ETV Bharat / technology

উভতি চাওঁ 2024: সংবাদ শীৰ্ষ দখল কৰা কেইটামান উল্লেখযোগ্য মহাকাশ অভিযান - YEARENDER 2024

2024 চনত মহাকাশত চলোৱা হৈছিল বিভিন্ন পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা তথা অভিযান ৷ ইয়াৰ ভিতৰত একাংশ খবৰে বিশেষভাৱে দখল কৰিছিল সংবাদ মাধ্যমৰ খবৰ...

SPACE YEARENDER 2024
সংবাদ শীৰ্ষ দখল কৰা কেইটামান উল্লেখযোগ্য মহাকাশ অভিযান (ETV Bharat)
author img

By ETV Bharat Tech Team

Published : Dec 29, 2024, 5:12 PM IST

Updated : Dec 31, 2024, 10:24 AM IST

হায়দৰাবাদ: 2024 বৰ্ষক বিদায় দিয়াৰ সময় সমাগত । নতুন আশা, সম্ভাৱনা, সুযোগ লৈ আহি আছে 2025 বৰ্ষ । কেইদিনমানৰ পাছত 2024 বৰ্ষটো ইতিহাসত পৰিণত হ’ব । সমগ্ৰ বিশ্বই 2024 চনৰ শেষ মাহটো পোৱাৰ লগে লগে বিদায়ী বৰ্ষটোত কি কি হৈছিল তাৰে চৰ্চা আৰম্ভ কৰিছে । মহাকাশ বিজ্ঞানে 2024 চনত বহু কৃতিত্ব অৰ্জন কৰিছে । এই ক্ষেত্ৰত বহুতো ঐতিহাসিক ঘটনা সংঘটিত হৈছে । সাধাৰণ মানুহ মহাকাশলৈ গৈছে । বহুতো বিশাল গ্ৰহাণু পৃথিৱীৰ ওচৰলৈ আহিছে । জাপানে উৎক্ষেপণ কৰিছে কাঠৰ উপগ্ৰহ । মংগল গ্ৰহত এক বিশাল মহাসাগৰ ভৰাই তুলিব পৰা পানী পোৱা গৈছে । 8 দিনৰ বাবে যোৱাৰ পিছত 8 মাহতকৈ অধিক সময় মহাকাশত আৱদ্ধ হৈ আছে সুনীতা উইলিয়ামছ আৰু তেওঁৰ সহযোগী । মহাকাশত এনে বহু ঘটনা সংঘটিত হোৱাৰ বিপৰীতে বিভিন্ন আমোদজনক তথ্য পোহৰলৈ আহিছে । গতিকে, আমাৰৰ এই বিশেষ প্ৰতিবেদনত 2024 চনত মহাকাশ বিজ্ঞানত কি কি হৈছিল জানো আহক-

জাপানৰ SLIM মিছন

জাপানী মহাকাশ অন্বেষণ সংস্থাই (JAXA) 2023 চনৰ 6 ছেপ্টেম্বৰত টেংগাচিমা মহাকাশ কেন্দ্ৰৰ পৰা এইচ-আই আই এ ৰকেট ব্যৱহাৰ কৰি স্মাৰ্ট লেণ্ডাৰ ফৰ ইনভেষ্টিগেচন মুন (এছ এল আই এম) অভিযান আৰম্ভ কৰিছিল । SLIM আছিল চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰিবলৈ কম ঠাইৰ প্ৰয়োজন হোৱা চন্দ্ৰৰ সৰু লেণ্ডাৰ ৷ আনহাতে লেণ্ডাৰৰ আকাৰ আৰু ওজনো সৰু আছিল । 2024 চনৰ 19 ​​জানুৱাৰীত জাপান চন্দ্ৰত মিহিকৈ অৱতৰণ কৰা পঞ্চমখন দেশ হিচাপে পৰিগণিত হয় । লক্ষ্য বিন্দুৰ পৰা 10 মিটাৰ দূৰত অৱতৰণ কৰাৰ পিছতো ই সফল হয় । এই অভিযানৰ লক্ষ্য আছিল চন্দ্ৰৰ উৎপত্তিৰ বিষয়ে গৱেষণা আৰু কম মাধ্যাকৰ্ষণ শক্তিৰ অন্বেষণ প্ৰযুক্তি পৰীক্ষা কৰা ।

চন্দ্ৰত প্ৰথম বাণিজ্যিক বাহন

আমেৰিকাৰ কোম্পানী ইনটুইটিভ মেচিনছৰ অডিচিয়াছ মহাকাশযানখনে চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰা প্ৰথমখন বাণিজ্যিক মহাকাশযান হিচাপে পৰিগণিত হয় আৰু 22 ফেব্ৰুৱাৰীত অভিলেখ সৃষ্টি কৰে । 1972 চনৰ আমেৰিকান এপ’ল’ অভিযানৰ প্ৰায় 50 বছৰৰ পাছত আমেৰিকাৰ মহাকাশযানখনে চন্দ্ৰত কোমল অৱতৰণ কৰাত সফল হয়। এই অভিযানৰ পূৰ্বে ভাৰতৰ চন্দ্ৰযান-3 2023 চনৰ 24 আগষ্টত চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ দিশত কোমল অৱতৰণ কৰা দেশৰ পৰা প্ৰথমখন মহাকাশযান হিচাপে পৰিগণিত হৈছিল ।

মংগল গ্ৰহত এক বিশাল সাগৰ সদৃশ পানীৰ জলাশয় আছে

পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ ওচৰৰ গ্ৰহ মংগল গ্ৰহত কোনো মুকলি জলভাগ নাই। কিন্তু বিজ্ঞানীসকলে ৰঙা গ্ৰহটোৰ পৃষ্ঠৰ গভীৰ তলত লুকাই থকা পানীৰ বিশাল ভাণ্ডাৰৰ প্ৰমাণ পাইছে । এই ডাঙৰ খবৰটো আহিছিল যোৱা 9 আগষ্টত । এটা নতুন অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে মংগল গ্ৰহত যথেষ্ট পানী আছে যাতে এটা সাগৰ ভৰাই যায় । মংগল গ্ৰহৰ পৃষ্ঠৰ পৰা 11.5 কিলোমিটাৰৰ পৰা 20 কিলোমিটাৰ তলত আবদ্ধ হৈ থাকিব পাৰে । এই আৱিষ্কাৰে গ্ৰহটোৰ জীৱনৰ আশাৰ সঞ্চাৰ কৰিছে। ‘প্ৰচিডিংছ অৱ দ্য নেচনেল একাডেমী অৱ চাইন্সেছ’ নামৰ আলোচনীখনত প্ৰকাশিত এক অধ্যয়নত প্ৰকাশ পাইছে যে ভূগৰ্ভস্থ পানীৰ পৰিমাণে সমগ্ৰ গ্ৰহটোক 1-2 কিলোমিটাৰ গভীৰতালৈকে সামৰি ল’ব পাৰে ।

পৃথিৱীৰ নতুন প্ৰতিৱেশী

2024 চনত পৃথিৱীৰ নতুন প্ৰতিৱেশী হ’ব । মিনি-মুন, দ্বিতীয় চন্দ্ৰ হিচাপে প্ৰৱৰ্তিত , ইয়াক বৈজ্ঞানিকভাৱে '2024 PT5' বুলি কোৱা হৈছিল। এই গ্ৰহাণু 2024 ত PT5 29 ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা 25 নৱেম্বৰলৈকে পৃথিৱীক প্ৰদক্ষিণ কৰিছিল । চলিত বৰ্ষৰ 7 আগষ্টত হাৱাইৰ হালেয়াকালা মানৱ নিৰীক্ষণ কেন্দ্ৰত প্ৰথমবাৰৰ বাবে নাছাৰ গ্ৰহাণু টেৰেষ্ট্ৰিয়েল-ইমপেক্ট লাষ্ট এলাৰ্ট চিষ্টেম (ATLAS) য়ে এই গ্ৰহাণুটো ধৰা পেলাইছিল । এনে গ্ৰহাণুবোৰ প্ৰায়ে পৃথিৱীৰ ওচৰত দেখা যায়, যাক মিনি-মুন বুলি কোৱা হয় । এইবোৰ আকাৰত সৰু আৰু কম সময়ৰ বাবে পৃথিৱীৰ ওচৰত দেখা পোৱা যায় বুলি বিজ্ঞানীসকলে প্ৰকাশ কৰিছে ।

মহাকাশত অসামৰিক

2024 চনত বিখ্যাত উদ্যোগপতি ইলন মাস্কৰ নেতৃত্বত ৰকেট নিৰ্মাতা স্পেচএক্সৰ পোলাৰিছ ডন মিছনে এক নতুন অভিলেখ গঢ়িছিল । 12 ছেপ্টেম্বৰত প্ৰথমবাৰৰ বাবে পৃথিৱীৰ পৰা 737 কিলোমিটাৰ উচ্চতাত মহাকাশত খোজ কাঢ়িছিল এজন সাধাৰণ নাগৰিক । সেই সময়ত ই সম্পূৰ্ণ ‘ঘৰুৱা মহাকাশ ভ্ৰমণ’ হোৱাৰ বাবে সমগ্ৰ বিশ্বতে আলোচনাৰ বিষয় হৈ পৰিছিল । এই ব্যক্তিগত মহাকাশ ভ্ৰমণত এজন কোটিপতিকে ধৰি তিনিজন লোকে পৃথিৱীৰ পৰা 1400 কিলোমিটাৰ ওপৰেৰে যাত্ৰা কৰিছিল । মিছন কমাণ্ডাৰ জেৰেড আইজাকমেন আৰু মহাকাশ অভিযাত্ৰী চাৰা গিলেছে এই মহাকাশ যাত্ৰা সম্পন্ন কৰাৰ সময়ত পাইলট স্কট কিড পটছ আৰু মহাকাশ অভিযাত্ৰী আন্না মেননে ভিতৰৰ পৰা মহাকাশ ভ্ৰমণ প্ৰত্যক্ষ কৰিছিল ।

SPACE YEARENDER 2024
মিছন কমাণ্ডাৰ জেৰেড আইজাকমেনৰ ঐতিহাসিক ব্যক্তিগত স্পেচৱাক (SpaceX)

সুনীতা উইলিয়ামছ 8 দিনৰ বাবে গৈ 8 মাহ আৱদ্ধ হৈ পৰিল

ভাৰতীয় মূলৰ নাছা মহাকাশচাৰী সুনীতা উইলিয়ামছে বছৰৰ মাজভাগৰ পৰা মহাকাশ জগতত বাতৰিৰ শিৰোনাম দখল কৰি আহিছে ৷ তৃতীয়বাৰৰ বাবে মহাকাশ ভ্ৰমণ কৰি সুনীতাই অভিলেখ গঢ়িছে যদিও মহাকাশ পোৱাৰ পিছত বয়িং ষ্টাৰলাইনাৰ মহাকাশযানৰ বিজুতিৰ বাবে 8 দিনীয়া যাত্ৰা 8 মাহলৈ পৰিণত হৈছে । 2024 চনৰ 6 জুনত সুনীতা উইলিয়ামছ আৰু সহযোগী মহাকাশচাৰী বাচ্চ উইলম'ৰে মহাকাশ কেন্দ্ৰটো পৰিদৰ্শন কৰে । দুয়ো 8 দিনৰ বাবে মহাকাশলৈ গৈছিল । কিন্তু বয়িং ষ্টাৰলাইনাৰৰ যান্ত্ৰিক বিজুতিৰ বাবে দুয়োজনেই সুৰক্ষাজনিত কাৰণত মহাকাশত স্থাপন কৰা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰ (আই এছ এছ)ত আছে । অহা বছৰ 2025 চনৰ ফেব্ৰুৱাৰী মাহত পৃথিৱীলৈ ঘূৰি আহিব বুলি আশা কৰা হৈছে দুয়োকে । যোৱা 29 ছেপ্টেম্বৰত স্পেচএক্সৰ সহায়ত তেওঁক পৃথিৱীলৈ ঘূৰাই অনাৰ বাবে ক্ৰু-9 মিছন আৰম্ভ কৰা হৈছিল ।

আই এছ এছত 50 টাতকৈও অধিক ফাট

SPACE YEARENDER 2024
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰ (আই এছ এছ)ত ফাট (X)

মহাকাশত গৱেষণাৰ বাবে আমেৰিকা আৰু ৰাছিয়াৰ যৌথ উদ্যোগ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰ (আই এছ এছ)ত 50 টাতকৈও অধিক ফাট দেখা গৈছে । এই খবৰ নাছাই প্ৰকাশ কৰাৰ পিছত সংবাদ মাধ্যমৰ শিৰোনাম দখল কৰে । এই ফাটৰ আগতে আই এছ এছৰ পৰা গেছ লিক হৈ আছিল । প্ৰতিদিনে প্ৰায় 1.7 কিলোগ্ৰাম বায়ু লিক হৈ আছে । নাছাই কৈছে যে ইয়াক ঠিক কৰাৰ বহু প্ৰচেষ্টা সত্ত্বেও কোনোটোৱেই সফল হোৱা নাই । ই নিশ্চিতভাৱে আই এছ এছত থকা মহাকাশচাৰীসকলৰ সুৰক্ষাৰ বাবে চিন্তাৰ কাৰণ হৈ পৰিছে ।

স্পেচএক্সৰ ঐতিহাসিক বুষ্টাৰ ধৰা

13 অক্টোবৰত স্পেচএক্সে ইতিহাস ৰচনা কৰে । প্ৰথমবাৰৰ বাবে বুষ্টাৰে আটাইতকৈ শক্তিশালী ষ্টাৰশ্বিপখন মহাকাশলৈ উৎক্ষেপণ কৰি সফলতাৰে পৃথিৱীলৈ উভতি আহিছিল । বুষ্টাৰটো সফলতাৰে লঞ্চ পেডত ধৰা পৰিল । জাহাজখন মহাকাশলৈ পঠোৱাৰ মাত্ৰ 7 মিনিটৰ ভিতৰতে বুষ্টাৰখন পুনৰ পেডলৈ উভতি আহিল । 232 ফুট (71 মিটাৰ) উচ্চতাৰ বুষ্টাৰগৰাকী সফলতাৰে ধৰা পৰে । বুষ্টাৰখন পৃথিৱীলৈ উভতি আহি লঞ্চ টাৱাৰত নিৰ্মিত ‘চপষ্টিক’ৰ সহায়ত ধৰা পৰে ।

বিশ্বৰ প্ৰথমটো কাঠৰ উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণ

জাপানে বিশ্বৰ প্ৰথমটো কাঠৰ উপগ্ৰহ নিৰ্মাণ কৰি 5 নৱেম্বৰত উৎক্ষেপণ কৰে । উপগ্ৰহটোৰ নাম দিয়া হৈছে LignoSat । প্ৰথমে ইয়াক 10 মাহৰ বাবে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰলৈ লৈ যোৱা হৈছিল আৰু তাৰ পিছত ইয়াক 400 কিলোমিটাৰ কক্ষপথত মুকলি কৰি দিয়া হ’ব । তাত ই 6 মাহ ধৰি গৱেষণা কৰিব । ইয়াৰ পৰীক্ষা -100 ডিগ্ৰীৰ পৰা 100 ডিগ্ৰী উষ্ণতাত কৰা হ’ব । প্ৰতি 45 মিনিটৰ মূৰে মূৰে উপগ্ৰহটোৰ অৱস্থা পৰীক্ষা কৰা হ’ব । জাপানে এই কাঠৰ উপগ্ৰহটো মহাকাশত জীয়াই থাকিব পাৰিবনে নাই পৰীক্ষা কৰি আছে । যদি এই উপগ্ৰহৰ কোনো ক্ষতি নহয়, তেন্তে ভৱিষ্যতে চন্দ্ৰ আৰু মংগল গ্ৰহত মানুহৰ বাবে কাঠৰ ঘৰ নিৰ্মাণ কৰাটো সম্ভৱ হ’ব । আন ধাতুতকৈ কাঠ লঘু । এই উপগ্ৰহটো নিৰ্মাণত নাছাই সহায় কৰিছিল আৰু ইয়াক স্পেচএক্সৰ সহায়ত উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল । মহাকাশত কাঠ বহুদিন জীয়াই থকাৰ সম্ভাৱনা থাকে, কিয়নো ইয়াক ধ্বংস কৰিব পৰাকৈ পানী, অক্সিজেন বা জুই নাথাকে । এই উপগ্ৰহটো হিনোকি গছৰ কাঠৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা হৈছে ।

পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ সমীপৰ গ্ৰহাণু

SPACE YEARENDER 2024
গ্ৰহাণু (NASA)

গোটেই বছৰটোত বহুতো গ্ৰহাণু বা গ্ৰহাণু পৃথিৱীৰ অতি ওচৰৰ পৰা পাৰ হৈ গৈছে। এই গ্ৰহাণুবোৰক লৈ আমি চিন্তিত কাৰণ ইহঁতে পৃথিৱীত খুন্দা মৰাৰ সম্ভাৱনা আছে। কিন্তু এইবাৰ এনে কোনো ঘটনা সংঘটিত হোৱা নাই যদিও বহুতো বৃহৎ বা বাছ আকাৰৰ গ্ৰহাণু পৃথিৱীৰ অতি ওচৰৰ পৰা পাৰ হৈ গৈছে। তেওঁলোক হৈছে:

  • 2024 চনৰ 16 জুনত আৱিষ্কাৰ হোৱা গ্ৰহাণু 2024 MK, 29 জুনত পৃথিৱীৰ কাষেৰে পাৰ হৈ গৈছিল।ইয়াৰ আকাৰ আছিল 120-260 মিটাৰৰ ভিতৰত । পৃথিৱীৰ পৰা ইয়াৰ দূৰত্ব আছিল 2 লাখ 90 হাজাৰ কিলোমিটাৰ ।
  • 14 ছেপ্টেম্বৰত 110 ফুট বহল 2024 RN 16 নামৰ গ্ৰহাণুটোৱে পৃথিৱীৰ পৰা প্ৰায় 16 লাখ কিলোমিটাৰ দূৰত্ব অতিক্ৰম কৰিছিল
  • 24 ছেপ্টেম্বৰত 120 ফুট উচ্চতাৰ 2024 RO1 নামৰ গ্ৰহাণুটোৱে পৃথিৱীৰ পৰা 4,580,000 মাইল দূৰত্ব অতিক্ৰম কৰিছিল
  • 24 ছেপ্টেম্বৰত 26 মিটাৰ ব্যাসৰ গ্ৰহাণু 2020 GE , পৃথিৱীৰ পৰা 4 লাখ 10 হাজাৰ মাইল দূৰত্ব অতিক্ৰম কৰিছিল
  • 24 অক্টোবৰত প্ৰায় 4,520,000 কিলোমিটাৰ দূৰত্বত 580 ফুট উচ্চতাৰ এটা বিশাল গ্ৰহাণু, 2002 চনৰ NV16, পৃথিৱীৰ কাষেৰে পাৰ হৈ যায় । ইয়াৰ গতিবেগ আছিল প্ৰতি ঘণ্টাত 17,542 কিলোমিটাৰ
  • 26 অক্টোবৰত TB2 আৰু 2007 UT3 গ্ৰহাণু ক্ৰমে 731,000 কিলোমিটাৰ আৰু 4,200,000 কিলোমিটাৰ দূৰত্বত পৃথিৱীৰ কাষেৰে পাৰ হৈ যায় ।
  • 27 অক্টোবৰত পৃথিৱীৰ পৰা 2,460,000 কিলোমিটাৰ দূৰত্বত 2016 BF 1 গ্ৰহাণু পাৰ হৈ যায়
  • 28 অক্টোবৰত পৃথিৱীৰ পৰা 1,48,000 কিলোমিটাৰ দূৰত্ব অতিক্ৰম কৰিছিল 10 মিটাৰ বহল 2024 UQ1 গ্ৰহাণুটোৱে
  • 2024 চনৰ 24 নৱেম্বৰত পৃথিৱীৰ কাষেৰে পাৰ হৈ যায় WV1
  • 27 নৱেম্বৰত পৃথিৱীৰ ওচৰৰ পৰা 2024 WG12 নামৰ গ্ৰহাণু পাৰ হৈ যায়
  • 2024 চনৰ 29 নৱেম্বৰত পৃথিৱীৰ কাষেৰে পাৰ হৈ যায় WF5
  • 2024 চনৰ 1 ডিচেম্বৰত XA পৃথিৱীখন অতিক্ৰম কৰে

লগতে পঢ়ক: মহাকাশত বৰদিন: মহাকাশৰ পৰাই বিশ্ববাসীলৈ বৰদিনৰ শুভেচ্ছা মহাকাশচাৰীৰ

শীঘ্ৰেই পৃথিৱীৰ পৰা বিদায় ল’ব ‘মিনি মুন’ এ

বৃহৎ সফলতা: ভাৰতৰ প্ৰথমটো হাইব্ৰিড পুনৰ ব্যৱহাৰযোগ্য ৰকেট ৰুমী-1 উৎক্ষেপণ - RHUMI 1 launched in Chennai

হায়দৰাবাদ: 2024 বৰ্ষক বিদায় দিয়াৰ সময় সমাগত । নতুন আশা, সম্ভাৱনা, সুযোগ লৈ আহি আছে 2025 বৰ্ষ । কেইদিনমানৰ পাছত 2024 বৰ্ষটো ইতিহাসত পৰিণত হ’ব । সমগ্ৰ বিশ্বই 2024 চনৰ শেষ মাহটো পোৱাৰ লগে লগে বিদায়ী বৰ্ষটোত কি কি হৈছিল তাৰে চৰ্চা আৰম্ভ কৰিছে । মহাকাশ বিজ্ঞানে 2024 চনত বহু কৃতিত্ব অৰ্জন কৰিছে । এই ক্ষেত্ৰত বহুতো ঐতিহাসিক ঘটনা সংঘটিত হৈছে । সাধাৰণ মানুহ মহাকাশলৈ গৈছে । বহুতো বিশাল গ্ৰহাণু পৃথিৱীৰ ওচৰলৈ আহিছে । জাপানে উৎক্ষেপণ কৰিছে কাঠৰ উপগ্ৰহ । মংগল গ্ৰহত এক বিশাল মহাসাগৰ ভৰাই তুলিব পৰা পানী পোৱা গৈছে । 8 দিনৰ বাবে যোৱাৰ পিছত 8 মাহতকৈ অধিক সময় মহাকাশত আৱদ্ধ হৈ আছে সুনীতা উইলিয়ামছ আৰু তেওঁৰ সহযোগী । মহাকাশত এনে বহু ঘটনা সংঘটিত হোৱাৰ বিপৰীতে বিভিন্ন আমোদজনক তথ্য পোহৰলৈ আহিছে । গতিকে, আমাৰৰ এই বিশেষ প্ৰতিবেদনত 2024 চনত মহাকাশ বিজ্ঞানত কি কি হৈছিল জানো আহক-

জাপানৰ SLIM মিছন

জাপানী মহাকাশ অন্বেষণ সংস্থাই (JAXA) 2023 চনৰ 6 ছেপ্টেম্বৰত টেংগাচিমা মহাকাশ কেন্দ্ৰৰ পৰা এইচ-আই আই এ ৰকেট ব্যৱহাৰ কৰি স্মাৰ্ট লেণ্ডাৰ ফৰ ইনভেষ্টিগেচন মুন (এছ এল আই এম) অভিযান আৰম্ভ কৰিছিল । SLIM আছিল চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰিবলৈ কম ঠাইৰ প্ৰয়োজন হোৱা চন্দ্ৰৰ সৰু লেণ্ডাৰ ৷ আনহাতে লেণ্ডাৰৰ আকাৰ আৰু ওজনো সৰু আছিল । 2024 চনৰ 19 ​​জানুৱাৰীত জাপান চন্দ্ৰত মিহিকৈ অৱতৰণ কৰা পঞ্চমখন দেশ হিচাপে পৰিগণিত হয় । লক্ষ্য বিন্দুৰ পৰা 10 মিটাৰ দূৰত অৱতৰণ কৰাৰ পিছতো ই সফল হয় । এই অভিযানৰ লক্ষ্য আছিল চন্দ্ৰৰ উৎপত্তিৰ বিষয়ে গৱেষণা আৰু কম মাধ্যাকৰ্ষণ শক্তিৰ অন্বেষণ প্ৰযুক্তি পৰীক্ষা কৰা ।

চন্দ্ৰত প্ৰথম বাণিজ্যিক বাহন

আমেৰিকাৰ কোম্পানী ইনটুইটিভ মেচিনছৰ অডিচিয়াছ মহাকাশযানখনে চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰা প্ৰথমখন বাণিজ্যিক মহাকাশযান হিচাপে পৰিগণিত হয় আৰু 22 ফেব্ৰুৱাৰীত অভিলেখ সৃষ্টি কৰে । 1972 চনৰ আমেৰিকান এপ’ল’ অভিযানৰ প্ৰায় 50 বছৰৰ পাছত আমেৰিকাৰ মহাকাশযানখনে চন্দ্ৰত কোমল অৱতৰণ কৰাত সফল হয়। এই অভিযানৰ পূৰ্বে ভাৰতৰ চন্দ্ৰযান-3 2023 চনৰ 24 আগষ্টত চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ দিশত কোমল অৱতৰণ কৰা দেশৰ পৰা প্ৰথমখন মহাকাশযান হিচাপে পৰিগণিত হৈছিল ।

মংগল গ্ৰহত এক বিশাল সাগৰ সদৃশ পানীৰ জলাশয় আছে

পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ ওচৰৰ গ্ৰহ মংগল গ্ৰহত কোনো মুকলি জলভাগ নাই। কিন্তু বিজ্ঞানীসকলে ৰঙা গ্ৰহটোৰ পৃষ্ঠৰ গভীৰ তলত লুকাই থকা পানীৰ বিশাল ভাণ্ডাৰৰ প্ৰমাণ পাইছে । এই ডাঙৰ খবৰটো আহিছিল যোৱা 9 আগষ্টত । এটা নতুন অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে মংগল গ্ৰহত যথেষ্ট পানী আছে যাতে এটা সাগৰ ভৰাই যায় । মংগল গ্ৰহৰ পৃষ্ঠৰ পৰা 11.5 কিলোমিটাৰৰ পৰা 20 কিলোমিটাৰ তলত আবদ্ধ হৈ থাকিব পাৰে । এই আৱিষ্কাৰে গ্ৰহটোৰ জীৱনৰ আশাৰ সঞ্চাৰ কৰিছে। ‘প্ৰচিডিংছ অৱ দ্য নেচনেল একাডেমী অৱ চাইন্সেছ’ নামৰ আলোচনীখনত প্ৰকাশিত এক অধ্যয়নত প্ৰকাশ পাইছে যে ভূগৰ্ভস্থ পানীৰ পৰিমাণে সমগ্ৰ গ্ৰহটোক 1-2 কিলোমিটাৰ গভীৰতালৈকে সামৰি ল’ব পাৰে ।

পৃথিৱীৰ নতুন প্ৰতিৱেশী

2024 চনত পৃথিৱীৰ নতুন প্ৰতিৱেশী হ’ব । মিনি-মুন, দ্বিতীয় চন্দ্ৰ হিচাপে প্ৰৱৰ্তিত , ইয়াক বৈজ্ঞানিকভাৱে '2024 PT5' বুলি কোৱা হৈছিল। এই গ্ৰহাণু 2024 ত PT5 29 ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা 25 নৱেম্বৰলৈকে পৃথিৱীক প্ৰদক্ষিণ কৰিছিল । চলিত বৰ্ষৰ 7 আগষ্টত হাৱাইৰ হালেয়াকালা মানৱ নিৰীক্ষণ কেন্দ্ৰত প্ৰথমবাৰৰ বাবে নাছাৰ গ্ৰহাণু টেৰেষ্ট্ৰিয়েল-ইমপেক্ট লাষ্ট এলাৰ্ট চিষ্টেম (ATLAS) য়ে এই গ্ৰহাণুটো ধৰা পেলাইছিল । এনে গ্ৰহাণুবোৰ প্ৰায়ে পৃথিৱীৰ ওচৰত দেখা যায়, যাক মিনি-মুন বুলি কোৱা হয় । এইবোৰ আকাৰত সৰু আৰু কম সময়ৰ বাবে পৃথিৱীৰ ওচৰত দেখা পোৱা যায় বুলি বিজ্ঞানীসকলে প্ৰকাশ কৰিছে ।

মহাকাশত অসামৰিক

2024 চনত বিখ্যাত উদ্যোগপতি ইলন মাস্কৰ নেতৃত্বত ৰকেট নিৰ্মাতা স্পেচএক্সৰ পোলাৰিছ ডন মিছনে এক নতুন অভিলেখ গঢ়িছিল । 12 ছেপ্টেম্বৰত প্ৰথমবাৰৰ বাবে পৃথিৱীৰ পৰা 737 কিলোমিটাৰ উচ্চতাত মহাকাশত খোজ কাঢ়িছিল এজন সাধাৰণ নাগৰিক । সেই সময়ত ই সম্পূৰ্ণ ‘ঘৰুৱা মহাকাশ ভ্ৰমণ’ হোৱাৰ বাবে সমগ্ৰ বিশ্বতে আলোচনাৰ বিষয় হৈ পৰিছিল । এই ব্যক্তিগত মহাকাশ ভ্ৰমণত এজন কোটিপতিকে ধৰি তিনিজন লোকে পৃথিৱীৰ পৰা 1400 কিলোমিটাৰ ওপৰেৰে যাত্ৰা কৰিছিল । মিছন কমাণ্ডাৰ জেৰেড আইজাকমেন আৰু মহাকাশ অভিযাত্ৰী চাৰা গিলেছে এই মহাকাশ যাত্ৰা সম্পন্ন কৰাৰ সময়ত পাইলট স্কট কিড পটছ আৰু মহাকাশ অভিযাত্ৰী আন্না মেননে ভিতৰৰ পৰা মহাকাশ ভ্ৰমণ প্ৰত্যক্ষ কৰিছিল ।

SPACE YEARENDER 2024
মিছন কমাণ্ডাৰ জেৰেড আইজাকমেনৰ ঐতিহাসিক ব্যক্তিগত স্পেচৱাক (SpaceX)

সুনীতা উইলিয়ামছ 8 দিনৰ বাবে গৈ 8 মাহ আৱদ্ধ হৈ পৰিল

ভাৰতীয় মূলৰ নাছা মহাকাশচাৰী সুনীতা উইলিয়ামছে বছৰৰ মাজভাগৰ পৰা মহাকাশ জগতত বাতৰিৰ শিৰোনাম দখল কৰি আহিছে ৷ তৃতীয়বাৰৰ বাবে মহাকাশ ভ্ৰমণ কৰি সুনীতাই অভিলেখ গঢ়িছে যদিও মহাকাশ পোৱাৰ পিছত বয়িং ষ্টাৰলাইনাৰ মহাকাশযানৰ বিজুতিৰ বাবে 8 দিনীয়া যাত্ৰা 8 মাহলৈ পৰিণত হৈছে । 2024 চনৰ 6 জুনত সুনীতা উইলিয়ামছ আৰু সহযোগী মহাকাশচাৰী বাচ্চ উইলম'ৰে মহাকাশ কেন্দ্ৰটো পৰিদৰ্শন কৰে । দুয়ো 8 দিনৰ বাবে মহাকাশলৈ গৈছিল । কিন্তু বয়িং ষ্টাৰলাইনাৰৰ যান্ত্ৰিক বিজুতিৰ বাবে দুয়োজনেই সুৰক্ষাজনিত কাৰণত মহাকাশত স্থাপন কৰা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰ (আই এছ এছ)ত আছে । অহা বছৰ 2025 চনৰ ফেব্ৰুৱাৰী মাহত পৃথিৱীলৈ ঘূৰি আহিব বুলি আশা কৰা হৈছে দুয়োকে । যোৱা 29 ছেপ্টেম্বৰত স্পেচএক্সৰ সহায়ত তেওঁক পৃথিৱীলৈ ঘূৰাই অনাৰ বাবে ক্ৰু-9 মিছন আৰম্ভ কৰা হৈছিল ।

আই এছ এছত 50 টাতকৈও অধিক ফাট

SPACE YEARENDER 2024
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰ (আই এছ এছ)ত ফাট (X)

মহাকাশত গৱেষণাৰ বাবে আমেৰিকা আৰু ৰাছিয়াৰ যৌথ উদ্যোগ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰ (আই এছ এছ)ত 50 টাতকৈও অধিক ফাট দেখা গৈছে । এই খবৰ নাছাই প্ৰকাশ কৰাৰ পিছত সংবাদ মাধ্যমৰ শিৰোনাম দখল কৰে । এই ফাটৰ আগতে আই এছ এছৰ পৰা গেছ লিক হৈ আছিল । প্ৰতিদিনে প্ৰায় 1.7 কিলোগ্ৰাম বায়ু লিক হৈ আছে । নাছাই কৈছে যে ইয়াক ঠিক কৰাৰ বহু প্ৰচেষ্টা সত্ত্বেও কোনোটোৱেই সফল হোৱা নাই । ই নিশ্চিতভাৱে আই এছ এছত থকা মহাকাশচাৰীসকলৰ সুৰক্ষাৰ বাবে চিন্তাৰ কাৰণ হৈ পৰিছে ।

স্পেচএক্সৰ ঐতিহাসিক বুষ্টাৰ ধৰা

13 অক্টোবৰত স্পেচএক্সে ইতিহাস ৰচনা কৰে । প্ৰথমবাৰৰ বাবে বুষ্টাৰে আটাইতকৈ শক্তিশালী ষ্টাৰশ্বিপখন মহাকাশলৈ উৎক্ষেপণ কৰি সফলতাৰে পৃথিৱীলৈ উভতি আহিছিল । বুষ্টাৰটো সফলতাৰে লঞ্চ পেডত ধৰা পৰিল । জাহাজখন মহাকাশলৈ পঠোৱাৰ মাত্ৰ 7 মিনিটৰ ভিতৰতে বুষ্টাৰখন পুনৰ পেডলৈ উভতি আহিল । 232 ফুট (71 মিটাৰ) উচ্চতাৰ বুষ্টাৰগৰাকী সফলতাৰে ধৰা পৰে । বুষ্টাৰখন পৃথিৱীলৈ উভতি আহি লঞ্চ টাৱাৰত নিৰ্মিত ‘চপষ্টিক’ৰ সহায়ত ধৰা পৰে ।

বিশ্বৰ প্ৰথমটো কাঠৰ উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণ

জাপানে বিশ্বৰ প্ৰথমটো কাঠৰ উপগ্ৰহ নিৰ্মাণ কৰি 5 নৱেম্বৰত উৎক্ষেপণ কৰে । উপগ্ৰহটোৰ নাম দিয়া হৈছে LignoSat । প্ৰথমে ইয়াক 10 মাহৰ বাবে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰলৈ লৈ যোৱা হৈছিল আৰু তাৰ পিছত ইয়াক 400 কিলোমিটাৰ কক্ষপথত মুকলি কৰি দিয়া হ’ব । তাত ই 6 মাহ ধৰি গৱেষণা কৰিব । ইয়াৰ পৰীক্ষা -100 ডিগ্ৰীৰ পৰা 100 ডিগ্ৰী উষ্ণতাত কৰা হ’ব । প্ৰতি 45 মিনিটৰ মূৰে মূৰে উপগ্ৰহটোৰ অৱস্থা পৰীক্ষা কৰা হ’ব । জাপানে এই কাঠৰ উপগ্ৰহটো মহাকাশত জীয়াই থাকিব পাৰিবনে নাই পৰীক্ষা কৰি আছে । যদি এই উপগ্ৰহৰ কোনো ক্ষতি নহয়, তেন্তে ভৱিষ্যতে চন্দ্ৰ আৰু মংগল গ্ৰহত মানুহৰ বাবে কাঠৰ ঘৰ নিৰ্মাণ কৰাটো সম্ভৱ হ’ব । আন ধাতুতকৈ কাঠ লঘু । এই উপগ্ৰহটো নিৰ্মাণত নাছাই সহায় কৰিছিল আৰু ইয়াক স্পেচএক্সৰ সহায়ত উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল । মহাকাশত কাঠ বহুদিন জীয়াই থকাৰ সম্ভাৱনা থাকে, কিয়নো ইয়াক ধ্বংস কৰিব পৰাকৈ পানী, অক্সিজেন বা জুই নাথাকে । এই উপগ্ৰহটো হিনোকি গছৰ কাঠৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা হৈছে ।

পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ সমীপৰ গ্ৰহাণু

SPACE YEARENDER 2024
গ্ৰহাণু (NASA)

গোটেই বছৰটোত বহুতো গ্ৰহাণু বা গ্ৰহাণু পৃথিৱীৰ অতি ওচৰৰ পৰা পাৰ হৈ গৈছে। এই গ্ৰহাণুবোৰক লৈ আমি চিন্তিত কাৰণ ইহঁতে পৃথিৱীত খুন্দা মৰাৰ সম্ভাৱনা আছে। কিন্তু এইবাৰ এনে কোনো ঘটনা সংঘটিত হোৱা নাই যদিও বহুতো বৃহৎ বা বাছ আকাৰৰ গ্ৰহাণু পৃথিৱীৰ অতি ওচৰৰ পৰা পাৰ হৈ গৈছে। তেওঁলোক হৈছে:

  • 2024 চনৰ 16 জুনত আৱিষ্কাৰ হোৱা গ্ৰহাণু 2024 MK, 29 জুনত পৃথিৱীৰ কাষেৰে পাৰ হৈ গৈছিল।ইয়াৰ আকাৰ আছিল 120-260 মিটাৰৰ ভিতৰত । পৃথিৱীৰ পৰা ইয়াৰ দূৰত্ব আছিল 2 লাখ 90 হাজাৰ কিলোমিটাৰ ।
  • 14 ছেপ্টেম্বৰত 110 ফুট বহল 2024 RN 16 নামৰ গ্ৰহাণুটোৱে পৃথিৱীৰ পৰা প্ৰায় 16 লাখ কিলোমিটাৰ দূৰত্ব অতিক্ৰম কৰিছিল
  • 24 ছেপ্টেম্বৰত 120 ফুট উচ্চতাৰ 2024 RO1 নামৰ গ্ৰহাণুটোৱে পৃথিৱীৰ পৰা 4,580,000 মাইল দূৰত্ব অতিক্ৰম কৰিছিল
  • 24 ছেপ্টেম্বৰত 26 মিটাৰ ব্যাসৰ গ্ৰহাণু 2020 GE , পৃথিৱীৰ পৰা 4 লাখ 10 হাজাৰ মাইল দূৰত্ব অতিক্ৰম কৰিছিল
  • 24 অক্টোবৰত প্ৰায় 4,520,000 কিলোমিটাৰ দূৰত্বত 580 ফুট উচ্চতাৰ এটা বিশাল গ্ৰহাণু, 2002 চনৰ NV16, পৃথিৱীৰ কাষেৰে পাৰ হৈ যায় । ইয়াৰ গতিবেগ আছিল প্ৰতি ঘণ্টাত 17,542 কিলোমিটাৰ
  • 26 অক্টোবৰত TB2 আৰু 2007 UT3 গ্ৰহাণু ক্ৰমে 731,000 কিলোমিটাৰ আৰু 4,200,000 কিলোমিটাৰ দূৰত্বত পৃথিৱীৰ কাষেৰে পাৰ হৈ যায় ।
  • 27 অক্টোবৰত পৃথিৱীৰ পৰা 2,460,000 কিলোমিটাৰ দূৰত্বত 2016 BF 1 গ্ৰহাণু পাৰ হৈ যায়
  • 28 অক্টোবৰত পৃথিৱীৰ পৰা 1,48,000 কিলোমিটাৰ দূৰত্ব অতিক্ৰম কৰিছিল 10 মিটাৰ বহল 2024 UQ1 গ্ৰহাণুটোৱে
  • 2024 চনৰ 24 নৱেম্বৰত পৃথিৱীৰ কাষেৰে পাৰ হৈ যায় WV1
  • 27 নৱেম্বৰত পৃথিৱীৰ ওচৰৰ পৰা 2024 WG12 নামৰ গ্ৰহাণু পাৰ হৈ যায়
  • 2024 চনৰ 29 নৱেম্বৰত পৃথিৱীৰ কাষেৰে পাৰ হৈ যায় WF5
  • 2024 চনৰ 1 ডিচেম্বৰত XA পৃথিৱীখন অতিক্ৰম কৰে

লগতে পঢ়ক: মহাকাশত বৰদিন: মহাকাশৰ পৰাই বিশ্ববাসীলৈ বৰদিনৰ শুভেচ্ছা মহাকাশচাৰীৰ

শীঘ্ৰেই পৃথিৱীৰ পৰা বিদায় ল’ব ‘মিনি মুন’ এ

বৃহৎ সফলতা: ভাৰতৰ প্ৰথমটো হাইব্ৰিড পুনৰ ব্যৱহাৰযোগ্য ৰকেট ৰুমী-1 উৎক্ষেপণ - RHUMI 1 launched in Chennai

Last Updated : Dec 31, 2024, 10:24 AM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.