হায়দৰাবাদ : ২০২৪ বৰ্ষত ভাৰতক কেইবাটাও প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগে জোকাৰি গৈছে । যাৰ ফলত শ শ লোক নিহত হয় আৰু হাজাৰ হাজাৰ লোকৰ জীৱন আৰু জীৱিকা সংকটত পৰিছে । দেশখনত প্ৰকৃতিৰ ধ্বংসলীলাৰ ভিতৰত জুনত কেৰালাৰ ৱায়ানাড়ত ভূমিস্খলন আটাইতকৈ চৰম আছিল কিয়নো এতিয়াও তাত পুনৰ্সংস্থাপন প্ৰক্ৰিয়া চলি আছে । য'ত ৪০০ৰো অধিক লোক মৃত্যুমুখত পৰিছিল ।
- ৱায়নাড় ভূমিস্খলন
৩০ জুলাইৰ পুৱতি নিশাৰ পৰা ৱায়নাড়ৰ চোৰালমালা আৰু মুণ্ডাক্কাই গাঁৱত হোৱা বৰষুণৰ ফলত ভূমিস্খলন হয় আৰু অঞ্চলটোত লগে লগে বৃহৎ উদ্ধাৰ অভিযান আৰম্ভ কৰা হয় । ভূমিস্খলনৰ প্ৰভাৱ এনেকুৱা আছিল যে বহু কিলোমিটাৰ সম্পূৰ্ণৰূপে নিঃশেষ হৈ গৈছিল । যাৰ ফলত প্ৰশাসনে ক্ষতিগ্ৰস্ত লোকসকলক জৰুৰীকালীনভাৱে স্থানান্তৰ কৰিবলৈ বাধ্য হৈছিল ।
ইয়াৰ উপৰিও, কেইবা হেক্টৰ কৃষিভূমি ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছিল যাৰ ফলত কৃষকসকলৰ বৃহৎ লোকচান হৈছিল । ৱায়নাড় যদিও ভূস্খলনপ্ৰৱণ অঞ্চল এই দুৰ্যোগ অভূতপূৰ্ব আছিল আৰু লোকচানৰ পৰিমাণ আছিল ১২০০ কোটি টকা ।
কেন্দ্ৰই ভূমিস্খলনৰ বাবে কেৰালা চৰকাৰৰ 'ৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগ'ৰ মৰ্যাদা প্ৰদানৰ অনুৰোধ অস্বীকাৰ কৰাক লৈ হোৱা বিতৰ্কৰ মাজতে ৰাজ্য চৰকাৰে গৃহহীন লোকৰ পুনৰ্সংস্থাপনৰ প্ৰক্ৰিয়া ত্বৰান্বিত কৰিছে । পুনৰ্সংস্থাপনৰ বাবে প্ৰথম খচৰা তালিকাত মুণ্ডাক্কাই, আত্তামালা আৰু চুৰামালাৰ প্ৰভাৱিত ৱাৰ্ডৰ ৩৮৮ টা পৰিয়াল অন্তৰ্ভুক্ত আছে । কিন্তু স্থানীয় লোকসকলে অভিযোগ কৰিছে যে বহু যোগ্য পৰিয়ালক বাদ দিয়া হৈছে । চৰকাৰে ঘোষণা জনাইছে যে ২০২৫ চনৰ ১০ জানুৱাৰীলৈকে অভিযোগসমূহ দাখিল কৰিব পাৰিব ।
ভূমিস্খলনৰ উপৰিও, ২০২৪ বৰ্ষটোত ভাৰত ৰুষ্ট প্ৰকৃতিৰ সাক্ষী হৈছে । যাৰ ভিতৰত আছে ঘূৰ্ণীবতাহ আৰু প্ৰলয়ংকৰী বান । বহু লোকৰ মৃত্যু, সম্পত্তিৰ ধ্বংসৰ লগতে কেইবাজনো গৃহহীন হৈ পৰিছিল । ২৫ মে'ত পশ্চিমবংগত ঘূৰ্ণীবতাহ ৰেমলে খুন্দা মাৰে । যাৰ ফলত এই বছৰৰ প্ৰথম দুৰ্যোগে ভাৰতৰ পূব অংশত আঘাত কৰিছিল । ২০২৪ চনৰ উত্তৰ ভাৰত মহাসাগৰৰ ঘূৰ্ণীবতাহ ৰেমলৰ এয়া প্ৰথম হতাশা আছিল ।
- ২০২৪ চনৰ কেইটামান দুৰ্যোগ
ৰেমল
ঘূৰ্ণীবতাহ ৰেমলে প্ৰতি ঘণ্টাত ১০০ৰ পৰা ১৩৫ কিলোমিটাৰ বেগত খুন্দা মাৰিছিল । ঘূৰ্ণীবতাহ ৰেমলৰ ফলত সমগ্ৰ পশ্চিমবংগ, মিজোৰাম, অসম আৰু মেঘালয়ত ৩৩ গৰাকী লোকৰ মৃত্যু হৈছিল । ঘূৰ্ণীবতাহৰ পিছত এই ৰাজ্যসমূহত ভয়ংকৰ পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হৈছিল ।
ঘূৰ্ণীবতাহৰ পিছত বাসগৃহ ক্ষতিগ্ৰস্ত হোৱা লোকসকলক পশ্চিমবংগ চৰকাৰে ১.২ লাখ টকাৰ ক্ষতিপূৰণ ঘোষণা কৰিছিল । ঘূৰ্ণীবতাহৰ ফলত প্ৰায় ১৫,০০০ বাসগৃহ প্ৰভাৱিত হৈছিল । একেদৰে মিজোৰামে ৰেমলৰ দ্বাৰা হোৱা ক্ষতিৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ কেন্দ্ৰৰ পৰা ২৩৭.৬ কোটি টকাৰ সাহায্য বিচাৰিছিল ।
অসমত ৰেমল প্ৰভাৱ ভয়ংকৰ আছিল । ধাৰাসাৰ বৰষুণ আৰু বানৰ কবলত পৰিছিল ৰাজ্যখনৰ ৯ খন জিলা । যাৰ ফলত ২ লাখ লোক ক্ষতিগ্ৰস্ত হয় আৰু ৩,২৩৯ হেক্টৰৰ অধিক কৃষিভূমি ক্ষতিগ্ৰস্ত হয় আৰু দুগৰাকী লোক নিহত হোৱাৰ তথ্য আছে ।
ঘূৰ্ণীবতাহ ডানা
২০ অক্টোবৰত বংগোপসাগৰৰ দক্ষিণত নিম্ন চাপে ঘূৰ্ণীবতাহ ডানাৰ ৰূপ লৈছিল । ধামৰা আৰু ভিতাৰকণিকাৰ মাজত ঘূৰ্ণীবতাহে খুন্দা মাৰিছিল । ফলত ধাৰাসাৰ বৰষুণ হৈছিল আৰু পশ্চিমবংগত দুজন লোকৰ মৃত্যু হৈছিল । ওড়িশাৰ ভদ্ৰক, বালাচোৰ, কেওনঝাৰ আৰু ময়ূৰভঞ্জত ৰেড এলাৰ্ট জাৰি কৰা হৈছিল । আনহাতে ৰাজ্যিক সচিবালয় নাবান্নাৰ পৰা নিশাৰ ভিতৰতে পৰিস্থিতি নিৰীক্ষণ কৰা মুখ্যমন্ত্ৰী মমতা বেনাৰ্জীয়ে পিছত কৈছিল যে ২.১৬ লাখ লোকক স্থানান্তৰ কৰা হৈছিল ।
অসমৰ বান
সামগ্ৰিকভাৱে, এই বছৰ অসমত হোৱা প্ৰলয়ংকৰী বানত প্ৰায় ১১৭ গৰাকী লোকৰ মৃত্যু হয় । গৃহ বিভাগৰ কেন্দ্ৰীয় ৰাজ্যিক মন্ত্ৰী নিত্যানন্দ ৰায়ে পূৰ্বে সংসদক কৈছিল যে ২০১৯ চনৰ পৰা ২০২৪ চনৰ জুলাইলৈকে অসমত বানৰ ফলত ৮৮০ গৰাকী লোকৰ মৃত্যু হয় ।
ৰায়ে কৈছিল যে ২০২৪ চনৰ জুলাইলৈকে ১১৭ জন, ২০২৩ চনত ৬৫ জন, ২০২২ চনত ২৭৮ জন, ২০২১ চনত ৭৩ জন, ২০২০ চনত ১৯০ জন আৰু ২০১৯ চনত ১৫৭ জন লোকৰ মৃত্যু হোৱাৰ খবৰ পোৱা গৈছে ।
বানৰ ফলত কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ জীৱকুলৰ বিস্তৰ ক্ষতি হয় । ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ বিষয়াসকলৰ মতে বানৰ ফলত ১০ টা গঁড়সহ ২১২ টা বন্য জন্তুৰ মৃত্যু হয় ।
ঘূৰ্ণীবতাহ ফেংগাল
ভয়ংকৰ ক্ৰান্তীয় ঘূৰ্ণীবতাহ ফেংগালে ৩০ নৱেম্বৰত পুডুচেৰীত খুন্দা মৰাৰ পিছত দক্ষিণ ভাৰতত ১৯ গৰাকী লোকৰ মৃত্যু হৈছিল আৰু ভয়ংকৰ বানৰ সৃষ্টি হৈছিল । বতৰ বিজ্ঞান বিভাগে তামিলনাডু, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ, কেৰালা আৰু কৰ্ণাটকৰ বাবে ৰেড এলাৰ্ট জাৰি কৰিছিল । আনহাতে পুডুচেৰী চৰকাৰে সকলো শিক্ষানুষ্ঠান বন্ধ কৰি দিছিল । চেন্নাই বিমানবন্দৰত বিমান পৰিচালনা ১ ডিচেম্বৰৰ পুৱালৈকে স্থগিত ৰখা হৈছিল ।
তামিলনাডু চৰকাৰৰ মতে, ফেংগালে দেৱনুৰত বিধ্বংসী ৰূপ ধাৰণ কৰিছিল আৰু ভিলুপ্পুৰম জিলাৰ ৪,৯০৬ গৰাকী লোকক সাহায্য শিবিৰত ৰখা হৈছিল আনহাতে ১৩২ টা ঘৰ সম্পূৰ্ণৰূপে ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছিল আৰু ৭২৮ টা আংশিকভাৱে ধ্বংস হৈছিল ।
লোকসভাৰ বিৰোধী দলপতি ৰাহুল গান্ধীয়ে কংগ্ৰেছ কৰ্মীসকলক প্ৰশাসনক সাহায্যৰ কামত সহায় কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছিল । নিৰন্তৰ বৰষুণৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত কৰ্ণাটক চৰকাৰে কোড়াগু, চামাৰাজনগৰ, উদুপী, দক্ষিণ কানাড়া আৰু চিক্কাবাল্লাপুৰৰ বিদ্যালয় আৰু মহাবিদ্যালয়সমূহ বন্ধ ঘোষণা কৰিছিল ।
ইণ্ডোনেছিয়াৰ উপকূলত হোৱা ক্ৰান্তীয় নিম্ন চাপৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা ঘূৰ্ণীবতাহ ফেংগালে দক্ষিণ ভাৰতত বান আৰু বিস্তৰ ক্ষতি সাধন কৰে ।
বিজয়ৱাড়া বান
ধাৰাসাৰ বৰষুণৰ ফলত ছেপ্টেম্বৰৰ আৰম্ভণিতে অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ বিজয়ৱাড়া চহৰ বানৰ কৱলত পৰে । যাৰ ফলত ৪৫ গৰাকী লোক নিহত হয় আৰু ২.৫ লাখৰো অধিক লোক ক্ষতিগ্ৰস্ত হয় । বিজয়ৱাড়াৰ বান পৰিস্থিতি নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ বুডুমেৰু নদী বান্ধ বন্ধ কৰিবলৈ সেনাক মোতায়েন কৰা হৈছিল । আনহাতে মুখ্যমন্ত্ৰী এন চন্দ্ৰবাবু নাইডুৱে এনে পৰিস্থিতিৰ বাবে পূৰ্বৰ চৰকাৰৰ অৱহেলাক দোষাৰোপ কৰিছিল ।
হিমাচল প্ৰদেশৰ ডাৱৰ বিস্ফোৰণ আৰু কৃত্ৰিম বান
হিমাচল প্ৰদেশত ২৭ জুনত হোৱা ডাৱৰ বিস্ফোৰণ আৰু কৃত্ৰিম বানৰ ৫১ টা ঘটনা দেখা গৈছে আৰু ১৬ আগষ্টলৈকে মুঠ ৩১ গৰাকী লোক নিহত হয় আৰু আন ৩৩ গৰাকী লোক সন্ধানহীন হয় । ৰাজ্যিক জৰুৰীকালীন অভিযান কেন্দ্ৰই কৈছিল যে লাহৌল আৰু স্পিতিত এনে ধৰণৰ ২২ টা ঘটনা সংঘটিত হয় ।
একেদৰে কিন্নৌৰত ১১ টা আৰু উনাত ৬ টা ঘটনা সংঘটিত হৈছিল । কুলু আৰু মাণ্ডিত একেধৰণৰ তিনিটাকৈ ঘটনা সংঘটিত হৈছিল । চিৰমু আৰু চম্বাত দুটা, হামিৰপুৰ, চিমলা আৰু চোলান জিলাত এটাকৈ ঘটনা সংঘটিত হয় ।
- ল'বলগীয়া শিক্ষা
বৰ্ধিত গোলকীয় উষ্ণতা আৰু বতৰ পৰিৱৰ্তনৰ লগতে বনধ্বংসই বৰ্তমানৰ জনসাধাৰণক সমস্যাত পেলাইছে । ভূমিস্খলন আৰু বানে জনসাধাৰণক বিপদত পেলাইছে । বহু ৰাজ্যই কম পৰিচিত পৰ্যটনস্থলীসমূহৰ প্ৰচাৰ কৰি আছে । সেই স্থানবোৰত পৰ্যটক আৰু বৰ্ধিত জনসংখ্যাইও এই ক্ষেত্ৰত অৰিহণা যোগাইছে ।
বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে চৰকাৰে কেইবাটাও প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ প্ৰতিৰোধ আৰু হ্ৰাস কৰাৰ বাবে সঠিক দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা পৰিকল্পনা প্ৰৱৰ্তন কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰিছে । এই সময়ত প্ৰয়োজনীয় পদক্ষেপ হৈছে সঠিক উন্নয়ন আৰু ভূমি ব্যৱস্থাপনা নীতি ।
