কলিয়াবৰ : অসমত খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম প্ৰচাৰৰ বাবে আমেৰিকান মিছনেৰীসকলে 'বাইবেল' অনুবাদ কৰি 'ধৰ্মপুস্তক' নামেৰে ১৮১৩ চনত প্ৰকাশ কৰিছিল । এইখনেই আছিল প্ৰথম অসমীয়া ছপাগ্ৰন্থ । অসমৰ প্ৰথম ছপাগ্ৰন্থখনৰ লগত জড়িত হৈ আছে কলিয়াবৰৰ আত্মাৰাম শৰ্মাৰ নাম । কিন্তু প্ৰথম অসমীয়া ছপাগ্ৰন্থ আৰু আত্মাৰাম শৰ্মাৰ বিষয়ে অসমীয়া সাহিত্য জগতত যিদৰে আলোচিত হ'ব লাগিছিল সেইদৰে নহ'ল ।
অসমীয়া খ্ৰীষ্টানসকলৰ অতি কমসংখ্যক লোকেহে হয়তো 'ধৰ্মপুস্তক' আৰু আত্মাৰাম শৰ্মাৰ বিষয়ে অৱগত । কাৰণ যিয়েই নহওক, অসমীয়া খ্ৰীষ্টানসকলে প্ৰতি বছৰে 'বৰদিন' পালন কৰি আহিছে । কিন্তু আত্মাৰাম শৰ্মা বা 'ধৰ্মপুস্তক'ৰ বিষয়ে আলোচনা বৰ বিশেষ হোৱা দেখা নাযায় ।
এই সন্দৰ্ভত বিশিষ্ট সাহিত্যিক ড৹ সতীশ চন্দ্ৰ ভট্টাচাৰ্যই 'আত্মাৰাম শৰ্মা আৰু ধৰ্মপুস্তকৰ দুশ বছৰ' নিৱন্ধত উল্লেখ কৰিছে, "অসমীয়া ভাষাৰ প্ৰথম মুদ্ৰিত গ্ৰন্থ 'ধৰ্মপুস্তক' গ্ৰীকৰ পৰা ভাৰতীয় ভাষাৰ যোগেদি অনুবাদ কৰোতা কিম্বা এই কাৰ্যৰ প্ৰধান সহায়ক আত্মাৰাম শৰ্মা আৰু দুশবছৰ অতিক্ৰম কৰা গ্ৰন্থৰ বিষয়ে আমাৰ ভাষাত যিমান আলোচনা-সমালোচনা, অধ্যয়ন-গৱেষণা হ'ব লাগিছিল তাৰ দহ ভাগৰ এভাগো আজিৰ তাৰিখলৈকে হোৱা বুলি কোৱাৰ বাহিৰে উপায় নাই । বিশেষকৈ শতবৰ্ষৰ দুৱাৰদলিত উপনীত হোৱা জাতীয় অনুষ্ঠান অসম সাহিত্য সভা, ক্ৰমে তিনিকুৰি দহ বছৰ ওচৰ চপা আৰু অৰ্ধ শতাব্দী গৰকা দুখনকৈ বিশ্ববিদ্যালয় থকাৰ পিছতো উক্ত বিষয়ৰ চিন্তা-চৰ্চা দুখলগাকৈ পিছ পৰি আছে ।’’
‘‘সবাতোকৈ আচৰিত কথা– চৰকাৰ, বিশ্ববিদ্যালয়কেইখন আৰু জাতীয় অনুষ্ঠানসমূহ থকাৰ পিছতো যেতিয়া ব্যক্তি বিশেষে গ্ৰন্থখন সংগ্ৰহ কৰি ইয়াৰ দ্বিশতবৰ্ষ পূৰ্তিত চপোৱাৰ ব্যৱস্থা কৰিলে তেতিয়াও কিবা আলোড়নৰ কথা বাদেই, সচেতনতাৰ সৃষ্টি হোৱাও দেখা নগ'ল । বৰং সমাজৰ আগশাৰীৰ ব্যক্তিয়ে কোৱা বুলি সংবাদ পত্ৰৰ পৃষ্ঠাত বাতৰি ওলাল: প্ৰথম অসমীয়া মুদ্ৰিত গ্ৰন্থ 'ধৰ্মপুস্তক' কলিয়াবৰৰ আত্মাৰাম শৰ্মাই ৰচনা কৰিছিল ।" প্ৰথম ছপা গ্ৰন্থৰ প্ৰকাশ ভাষা-সাহিত্যৰ বুৰঞ্জীত এক অভিলেখ সৃষ্টিকাৰী ঘটনাৰূপে চিহ্নিত হোৱাৰ যোগ্য যদিও তৎকালীন অসমত ই সেই পৰ্যায়লৈ উন্নীত হ'ব নোৱাৰিলে ।’’ ড৹ সতীশ চন্দ্ৰ ভট্টাচাৰ্যই উল্লেখ কৰিছে এইদৰে ৷ (উৎস : মনপুৰ মৌচন্দা, অসম সাহিত্য সভাৰ ত্ৰিসপ্ততিতম্ কলিয়াবৰ অধিৱেশন)।
অৱশ্যে ইয়াৰ কাৰণ নোহোৱা নহয় । এই সন্দৰ্ভত ভট্টাচাৰ্যই কেইবাটাও কাৰণ দৰ্শাইছে । তাৰ ভিতৰত বিশেষ দুটা কাৰণ উল্লেখ কৰা হৈছে– হিন্দু ধৰ্মৰ পবিত্ৰ প্ৰচ্ছায়াত লালিত-পালিত অসম ভূমিত খ্ৰীষ্টান ধৰ্মৰ মাহাত্ম্য প্ৰকাশক গ্ৰন্থৰ প্ৰতি মানুহৰ স্বাভাৱিক উদাসীনতা । দ্বিতীয়টো, গ্ৰন্থখনৰ দুষ্প্ৰাপ্যতা । অসমীয়া ভাষাৰ প্ৰথম ছপা পুথি হ'লেও অসমৰ কতো ইয়াক পোৱা নাযায় । সংগ্ৰহালয়ত সংৰক্ষিত কপিটোৱেই ভাৰতৰ একমাত্ৰ কপি । দ্বিতীয়টো কপি সুৰক্ষিত হৈ আছে লণ্ডনৰ বৃটিছ মিউজিয়ামত ।
ড৹ উইলিয়াম কেৰীয়ে শ্ৰীৰামপুৰ মিছন প্ৰেছৰপৰা ১৮ ১৩ খ্ৰীষ্টাব্দত বাইবেল New Testamentৰ অসমীয়া অনুবাদ প্ৰকাশ কৰি উলিওৱাৰ ক্ষেত্ৰত কলিয়াবৰৰ আত্মাৰাম শৰ্মা নামৰ পণ্ডিত এজনৰ কথা জড়িত হৈ আছে । গ্ৰন্থৰ নামপৃষ্ঠাত বা আন ক'তো নামৰ উল্লেখ নাথাকিলেও আত্মাৰাম শৰ্মাৰ নাম বাইবেল অনুবাদৰ জড়িত বুলি বিভিন্ন উৎসৰ পৰা জানিব পাৰি । ইয়াৰ ইংগিত স্বয়ং উইলিয়াম কেৰীৰ এখন চিঠিৰ পৰাই পোৱা গৈছে– "An Assamese Brahmin was Baptized at Serampore late in 1803, while returning from a visit to temple of Jagannath in Orissa."
মে' ১৮০৪ চনত এডিনবৰাৰ পৰা প্ৰকাশিত Missionary Magazine, IXত এগৰাকী অসমীয়া ব্ৰাহ্মণে জগন্নাথ মন্দিৰ পৰিদৰ্শন কৰি উভতি আহোঁতে এজন অসমীয়া ব্ৰাহ্মণ পণ্ডিত ১৮০৩ চনত খ্ৰীষ্টান ধৰ্মত দীক্ষিত হোৱাৰ সংবাদ পোৱা যায়। মানুহজনৰ নাম-ঠিকনা প্ৰকাশ নহ'লেও তেওঁ অসমৰ কোনো এক স্থানৰ ব্ৰাহ্মণ বুলি জানিব পাৰি । পৰৱৰ্তী সময়ত আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনে অসমীয়া ভাষা পুনৰুদ্ধাৰৰ যুঁজত 'A Native' নামেৰে ছদ্মনামত ৰচনা কৰা গ্ৰন্থত লিখিছিল – "The whole of the Bible was translated and published in the Assamese Language by the Serampore Missionaries with the aid of Atmaram Shorma, an Assamese Pundit, in the year 1813."
আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনৰ পিছত গুণাভিৰাম বৰুৱাই যুগুতোৱা আত্মাৰামক সংক্ষিপ্ত জীৱন বৃতান্ত এনেদৰে বৰ্ণানা কৰিছে – "মানৰ দিনৰ পূৰ্বেই কলিয়াবৰৰ আত্মাৰাম নামে এজন অসমীয়া ব্ৰাহ্মণে গৈ শ্ৰীৰামপুৰত বাস কৰি আছে । তাত বিয়া কৰাইছে । সতি-সন্ততি আছে । তেওঁ ছপাখানাৰ পণ্ডিত আছিল । তেওঁৰ সাহায্যত ড৹ কেৰী পাদ্ৰি চাহাবে প্ৰথমে অসমীয়াত খ্ৰীষ্টিয়ান বাইবেল শাস্ত্ৰ ছপায় ।" শ্ৰীৰামপুৰ কলেজৰ সংলগ্ন সুপ্ৰাচীন 'কেৰী গ্ৰন্থালয় আৰু সংগ্ৰহালয়'ত খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম আৰু শ্ৰীৰামপুৰ মিছন সম্পৰ্কীয় বহু গ্ৰন্থ আৰু স্মৃতি বিজড়িত সা-সামগ্ৰী সংৰক্ষণ কৰি ৰখা হৈছে । ইয়াতে সুৰক্ষিত হৈ আছে 'ধৰ্মপুস্তক' ।
এই গ্ৰন্থৰ নাম পাতত মুদ্ৰিত তথ্যখিনি এনেধৰণৰ – "ঈশ্বৰৰ সৰ্ব্ব বাক্য । বিশেষত মানুহৰ ধৰণেৰে আৰু কাৰ্য সাধনাৰ অৰ্থে ঈশ্বৰে যিহক প্ৰৌচিক কৰিছে । সেয়েই ধৰ্মপুস্তক'তাৰে অৰ্ন্তভাগ, সেয়ে আমাৰ প্ৰভুৰ আৰু তৰণ কৰোতা যিশু খ্ৰীষ্টৰ শুভ বাৰ্তা । গ্ৰীক ভাষাৰপৰা তৰ্জ্জমা হ'ল । শ্ৰীৰামপুৰত ছাপ মাৰিলে । ইংৰাজী ১৮১৩ শক ।" অসমীয়া ভাষাৰ প্ৰথম ছপা গ্ৰন্থৰ লগত জড়িত থকা ব্যক্তিজন অসমৰ কোনো ঠাইৰ ব্ৰাহ্মণ, কি কাৰণে খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম গ্ৰহণ কৰিলে, জন্ম-মৃত্যুৰ বিষয়ে ভিন্নজনৰ ভিন্ন মত দেখা যায় । আত্মাৰাম শৰ্মা যে কলিয়াবৰৰ তাত কাৰো দ্বিমত নাই যদিও কলিয়াবৰৰ কোন গাঁৱৰ সেই বিষয়ে মতৰ ভিন্নতা দেখা যায় ।
ড৹ সত্যেন্দ্ৰনাথ শৰ্মাই আত্মাৰামৰ জন্ম কলিয়াবৰৰ শাকমুঠি গাঁৱত হৈছিল বুলি কৈছে যদিও ইয়াৰ প্ৰামাণিক তথ্য নাই । কিয়নো মানৰ আক্ৰমণৰ সময়ত শৰ্মাৰ পৰিয়াল উত্তৰ পাৰৰ চতিয়া-জামগুৰি আদি ঠাইলৈ ভাগি যোৱাৰ পাছত তাৰ কোনো সম্ভেদ নাই । আনহাতে, কলিয়াবৰৰ ইতিহাস অধ্যয়নৰ বাটকটীয়া লীলা বৰাই তেওঁৰ গ্ৰন্থ 'ঐতিহ্যমণ্ডিত কলিয়াবৰ'ত ভিন্ন তথ্যৰ ভিত্তিত আত্মাৰাম শৰ্মাৰ ঘৰ আখিৰঙা গাঁৱত বুলি উল্লেখ কৰিছে । কলিয়াবৰৰ ৰাইজৰ বহুতে পূৰ্বতে ভাবি আছিল আত্মাৰামৰ ঘৰ পূৱথৰীয়াৰ ভোলাগুৰি সমবায় বেংকৰ সমীপত আছিল । আন কোনোৱে ভাবিছিল আক্ৰোহীৰ কাষৰ দিচিয়াল বা দলিবাৰীত বুলি । কিন্তু অৱশেষত বিভিন্ন তথ্যাদিৰ পৰা আত্মাৰাম শৰ্মাৰ ঘৰ আখিৰঙা গাঁৱত বুলি প্ৰমাণিত হ'ল তাকো বাইবেল অনুবাদৰ ডেৰশ বছৰৰ পাছত ।
এই সন্দৰ্ভত ২০১২ চনত পুনৰ প্ৰকাশিত 'ধৰ্মপুস্তক'ৰ ভূমিকাত কলিয়াবৰ বৰ্তমানৰ শাখা সাহিত্য সভাৰ সভাপতিয়ে সংগ্ৰহ কৰি দিয়া বংশলতাত আত্মাৰাম শৰ্মাৰ মূল ঘৰ আখিৰঙা বুলি থাৱৰ কৰিব পাৰি । কিন্তু আত্মাৰাম শৰ্মা কেনেকৈ খ্ৰীষ্টান ধৰ্মৰে দীক্ষিত হ'ল সেই বিষয়ে বিভিন্ন মত শুনা যায় । 'ঐতিহ্যমণ্ডিত কলিয়াবৰ' গ্ৰন্থৰ মতে, অসবৰ্ণ প্ৰণয় সংক্ৰান্তীয় ঘটনাৰ পাকচক্ৰত পৰি গৃহত্যাগ কৰি ওচৰৰে হাতীগাঁও চাহ বাগিচা পালেগৈ আৰু তাত খ্ৰীষ্টান পাদুৰিৰ ওচৰত আশ্ৰয় ল'লেগৈ । বিদ্যাই-বুদ্ধিয়ে জ্ঞানী ল'ৰাজনক খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম প্ৰচাৰ কৰাত সহায় কৰিবলৈ হৰিশিঙালৈ পঠিয়াই দিলে । তাৰ পাছতহে বোলে শ্ৰীৰামপুৰলৈ গৈছিল ।
এই তথ্য সত্য বুলি প্ৰতীয়মান নহয় । কিয়নো কলিয়াবৰ ১৮৪০ চনতহে শিলঘাটত ডানলোপ কোম্পানীয়ে প্ৰথম চাহ বাগিচা স্থাপন কৰিছিল বুলি জনা যায় । কিন্তু উইলিয়াম হেৰীৰ তথ্যৰে চাবলৈ গ'লে, আত্মাৰামে পুৰীৰ জগন্নাথ মন্দিৰ দৰ্শন কৰি তেতিয়াৰ যাতায়ত ব্যৱস্থা মতে জলপথেৰে প্ৰত্যাৱৰ্তন কৰোতে হুগলী নদীৰ পাৰত অৱস্থিত শ্ৰীৰামপুৰ মিছনৰ সুবিধা তথা মনোৰম প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্যৰে পৰিপূৰ্ণ চৌহদ দেখি তাৰ মায়াত ৰৈ যায় । তেতিয়াই অসমীয়া ডেকাজন মিছন কেন্দ্ৰৰ অধ্যক্ষ, পৰম নিষ্ঠাবান ধৰ্মপ্ৰচাৰক ফোৰ্ট উইলিয়াম কলেজৰ সংস্কৃত, বাংলা আৰু মাৰাঠী ভাষাৰ অধ্যাপক উইলিয়াম কেৰীৰ সংস্পৰ্শলৈ আহে ।
১৮০৩ চনত খ্ৰীষ্টান ধৰ্মত দীক্ষিত হৈ কেশৰী চাহাবৰ বিশ্বস্ত হৈ পৰে আৰু ১৮১৩ চনত বাইবেলৰ অসমীয়া অনুবাদ প্ৰকাশত মুখ্য সহযোগীৰ ভূমিকা লয় । ভাৰতৰ ছৌবিশটা ভিন্ন ভাষাত ছপা হোৱা বাইবেলৰ অনুবাদৰ অসমীয়া অনুবাদ UHUMIYA বুলি উল্লেখ আছিল । পৰৱৰ্তী অসমীয়া ভাষাৰ দ্বিতীয় ছপা গ্ৰন্থৰ Old Testamentৰ একে ধৰ্মপুস্তক' নামেৰে অনুবাদৰ প্ৰকাশৰ বেলিকাও শ্ৰীৰামপুৰৰ মিছনেৰীসকলে 'অহমীয়া মাত' বুলি পৰিচয় কৰাই দিছিল । আমাৰ বাবে সৌভাগ্যৰ বিষয় যে সুদীৰ্ঘ দুশ বছৰৰ পাছত ২০১২ চনৰ অক্টোবৰ মাহত পুনৰ ছপা আকাৰে প্ৰকাশ পায় । এই প্ৰকাশত আগ-ভাগ লৈছিল পদ্মশ্ৰী সূৰ্য হাজৰিকাই । বৰ্তমান অসম সাহিত্য সভাৰ সভাপতি সূৰ্য হাজৰিকাই লণ্ডনৰ বৃটিছ মিউজিয়ামত থকা গ্ৰন্থখন ফটো ইমেজৰ জৰিয়তে সম্পাদনাৰ অন্তত অসম প্ৰকাশন পৰিষদৰ দ্বাৰা ছপা কৰি উলিয়ায় ।
আত্মাৰাম শৰ্মাৰ বিষয়ে কলিয়াবৰ শাখা সাহিত্য সভাৰ সভাপতি নৱীন বৰঠাকুৰে কয়, "খ্ৰীষ্টান ধৰ্মৰ পবিত্ৰ ধৰ্মগ্ৰন্থ বাইবেলৰ অনুবাদৰ সহযোগী হিচাপে এগৰাকী কলিয়াবৰীয়াৰ নাম অনাদি কাললৈকে উচ্চাৰিত হৈ থাকিব । তদুপৰি, অসমীয়া ভাষাৰ প্ৰথম ছপাগ্ৰন্থৰ লগত জড়িত হৈ অসমীয়া সাহিত্য জগততো আত্মাৰাম শৰ্মাৰ নাম সদায় উচ্চাৰিত হৈ থাকিব । কলিকতাৰ সমীপৰ শ্ৰীৰামপুৰত মিছনেৰী উইলিয়াম হেৰীৰ সংস্পৰ্শলৈ আহি বাইবেলৰ অসমীয়া অনুবাদৰ প্ৰধান সহযোগী হিচাপে প্ৰথম অসমীয়া ভাষাত ছপাগ্ৰন্থৰ প্ৰকাশৰ লগত জড়িত হোৱা কাৰ্যত কলিয়াবৰবাসীয়ে সদায় গৌৰৱ কৰে । তেওঁ খ্ৰীষ্টান ধৰ্মত দীক্ষিত হোৱা-নোহোৱাক লৈ বহু বিতৰ্ক শুনা যায় । কোনো-কোনোৱে তেওঁ খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম প্ৰচাৰ কৰা বুলি ক'ব বিচাৰে । কিন্তু তথ্য-প্ৰমাণে সেইটো নকয় । ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁৰ মহান অৱদানক অস্বীকাৰ কৰা হোৱা নাই ।"
আত্মাৰাম শৰ্মাৰ স্মৃতিত কলিয়াবৰৰ হাটবৰত স্থাপন হোৱা আত্মাৰাম শৰ্মা স্মৃতি উদ্যানখনৰ পূৰ্বৰ ৰূপ ঘূৰাই আনিবলৈ তেওঁ সংশ্লিষ্ট পক্ষক আহ্বান জনায় ।
অসমীয়া খ্ৰীষ্টানধৰ্মী ৰাইজকো এইগৰাকী মহান পুৰুষৰ বিষয়ে জনাৰ আৱশ্যকতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে । বৰ্তমান বাইবেলৰ বহুকেইটা অসমীয়া সংস্কৰণ আছে যদিও এই প্ৰথম অনুবাদক এক উচিত মৰ্যাদা প্ৰদান কৰাতো আমাৰ সকলোৰে কৰ্তব্য । আত্মাৰাম শৰ্মাৰ বিষয়ে আন উৎসৰ পৰা পোৱা তথ্য তলত দাঙি ধৰা হ'ল – আত্মাৰাম শৰ্মাই নগাঁও জিলাৰ কলিয়াবৰত ১৭৮৭ চনত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল । পিতৃৰ নাম আছিল পিথুদেৱ শৰ্মা আৰু মাতৃ কান্দুৰী । তেওঁৰ সৰুৰেপৰা পঢ়া-শুনাৰ ৰাপ আছিল । ল'ৰাকালত তেওঁ চামগুৰি সত্ৰৰ সত্ৰাধিকাৰ হৰিচৰণ আতা আৰু বালিসত্ৰৰ দেহু আতাৰ ওচৰত থাকি ধৰ্মীয় শিক্ষা লৈছিল । এনে সময়তে তেওঁৰ পিতৃ-মাতৃৰ বিয়োগ হয় । ইয়াৰ পিছত আত্মাৰাম আৰু ভাতৃ মহোদৰে কলিয়াবৰ এৰি বৰপেটা, শিঙৰী আদি ঠাইত দিন কটাই শেষত আখিৰঙ্গ গাঁৱত থাকিবলৈ লয় ।
এই সময়ছোৱাতে তেওঁ 'বিবাহ বিধি' নামৰ এখন পুথি ৰচনা কৰে । জীৱিকাৰ সন্ধানত পুনৰ ঘূৰি ফুৰোতে আত্মাৰামে ব্ৰনছন নামৰ খ্ৰীষ্টান মিছনেৰী এজনক লগ পায় । ব্ৰনছনে আত্মাৰামক নগাঁও মিছন স্কুলৰ শিক্ষক হিছাপে নিযুক্তি দিয়ে । কিছুদিন পিছত আত্মাৰামক 'ফাদাৰ' উপাধি দি শিৱসাগৰৰ মিছনেৰী ছপাশালৰ কৰ্মচাৰী হিছাপে নিযুক্তি দিয়ে । সেই সময়ত পূব ভাৰতত খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম প্ৰচাৰৰ মূলকেন্দ্ৰ আছিল শ্ৰীৰামপুৰ মিছন । ইয়াত ড৹ উইলিয়াম কেৰী নামৰ পণ্ডিতজনে বিভিন্ন ভাষাৰ মানুহৰ সহযোগত বাইবেল স্থানীয় ভাষাবোৰলৈ অনুবাদ কৰিছিল ।
তেওঁ প্ৰথমতে বাইবেলখন সংস্কৃত ভাষালৈ অনুবাদ কৰাৰ কামৰ বাবে ত্ৰিশজন লোক নিয়োগ কৰে । এওঁলোকৰ ভিতৰত আত্মাৰাম শৰ্মাও আছিল বুলি বাণীকান্ত কাকতি, গুণাভিৰাম বৰুৱা আদিয়ে মত পোষণ কৰে । এই লোকসকলে প্ৰথমতে বাইবেলখন সংস্কৃতলৈ অনুবাদ কৰি তাৰপিছত নিজৰ নিজৰ ভাষালৈ অনুবাদ কৰাৰ দায়িত্ব লয় । অসমীয়া ভাষালৈ অনুবাদ কৰাৰ বাবে ১৮১১ চনত নিযুক্ত হয় আত্মাৰাম শৰ্মা । অৱশেষত ১৮১৩ চনত গ্ৰন্থখন 'ধৰ্মপুস্তক' নামেৰে প্ৰকাশ হয় ।১৮১৩ চনত উইলিয়াম কেৰীয়ে আত্মাৰামৰ সহযোগত 'অ'ল্ড টেষ্টামেণ্ট'খনো অসমীয়ালৈ অনুবাদ কৰি উলিয়ায় । তেওঁ গুৱাহাটীলৈ অহা প্ৰথম খ্ৰীষ্টধৰ্ম প্ৰচাৰক জে'মচ্ ৰে'ক অসমীয়া ভাষা শিকাইছিল । শৰ্মাই খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম গ্ৰহণ কৰাৰ পোনপটীয়া প্ৰমাণ নাই, অৱশ্যে চাহাবসকলৰ প্ৰিয়পাত্ৰ হোৱা আৰু কলিকতাতে বিয়াবাৰু কৰোৱা দেখি খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম গ্ৰহণ কৰা যেনেই লাগে । ১৮৫৫ চনৰ আগষ্ট মাহত নগাপাহাৰত আত্মাৰাম শৰ্মাৰ মৃত্যু হয় । খ্ৰীষ্টান যাজকসকলে তেখেতৰ মৃতদেহ নগাঁৱলৈ আনি খ্ৰীষ্টান নিয়মেৰে সমাধিস্থ কৰে ।
আত্মাৰাম শৰ্মাৰ স্মৃতি উদ্যান :
অসমীয়া ভাষাৰ প্ৰথম ছপাগ্ৰন্থ 'ধৰ্ম্মপুস্তক'ৰ অনুবাদক আত্মাৰাম শৰ্মাৰ স্মৃতিত উৎসৰ্গিত উদ্যানখন ২০০২-২০০৩ বৰ্ষত কলিয়াবৰ উন্নয়ন খণ্ডই তদানীন্তন অসম চৰকাৰৰ মন্ত্ৰী তথা স্থানীয় বিধায়ক গুণীন হাজৰিকাৰ পৃষ্ঠপোষকতাত হাটবৰত নিৰ্মাণ কৰিছিল । কিন্তু উদ্যানখনৰ প্ৰয়োজনীয় তত্বাৱধানৰ অভাৱত অপৰিস্কাৰ হৈ পৰিছিল । অসমত খ্ৰীষ্টান ধৰ্মৰ প্ৰচাৰৰ বাবে ১৮১৩ চনত আমেৰিকান মিছনেৰী উইলিয়াম কেৰীৰ অহোপুৰুষাৰ্থত, কলিয়াবৰৰ আত্মাৰাম শৰ্মাৰ একান্ত সহযোগত ধৰ্মপুস্তক প্ৰকাশ হৈছিল । এইগৰাকী অসমীয়া ছপাগ্ৰন্থৰ বাটকটীয়াৰ স্মৃতিত নিৰ্মিত উদ্যানখনৰ পৰিৱেশ নিকাকৰণত হাতে-কামে লাগিল এজন অৱসৰী প্ৰধান শিক্ষক ।
হাটবৰত ৩৭ নং ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথৰ কাষতে অৱস্থিত অৱহেলিত হৈ হাবি-জংঘলৰে আৱৰি ধৰা আত্মাৰাম শৰ্মা স্মৃতি উদ্যান চাফাইকৰণত পুৱাই নামি পৰে কাৰ্বি আংলঙৰ ৰঙাগৰা হাইস্কুলৰ অৱসৰী প্ৰধান শিক্ষক মুৰুলী বৰা । বাইবেল অসমীয়া ভাষালৈ ৰূপান্তৰ কৰা আত্মাৰাম শৰ্মালৈ বৰদিনত স্মৃতি উদ্যান চাফাই কৰি শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপনৰ প্ৰয়াস কৰা বৰাই উল্লেখ কৰা মতে, উদ্যানখন নিৰ্মাণ কৰাৰ পাছত সংশ্লিষ্ট মহলে উদ্যানখনৰ চোৱা-চিতা নকৰাৰ ফলত উদ্যানখনৰ অৱস্থা শোচনীয় হৈ পৰিছে । উদ্যানখনৰ কাষতে হাটবৰ কেন্দ্ৰীয় নাট্য সমাজ ভৱন আছে যদিও আত্মাৰাম শৰ্মা স্মৃতি উদ্যানখন পৰিস্কাৰ কৰি ৰাখিবলৈও যথেষ্ট অৰ্থৰ প্ৰয়োজন হয় । সেয়ে নিজাববীয়াকৈ মাজে-মাজে পৰিস্কাৰ কৰা হয় । আজি পবিত্ৰ বৰদিন উপলক্ষে অসমৰ খ্ৰীষ্টান ধৰ্মাৱলম্বী লোকসকলৰ ব্যস্ত থাকিব । বাইবেল অনুবাদকজনকো মনত ৰখাৰ প্ৰয়োজন ।
