হায়দৰাবাদ: বিজ্ঞান আৰু শান্তিৰ কথা একেটা প্ৰসংগত উল্লেখ কৰা নহয় । অৱশ্যে শান্তিময় পৰিস্থিতি সৃষ্টি কৰাত বিজ্ঞানে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা ল’ব পাৰে আৰু পাছলৈ সমাজৰ অগ্ৰগতিত সহায় কৰিব পাৰে । প্ৰতি বছৰে 9 নৱেম্বৰৰ পৰা 15 নৱেম্বৰলৈ আন্তৰ্জাতিক বিজ্ঞান আৰু শান্তি সপ্তাহ পালন কৰা হয় । বিশ্বক অধিক শান্তিপূৰ্ণ আৰু সকলোৰে বাবে সমতাপূৰ্ণ কৰি তোলাত বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি শিক্ষাই অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে ।
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিজ্ঞান আৰু শান্তি সপ্তাহৰ ইতিহাস
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিজ্ঞান আৰু শান্তি সপ্তাহ 1986 চনত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শান্তি বৰ্ষৰ অংশ হিচাপে আৰম্ভ হয় । প্ৰথম অৱস্থাত ইয়াক বেচৰকাৰী পদক্ষেপ হিচাপে আয়োজন কৰা হৈছিল আৰু সেই সপ্তাহত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া প্ৰস্তুতিমূলক কাৰ্যসূচী আৰু অনুষ্ঠানৰ বিষয়ে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শান্তি বৰ্ষৰ সচিবালয়ক অৱগত কৰা হৈছিল ।
উদ্যোক্তাসকলৰ লক্ষ্য আছিল এই অনুষ্ঠানত ব্যাপক আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অংশগ্ৰহণক উৎসাহিত কৰা । প্ৰথমবাৰৰ বাবে অনুষ্ঠিত হোৱাৰ দুবছৰৰ পাছত 1988 চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত ইয়াক বাৰ্ষিক উদযাপন হিচাপে স্বীকৃতি দিয়া হয় ৷ ইয়াক সাধাৰণ পৰিষদে গ্ৰহণ কৰা 43/61 নং প্ৰস্তাৱত অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ পাচত । এইদৰে ‘আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিজ্ঞান আৰু শান্তি সপ্তাহ’ আনুষ্ঠানিকভাৱে ঘোষণা কৰা হয় আৰু প্ৰতি বছৰে উদযাপন কৰা হয় ।
(আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিজ্ঞান আৰু শান্তি সপ্তাহ) আইডব্লিউঅ’এছপি আৰু ইউকেডব্লিউঅ’এছপিৰ মনোভাৱক ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ ‘বিজ্ঞান আৰু শান্তি’ প্ৰস্তাৱত পুনৰ দৃঢ় কৰা হৈছে, যিয়ে বিজ্ঞান আৰু শান্তিৰ মাজৰ সম্পৰ্কৰ সকলো মূল দিশক সম্বোধন কৰে । ই বিজ্ঞানৰ ভূমিকাক পুনৰ দৃঢ় কৰে:
- আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শান্তি, নিৰাপত্তা আৰু সহযোগিতাৰ প্ৰসাৰ
- মানৱ অধিকাৰৰ প্ৰসাৰ
- মানৱ জাতিৰ সামাজিক আৰু অৰ্থনৈতিক বিকাশক প্ৰসাৰিত কৰা
- পৰিৱেশ সুৰক্ষিত কৰা
- শান্তি বিঘ্নিত কৰা কাৰকসমূহ
আজি বিশাল প্ৰয়োজনীয়তাৰ অসমান পৃথিৱীখনত শান্তিৰ বাবে আৰু বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যতৰ সকলো মানুহৰ যত্ন ল’বলৈ প্ৰয়োজনীয় সকলো বস্তুৰ বাবে বিজ্ঞান অপৰিহাৰ্য হৈ পৰিছে । সংঘাত বৃদ্ধি পোৱাৰ লগে লগে আৰু ভূ-ৰাজনৈতিক বিভাজন বৃদ্ধি পোৱাৰ লগে লগে আমাৰ পৃথিৱীত শান্তি বিপদাপন্ন হৈ পৰিছে ।
মেৰুকৰণ গভীৰ হোৱাৰ লগে লগে আৰু মানৱ অধিকাৰ খৰ্ব হোৱাৰ লগে লগে সম্প্ৰদায়সমূহৰ ভিতৰত শান্তি দুৰ্বল হৈ পৰে । বৈষম্য বাঢ়ি যোৱাৰ লগে লগে ন্যায়ৰ সৈতে শান্তি বিচ্ছিন্ন হৈ পৰে । জীৱাশ্ম ইন্ধনৰ প্ৰতি আমাৰ আসক্তি অব্যাহত ৰখাৰ লগে লগে আমি প্ৰকৃতিৰ সৈতে শান্তিৰ যিকোনো ধাৰণাক উপহাস কৰি লওঁ ।
বৰ্তমান সমগ্ৰ বিশ্বতে শান্তিৰ অভাৱ । মানুহে শান্তি আৰু নিৰাপত্তা বিচাৰে । মানুহে শান্তি আৰু সন্মান বিচাৰে । বৰ্তমানৰ পৃথিৱীখন খং, ঘৃণা আৰু খামখেয়ালিৰে ভৰি পৰিছে ৷ সংঘাতপূৰ্ণ আজিৰ পৃথিৱীত অভিলেখ সংখ্যক সাধাৰণ নাগৰিকক হত্যা আৰু পংগু কৰি তুলিছে । কথাৰ যুদ্ধ । স্থলভাগত এখন যুদ্ধ। এখন সংস্কৃতি ৰক্ষাৰ যুদ্ধ ।
শান্তি আৰু সম্প্ৰীতিৰ বাবে বিজ্ঞান শিক্ষাৰ প্ৰয়োজনীয়তা
বিজ্ঞানে আমাক বুজাত সহায় কৰে যে আমি ক্ষমতাৰ প্ৰতি আমাৰ জন্মগত আকাংক্ষাক সীমিত কৰিব লাগিব আৰু পৃথিৱীৰ সকলো মানুহকে সামৰি লোৱা এই মহান সীমিত পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ যত্ন ল’ব লাগিব । বিজ্ঞানৰ সৈতে আমি আৱিষ্কাৰ কৰা এই সীমা আৰু বাধাবোৰে আমাক শান্তি প্ৰতিষ্ঠা কৰাত সহায় কৰিব পাৰে ।
আজি বিশাল প্ৰয়োজনীয়তা থকা অসমান পৃথিৱীখনত শান্তিৰ বাবে আৰু বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যতৰ সকলো মানুহৰ যত্ন ল’বলৈ প্ৰয়োজনীয় সকলো বস্তুৰ বাবে বিজ্ঞান অপৰিহাৰ্য হৈ পৰিছে । বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিয়ে ক্ষুধা আৰু দৰিদ্ৰতা নিৰ্মূল কৰিবলৈ, স্বাস্থ্যসেৱা উন্নত কৰিবলৈ, শক্তিৰ অন্যায়ৰ অন্ত পেলাবলৈ আৰু ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বহনক্ষম উন্নয়নৰ লক্ষ্যত উপনীত হ’বলৈ প্ৰয়োজনীয় সম্পদসমূহ প্ৰদান কৰে আৰু প্ৰদান কৰি যাব পাৰে ।
বিশ্বত শান্তি প্ৰতিষ্ঠা কৰাত বিজ্ঞানে কেনেদৰে অৰিহণা যোগাইছে?
উদাহৰণস্বৰূপে
- পাহাৰত উদ্ধাৰ অভিযানত ড্ৰ’নে জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে আৰু দূৰৰ পৰাও মানুহক হত্যা কৰিব পাৰে । আমি আচৰিত সঁজুলি নিৰ্মাণ কৰিবলৈ শিকিছো, কিন্তু সেইবোৰ কেনেকৈ ব্যৱহাৰ কৰো তাৰ বাবে আমি অকলেই দায়বদ্ধ । শান্তি নিৰ্মাণৰ বাবে আমাৰ হাতত অতি শক্তিশালী আহিলা আছে আৰু থাকিব । আমি মাত্ৰ সিদ্ধান্ত ল’ব লাগিব যে সেইবোৰক শান্তি আৰু মানুহৰ যত্নৰ প্ৰসাৰ ঘটোৱা নৈতিক লক্ষ্যৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হ’ব নে ধ্বংসৰ বাবে ৷ কাৰণ এই সঁজুলিবোৰৰ বাবে আমিয়েই দায়ী।
- মানৱ আৰু পশুৰ শ্ৰমৰ ঠাই দখল কৰিছে মেচিনে । ভ্ৰমণৰ নতুন মাধ্যমৰ আৱিষ্কাৰে দূৰত্ব হ্ৰাস কৰিছে আৰু এই দূৰত্বৰ মাজেৰে যোগাযোগ তৎক্ষণাত হৈ পৰিছে ।
- আধুনিক চিকিৎসা পদ্ধতিয়ে এতিয়া বহুতো মাৰাত্মক ৰোগ নিৰাময় কৰিব পাৰে । মুঠতে বেছিভাগ মানুহৰে জীৱনৰ মানদণ্ড আৰু আয়ুস উন্নত হৈছে ।
- উপগ্ৰহ টেলিভিছন আৰু ইণ্টাৰনেটৰ দৰে উন্নয়নে আমি বিশ্বৰ আধা অংশৰ পৰা তথ্য লাভ কৰাৰ গতি আৰু সেই তথ্য প্ৰচাৰৰ উপায়সমূহৰ আমাৰ প্ৰৱেশ দুয়োটাকে সলনি কৰি আছে । এই প্ৰযুক্তিয়ে বিশ্বৰ গণতান্ত্ৰিক আৰু অগণতান্ত্ৰিক দুয়ো দেশৰ ৰাজনীতিত প্ৰত্যক্ষ প্ৰভাৱ পেলাইছে ।