প্ৰতি বছৰে 11 এপ্ৰিলত দেশজুৰি পালন কৰা ৰাষ্ট্ৰীয় সুৰক্ষিত মাতৃত্ব দিৱস ৷ এগৰাকী মাতৃৰ স্বাস্থ্যৰ সজাগতাৰ হেতুকে এই বিশেষ দিনটো পালন কৰা হয় ৷ এইখন মঞ্চই সুৰক্ষিতভাৱে এগৰাকী সন্তান জন্ম নিশ্চিত কৰে আৰু মাতৃ মৃত্যুৰ হাৰ হ্ৰাস কৰে । এই দিনটোত গৰ্ভৱতী মহিলাসকলৰ অত্যাৱশ্যকীয় যত্ন প্ৰদান কৰাৰ অপৰিহাৰ্যতাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰা হৈছে ৷ লগতে এগৰাকী মহিলাৰ প্ৰসৱৰ পূৰ্বৰ পৰা প্ৰসৱোত্তৰ লৈকে বিভিন্ন স্তৰ সামৰি আলোচনা কৰা হৈছে ৷
তাৎপৰ্য:
পূৰ্বতে মাতৃৰ স্বাস্থ্যৰ সজাগতাৰ বিষয়ে সম্যক ধাৰণা আছিল যদিও ই বৰ্তমানে বিশ্বব্যাপী মনোযোগ আকৰ্ষণ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে ৷ বিগত বৰ্ষসমূহত এই সজাগতা তথা সমন্বিত প্ৰচেষ্টাৰ ফলত 1987 চনৰ পৰা মাতৃৰ মৃত্যুৰ হাৰ 43 শতাংশলৈ হ্ৰাস হৈছে ৷ তথাপিও এই সমস্যা এতিয়াও শেষ হোৱা নাই ৷ বিশ্বজুৰি গৰ্ভধাৰণ সম্পৰ্কীয় জটিলতাৰ সন্মুখীন হৈ দৈনিক 800 গৰাকী মহিলাই মৃত্যুমুখত পৰিছে । বিশ্বব্যাপী মাতৃ মৃত্যুৰ 15 শতাংশই হৈছে ভাৰতত, অপৰ্যাপ্ত প্ৰসৱ পূৰ্ব যত্নৰ বাবে বছৰি 44,000 মহিলাই মৃত্যুৰ মুখত পৰিছে ৷
ইতিহাস:
হোৱাইট ৰিবন এলায়েন্স ইণ্ডিয়াই (ডব্লিউআৰএআই) ৰাষ্ট্ৰীয় সুৰক্ষিত মাতৃত্ব দিৱসৰ নেতৃত্ব দিছিল, যাৰ ফলত 2003 চনত ভাৰত চৰকাৰে এই মঞ্চখনক আনুষ্ঠানিকভাৱে স্বীকৃতি প্ৰদান কৰিছিল । আজিৰ দিনটোত দেশখনত কেৱল মাতৃস্বাস্থ্যৰ বাবে এটা দিন উৎসৰ্গা কৰা হয়, যি বিশ্বব্যাপী সজাগতা গঢ়ি তোলাৰ লগতে দৃষ্টান্তমূলক পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰি আহিছে ৷
ৰাষ্ট্ৰীয় সুৰক্ষিত মাতৃত্ব দিৱসৰ উদ্দেশ্য:
- মাতৃৰ স্বাস্থ্য আৰু সন্তান জন্মৰ সুৰক্ষাৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি কৰা।
- সুৰক্ষিত গৰ্ভধাৰণ আৰু সন্তান জন্মৰ অভ্যাসৰ বাবে সজাগ কৰক।
- শিক্ষা আৰু সহযোগিতাৰ জৰিয়তে মাতৃ মৃত্যুৰ হাৰ হ্ৰাস কৰক
- গৰ্ভৱতী মহিলাৰ পৰ্যাপ্ত যত্ন তথা প্ৰসৱোত্তৰ সুস্থতা নিশ্চিত কৰক ৷
- মাতৃৰ কল্যাণৰ বাবে বেচৰকাৰী সংগঠন আৰু চৰকাৰী সংস্থাসমূহৰ মাজত সহযোগিতা বৃদ্ধি কৰক ৷
2020 চনত, বিশ্বব্যাপী গৰ্ভধাৰণ বা সন্তান জন্মৰ সময়ত প্ৰায় 300,000 মহিলাই প্ৰাণ হেৰুৱাইছিল । আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত মাতৃ মৃত্যুৰ হাৰ হৈছে প্ৰতি 100,000 জন্মত মৃত্যুৰ হাৰ 32.9 । প্ৰতি দুই মিনিটত, বিশ্বব্যাপী প্ৰসৱ বা গৰ্ভধাৰণ সম্পৰ্কীয় জটিলতাৰ ফলত এগৰাকী মহিলাৰ মৃত্যু হয় ৷ বিশ্বব্যাপী মাতৃ মৃত্যুৰ হাৰ 2020 চনত 339 ৰ পৰা 223 লৈ হ্ৰাস পাইছে । বহনক্ষম উন্নয়ন লক্ষ্য 3.1-ৰ লক্ষ্য হৈছে 2030 চনৰ ভিতৰত প্ৰতি 100,000 জীৱিত জন্মত মাতৃ মৃত্যুৰ হাৰ 70 তকৈ কম কৰা ৷ ভাৰতত 2000 চনত মাতৃ মৃত্যুৰ হাৰ 384 ৰ পৰা 103 লৈ হ্ৰাস পাইছে, যি বিশ্বব্যাপী হ্ৰাসতকৈ অধিক।
মাতৃ স্বাস্থ্যৰ বাবে লোৱা পদক্ষেপ আৰু কাৰ্যসূচীসমূহ:
প্ৰধানমন্ত্ৰী মাতৃ বন্দনা যোজনা (পিএমএমভিৱাই): গৰ্ভৱতী আৰু স্তনপান কৰাই থকা মাতৃসকলক আৰ্থিক সাহাৰ্য প্ৰদান কৰা।
প্ৰধানমন্ত্ৰী সুৰক্ষিত মাতৃত্ব অভিযান (পিএমএছএমএ): প্ৰতি মাহৰ নৱম দিনত বিনামূলীয়া প্ৰসৱ-পূৰ্ব যত্ন প্ৰদান কৰা।
