নেশ্যনেল ডেস্ক, ৬ এপ্ৰিল : ১৯ এপ্ৰিলৰ পৰা ১৮ সংখ্যক লোকসভা নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ'ব । উত্তৰ প্ৰদেশত ৮০ খন লোকসভা আসন আছে আৰু সেয়েহে কোৱা হয় উত্তৰ প্ৰদেশৰ ওপৰত ভৰসা কৰে দেশৰ ৰাজনীতি ।
দেশৰ স্বাধীনতাৰ ৭৪ বছৰত ১৫ গৰাকী প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈছে ৷ যাৰ ভিতৰত ৯ গৰাকী উত্তৰ প্ৰদেশৰ পৰা লোকসভা নিৰ্বাচনত নিৰ্বাচিত হৈছে আৰু প্ৰায় ৫৪ বছৰ ধৰি শাসনভাৰ গ্ৰহণ কৰিছে । ইয়াৰ ভিতৰত পণ্ডিত জৱাহৰলাল নেহৰুকে ধৰি ৬ গৰাকী প্ৰধানমন্ত্ৰী মূলতঃ উত্তৰ প্ৰদেশৰ । নেহৰু উত্তৰ প্ৰদেশৰ এলাহাবাদৰ পৰা সাংসদ হিচাপে নিৰ্বাচিত হৈছিল । প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদী উত্তৰ প্ৰদেশৰ বাৰাণসী লোকসভা সমষ্টিৰ সাংসদ ।
পণ্ডিত জৱাহৰলাল নেহৰু : ৰাজনৈতিক বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে নেহৰু ১৯৪৭ চনত প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈছিল । কিন্তু সেই সময়ত কোনো নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হোৱা নাছিল । যেতিয়া ভাৰতে ১৯৪৭ চনত স্বাধীনতা লাভ কৰিছিল, প্ৰধানমন্ত্ৰী পদৰ বাবে কংগ্ৰেছত ভোটদান অনুষ্ঠিত হৈছিল ৷ য'ত চৰ্দাৰ পেটেলে সৰ্বাধিক ভোট লাভ কৰিছিল ।
ইয়াৰ পিচত, আচাৰ্য কৃপালানীয়ে সৰ্বাধিক ভোট লাভ কৰে । কিন্তু মহাত্মা গান্ধীৰ জোৰত চৰ্দাৰ পেটেল আৰু আচাৰ্য কৃপালানীয়ে তেওঁলোকৰ নাম প্ৰত্যাহাৰ কৰে । যাৰ পিচত জৱাহৰলাল নেহৰুক প্ৰধানমন্ত্ৰী কৰা হৈছিল । ১৯৫০ চনত সংবিধান প্ৰণয়নৰ পিচত, ১৯৫১-১৯৫২ চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে লোকসভা নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হৈছিল ৷ য'ত নেহৰুৱে এলাহাবাদৰ ফুলপুৰ লোকসভা আসনৰ পৰা নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিছিল আৰু জয়ী হৈছিল আৰু প্ৰথম প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে নিৰ্বাচিত হৈছিল ।
ইয়াৰ পিচত, তেওঁ এলাহাবাদ লোকসভা আসনৰ পৰা ১৯৫৭ আৰু ১৯৬২ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত জয়ী হৈছিল আৰু প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈছিল । নেহৰু ১৯৬৪ চনত মৃত্যু পৰ্যন্ত এলাহাবাদৰ পৰা সাংসদ হৈ আছিল ।
লাল বাহাদুৰ শাস্ত্ৰী : তেওঁ ১৮ মাহ ধৰি শাসনভাৰ গ্ৰহণ কৰিছিল আৰু ৰাছিয়াত মৃত্যুবৰণ কৰিছিল । ১৯৬৪ চনত জৱাহৰলাল নেহৰুৰ মৃত্যুৰ পিচত লাল বাহাদুৰ শাস্ত্ৰী দ্বিতীয়গৰাকী প্ৰধানমন্ত্ৰী হয় ৷ এলাহাবাদ লোকসভা আসনৰ পৰা নিৰ্বাচনত জয়ী হোৱাৰ পিচত শাস্ত্ৰীয়ে ১৯৬৪ চনৰ ৯ জুনত প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে শপত গ্ৰহণ কৰে ৷
১৯৬৫ চনত ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ মাজত যুদ্ধ হৈছিল যেতিয়া ১৯০৪ চনত মোগলচৰাইত জন্মগ্ৰহণ কৰা শাস্ত্ৰী প্ৰধানমন্ত্ৰী আছিল । ১৯৬৬ চনৰ ১১ জানুৱাৰীৰ নিশা তাচখন্দত (ছোভিয়েট ইউনিয়ন)ত পাকিস্তানৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী আয়ুব খানৰ সৈতে যুদ্ধ সমাপ্ত কৰাৰ চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰাৰ পিচত সন্দেহজনক পৰিস্থিতিত তেওঁৰ মৃত্যু হয় ।
ইন্দিৰা গান্ধী : প্ৰথম মহিলা প্ৰধানমন্ত্ৰী ইন্দিৰা গান্ধী ৰায়বৰেলীৰ সাংসদ আছিল । ইন্দিৰা গান্ধী উত্তৰ প্ৰদেশৰ ৰায়বৰেলী লোকসভা আসনৰ পৰা দুবাৰ সাংসদ আছিল । অৱশ্যে, যেতিয়া তেওঁ ১৯৬৬ চনৰ ২৪ জানুৱাৰীত প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈছিল, তেতিয়া তেওঁ ৰাজ্যসভাৰ সদস্য আছিল । এবছৰ পিচত, ১৯৬৭ চনত অনুষ্ঠিত লোকসভা নিৰ্বাচনত, তেওঁ ৰায়বৰেলী আসনৰ পৰা জয়ী হৈছিল । একেদৰে, ১৯৭১ চনত অনুষ্ঠিত নিৰ্বাচনত তেওঁ একেখন আসনৰ পৰা নিৰ্বাচনত জয়ী হৈ সংসদলৈ গৈছিল ।
অৱশ্যে, ১৯৭৭ চনত অনুষ্ঠিত লোকসভা নিৰ্বাচনত ইন্দিৰা গান্ধী ৰায়বৰেলী আসনৰ পৰা ৰাজনাৰায়ণৰ হাতত পৰাজিত হয় আৰু কংগ্ৰেছে চৰকাৰ গঠন কৰিব নোৱাৰিলে । ১৯৮০ চনত অনুষ্ঠিত লোকসভা নিৰ্বাচনত কংগ্ৰেছে গান্ধীৰ নেতৃত্বত নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰে আৰু সংখ্যাগৰিষ্ঠতা লাভ কৰে । এইবাৰ, ইন্দিৰা গান্ধীয়ে ৰায়বৰেলীৰ সৈতে অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ মেদক লোকসভা আসনৰ পৰাও নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিছিল । এই আসনখন এতিয়া তেলেংগানাত আছে । ইন্দিৰা গান্ধীয়ে দুয়োখন ঠাইৰ পৰা নিৰ্বাচনত জয়ী হোৱাৰ পিচত ৰায়বৰেলী আসন ত্যাগ কৰিছিল ।
চৌধুৰী চৰণ সিং : তেওঁ কেৱল ২৩ দিনৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈ আছিল । তেওঁ উত্তৰ প্ৰদেশৰ বাঘপট লোকসভা সমষ্টিৰ সাংসদ আছিল । চৌধুৰী চৰণ সিং, এগৰাকী কৃষক নেতা আৰু কেইবাবাৰো বিধায়ক, ১৯৭৯ চনৰ ২৮ জুলাইৰ পৰা ১৪ জানুৱাৰী ১৯৮০ লৈ জনতা পাৰ্টীৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী আছিল । মোৰাৰজী দেশাইৰ চৰকাৰৰ পতনৰ পিচত, চৌধুৰী চৰণ সিঙে ইন্দিৰা গান্ধীৰ দলৰ সমৰ্থনত প্ৰধানমন্ত্ৰী হয় । কিন্তু যেতিয়া তেওঁৰ সংখ্যাগৰিষ্ঠতা প্ৰমাণ কৰাৰ কথা আহিছিল, ইন্দিৰা গান্ধীয়ে সমৰ্থন প্ৰত্যাহাৰ কৰিছিল আৰু তেওঁৰ চৰকাৰ ভংগ হৈছিল । চৌধুৰী চৰণ সিঙে ১৯৭৯ চনত পদত্যাগ কৰিছিল । অৱশ্যে, তেওঁ ১৯৮০ চনৰ ১৪ জানুৱাৰীলৈকে কাৰ্যকৰী প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈ আছিল ।
ৰাজীৱ গান্ধী : ৰাজীৱ গান্ধী আমেঠি আসনৰ পৰা নিৰ্বাচনত জয়ী হৈ প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈছিল । ১৯৮৪ চনৰ ৩১ অক্টোবৰত প্ৰধানমন্ত্ৰী ইন্দিৰা গান্ধীৰ হত্যাৰ পিচত তেওঁৰ পুত্ৰ ৰাজীৱ গান্ধীয়ে আমেঠিৰ পৰা লোকসভা নিৰ্বাচনত জয়লাভ কৰি সাংসদ হয় । ইয়াৰ পিচত, ১৯৮৪ চনত অনুষ্ঠিত সাধাৰণ নিৰ্বাচনত কংগ্ৰেছে সৰ্বাধিক ৪১৪ খন আসন লাভ কৰিছিল । আমেঠি আসনৰ পৰা নিৰ্বাচিত হোৱাৰ পিচত ৰাজীৱ গান্ধী প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈছিল । ৰাজীৱ গান্ধীৰ কাৰ্যকাল ১৯৮৯ চনলৈকে চলিছিল ।
ভি পি সিং : তেওঁ ১১ মাহ আৰু ৮ দিনৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰী আছিল । ভাৰতৰ নৱম প্ৰধানমন্ত্ৰী বিশ্বনাথ প্ৰতাপ সিঙো উত্তৰ প্ৰদেশৰ ফতেহপুৰ লোকসভা আসনৰ পৰা সাংসদ হিচাপে নিৰ্বাচিত হৈছিল । ১৯৮৯ চনত অনুষ্ঠিত লোকসভা নিৰ্বাচনত, কংগ্ৰেছ সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰ পৰা আঁতৰি আছিল । আনহাতে ভিপি সিঙৰ জনতা দলে ১৪৬ খন আসন লাভ কৰিছিল । পিচত, ভিপি সিঙক বিজেপি আৰু বাওঁপন্থী দলৰ সমৰ্থনত প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে নিৰ্বাচিত কৰা হয় ।
চন্দ্ৰ শেখৰ : বালিয়াৰ সাংসদ চন্দ্ৰশেখৰে ৬ মাহৰ ভিতৰত প্ৰধানমন্ত্ৰী পদৰ পৰা পদত্যাগ কৰিব লগা হৈছিল । বালিয়াৰ বাসিন্দা চন্দ্ৰশেখৰ দশম প্ৰধানমন্ত্ৰী আছিল ৷ চন্দ্ৰ শেখৰ ১৯৯০ চনৰ ১০ নৱেম্বৰৰ পৰা ১৯৯১ চনৰ ২১ জুনলৈ প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈ থাকে ৷ ১৯৮৯ চনত, চন্দ্ৰ শেখৰে তেওঁৰ গৃহ সমষ্টি বালিয়া আৰু বিহাৰৰ মহাৰাজগঞ্জ সংসদীয় সমষ্টিৰ পৰা নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিছিল আৰু দুয়োটা স্থানৰ পৰা জয়ী হৈছিল । পিচত তেওঁ মহাৰাজগঞ্জ আসন ত্যাগ কৰিছিল ।
অটল বিহাৰী বাজপেয়ী : তেওঁ ১৩ দিনৰ বাবে প্ৰথমবাৰৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈছিল । একাদশ লোকসভা নিৰ্বাচনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টীৰ চৰকাৰ গঠন কৰা হয় আৰু বাজপেয়ীক প্ৰধানমন্ত্ৰী কৰা হয় । ১৯৯৮ চনত, বাজপেয়ীয়ে লক্ষ্ণৌ লোকসভা আসনৰ পৰা জয়লাভ কৰি দশম প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ শাসনভাৰ গ্ৰহণ কৰে ।
অৱশ্যে, সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰ অভাৱৰ বাবে, বাজপেয়ী কেৱল ১৩ দিনৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈ থাকিব পাৰে (১৬ মে' ১৯৯৬-১ জুন ১৯৯৬)। ইয়াৰ পিচত, মধ্যৱৰ্তী নিৰ্বাচনত, বিজেপিয়ে ১৬৭ খন আসন লাভ কৰে আৰু বাজপেয়ীয়ে পুনৰ লক্ষ্ণৌ আসনৰ পৰা জয়লাভ কৰি প্ৰধানমন্ত্ৰী হয় ৷ কিন্তু সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰ অভাৱৰ বাবে, এই কাৰ্যকাল কেৱল ১৩ মাহৰ বাবে (১৯ মাৰ্চ ১৯৯৮-১৯ অক্টোবৰ ১৯৯৯) চলিছিল ।
ইয়াৰ পিচত, ১৯৯৯ চনত অনুষ্ঠিত লোকসভা নিৰ্বাচনত, বিজেপিয়ে পুনৰ ১৮২ খন আসন লাভ কৰে আৰু মিত্ৰজোঁটৰ অংশীদাৰসকলৰ সহায়ত, বাজপেয়ী ১৯ অক্টোবৰ ১৯৯৯ ৰ পৰা ২২ মে' ২০০৪ লৈ প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈ থাকে । লক্ষ্ণৌ আসনৰ পৰা বাজপেয়ী সাংসদ হিচাপে নিৰ্বাচিত হৈছিল ।
নৰেন্দ্ৰ মোদী : তেওঁ বাৰাণসী আসনৰ পৰা নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰি জয়ৰ হেট্ৰিক অৰ্জন কৰিছে । প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদী বৰ্তমান বাৰাণসী আসনৰ সাংসদ । ২০১৪ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত, মোদীয়ে গুজৰাটৰ বদোদৰা আৰু উত্তৰ প্ৰদেশৰ বাৰাণসীৰ পৰা প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিছিল আৰু দুয়োটা স্থানৰ পৰা জয়ী হৈছিল ।
মোদীয়ে বদোদৰা আসন এৰি বাৰাণসী বজাই ৰাখিছিল । ২০১৯ চনৰ নিৰ্বাচনত, নৰেন্দ্ৰ মোদী পুনৰ বাৰাণসী আসনৰ পৰা সাংসদ হিচাপে নিৰ্বাচিত হৈছিল আৰু দ্বিতীয়বাৰৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে শপত গ্ৰহণ কৰিছিল ।