ETV Bharat / technology

চন্দ্ৰযান 4 অভিযানত চন্দ্ৰৰ মাটি লৈ অনা হ’ব পৃথিৱীলৈ: ইছৰোৰ অধ্যক্ষ - CHANDRAYAAN 4 MISSION

চন্দ্ৰযান-3 অভিযানৰ পিছত চতুৰ্থবাৰৰ বাবে চন্দ্ৰত অভিযান চলাবলৈ প্ৰস্তুতি আৰম্ভ ইছৰোৰ । ETV Bharatৰ সৈতে হোৱা এক আছুতীয়া সাক্ষাৎকাৰত এই কথা সদৰী কৰে ইছৰোৰ অধ্যক্ষই।

exclusive-isro-chairman-v-narayanan-shares-insights-into-2027-chandrayaan-4-mission-in-assamese
চন্দ্ৰযান 4 অভিযানত চন্দ্ৰৰ মাটি লৈ অনা হ’ব পৃথিৱীলৈ: ইছৰোৰ অধ্যক্ষ (File Photo)
author img

By ETV Bharat Tech Team

Published : Feb 16, 2025, 1:01 PM IST

হায়দৰাবাদ: পুনৰ জোনবাইৰ বুকুত অভিযান চলাব ভাৰতীয়ই ৷ ভাৰতৰ চন্দ্ৰযানে পুনৰ চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ গোলাৰ্ধত অৱতৰণ কৰিব । ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল চতুৰ্থবাৰৰ বাবে চন্দ্ৰত অভিযান চলিব । ETV Bharat ৰ সংবাদদাতা অনুভা জৈনৰ সৈতে হোৱা এক আছুতীয়া সাক্ষাৎকাৰত ইছৰোৰ অধ্যক্ষ ভি নাৰায়ণনে কয় যে 2027 চনত চন্দ্ৰযান 4 অভিযান আৰম্ভ কৰা হ’ব । ইয়াৰ উপৰিও 2026 চনত গগনযান আৰু সমুদ্ৰায়ণ অভিযান আৰম্ভ হ’ব বুলি আশা কৰা হৈছে ।

তৃতীয় অভিযানৰ তুলনাত চতুৰ্থ চন্দ্ৰযান অভিযানৰ গুৰুত্ব অলপ বেলেগ । এই সন্দৰ্ভত ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাৰ অধ্যক্ষই কয়, "তৃতীয়টো চন্দ্ৰযান অভিযানে চন্দ্ৰপৃষ্ঠত কোমল অৱতৰণ কৰিছিল । চন্দ্ৰৰ মাটিত খনিজ পদাৰ্থ, ইলেক্ট্ৰন ডাৱৰ আৰু তাপীয় মৌল পোৱা গৈছে । এই অভিযানত চন্দ্ৰপৃষ্ঠ কেনেকৈ কম্পন হয় সেই সম্পৰ্কেও গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য পোৱা গৈছে । চতুৰ্থবাৰৰ বাবে চন্দ্ৰত অভিযান এটা বৃহৎ পদক্ষেপ । এই অভিযানত চন্দ্ৰযানে দক্ষিণ গোলাৰ্ধত অৱতৰণ কৰিব । কেৱল সেয়াই নহয়, ইয়াৰ পৰা নমুনা সংগ্ৰহ কৰি অধিক পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা চলোৱা হ’ব ।"

চতুৰ্থ চন্দ্ৰ অভিযানত প্ৰেৰণ কৰা উপগ্ৰহটোৰ ওজন 9200 কিলোগ্ৰাম । তৃতীয়বাৰৰ চন্দ্ৰযান অভিযানৰ উপগ্ৰহটোৰ ওজন আছিল 4000 কিলোগ্ৰাম । ইছৰোৰ অধ্যক্ষ ভি নাৰায়ণনে কয়, "চতুৰ্থ চন্দ্ৰযান অভিযানৰ উপগ্ৰহটো বিশাল আকাৰৰ বাবে দুটা মাৰ্ক-3 ৰকেটৰ দ্বাৰা উৎক্ষেপণ কৰা হ'ব । পাঁচটা মডিউলৰ সৈতে দুটা ষ্টেক থাকিব । এই মডিউলে পৃথিৱীক প্ৰদক্ষিণ কৰিব । সেই সময়ত প্ৰপালচন ব্যৱস্থাটো পৃথক হ'ব ।"

তেওঁ লগতে কয় যে চাৰিটা মডিউলে চন্দ্ৰক প্ৰদক্ষিণ কৰিব । তাৰ পিছত দুটা মডিউল চন্দ্ৰপৃষ্ঠত অৱতৰণ কৰিব । ইছৰোৰ অধ্যক্ষ ভি নাৰায়ণনে ব্যাখ্যা কৰে যে মাত্ৰ এটা মডিউলেহে চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ পৰা নমুনা সংগ্ৰহ কৰি পৃথিৱীলৈ ঘূৰাই আনিব । ইছৰোই চন্দ্ৰপৃষ্ঠত এটা মডিউল এৰি যাব ।

ইছৰোৰ শীৰ্ষ বিষয়াসকলে নিশ্চিত কৰিছে যে অনাগত দিনত ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাই কেবাটাও অভিযানৰ বাবে অনুমতি লাভ কৰিছে । ইয়াৰ ভিতৰত শুক্ৰ গ্ৰহলৈ অভিযান আৰু মংগল গ্ৰহৰ কক্ষপথলৈ অভিযান । এই সকলোবোৰৰ মাজতে তৃতীয় চন্দ্ৰযান অভিযানৰ মূল উদ্দেশ্য হৈছে যথেষ্ট বৰ্ধিত ‘চন্দ্ৰ মেৰু অন্বেষণ অভিযান’ (LUPEX)।

ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাৰ মুৰব্বী ভি নাৰায়ণনে কয়, "তৃতীয় চন্দ্ৰযান অভিযানত 25 কেজি ৰ’ভাৰ আছিল । এই লুপেক্স অভিযানত 250 কেজি ৰ’ভাৰ থাকিব ।" এই অভিযানত ভাৰতৰ সৈতে সহযোগিতা কৰিব জাপান এৰ’স্পেচ এক্সপ্ল’ৰেশ্যন এজেন্সীয়ে।

ইছৰোৰ চন্দ্ৰযান অভিযান

প্ৰথম দুটা চন্দ্ৰযান অভিযানত চন্দ্ৰপৃষ্ঠ, ইয়াৰ তলৰ পৃষ্ঠ আৰু কক্ষপথৰ মঞ্চৰ সিপাৰৰ বহিঃমণ্ডল অধ্যয়ন কৰা হৈছিল । ইছৰোৰ অধ্যক্ষই চন্দ্ৰযান-2 মিছনৰ অপটিকেল পেলোডক বিশ্বৰ ভিতৰতে শ্ৰেষ্ঠ বুলি অভিহিত কৰিছে । তেওঁ কয় যে দ্বিতীয় চন্দ্ৰযান-2ত উচ্চ ৰিজ’লিউচনৰ অৰ্বিটেল কেমেৰা আছিল, যিটো ইছৰোৰ বিশেষজ্ঞতা আৰু উচ্চমানৰ কামৰ প্ৰমাণ ।

চন্দ্ৰযান-3 নামৰ তৃতীয় চন্দ্ৰ অভিযানটোৱে 2023 চনৰ 23 আগষ্টত চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুৰ ওচৰত সফলতাৰে কোমল অৱতৰণ কৰে । তাত চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ নমুনাৰ ওপৰত বিভিন্ন অধ্যয়ন কৰা হৈছে । চন্দ্ৰযান-3 ত দক্ষিণ মেৰু অঞ্চলত ভূমিকম্পৰ তথ্য পোৱা গৈছে ।

চন্দ্ৰযান-4 এ এখোজ আগুৱাই গৈ চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ পৰা নমুনা সযতনে সংৰক্ষণ কৰি পৃথিৱীলৈ ঘূৰাই আনিব । সেই নমুনাসমূহ বিভিন্ন ভৌগোলিক স্থানৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা হ’ব । এই নমুনাৰ পৰা চন্দ্ৰৰ উষ্ণতাৰ ওপৰত বিতং গৱেষণা কৰিব বিজ্ঞানীসকলে ।

মন কৰিবলগীয়া যে, চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ যি অঞ্চলৰ পৰা চীনৰ চাং’ই-5 চন্দ্ৰ অভিযানে নমুনা ঘূৰাই আনিছিল, সেয়া তুলনামূলকভাৱে নতুন । আমেৰিকাৰ এপ’ল’ আৰু ৰাছিয়াৰ লুনা অভিযানেও একেধৰণৰ ভূতাত্ত্বিক নমুনা ঘূৰাই আনিছিল । ইয়াত চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ বিভিন্ন অংশৰ নমুনা পোৱা নাছিল । অৱশ্যে অনাগত চতুৰ্থ চন্দ্ৰযান অভিযানেই শেষ নহয় ইছৰোৰ বাবে । ইছৰোৰ আগন্তুক দশকৰ লক্ষ্য সন্দৰ্ভত অধ্যক্ষগৰাকীয়ে কয় যে পঞ্চম চন্দ্ৰযান অভিযানো ইছৰোৱে চলাব ।

লগতে পঢ়ক

গগনযান তৎকালীন অগ্ৰাধিকাৰ: ইছৰোৰ অধ্যক্ষ ভি নাৰায়ণন

২০৪০ চনৰ ভিতৰত চন্দ্ৰত পদাৰ্পণৰ লক্ষ্য ইছৰোৰ ! - ISRO Chairman Dr S Somnath

চন্দ্ৰৰ অন্যতম পুৰণি গহ্বৰত অৱতৰণ কৰিছিল চন্দ্ৰযান-3 : গৱেষক - new discoveries of Chandrayaan 3

হায়দৰাবাদ: পুনৰ জোনবাইৰ বুকুত অভিযান চলাব ভাৰতীয়ই ৷ ভাৰতৰ চন্দ্ৰযানে পুনৰ চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ গোলাৰ্ধত অৱতৰণ কৰিব । ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল চতুৰ্থবাৰৰ বাবে চন্দ্ৰত অভিযান চলিব । ETV Bharat ৰ সংবাদদাতা অনুভা জৈনৰ সৈতে হোৱা এক আছুতীয়া সাক্ষাৎকাৰত ইছৰোৰ অধ্যক্ষ ভি নাৰায়ণনে কয় যে 2027 চনত চন্দ্ৰযান 4 অভিযান আৰম্ভ কৰা হ’ব । ইয়াৰ উপৰিও 2026 চনত গগনযান আৰু সমুদ্ৰায়ণ অভিযান আৰম্ভ হ’ব বুলি আশা কৰা হৈছে ।

তৃতীয় অভিযানৰ তুলনাত চতুৰ্থ চন্দ্ৰযান অভিযানৰ গুৰুত্ব অলপ বেলেগ । এই সন্দৰ্ভত ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাৰ অধ্যক্ষই কয়, "তৃতীয়টো চন্দ্ৰযান অভিযানে চন্দ্ৰপৃষ্ঠত কোমল অৱতৰণ কৰিছিল । চন্দ্ৰৰ মাটিত খনিজ পদাৰ্থ, ইলেক্ট্ৰন ডাৱৰ আৰু তাপীয় মৌল পোৱা গৈছে । এই অভিযানত চন্দ্ৰপৃষ্ঠ কেনেকৈ কম্পন হয় সেই সম্পৰ্কেও গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য পোৱা গৈছে । চতুৰ্থবাৰৰ বাবে চন্দ্ৰত অভিযান এটা বৃহৎ পদক্ষেপ । এই অভিযানত চন্দ্ৰযানে দক্ষিণ গোলাৰ্ধত অৱতৰণ কৰিব । কেৱল সেয়াই নহয়, ইয়াৰ পৰা নমুনা সংগ্ৰহ কৰি অধিক পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা চলোৱা হ’ব ।"

চতুৰ্থ চন্দ্ৰ অভিযানত প্ৰেৰণ কৰা উপগ্ৰহটোৰ ওজন 9200 কিলোগ্ৰাম । তৃতীয়বাৰৰ চন্দ্ৰযান অভিযানৰ উপগ্ৰহটোৰ ওজন আছিল 4000 কিলোগ্ৰাম । ইছৰোৰ অধ্যক্ষ ভি নাৰায়ণনে কয়, "চতুৰ্থ চন্দ্ৰযান অভিযানৰ উপগ্ৰহটো বিশাল আকাৰৰ বাবে দুটা মাৰ্ক-3 ৰকেটৰ দ্বাৰা উৎক্ষেপণ কৰা হ'ব । পাঁচটা মডিউলৰ সৈতে দুটা ষ্টেক থাকিব । এই মডিউলে পৃথিৱীক প্ৰদক্ষিণ কৰিব । সেই সময়ত প্ৰপালচন ব্যৱস্থাটো পৃথক হ'ব ।"

তেওঁ লগতে কয় যে চাৰিটা মডিউলে চন্দ্ৰক প্ৰদক্ষিণ কৰিব । তাৰ পিছত দুটা মডিউল চন্দ্ৰপৃষ্ঠত অৱতৰণ কৰিব । ইছৰোৰ অধ্যক্ষ ভি নাৰায়ণনে ব্যাখ্যা কৰে যে মাত্ৰ এটা মডিউলেহে চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ পৰা নমুনা সংগ্ৰহ কৰি পৃথিৱীলৈ ঘূৰাই আনিব । ইছৰোই চন্দ্ৰপৃষ্ঠত এটা মডিউল এৰি যাব ।

ইছৰোৰ শীৰ্ষ বিষয়াসকলে নিশ্চিত কৰিছে যে অনাগত দিনত ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাই কেবাটাও অভিযানৰ বাবে অনুমতি লাভ কৰিছে । ইয়াৰ ভিতৰত শুক্ৰ গ্ৰহলৈ অভিযান আৰু মংগল গ্ৰহৰ কক্ষপথলৈ অভিযান । এই সকলোবোৰৰ মাজতে তৃতীয় চন্দ্ৰযান অভিযানৰ মূল উদ্দেশ্য হৈছে যথেষ্ট বৰ্ধিত ‘চন্দ্ৰ মেৰু অন্বেষণ অভিযান’ (LUPEX)।

ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাৰ মুৰব্বী ভি নাৰায়ণনে কয়, "তৃতীয় চন্দ্ৰযান অভিযানত 25 কেজি ৰ’ভাৰ আছিল । এই লুপেক্স অভিযানত 250 কেজি ৰ’ভাৰ থাকিব ।" এই অভিযানত ভাৰতৰ সৈতে সহযোগিতা কৰিব জাপান এৰ’স্পেচ এক্সপ্ল’ৰেশ্যন এজেন্সীয়ে।

ইছৰোৰ চন্দ্ৰযান অভিযান

প্ৰথম দুটা চন্দ্ৰযান অভিযানত চন্দ্ৰপৃষ্ঠ, ইয়াৰ তলৰ পৃষ্ঠ আৰু কক্ষপথৰ মঞ্চৰ সিপাৰৰ বহিঃমণ্ডল অধ্যয়ন কৰা হৈছিল । ইছৰোৰ অধ্যক্ষই চন্দ্ৰযান-2 মিছনৰ অপটিকেল পেলোডক বিশ্বৰ ভিতৰতে শ্ৰেষ্ঠ বুলি অভিহিত কৰিছে । তেওঁ কয় যে দ্বিতীয় চন্দ্ৰযান-2ত উচ্চ ৰিজ’লিউচনৰ অৰ্বিটেল কেমেৰা আছিল, যিটো ইছৰোৰ বিশেষজ্ঞতা আৰু উচ্চমানৰ কামৰ প্ৰমাণ ।

চন্দ্ৰযান-3 নামৰ তৃতীয় চন্দ্ৰ অভিযানটোৱে 2023 চনৰ 23 আগষ্টত চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুৰ ওচৰত সফলতাৰে কোমল অৱতৰণ কৰে । তাত চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ নমুনাৰ ওপৰত বিভিন্ন অধ্যয়ন কৰা হৈছে । চন্দ্ৰযান-3 ত দক্ষিণ মেৰু অঞ্চলত ভূমিকম্পৰ তথ্য পোৱা গৈছে ।

চন্দ্ৰযান-4 এ এখোজ আগুৱাই গৈ চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ পৰা নমুনা সযতনে সংৰক্ষণ কৰি পৃথিৱীলৈ ঘূৰাই আনিব । সেই নমুনাসমূহ বিভিন্ন ভৌগোলিক স্থানৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা হ’ব । এই নমুনাৰ পৰা চন্দ্ৰৰ উষ্ণতাৰ ওপৰত বিতং গৱেষণা কৰিব বিজ্ঞানীসকলে ।

মন কৰিবলগীয়া যে, চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ যি অঞ্চলৰ পৰা চীনৰ চাং’ই-5 চন্দ্ৰ অভিযানে নমুনা ঘূৰাই আনিছিল, সেয়া তুলনামূলকভাৱে নতুন । আমেৰিকাৰ এপ’ল’ আৰু ৰাছিয়াৰ লুনা অভিযানেও একেধৰণৰ ভূতাত্ত্বিক নমুনা ঘূৰাই আনিছিল । ইয়াত চন্দ্ৰপৃষ্ঠৰ বিভিন্ন অংশৰ নমুনা পোৱা নাছিল । অৱশ্যে অনাগত চতুৰ্থ চন্দ্ৰযান অভিযানেই শেষ নহয় ইছৰোৰ বাবে । ইছৰোৰ আগন্তুক দশকৰ লক্ষ্য সন্দৰ্ভত অধ্যক্ষগৰাকীয়ে কয় যে পঞ্চম চন্দ্ৰযান অভিযানো ইছৰোৱে চলাব ।

লগতে পঢ়ক

গগনযান তৎকালীন অগ্ৰাধিকাৰ: ইছৰোৰ অধ্যক্ষ ভি নাৰায়ণন

২০৪০ চনৰ ভিতৰত চন্দ্ৰত পদাৰ্পণৰ লক্ষ্য ইছৰোৰ ! - ISRO Chairman Dr S Somnath

চন্দ্ৰৰ অন্যতম পুৰণি গহ্বৰত অৱতৰণ কৰিছিল চন্দ্ৰযান-3 : গৱেষক - new discoveries of Chandrayaan 3

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.