নিউজ ডেস্ক, 26 ফেব্ৰুৱাৰী: ব্যৱসায়িক খণ্ড হিচাপে মহাকাশ অন্বেষণৰ কথা এই শতিকাৰ পৰিৱৰ্তনৰ আগতে বহুলাংশে শুনা নাছিল । এটা মূৰত তৰা, উপগ্ৰহ আৰু গ্ৰহ ইছৰো আৰু নাছাৰ বাবে নিৰ্দিষ্ট বৈজ্ঞানিক বিষয় আছিল আৰু আনটো মূৰত সেইবোৰ আছিল ক্লেয়াৰভয়েন্টৰ বাবে বক্তৃতাৰ অংক ৷ অৱশ্যে শেহতীয়াকৈ, মহাকাশ বিজ্ঞান আৰু ক্ষেত্ৰখনত ব্যক্তিগত খেলুৱৈৰ প্ৰৱেশৰ সফলতাৰ ফলত দেশবোৰে মহাকাশ গৱেষণা বুজি পোৱা আৰু কাষ চপাৰ পদ্ধতিত আমূল পৰিৱৰ্তন ঘটাইছে ।
ভাৰতত শেহতীয়াকৈ এনে এটা উন্নয়ন হৈছে য’ত চৰকাৰে মহাকাশ গৱেষণাৰ কিছুমান খণ্ডত ১০০ শতাংশ পৰ্যন্ত প্ৰত্যক্ষ বিদেশী বিনিয়োগ (এফ ডি আই)ৰ অনুমতি দিছে ৷ যিটো পদক্ষেপৰ লক্ষ্য হৈছে প্ৰৱেশ পথ উদাৰীকৰণ আৰু মহাকাশত ভাৰতীয় কোম্পানীসমূহত বিনিয়োগ কৰিবলৈ সম্ভাব্য বিনিয়োগকাৰীক আকৰ্ষণ কৰা ।
ইছৰোৰ প্ৰাক্তন সঞ্চালক তথা ভাৰতৰ মুন মেন ড৹ মাইলস্বামী আন্নাদুৰায়ে ইটিভি ভাৰতৰ শংকৰানাৰায়ণন সুদলাইৰ সৈতে হোৱা এক আছুতীয়া সাক্ষাৎকাৰত মহাকাশ খণ্ড, ইয়াৰ ওপৰত কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ প্ৰভাৱ আৰু এই ক্ষেত্ৰখনে যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবে কেনেদৰে কেৰিয়াৰৰ বৃহৎ সুযোগ প্ৰদান কৰে, সেই বিষয়ে কয় ।
প্ৰশ্ন: মহাকাশ গৱেষণাৰ কিছুমান বিশেষ খণ্ডত কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে ১০০ শতাংশ বিদেশী বিনিয়োগৰ অনুমতি দিছে । ইয়াৰ ফলত উদ্যোগটোলৈ কি ইতিবাচক পৰিৱৰ্তন আহিব বুলি আপুনি ভাবে ?
ড৹ আন্নাদুৰাই: ইয়াৰ উত্তৰ শেহতীয়া উদাহৰণৰ পৰা পোৱা যায় । বিশ্বব্যাপী Covid মহামাৰীৰ সময়তো যদি এটা খণ্ড আগবাঢ়িছে তেন্তে সেয়া হৈছে মহাকাশ উদ্যোগ । বিগত ৬৫ বছৰত উৎক্ষেপণ কৰা উপগ্ৰহৰ সংখ্যাৰ ৪০ শতাংশতকৈ অধিক উপগ্ৰহ মহামাৰীৰ পিছৰ তিনি বছৰত উৎক্ষেপণ কৰা হৈছে । মূলতঃ ৯০ শতাংশতকৈ অধিক উপগ্ৰহ ইলন মাস্কৰ স্পেচ এক্স আৰু ৱান ৱেবৰ দৰে ব্যক্তিগত মহাকাশ কোম্পানীয়ে প্ৰেৰণ কৰিছে ।
ভাৰতবৰ্ষৰ ক্ষেত্ৰত মহাকাশ খণ্ড চৰকাৰীভাৱে পৰিচালিত হ’লেও বহু প্ৰগতিশীল গৱেষণা চলি আছে । আমি চন্দ্ৰ আৰু মংগল গ্ৰহলৈ মহাকাশযান প্ৰেৰণ কৰিছোঁ । আমি বহুতো উপগ্ৰহ নিৰ্মাণ কৰিছো যিবোৰ আমাৰ প্ৰয়োজন । মোৰ বিশ্বাস যে বিদেশী বিনিয়োগে ব্যৱসায়িকভাৱে অগ্ৰগতি দিব পাৰে । যদিও এসময়ত বিমান কেৱল বায়ুসেনাৰ বাবেহে আছিল, পিছলৈ ই সাধাৰণ জনতাৰ বাবেও পৰিবহণৰ মাধ্যম হৈ পৰিছিল । মহাকাশ খণ্ডতো প্ৰায় একে পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে ।
- " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data="">
যি সময়ত আন দেশ এই ক্ষেত্ৰত আগবাঢ়ি আছে, ভাৰত পিছ পৰি থাকিব নোৱাৰে । তেওঁলোকে এটা পৰিৱৰ্তন আনিছে যাতে ব্যক্তিগত খণ্ডই প্ৰথম পৰ্যায়ত মহাকাশ উদ্যোগত অৰিহণা যোগাব পাৰে যিটো কেৱল চৰকাৰৰ মালিকানাধীন আছিল । বিদেশী বিনিয়োগৰ ক্ষেত্ৰত উন্নত প্ৰদৰ্শনৰ সুযোগ আছে । কাৰিকৰীভাৱে ভাৰতীয়সকলে অংশগ্ৰহণ কৰিব পাৰিব । মই ভাবো ব্যৱসায়িক প্ৰদৰ্শন উন্নত হ’ব ।
তামিলনাডুৰ কুলাছেকৰণ পট্টিনামত স্থাপন হ’ব এই লঞ্চ পেড । মই নিশ্চিত যে বাণিজ্যিক বিনিয়োগ, যেতিয়া উপলব্ধ হ’ব, তেতিয়া ভাৰতীয়সকলক মহাকাশ অন্বেষণৰ ক্ষেত্ৰত পৰৱৰ্তী পৰ্যায়লৈ লৈ যোৱাত সহায় কৰিব ।
প্ৰশ্ন: মহাকাশ অন্বেষণ কেৱল বিজ্ঞানতে সীমাবদ্ধ নহয় । সামৰিক গাইডেন্স উপগ্ৰহৰ ব্যৱহাৰৰ কথা বিবেচনা কৰি ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা জড়িত হৈ আছে । এই পৰিৱেশত চৰকাৰী হস্তক্ষেপ অবিহনে বিদেশী বিনিয়োগৰ অনুমতি দিয়াটো সম্ভৱপৰ বুলি আপুনি ভাবেনে ?
ড৹ আন্নাদুৰাই: ই প্ৰত্যাহ্বানমূলক, আগৰ চেল ফোনবোৰৰ দৰেই প্ৰায় । সুৰক্ষা আৰু ব্যক্তিগত ব্যৱহাৰৰ বাবে উপযোগী । ইয়াৰ উপৰিও শেহতীয়াকৈ সোমাই অহা ড্ৰ’নসমূহো অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে । চৰকাৰে এই খণ্ডটো নিয়ন্ত্ৰণ কৰাটো নিশ্চিতভাৱে প্ৰয়োজন । যেতিয়া বহুত উৎপাদন কৰাৰ প্ৰয়োজন হয়, তেতিয়া নতুন কৌশল আৰু প্ৰযুক্তি আহিব লাগে । মই ভাবো মোবাইল আৰু বিমান যাত্ৰাৰ দৰে সেইবোৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰি । বৰ্তমান যুগত সকলো বিনিয়োগ আৰু উন্নয়ন কেৱল চৰকাৰে কৰিব নোৱাৰে, ব্যক্তিগত বৰঙণিও প্ৰয়োজনীয় ।
প্ৰশ্ন: মহাকাশ খণ্ডই ভাৰতত ব্যাপক বিনিয়োগ আকৰ্ষণ কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে আৰু পাছলৈ নতুন কেৰিয়াৰৰ সুযোগ প্ৰদান কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে, সেই কথা লক্ষ্য কৰিলে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে এই ক্ষেত্ৰখনৰ প্ৰতি কেনেদৰে আগবাঢ়িব লাগে ? ইয়াত নিজৰ কেৰিয়াৰ গঢ়ি তুলিবলৈ তেওঁলোকে কি অধ্যয়ন কৰিব লাগে ?
ড৹ আন্নাদুৰাই: বি.টেক মেকানিকেল, ইলেক্ট্ৰিকেল, ইলেক্ট্ৰনিকছ, কম্পিউটাৰ বিজ্ঞানৰ প্ৰ’গ্ৰামৰ সুযোগ আছে । কোনোবাই স্নাতকোত্তৰত এৰ’নটিকেল, এৰো স্পেচৰ দৰে পাঠ্যক্ৰম বাছি ল’ব পাৰে । যদি আপুনি ইছৰোৰ ইণ্ডিয়ান ইনষ্টিটিউট অৱ স্পেচ ছায়েন্স এণ্ড টেকন’লজী তিৰুৱনন্তপুৰমত অধ্যয়নৰ সুযোগ পায় তেন্তে আপোনাৰ সন্মুখত এক উজ্জ্বল ভৱিষ্যত আছে । পাঠ্যক্ৰম সম্পূৰ্ণ কৰাৰ পিছত আপুনি চৰকাৰী বা ব্যক্তিগত মহাকাশ খণ্ডত চাকৰি পাব পাৰে । ইয়াত যদি তেওঁলোকে ভাল প্ৰদৰ্শন কৰে তেন্তে তেওঁলোকে নাছা একাডেমীত অধ্যয়নৰ সুযোগ লাভ কৰে ।
প্ৰশ্ন: মানুহক মহাকাশলৈ পঠিয়াবলৈ আৰম্ভ কৰা গগনযান প্ৰকল্পৰ শেহতীয়া স্থিতি কি ?
ড৹ আন্নাদুৰাই: গগনযান প্ৰকল্পৰ শেষ পৰ্যায়ত ব্যৱহাৰ হ’ব ক্ৰাইজেনিক মেচিন । আনকি শেহতীয়াকৈ চন্দ্ৰযান-৩ কাৰ্যসূচীতো ইয়াৰ পৰীক্ষাসমূহ হিউমেন ৰেটেড হিচাপে লোৱা হৈছিল । লঞ্চ বাহনখন ট্ৰেনজিটত থকাৰ সময়ত বাহ্যিক উষ্ণতাৰ পৰিৱৰ্তন, আনকি ইন্ধনৰ সৰু সৰু পৰিৱৰ্তনেও মিছনত বাধা দিব নালাগে । এই সমস্যা যাতে ইয়াত যাত্ৰা কৰা লোকসকলৰ সুৰক্ষাৰ প্ৰতি ভাবুকি হৈ নাযায় তাৰ বাবে আমি সাৱধান হ’ব লাগিব ।
ক্ৰাইজেনিকৰ ৩০টাতকৈও অধিক প্ৰকাৰৰ পৰীক্ষা কৰা হৈছে । পৰীক্ষাৰ শেষ পৰ্যায়ত ক্ৰাইজেনিক মেচিনটোৱে মানুহ কঢ়িয়াই নিব পৰাকৈ যোগ্যতা অৰ্জন কৰিছে । ব্যক্তিগত পৰীক্ষাসমূহ একেলগে ৰাখিলেহে চূড়ান্ত সিদ্ধান্তত উপনীত হ’ব পৰা যাব । চলিত বৰ্ষৰ শেষৰ ফালে মানৱৰূপী ৰবট ভ্যোমিত্ৰাক মানৱবিহীন মহাকাশযানত পৰীক্ষাৰ বাবে প্ৰেৰণ কৰা হ’ব ।
ইয়াৰ ফলাফলৰ ভিত্তিত মানুহ পঠোৱাৰ প্ৰয়াস কৰা হ’ব । মহাকাশযানত থকা ৰবটটোৰ ওপৰত বায়ুৰ চাপ, উষ্ণতা আদিৰ কি প্ৰভাৱ পৰে ? বৰঞ্চ এই পৰীক্ষাই ভ্ৰমণৰ সময়ত মানুহে কি কি প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয়, আদি প্ৰশ্নৰ উত্তৰ দিব পাৰিব ।
প্ৰশ্ন : মহাকাশ উদ্যোগত কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ব্যৱহাৰৰ ওপৰত আপোনাৰ মতামত কি ?
ড৹ আন্নাদুৰাই: কম্পিউটাৰ আৰু মোবাইলৰ দৰে প্ৰযুক্তি প্ৰথমে মহাকাশ উদ্যোগলৈ আহিছিল । পিছলৈহে সেইবোৰ ব্যৱসায়িকভাৱে সম্ভৱপৰ হৈ উঠিল । মংগলযান মুকলিৰ পৰাই ইছৰোৰ সৈতে আছে AI। মংগলযান কালাম মংগল গ্ৰহৰ কাষ চাপিলে হয়তো তাৰ পৰা প্ৰেৰণ কৰা তথ্য লাভ কৰিবলৈ ২০ মিনিট সময় লাগিব । যদি আমি এটা ৰেচপন্স কমাণ্ডো দিওঁ তেন্তে ২০ মিনিট সময় লাগিব । প্ৰায় ৪০ মিনিটৰ ব্যৱধান । এই সময়ত পৃথিৱীৰ পৰা অহা আদেশ পালন কৰাটো অসম্ভৱ । মংগল গ্ৰহৰ কক্ষপথত উপনীত হ’লে অন্তিম পৰ্যায় হ’ব মংগল গ্ৰহৰ সিটো পাৰে ।
সেই সময়ত ই স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে নিজৰ অৱস্থান অনুভৱ কৰিব আৰু মংগল গ্ৰহৰ কক্ষপথত, মংগল গ্ৰহৰ মহাকৰ্ষণীয় টানৰ ভিতৰত নিজকে মন্থৰ কৰি স্থিৰ কৰি তুলিব । গতিকে একে কাম কৰিবলৈ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছে ।
একেদৰে চন্দ্ৰযান প্ৰকল্পত বিক্ৰম লেণ্ডাৰ আৰু প্ৰজ্ঞান ৰ’ভাৰখন স্বায়ত্তশাসিতভাৱে চলাবলৈ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল । এতিয়ালৈকে মানুহে উপগ্ৰহৰ ওপৰত নিৰীক্ষণ কৰি আহিছে যাতে সকলো সৰু সৰু যন্ত্ৰই সঠিকভাৱে কাম কৰি থাকে । ইয়াৰ বাবেও আমি বৰ্তমান কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা ব্যৱহাৰ কৰি আছো ।
ক্ৰাইজেনিকছৰ দৰে যন্ত্ৰ পৰীক্ষা কৰাৰ সময়ত উপলব্ধ তথ্যৰ ভিত্তিত সিদ্ধান্ত ল’বলৈ এআই ব্যৱহাৰ কৰা হয় । কক্ষপথত চলা উপগ্ৰহৰ অভিযান নিৰীক্ষণৰ বাবে কম্পিউটাৰত কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাও অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে । কাইলৈ বিশ্বক প্ৰয়োজন হ’ব পৰা প্ৰযুক্তিৰ আজিৰ ব্যৱহাৰৰ পথ প্ৰদৰ্শক হৈ পৰিছে মহাকাশ উদ্যোগ ।
প্ৰশ্ন: গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিয়ে এটা ডাঙৰ সমস্যা হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে । সূৰ্যৰ সন্ধানৰ বাবে আদিত্য-এল১ অভিযানৰ ফলাফলে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাত সহায় কৰিবনে ?
ড৹ আন্নাদুৰাই: আদিত্য এল ১ য়ে পৃথিৱীত পৰিৱৰ্তনৰ পৰিৱৰ্তে মহাকাশৰ পৰিৱৰ্তনৰ কাষ চাপে । মহাকাশত থকা উপগ্ৰহবোৰ উষ্ণতাৰ প্ৰতি অধিক দুৰ্বল । শেহতীয়াকৈ মুকলি কৰা INSAT 3DS য়ে পৃথিৱীৰ উষ্ণতা পৰীক্ষা কৰে ।
কেইসপ্তাহমানৰ পাছত ১.৫ বিলিয়ন ডলাৰ ব্যয় সাপেক্ষে নিৰ্মিত এন আই এছ আৰ (নাছা ইছৰো চিন্থেটিক এপাৰচাৰ ৰাডাৰ) উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণ কৰা হ’ব । এই উপগ্ৰহটো ইছৰো আৰু নাছাৰ যৌথ উদ্যোগত নিৰ্মাণ কৰা হৈছে ।
প্ৰতি ১৪ দিনৰ মূৰে মূৰে পৃথিৱীৰ বতৰৰ অৱস্থানৰ তুলনা কৰা হয় । মই ভাবো ইয়াৰ দ্বাৰা বিশ্বৰ দেশসমূহে গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধি কিমান ভয়াৱহ সেই কথা বুজিবলৈ সুযোগ পাব । কেৱল হিমালয় আৰু এন্টাৰ্কটিকা নহয় বনাঞ্চলৰ উষ্ণতাও লিপিবদ্ধ কৰি তুলনা কৰিব পাৰি ।
লগতে পঢ়ক: মহাকাশত সৰ্বাধিক সময় থকাৰ নতুন অভিলেখ ৰাছিয়ান মহাকাশচাৰীৰ
