ETV Bharat / business

ইপিএফ, জিপিএফ আৰু পিপিএফৰ মাজৰ পাৰ্থক্য কি ? - Provident fund

author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : Sep 15, 2024, 5:49 PM IST

Provident fund: এগৰাকী কৰ্মচাৰীয়ে ভৱিষ্যৎ সুৰক্ষিত কৰাৰ উদ্দেশ্যে বিভিন্ন ধৰণৰ আঁচনিৰ সুবিধা ল'ব পাৰে । তাৰ ভিতৰত আছে বিভিন্ন ধৰণৰ ভৱিষ্য নিধি আঁচনি । অৱসৰৰ পিচত যাতে এগৰাকী লোকে বিত্তীয় সুৰক্ষা লাভ কৰিব পাৰে তাৰ বাবে এই আঁচনিসমূহ অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ । জানো আহক এই আঁচনিসমূহ কি আৰু ইয়াৰ পাৰ্থক্য কি ?

Provident fund
ইপিএফ, জিপিএফ আৰু পিপিএফৰ মাজৰ পাৰ্থক্য কি (Getty Images)

নেশ্যনেল ডেস্ক,১৫ ছেপ্টেম্বৰ : ভাৰত চৰকাৰে নিযুক্তি প্ৰাপ্ত লোকসকলৰ বাবে ভৱিষ্য নিধিৰ ৰূপত বহুতো আঁচনি পৰিচালনা কৰি আছে । যাৰ উদ্দেশ্য হৈছে কৰ্মচাৰীসকলক বিত্তীয় সুৰক্ষা প্ৰদান কৰা । কৰ্মচাৰীসকলে চাকৰিৰ সময়ত অৱদান হিচাপে এই আঁচনিবোৰত বিনিয়োগ কৰিব লাগিব । কৰ্মচাৰীসকলে অৱসৰৰ সময়ত এক মোটা অংকৰ ধন লাভ কৰে যাতে তেওঁলোকে এক সুখী জীৱন কটাব পাৰে ।

ভৱিষ্য নিধি আঁচনিবোৰ মুখ্যতঃ কৰ্মচাৰী ভৱিষ্য নিধি (ইপিএফ), সাধাৰণ ভৱিষ্য নিধি (জিপিএফ) আৰু ৰাজহুৱা ভৱিষ্য নিধি (পিপিএফ)ৰ দ্বাৰা গঠিত । এই আঁচনিবোৰ কৰ্মচাৰীসকলৰ সুৰক্ষিত ভৱিষ্যতৰ বাবে । কৰ্মচাৰীজনে ভৱিষ্য নিধি একাউণ্টত অৱদান হিচাপে প্ৰতি মাহে দৰমহাৰ এটা অংশ জমা কৰিব লাগে । চৰকাৰে প্ৰতি বছৰে ভৱিষ্য নিধি জমাৰ ওপৰত এক স্থিৰ সুতো পৰিশোধ কৰে ।

কৰ্মচাৰী ভৱিষ্য নিধি অৰ্থাৎ ইপিএফ কি ?

কৰ্মচাৰী ভৱিষ্য নিধি আঁচনি ব্যক্তিগত খণ্ডত কাম কৰা কৰ্মচাৰীসকলৰ বাবে । ইয়াক কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ শ্ৰম মন্ত্ৰালয়ৰ অধীনত কৰ্মচাৰী ভৱিষ্য নিধি সংগঠনে (ইপিএফঅ') পৰিচালনা কৰে । কৰ্মচাৰী ভৱিষ্য নিধি অধিনিয়ম, ১৯৫২-ৰ অধীনত, যদি কোনো কোম্পানী বা কৰ্পোৰেট প্ৰতিষ্ঠানৰ ২০ জনতকৈ অধিক কৰ্মচাৰী থাকে, তেনেহ'লে তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ কৰ্মচাৰীসকলক ইপিএফ আৰু অন্যান্য অৱসৰৰ লাভালাভ প্ৰদান কৰিব লাগিব ।

নিয়ম অনুসৰি, প্ৰতিজন কৰ্মচাৰীয়ে তেওঁৰ মৌলিক দৰমহাৰ (Basic Salary) আৰু ডিএৰ (যাৰ সৰ্বাধিক সীমা ১৫,০০০ টকা নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে) ১২ শতাংশ প্ৰতি মাহে ভৱিষ্য নিধি একাউণ্টত জমা কৰিব লাগিব আৰু কোম্পানীয়ে কৰ্মচাৰীৰ একাউণ্টত একে পৰিমাণৰ ধন জমা ৰাখিব লাগিব । ১২ শতাংশ অৱদানৰ পৰিমাণৰ ভিতৰত, ৮.৩৩ শতাংশ কৰ্মচাৰী পেঞ্চন আঁচনিত (ইপিএছ) যায় আৰু বাকী ৩.৬৭ শতাংশ ইপিএফলৈ যায় ।

অৱশ্যে, চৰকাৰে শেহতীয়াকৈ নিয়োগকৰ্তা আৰু কৰ্মচাৰী দুয়োৰে বাবে ইপিএফৰ অৱদান ১০ শতাংশলৈ হ্ৰাস কৰিছে । একে সময়তে, চৰকাৰে ২০২৪-২৫ বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাবে ইপিএফৰ সুতৰ হাৰ ৮.২৫ শতাংশ নিৰ্ধাৰণ কৰিছে ।

ৰাজহুৱা ভৱিষ্য নিধি (পিপিএফ) কি ?

যিকোনো ভাৰতীয় নাগৰিকে ৰাজহুৱা ভৱিষ্য নিধি (পিপিএফ) আঁচনিত একাউণ্ট খুলিব পাৰে । এইটো এক স্বেচ্ছামূলক ভৱিষ্য নিধি আঁচনি, সেয়েহে চৰকাৰী বা ব্যক্তিগত চাকৰিৰ বাবে কোনো চৰ্ত নাই । যদি এজন ব্যক্তিয়ে পিপিএফ একাউণ্ট খোলে, তেন্তে তেওঁ বিত্তীয় বৰ্ষত কমেও ৫০০ টকা জমা কৰিব লাগিব আৰু সৰ্বাধিক ১,৫০,০০০ টকা জমা কৰিব পাৰিব । আপুনি এই ধন এবাৰতে বা ১২ টা কিস্তিত জমা কৰিব পাৰে ।

পিপিএফ একাউণ্ট এটাৰ ম্যাদ হৈছে ১৫ বছৰ । ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাবে পিপিএফৰ সুতৰ হাৰ ৭.১ শতাংশ নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে ।

সাধাৰণ ভৱিষ্য নিধি (জিপিএফ) কি ?

সাধাৰণ ভৱিষ্য নিধি (জিপিএফ) আঁচনি কেৱল চৰকাৰী কৰ্মচাৰীৰ বাবে । যিকোনো চৰকাৰী বিভাগত এবছৰ বা অধিক সময় সেৱা আগবঢ়োৱা প্ৰতিজন অস্থায়ী বা স্থায়ী কৰ্মচাৰী আৰু যিকোনো অৱসৰপ্ৰাপ্ত পেঞ্চনাৰে জিপিএফ একাউণ্ট খুলিব পাৰে ।

ভাৰত চৰকাৰৰ কৰ্মচাৰী, ৰাজহুৱা অভিযোগ আৰু পেঞ্চন মন্ত্ৰালয়ৰ অধীনত পেঞ্চন আৰু পেঞ্চনাৰ কল্যাণ বিভাগৰ দ্বাৰা পৰিচালিত জিপিএফ আঁচনিৰ অধীনত, প্ৰতিজন একাউণ্ট ধাৰকে মাহিলী দৰমহাৰ কমেও ৬ শতাংশ জিপিএফ একাউণ্টত জমা কৰিব লাগিব । ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাবে জিপিএফৰ সুতৰ হাৰ ৭.১ শতাংশ নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে ।

লগতে পঢ়ক :কঠিন হ’লেও অবাস্তৱ নহয় কোটিপতি হোৱাৰ সপোন; প্ৰয়োজন সঠিক সিদ্ধান্তৰ - How to become crorepati

নেশ্যনেল ডেস্ক,১৫ ছেপ্টেম্বৰ : ভাৰত চৰকাৰে নিযুক্তি প্ৰাপ্ত লোকসকলৰ বাবে ভৱিষ্য নিধিৰ ৰূপত বহুতো আঁচনি পৰিচালনা কৰি আছে । যাৰ উদ্দেশ্য হৈছে কৰ্মচাৰীসকলক বিত্তীয় সুৰক্ষা প্ৰদান কৰা । কৰ্মচাৰীসকলে চাকৰিৰ সময়ত অৱদান হিচাপে এই আঁচনিবোৰত বিনিয়োগ কৰিব লাগিব । কৰ্মচাৰীসকলে অৱসৰৰ সময়ত এক মোটা অংকৰ ধন লাভ কৰে যাতে তেওঁলোকে এক সুখী জীৱন কটাব পাৰে ।

ভৱিষ্য নিধি আঁচনিবোৰ মুখ্যতঃ কৰ্মচাৰী ভৱিষ্য নিধি (ইপিএফ), সাধাৰণ ভৱিষ্য নিধি (জিপিএফ) আৰু ৰাজহুৱা ভৱিষ্য নিধি (পিপিএফ)ৰ দ্বাৰা গঠিত । এই আঁচনিবোৰ কৰ্মচাৰীসকলৰ সুৰক্ষিত ভৱিষ্যতৰ বাবে । কৰ্মচাৰীজনে ভৱিষ্য নিধি একাউণ্টত অৱদান হিচাপে প্ৰতি মাহে দৰমহাৰ এটা অংশ জমা কৰিব লাগে । চৰকাৰে প্ৰতি বছৰে ভৱিষ্য নিধি জমাৰ ওপৰত এক স্থিৰ সুতো পৰিশোধ কৰে ।

কৰ্মচাৰী ভৱিষ্য নিধি অৰ্থাৎ ইপিএফ কি ?

কৰ্মচাৰী ভৱিষ্য নিধি আঁচনি ব্যক্তিগত খণ্ডত কাম কৰা কৰ্মচাৰীসকলৰ বাবে । ইয়াক কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ শ্ৰম মন্ত্ৰালয়ৰ অধীনত কৰ্মচাৰী ভৱিষ্য নিধি সংগঠনে (ইপিএফঅ') পৰিচালনা কৰে । কৰ্মচাৰী ভৱিষ্য নিধি অধিনিয়ম, ১৯৫২-ৰ অধীনত, যদি কোনো কোম্পানী বা কৰ্পোৰেট প্ৰতিষ্ঠানৰ ২০ জনতকৈ অধিক কৰ্মচাৰী থাকে, তেনেহ'লে তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ কৰ্মচাৰীসকলক ইপিএফ আৰু অন্যান্য অৱসৰৰ লাভালাভ প্ৰদান কৰিব লাগিব ।

নিয়ম অনুসৰি, প্ৰতিজন কৰ্মচাৰীয়ে তেওঁৰ মৌলিক দৰমহাৰ (Basic Salary) আৰু ডিএৰ (যাৰ সৰ্বাধিক সীমা ১৫,০০০ টকা নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে) ১২ শতাংশ প্ৰতি মাহে ভৱিষ্য নিধি একাউণ্টত জমা কৰিব লাগিব আৰু কোম্পানীয়ে কৰ্মচাৰীৰ একাউণ্টত একে পৰিমাণৰ ধন জমা ৰাখিব লাগিব । ১২ শতাংশ অৱদানৰ পৰিমাণৰ ভিতৰত, ৮.৩৩ শতাংশ কৰ্মচাৰী পেঞ্চন আঁচনিত (ইপিএছ) যায় আৰু বাকী ৩.৬৭ শতাংশ ইপিএফলৈ যায় ।

অৱশ্যে, চৰকাৰে শেহতীয়াকৈ নিয়োগকৰ্তা আৰু কৰ্মচাৰী দুয়োৰে বাবে ইপিএফৰ অৱদান ১০ শতাংশলৈ হ্ৰাস কৰিছে । একে সময়তে, চৰকাৰে ২০২৪-২৫ বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাবে ইপিএফৰ সুতৰ হাৰ ৮.২৫ শতাংশ নিৰ্ধাৰণ কৰিছে ।

ৰাজহুৱা ভৱিষ্য নিধি (পিপিএফ) কি ?

যিকোনো ভাৰতীয় নাগৰিকে ৰাজহুৱা ভৱিষ্য নিধি (পিপিএফ) আঁচনিত একাউণ্ট খুলিব পাৰে । এইটো এক স্বেচ্ছামূলক ভৱিষ্য নিধি আঁচনি, সেয়েহে চৰকাৰী বা ব্যক্তিগত চাকৰিৰ বাবে কোনো চৰ্ত নাই । যদি এজন ব্যক্তিয়ে পিপিএফ একাউণ্ট খোলে, তেন্তে তেওঁ বিত্তীয় বৰ্ষত কমেও ৫০০ টকা জমা কৰিব লাগিব আৰু সৰ্বাধিক ১,৫০,০০০ টকা জমা কৰিব পাৰিব । আপুনি এই ধন এবাৰতে বা ১২ টা কিস্তিত জমা কৰিব পাৰে ।

পিপিএফ একাউণ্ট এটাৰ ম্যাদ হৈছে ১৫ বছৰ । ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাবে পিপিএফৰ সুতৰ হাৰ ৭.১ শতাংশ নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে ।

সাধাৰণ ভৱিষ্য নিধি (জিপিএফ) কি ?

সাধাৰণ ভৱিষ্য নিধি (জিপিএফ) আঁচনি কেৱল চৰকাৰী কৰ্মচাৰীৰ বাবে । যিকোনো চৰকাৰী বিভাগত এবছৰ বা অধিক সময় সেৱা আগবঢ়োৱা প্ৰতিজন অস্থায়ী বা স্থায়ী কৰ্মচাৰী আৰু যিকোনো অৱসৰপ্ৰাপ্ত পেঞ্চনাৰে জিপিএফ একাউণ্ট খুলিব পাৰে ।

ভাৰত চৰকাৰৰ কৰ্মচাৰী, ৰাজহুৱা অভিযোগ আৰু পেঞ্চন মন্ত্ৰালয়ৰ অধীনত পেঞ্চন আৰু পেঞ্চনাৰ কল্যাণ বিভাগৰ দ্বাৰা পৰিচালিত জিপিএফ আঁচনিৰ অধীনত, প্ৰতিজন একাউণ্ট ধাৰকে মাহিলী দৰমহাৰ কমেও ৬ শতাংশ জিপিএফ একাউণ্টত জমা কৰিব লাগিব । ২০২৪ বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাবে জিপিএফৰ সুতৰ হাৰ ৭.১ শতাংশ নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে ।

লগতে পঢ়ক :কঠিন হ’লেও অবাস্তৱ নহয় কোটিপতি হোৱাৰ সপোন; প্ৰয়োজন সঠিক সিদ্ধান্তৰ - How to become crorepati

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.