বিভিন্ন কাৰণত বিগত কেইবছৰমানৰ পৰা বৃক্ক সম্পৰ্কীয় সমস্যা আৰু ৰোগত আক্ৰান্তৰ সংখ্যা ক্ৰমাগতভাৱে বৃদ্ধি পাই আহিছে ৷ বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে, দুৰ্বল জীৱনশৈলী, বেয়া খাদ্যাভ্যাস, ডায়েবেটিছ, মেদবহুলতা, হৃদৰোগ আৰু আন কিছুমান কোমৰবিডিটিৰ ক্ষেত্ৰ বৃদ্ধি পোৱাকে ধৰি বহু কাৰণ আছে যাৰ ফলত কেৱল ক্ৰনিক কিডনী ডিজিজেই (CKD) নহয়, বৃক্ক সম্পৰ্কীয় অন্যান্য ৰোগ আৰু... বা অধিক গুৰুতৰ গোচৰৰ সৃষ্টি কৰা ৷ লক্ষণসমূহৰ বিষয়ে অজ্ঞানতা, কেতিয়াবা অনুসন্ধান আৰু চিকিৎসাত পলম হোৱা আৰু কেতিয়াবা স্বাস্থ্যৰ প্ৰতি অসাৱধানতা আদি কাৰণত বৃক্কৰ গুৰুতৰ ৰোগ বা তাৰ বাবে প্ৰাণ হেৰুৱাৰ ক্ষেত্ৰত বৃদ্ধি পোৱাটোও চিন্তাৰ বিষয় ৷
বিশ্ব বৃক্ক দিৱস প্ৰতি বছৰে মাৰ্চ মাহৰ দ্বিতীয় বৃহস্পতিবাৰে মানুহৰ মাজত বৃক্ক সম্পৰ্কীয় ৰোগ আৰু অৱস্থাৰ কাৰণ, লক্ষণ আৰু তেওঁলোকৰ নিদান আৰু চিকিৎসাৰ বিষয়ে সজাগতা বিয়পাই দিয়াৰ উদ্দেশ্যেৰে পালন কৰা হয় ৷ এইবাৰ ১৪ মাৰ্চত এই দিৱসটো “Kidney Health for All: Advancing equitable access to care and optimal medication practice” শীৰ্ষক বিষয়বস্তুৰ আধাৰত পালন কৰা হৈছে ৷
পৰিসংখ্যাই কি কয় ?
বৃক্কৰ স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় সংস্থাসমূহৰ তথ্য অনুসৰি বিশ্বৰ ৯০ কোটিৰো অধিক লোক কম বেছি পৰিমাণে বৃক্ক সম্পৰ্কীয় গুৰুতৰ ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ আছে ৷ প্ৰতি ১০ জন প্ৰাপ্তবয়স্কৰ ভিতৰত এজনৰ বৃক্কৰ ৰোগ হোৱাৰ আশংকা থাকে ৷ কেৱল এয়াই নহয়, বিশ্বজুৰি স্বাস্থ্যজনিত কাৰণত বৃক্ক সম্পৰ্কীয় ৰোগবোৰক মৃত্যুৰ ৮ম প্ৰধান কাৰণ হিচাপে বিবেচিত হৈছে ৷ উপলব্ধ তথ্য অনুসৰি ২০১৯ চনত বৃক্ক সম্পৰ্কীয় ৰোগৰ বাবে বিশ্বজুৰি ৩১ লাখতকৈ অধিক লোকৰ মৃত্যু হৈছে ৷ আন এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি ভাৰতত প্ৰায় ৮০ লাখ বৃক্কৰ ৰোগত আক্ৰান্ত ৰোগী আছে, আৰু প্ৰতি বছৰে প্ৰায় ২.২ লাখ নতুন বৃক্ক ৰোগীৰ ডায়েলাইছিছৰ প্ৰয়োজন হয় ৷
বিগত বৰ্ষত ‘দ্য লেন্সেট’ নামৰ গৱেষণা আলোচনীখনত প্ৰকাশিত ইণ্ডিয়ান কাউন্সিল অৱ মেডিকেল ৰিচাৰ্চ আৰু পাব্লিক হেল্থ ফাউণ্ডেশ্যন অৱ ইণ্ডিয়াৰ এক অধ্যয়নত ভাৰতত ৰোগৰ ফলত হোৱা মৃত্যুৰ ১৬ সংখ্যক প্ৰধান কাৰণ হিচাপে বৃক্কৰ ৰোগ (বিশেষকৈ চি কে ডি)ক স্থান দিয়া হৈছে ৷ এই প্ৰতিবেদনত আশংকা কৰা হৈছিল যে ২০৪০ চনৰ ভিতৰত বৃক্ক বিকলতা ভাৰতৰ শীৰ্ষ পাঁচটা ৰোগৰ ভিতৰত অন্যতম হ’ব পাৰে ৷
বৃক্কৰ কাৰ্যক্ষমতা আৰু দীৰ্ঘদিনীয়া বৃক্কৰ ৰোগ কি ?
বৃক্কে আমাৰ শৰীৰত তেজ ফিল্টাৰ কৰা, প্ৰস্ৰাৱৰ ৰূপত শৰীৰৰ পৰা পেলনীয়া সামগ্ৰী আৰু অতিৰিক্ত পানী আঁতৰোৱা, ৰক্তকণিকা তৈয়াৰ কৰাত সহায় কৰা আৰু শৰীৰৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ খনিজ পদাৰ্থৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাকে ধৰি বহুতো গুৰুত্বপূৰ্ণ কাম কৰে ৷ যদি কিবা কাৰণত বৃক্কৰ সঠিক কাম-কাজ বন্ধ বা কমি যায়, তেন্তে শৰীৰত বিষক্ৰিয়াৰ আশংকা বাঢ়ে নহয়, আন বহু ৰোগৰ সম্ভাৱনাও বৃদ্ধি পায় ৷
ক্ৰনিক কিডনী ডিজিজ (CKD) হৈছে এনে এক অৱস্থা, য’ত বৃক্কে ক্ৰমান্বয়ে কাম কৰা বন্ধ কৰি দিয়ে ৷ যদিও আৰম্ভণিতে ইয়াৰ কোনো গুৰুতৰ লক্ষণ বা প্ৰভাৱ দেখা নাযায়, কিন্তু সময়মতে ৰোগ নিৰ্ণয় আৰু চিকিৎসাৰ অভাৱত ইয়াৰ মাৰাত্মক প্ৰভাৱো হ’ব পাৰে ৷ ইয়াৰ উপৰিও চি কে ডিয়ে হৃদৰোগ, ষ্ট্ৰোককে ধৰি বহুতো গুৰুতৰ সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে ৷
যিকোনো বয়সতে চি কে ডি হ’ব পাৰে ৷ যদিও সমস্যাৰ কাৰণৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি ইয়াৰ লক্ষণ বা প্ৰভাৱ কম বেছি পৰিমাণে মানুহৰ ক্ষেত্ৰত দেখা যাব পাৰে, কিন্তু যিসকল লোকৰ প্ৰভাৱত ডায়েবেটিছ, উচ্চ ৰক্তচাপ, হৃদৰোগ, মেদবহুলতা, যিকোনো ধৰণৰ অটোইম্যুন ৰোগ, আৰু কিছুমান গুৰুতৰ CKD এ ইহঁতৰ গুৰুতৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়াৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে ৷ ইয়াৰ উপৰিও যিসকল লোকৰ পৰিয়ালত চি কে ডি বা বৃক্ক সম্পৰ্কীয় ৰোগৰ ইতিহাস আছে তেওঁলোকৰ ক্ষেত্ৰতো এই সমস্যা দেখা যায় ৷
বিশ্ব বৃক্ক দিৱসৰ উদ্দেশ্য
মন কৰিবলগীয়া যে, বিশ্ব বৃক্ক দিৱস হৈছে বিশ্ব বৃক্ক মিত্ৰজোঁট (আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নেফ্ৰ’লজী আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বৃক্ক ফাউণ্ডেশ্যন ফেডাৰেচন)ৰ উদ্যোগত বৃক্কৰ ৰোগৰ চিকিৎসাৰ বৈষম্যৰ বিষয়ে সজাগতা সৃষ্টিৰ বাবে, আৰু বৃক্কৰ দ্বাৰা আক্ৰান্ত প্ৰতিজন ব্যক্তিক প্ৰয়োজনীয় চিকিৎসা প্ৰদানৰ বাবে ৰোগ ৷এই দিশত প্ৰচেষ্টা বৃদ্ধি আৰু মানুহৰ সহযোগিতামূলক প্ৰচেষ্টাক উৎসাহিত কৰাৰ লক্ষ্যৰে ইয়াক পালন কৰা হয় ৷
এইবোৰৰ উপৰিও বিশ্ব বৃক্ক দিৱসৰ মূল উদ্দেশ্যসমূহৰ ভিতৰত বৃক্ক সম্পৰ্কীয় ৰোগৰ লক্ষণ, নিদান আৰু চিকিৎসাৰ বিষয়ে মানুহৰ মাজত সজাগতা বৃদ্ধি কৰা, এই দিশত উন্নত স্বাস্থ্য নীতি নিৰ্মাণ আৰু কাৰ্যকৰী কৰা আৰু উন্নত স্বাস্থ্য সেৱা প্ৰদান ব্যৱস্থা ৰূপায়ণ কৰা আদি অন্তৰ্ভুক্ত ৷
বিশ্ব বৃক্ক দিৱস উপলক্ষে সমগ্ৰ বিশ্বতে আলোচনা চক্ৰ, আলোচনা চক্ৰৰ দৰে বিভিন্ন ধৰণৰ সজাগতামূলক কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন কৰা হয় ৷ ইয়াৰ উপৰিও এই উপলক্ষে বহু স্বাস্থ্য প্ৰতিষ্ঠান আৰু চিকিৎসকৰ দলে সামাজিক আৰু ব্যক্তিগত পৰ্যায়ত চিকিৎসা অভিযান আৰু চেক আপ শিবিৰৰ আয়োজন কৰে ৷
লগতে পঢ়ক: Shark Tankত নমিতা থাপাৰে ক’লে পেৰিমেন’পজৰ কথা; পেৰিমেন’পজ দৰাচলতে হয় কি ?