ETV Bharat / international

বিশ্ব টুনা দিৱস: আমেৰিকান আহাৰত আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় মাছ বিধৰ বাবে সজাগতা বৃদ্ধিৰ এক প্ৰয়াস - World Tuna Day 2024

author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : May 2, 2024, 12:05 AM IST

World Tuna Day 2024
World Tuna Day

World Tuna Day: প্ৰতি বছৰে ২ মে’ত বিশ্ব টুনা দিৱস পালন কৰা হয় । টুনা এবিধ মাংসল মাছ আৰু আমেৰিকাৰ খাদ্যত আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় মাছ। এই দিৱসটোৱে টুনাৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা আৰু জনসংখ্যা হ্ৰাস আৰু অন্যান্য কাৰকৰ বাবে এই প্ৰজাতিটোৰ প্ৰতি হোৱা ভাবুকিৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি কৰে ।

ইণ্টাৰনেশ্যনেল ডেস্ক, ১ মে': পশ্চিমীয়া দেশসমূহৰ অন্যতম জনপ্ৰিয় মাছ টুনা । সমগ্ৰ বিশ্বতে টুনা হৈছে আটাইতকৈ বেছি ব্যৱহৃত মাছ । আমেৰিকান মানুহে প্ৰতি বছৰে গড়ে তিনি পাউণ্ডতকৈ অধিক টুনা খায় । ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ শেহতীয়া তথ্য অনুসৰি সাতটা প্ৰধান টুনা প্ৰজাতিৰ ভিতৰত ৩৩.৩ শতাংশ জৈৱিকভাৱে মজুত অস্থায়ী মাত্ৰাত মাছ ধৰা বুলি অনুমান কৰা হৈছে ।

টুনাৰ এই জনপ্ৰিয়তাৰ বাবে ২০১৬ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সাধাৰণ পৰিষদে আনুষ্ঠানিকভাৱে বিশ্ব টুনা দিৱস পালন কৰিবলৈ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰে । টুনা হৈছে আটলাণ্টিক মহাসাগৰৰ পৰা ইণ্ডোনেছিয়ালৈকে বাসস্থানত বিস্তৃত হৈ থকা নিমখীয়া পানীৰ মাছ ।

টুনা হৈছে মাংসল মাছ যাৰ একমাত্ৰ ৰাজহাড় আছে (পেশীত হাড় নাই) । নিমখীয়া পানীত থকা এই মাছৰ মাংস কোমল আৰু আৰ্দ্ৰ । ইয়াৰ ৰং ডাঠ গোলাপী । টুনা বিভিন্ন ধৰণে খাব পাৰি - টেমাত ৰাখি, গ্ৰীল কৰি, ভাজি ইত্যাদি ৰূপত ।

টিনত ভৰোৱা টুনা সমগ্ৰ উন্নত বিশ্বৰ লাখ লাখ লোকে খোৱা মাছ হৈয়েই আছে । দুপৰীয়াৰ আহাৰ গ্ৰহণৰ সময়ত চেণ্ডুইজত আৰু সন্ধিয়াৰ আহাৰ পাষ্টা বেক আৰু মাছৰ পাইলৈকে বিভিন্ন খাদ্যত ব্যৱহাৰ কৰা হয় । টিনত ভৰোৱা টুনাক পোহনীয়া জন্তুৰ খাদ্য হিচাপেও ব্যৱহাৰ কৰা হয় । কাৰণ ই প্ৰ’টিন আৰু ওমেগা-৩ ফেটি এচিডৰ ভাল উৎস, যিবোৰ সুস্থ ছাল আৰু সুস্থ কোট বজাই ৰখাৰ বাবে অতি প্ৰয়োজনীয় ।

বিশ্বৰ দুখন বৃহৎ টুনা বজাৰ আমেৰিকা আৰু জাপানত বছৰি ১০ লাখ টনতকৈ অধিক টুনা খোৱা হয় । আমেৰিকাৰ খাদ্যত টুনা মাছ আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় আৰু আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় সাগৰীয় খাদ্য হিচাপে মিছামাছৰ পিছতে দ্বিতীয় স্থানত আছে ।

বিশ্ব টুনা দিৱসৰ উদ্দেশ্য:

এই দিৱসটোৱে টুনা মাছৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা আৰু জনসংখ্যা হ্ৰাস, দুৰ্বল সংৰক্ষণ ব্যৱস্থাপনা আৰু উচ্চ মাত্ৰাৰ অবৈধ বা অনিয়ন্ত্ৰিত টুনা মাছ ধৰাৰ বাবে এই প্ৰজাতিটোৰ প্ৰতি থকা ভাবুকিৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি কৰে । বিশ্ব টুনা দিৱসে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ ২০৩০ চনৰ বহনক্ষম উন্নয়নৰ লক্ষ্যৰ কাৰ্যসূচীৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি বহনক্ষমভাৱে পৰিচালিত মাছৰ মজুতৰ গুৰুত্বৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে ।

ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ তথ্য অনুসৰি বছৰি সাত মিলিয়ন মেট্ৰিক টনতকৈ অধিক টুনা আৰু টুনা সদৃশ প্ৰজাতি চপোৱা হয় । এই পৰিভ্ৰমী টুনা প্ৰজাতিসমূহে সকলো সাগৰীয় মীনপালনৰ মূল্যৰ ২০ শতাংশ আৰু বিশ্বজুৰি ব্যৱসায় কৰা সকলো সাগৰীয় খাদ্যৰ ৮ শতাংশতকৈ অধিক । গতিকে আমি বহনক্ষম উন্নয়ন, খাদ্য সুৰক্ষা, অৰ্থনৈতিক সুযোগ আৰু বিশ্বৰ মানুহৰ জীৱিকাৰ ক্ষেত্ৰত টুনাৰ জটিল ভূমিকাক স্বীকৃতি দিব লাগিব ।

অতিৰিক্ত মাছ ধৰা বন্ধ কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ । তথাপিও ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ খাদ্য আৰু কৃষি সংস্থাই লক্ষ্য কৰিছে যে টুনাৰ বজাৰৰ চাহিদা এতিয়াও অধিক আৰু টুনা মাছ ধৰা বহৰৰ উল্লেখযোগ্য অতিৰিক্ত ক্ষমতা এতিয়াও আছে । বৰ্তমান ৯৬ খনতকৈও অধিক দেশ টুনাৰ সংৰক্ষণ আৰু পৰিচালনাৰ সৈতে জড়িত, যাৰ বাৰ্ষিক মূল্য প্ৰায় ১০ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰ ।

ভাৰতীয় বজাৰত টুনা:

শেহতীয়াকৈ বহু ভাৰতীয়ই টুনাৰ প্ৰতি আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছে । সতেজ আৰু টিনত ভৰোৱা টুনা দুয়োটাৰে সোৱাদ ল’বলৈ আৰম্ভ কৰিছে ভাৰতীয়ই । ভাৰতত কেৰা মাছ বুলিও জনাজাত টুনা, চৌৰা কেৰা মাছৰ আন এটা নাম । কিন্তু যিবোৰ টুনা আনি দিয়া হয়, সেইবোৰৰ ভালদৰে ৰক্ষণাবেক্ষণ কৰা নহয় ।

কেন্দ্ৰীয় সামুদ্ৰিক মীন গৱেষণা প্ৰতিষ্ঠানৰ তথ্য অনুসৰি ভাৰত সাগৰত এই মাছৰ ৯টা প্ৰজাতি পোৱা যায় । কাৱাকাৱা, ফ্ৰিগেট টুনা, ডগটুথ টুনা, বুলেট টুনা আৰু অৰিয়েণ্টেল বনিটো, পাৰৰ তুলনামূলকভাৱে ওচৰতে থাকে । স্কিপজেক, লংটেইল, এলবাকোৰ আৰু ইয়েলোফিন টুনা, যাৰ শেষৰটো আই ইউ চি এন অনুসৰি ‘নিয়াৰ থ্ৰেটেড’, গভীৰ পানীত বাস কৰে আৰু ইয়াৰ বাবে বিভিন্ন মাছ ধৰা সামগ্ৰী আৰু বিশেষজ্ঞতাৰ প্ৰয়োজন হয় ।

ভাৰতৰ টুনা ধৰাৰ পৰিমাণ মালদ্বীপ, ছিচেলছ, ফ্ৰান্স বা আমেৰিকাৰ সৈতে তুলনাযোগ্য, কিন্তু ভাৰতীয় জাহাজ তুলনামূলকভাৱে সৰু, অন-ব’ৰ্ড ফ্ৰীজেচন ব্যৱহাৰ নকৰে, আৰু বৰফৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল, যাৰ ফলত সঠিকভাৱে মজুত কৰিব পৰা মাছৰ পৰিমাণ সীমিত হৈ পৰে । ইয়াৰ বাবে টুনা মাছৰ পৰিমাণ আৰু গুণগত মান দুয়োটাতে প্ৰভাৱ পৰে । ফলত টুনা মাছৰ প্ৰচুৰ চাহিদাৰ বাবে ভাবুকিৰ সন্মুখীন হৈছে ।

চেন্নাইত মুখ্য কাৰ্যালয় থকা বে অৱ বেংগল প্ৰগ্ৰেম আন্তঃচৰকাৰী সংস্থাই (বি অ’ বি পি-আই জি অ’) এই প্ৰকল্পৰ বে অৱ বেংগল উপাদানৰ নেতৃত্ব দিয়ে আৰু ঘৰুৱা গ্ৰাহকৰ বাবে বহনক্ষমভাৱে, স্থানীয়ভাৱে ধৰা টুনা মীন পালনৰ আৰ্হি প্ৰস্তুত কৰাৰ কাম কৰি আছে । তেওঁলোকে অধিক কাৰ্যক্ষম যোগান শৃংখল সৃষ্টি কৰাৰ চেষ্টা কৰিছে যাতে গ্ৰাহকে উচ্চমানৰ টুনা লাভ কৰিব পাৰে যিটো আনকি কেঁচাকৈও ছাচিমি হিচাপে খাব পাৰি ।

আটাইতকৈ দামী টুনা হ’ল ব্লুফিন টুনা, ই অতি দামী হ’ব পাৰে, ক’ৰ পৰা কিনে আৰু মাছৰ কোনটো অংশ খাইছে তাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে ।

স্বাস্থ্য উপকাৰীতা:

টুনা ভিটামিন বি ১২ৰ এক উৎকৃষ্ট উৎস, যিটো ডি এন এ তৈয়াৰ কৰিবলৈ প্ৰয়োজনীয় ভিটামিন । ভিটামিন বি ১২ য়েও আপোনাক নতুন ৰক্তকণিকা গঠন কৰাত সহায় কৰে আৰু ৰক্তহীনতাৰ বিকাশ ৰোধ কৰে । টুনা আপোনাৰ খাদ্যত প্ৰ'টিনৰ এক উত্তম উৎস হ’ব পাৰে ।

কিন্তু টুনাত পাৰাৰ পৰিমাণ অধিক থাকে আৰু বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ টুনাৰ বাবে ইয়াৰ ভিন্নতা থাকে । ফলত নিয়মীয়াকৈ টুনা খোৱাৰ ফলত স্বাস্থ্যজনিত সমস্যাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে ।

টুনা ৰান্ধিলে পৰজীৱীৰ পৰা মুক্তি পোৱাৰ লগতে খাদ্যজনিত ৰোগৰ সম্ভাৱনা কম হয় । অৱশ্যে কেঁচা টুনা খোৱাটো এতিয়াও নিৰাপদ । খাদ্য আৰু ঔষধ প্ৰশাসনে (FDA) কেঁচা টুনাক তলত দিয়া ধৰণেৰে ফ্ৰীজত ৰাখিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়ে: -২০ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ বা তাতকৈ কম ৭ দিন ফ্ৰীজত ৰাখিব -৩৫ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ বা তাৰ তলত ফ্ৰীজত ৰাখিব ।

টুনা সম্পৰ্কে তথ্য:

  • সাগৰৰ সকলো ঠাইতে টুনা মাছ বাস কৰে । নিজৰ উষ্ণতা নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ অৰ্থ হ'ল টুনা মাছ বহুতো পৰিস্থিতিত বাস কৰিব পাৰে, আৰু আৰ্কটিক আৰু গ্রীষ্মমণ্ডলীয় পানীত পোৱা যায় ।
  • হালধীয়া ফিন, আলবাকোৰ, ব্লুফিন, বিগআই আৰু আন কেইবাবিধো টুনা আদি ১৫টা ভিন্ন প্ৰকাৰৰ টুনা ।
  • তেওঁলোকৰ বিশেষ সাঁতোৰৰ পেশীবোৰে তেওঁলোকক অতি দক্ষতাৰে সাগৰীয় ঘাইপথত ক্ৰুজ কৰিবলৈ সক্ষম কৰে । টুনা উল্লেখযোগ্য আৰু আকৰ্ষণীয় বন্যপ্ৰাণী ।
  • ব্লুফিন টুনা—স্তন্যপায়ী প্ৰাণীৰ দৰে উষ্ণ তেজৰ । বিশেষ ৰক্তবাহী নলীৰ গঠনৰ সহায়ত ইহঁতে নিজৰ শৰীৰৰ উষ্ণতা চাৰিওফালৰ পানীতকৈ উষ্ণ কৰি ৰাখিবলৈ সক্ষম হয়, যাক কাউণ্টাৰ কাৰেণ্ট এক্সচেঞ্জাৰ বোলা হয় । ইয়াৰ ফলত ঠাণ্ডা ৰক্তৰ মাছৰ তুলনাত ইহঁতে কেইবাটাও সুবিধা লাভ কৰে ।
  • টুনা উল্লেখযোগ্য আৰু আকৰ্ষণীয় বন্যপ্ৰাণী । আটলাণ্টিক ব্লুফিনৰ দৈৰ্ঘ দহ ফুট আৰু ওজন ২০০০ পাউণ্ড (ঘোঁৰাতকৈও অধিক) পৰ্যন্ত হ’ব পাৰে । ইহঁতৰ বিশেষ শৰীৰৰ আকৃতি, পাখি আৰু খোলাবোৰে কিছুমান প্ৰজাতিৰ টুনাক ঘণ্টাত ৪৩ মাইল বেগেৰে সাঁতুৰিবলৈ সক্ষম কৰে ।
  • টুনাবোৰে স্কুল নামৰ গোটত একেলগে যাত্ৰা কৰে । এই বিদ্যালয়সমূহত শ শ বা হাজাৰ হাজাৰ মাছ থাকিব পাৰে । উদাহৰণস্বৰূপে, আলবাকোৰ টুনাই ১৯ মাইল বহল হ’ব পৰা বিদ্যালয়ত একেলগে যাত্ৰা কৰে ।

লগতে পঢ়ক: মে’ দিৱস : শ্ৰমিকসকলৰ বাবে উদযাপন কৰা এই দিনটোৰ ইতিহাস আৰু তাৎপৰ্য - May Day 2024

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.