হায়দৰাবাদ: শুকুৰবাৰে ভাৰতীয় গৱেষকৰ এটা দলে অৰ্ধপৰিবাহীত ইলেক্ট্ৰনৰ গতিশীলতা সীমিত কৰা ব্যৱস্থাৰ বিষয়ে নতুন অন্তৰ্দৃষ্টি প্ৰকাশ কৰে । নেনো লেটাৰছ আলোচনীত প্ৰকাশিত এই তথ্যই অধিক কাৰ্যক্ষম ইলেক্ট্ৰনিক যন্ত্ৰ নিৰ্মাণৰ বাবে অৰ্ধপৰিবাহীৰ ইলেক্ট্ৰনিক ধৰ্ম বুজি পোৱাৰ ক্ষেত্ৰত এক বৃহৎ সফলতা অৰ্জন কৰিছে ।
বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি বিভাগৰ (DST) অধীনস্থ স্বায়ত্তশাসিত প্ৰতিষ্ঠান বাংগালুৰু জৱাহৰলাল নেহৰু চেণ্টাৰ ফৰ এডভান্সড চাইন্টিফিক ৰিচাৰ্চ (JNCASR)ৰ বিজ্ঞানীসকলে স্ক্যাণ্ডিয়াম নাইট্ৰাইড (ScN) নামৰ শিলৰ লৱণ অৰ্ধপৰিবাহীত ইলেক্ট্ৰনৰ গতিশীলতা সীমিত কৰা কাৰকসমূহৰ সন্ধান কৰে ।
সহযোগী অধ্যাপক বিভাষ সাহাই কয়, “যিহেতু প্ৰস্তুতকাৰীসকলে ইলেক্ট্ৰনিক ডিভাইচৰ কাৰ্যক্ষমতাৰ সীমাবদ্ধতাক ঠেলি দিব বিচাৰে, আমাৰ গৱেষণাই প্ৰদান কৰা অন্তৰ্দৃষ্টিই ScN-ভিত্তিক উপাদানসমূহৰ ডিজাইন আৰু নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট উন্নতিৰ সূচনা কৰিব পাৰে ।” ScN ইয়াৰ উচ্চ তাপীয় স্থিৰতা, শক্তিশালীতা আৰু ইলেক্ট্ৰনিক ধৰ্মৰ বাবে পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মৰ ইলেক্ট্ৰনিকছৰ বাবে এক আশাব্যঞ্জক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে । কিন্তু ইয়াৰ সম্ভাৱনা থকাৰ পিছতো ইলেক্ট্ৰনিক যন্ত্ৰত ScN ৰ ব্যৱহাৰিক প্ৰয়োগত বাধাৰ সৃষ্টি হৈছে কাৰণ ইয়াৰ ইলেক্ট্ৰন গতিশীলতা তুলনামূলকভাৱে কম ।
সাহাৰ নেতৃত্বত গৱেষকসকলে ইলেক্ট্ৰনৰ প্ৰবাহত বাধাৰ সৃষ্টি কৰা আৰু ইয়াৰ গতিশীলতা হ্ৰাস কৰা প্ৰধান বিকিৰণ ব্যৱস্থাসমূহ চিনাক্ত আৰু বিশ্লেষণ কৰাত মনোনিৱেশ কৰে । তাত্ত্বিক বিশ্লেষণ আৰু পৰীক্ষামূলক বৈধতাৰ সংমিশ্ৰণৰ জৰিয়তে গৱেষকসকলে খেলা-ধূলা কৰা নিৰ্দিষ্ট বিকিৰণ ব্যৱস্থাসমূহ চিনাক্ত কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে বুলি বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি মন্ত্ৰণালয়ে জনায় ।
ফলাফলসমূহে দেখুৱাইছে যে যদিও ইলেক্ট্ৰন আৰু দীৰ্ঘকালীন অপটিকেল ফ’নন ধৰণৰ মাজৰ পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়াই, যিবোৰক প্ৰায়ে ফ্ৰ’লিচ পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়াই ScNৰ ইলেক্ট্ৰন গতিশীলতাৰ বাবে এক অন্তৰ্নিহিত উচ্চ সীমা নিৰ্ধাৰণ কৰে, আয়নীয়-অশুদ্ধি আৰু দানা-সীমা বিকিৰণে গতিশীলতা যথেষ্ট হ্ৰাস কৰে ।
“চিনাক্ত বিকিৰণ ব্যৱস্থাসমূহক সম্বোধন কৰি, উন্নত ইলেক্ট্ৰন গতিশীলতাৰ সৈতে ScN পদাৰ্থসমূহ কৌশলী কৰা সম্ভৱ হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত ইয়াক উচ্চ-কাৰ্যক্ষমতাসম্পন্ন প্ৰয়োগৰ বিস্তৃত পৰিসৰৰ বাবে অধিক উপযোগী কৰি তোলা হ’ব । ইয়াৰ ভিতৰত থাৰ্মোইলেক্ট্ৰিচিটি, নিউৰ’মৰ্ফিক কম্পিউটিং, হাই মবিলিটি ইলেক্ট্ৰন ট্ৰেঞ্জিষ্টৰ, আৰু শ্বটকি ডাইঅ’ড ডিভাইচ আদি থাকিব পাৰে "- অধ্যয়নটোৰ মুখ্য লেখক সৌৰভ ৰুদ্ৰাই লগতে কয় ।