বিপজ্জনক লোক আছিল যিয়ে পৃথিৱীত সন্ত্ৰাসৰ সৃষ্টি কৰিছিল । কিন্তু কংগ্ৰেছে ৰাষ্ট্ৰপতিক এখন যুদ্ধ আৰম্ভ কৰিবলৈ অধিকাৰ দিয়া নাই । সেয়ে এই আক্ৰমণৰ ফলত হ’ব পৰা উত্তেজনাক আমি প্ৰতিহত কৰিবই লাগিব।”
ছলেমানীৰ হত্যাই ডেমক্ৰেটিকৰ ৰাষ্ট্ৰপতিৰ প্ৰাৰ্থীসকলকো সংকটত পেলাইছে । তেওঁলোকে স্বাস্থ্য সেৱা আৰু আন ঘৰুৱা বিষয়সমূহক লৈ মাত মতাৰ সলনি কঠিন বৈদেশিক নীতিৰ বিষয়ে ক’বলগীয়া হৈছে । প্ৰাৰ্থী এলিজাবেথ ৱাৰেনে ২ জানুৱাৰীত টুইটাৰত ছলেমানীক হত্যাকাৰী বুলি কোৱাৰ বাবে বহু সমালোচনাৰ সন্মুখীন হয় । তিনি দিন পাছতহে তেওঁ ছলেমানীক এগৰাকী চৰকাৰী বিষয়া হিচাপে উল্লেখ কৰে ।
প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি বাৰাক ওবামাৰ প্ৰতিৰক্ষা সচিব লিয়ন পানেটাই ট্ৰাম্পৰ কালছোৱাৰ এয়া সবাতোকৈ ডাঙৰ পৰীক্ষা বুলি মন্তব্য কৰিছে । বিগত তিনি বছৰে ট্ৰাম্পে আমেৰিকাৰ মিত্ৰসকলক উপলুঙা কৰি অহাৰ লগতে বিৰোধিতা কৰি আহিছে আৰু নিজৰেই চোৰাংচোৱা সংস্থাসমূহক অস্বীকাৰ কৰি আহিছে । কিন্তু চিৰদিনৰ বাবে যুদ্ধ শেষ কৰিব বুলি প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়া ট্ৰাম্পে এতিয়া তেওঁৰ নিজৰেই বহু সংখ্যক সমৰ্থকক বিবুদ্ধিত পেলাব পাৰে ।
ট্ৰাম্পে এক ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান গ্ৰহণ কৰিছে আৰু গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰশ্ন এয়ে যে, তেওঁৰ পদক্ষেপে ইৰাণক ছায়া যুদ্ধক অদিক সম্প্ৰসাৰণ কৰিবলৈ বাধ্য কৰাব নেকি?
-সীমা শ্বিৰোহী ৱাশ্বংটনস্থিত এগৰাকী জ্যেষ্ঠ সাংবাদিক
