এখন দেশৰ উন্নয়নত অভিযন্তাসকলে অপৰিহাৰ্য ভূমিকা পালন কৰে । ১৫ ছেপ্টেম্বৰত অভিযন্তা আৰু অগ্ৰণী অভিযান্ত্ৰিক কৃতিত্বৰ কৃতিত্ব লাভ কৰা ৰাষ্ট্ৰনেতা মোক্ষগুণ্ডম বিশ্বেশ্বৰায়ৰ জন্মজয়ন্তীক সন্মান জনাই ‘অভিযন্তা দিৱস’ হিচাপে উদযাপন কৰা হয় ।
১৯৬৮ চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে এই দিনটো উদযাপন কৰা হৈছিল আৰু ই ভাৰতীয় শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত বিশেষকৈ সমগ্ৰ দেশৰ অভিযান্ত্ৰিক সম্প্ৰদায়সমূহে পৰ্যবেক্ষণ কৰা অন্যতম উল্লেখযোগ্য অনুষ্ঠান হিচাপে পৰিগণিত হৈছে । বিশ্বেশ্বৰায়ৰ এই কৃতিত্বক শ্ৰীলংকা আৰু তাঞ্জানিয়াতো ১৫ ছেপ্টেম্বৰত অভিযন্তা দিৱস হিচাপে উদযাপন কৰা হয় ।
এম বিশ্বেশ্বৰায় কোন আছিল ?
১৮৬১ চনৰ ১৫ ছেপ্টেম্বৰত কৰ্ণাটকৰ মুডেনাহল্লী গাঁৱত ছাৰ মোক্ষগুণ্ডম বিশ্বেশ্বৰায়ৰ জন্ম হৈছিল । ১৫ বছৰ বয়সত সংস্কৃত পণ্ডিত পিতৃক হেৰুৱাইছিল । চিক্কাবল্লাপুৰত প্ৰাথমিক শিক্ষা সমাপ্ত কৰি তেওঁ উচ্চ শিক্ষাৰ বাবে বাংগালুৰু (বৰ্তমান বেংগালুৰু)লৈ গুচি যায় । তেওঁ পুনেৰ বিজ্ঞান মহাবিদ্যালয়ত অভিযান্ত্ৰিক শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিবলৈ যোগদান কৰে আৰু ১৮৮৩ চনত পৰীক্ষাত প্ৰথম স্থান লাভ কৰে । শিক্ষা সমাপ্ত কৰি তেওঁ তেতিয়াৰ বম্বে চৰকাৰৰ পৰা নাচিকত সহকাৰী অভিযন্তাৰ চাকৰিৰ প্ৰস্তাৱ লাভ কৰে । তেওঁ অভিযন্তা হিচাপে বিভিন্ন প্ৰকল্প সফলতাৰে ৰূপায়ণ কৰিছিল ।
লগতে পঢ়ক: আমাৰ জীৱনত প্ৰাথমিক চিকিৎসাৰ গুৰুত্ব কি ? - World First Aid Day 2024
তেওঁক জনপ্ৰিয়ভাৱে ছাৰ এম ভি বুলি জনা যায় । ইনষ্টিটিউচন অৱ ইঞ্জিনিয়াৰ্ছ ইণ্ডিয়া (IEE)ৰ মতে তেওঁক ‘ভাৰতত অৰ্থনৈতিক পৰিকল্পনাৰ পূৰ্বসূৰী’ বুলিও কোৱা হৈছিল ।
আধুনিক ভাৰতৰ স্থপতিবিদ
১৯১২ চনৰ পৰা ১৯১৮ চনলৈকে মহীশূৰৰ দেৱান আছিল এম বিশ্বেশ্বৰায় । বাস্তৱত তেওঁ মহীশূৰৰ কৃষ্ণৰাজসাগৰ বান্ধৰ আঁৰৰ ব্যক্তি আৰু হায়দৰাবাদ চহৰৰ বান সুৰক্ষা ব্যৱস্থাৰ মুখ্য ডিজাইনাৰ আছিল । ৰাজ্যৰ সংকটজনক আৰ্থিক অৱস্থাৰ মাজতো মহীশূৰৰ কৃষ্ণ ৰাজা ৱাডিয়াৰ চতুৰ্থ মহাৰাজে দুৰ্ভিক্ষৰ সময়ত মথাউৰিটো নিৰ্মাণ কৰিছিল । তেওঁৰ সন্মানত এই মথাউৰিটোৰ নাম ৰখা হৈছিল ।
এম বিশ্বেশ্বৰায়ক ব্লক ব্যৱস্থা উদ্ভাৱন কৰাৰ কৃতিত্বও দিয়া হয়, যিটো স্বয়ংক্ৰিয় দুৱাৰ যিয়ে পানীৰ ওফন্দি উঠা বন্ধ কৰি দিয়ে । ১৯০৩ চনত পুনেৰ খাডাকৱাছলা জলাশয়ত প্ৰথমবাৰৰ বাবে স্থাপন কৰা বানপানীৰ গেটসমূহৰ ডিজাইন আৰু পেটেণ্ট ছাৰ বিশ্বেশ্বৰায়েই কৰিছিল ।
অভিযান্ত্ৰিক আৰু শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰখনলৈ আগবঢ়োৱা গুৰুত্বপূৰ্ণ অৱদানৰ বাবে এম বিশ্বেশ্বৰায় ভাৰতৰ প্ৰথম অভিযন্তা হিচাপে পৰিচিত । তেওঁক ভাৰতৰ অন্যতম শ্ৰেষ্ঠ জাতি নিৰ্মাতা হিচাপে গণ্য কৰা হয়, যিয়ে আধুনিক ভাৰতৰ বান্ধ, জলাশয়, জলবিদ্যুৎ শক্তি কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল ।
লগতে পঢ়ক: কি হয় এই চেপ্চিছ ৰোগ...কেনেকৈ কৰিব প্ৰতিৰোধ ? - World Sepsis Day 2024
সন্মান আৰু কৃতিত্ব
সমাজলৈ তেওঁৰ ব্যতিক্ৰমী অৱদানৰ বাবে ভাৰত চৰকাৰে ১৯৫৫ চনত তেওঁক 'ভাৰত ৰত্ন' প্ৰদান কৰে । ৰজা পঞ্চম জৰ্জে তেওঁক ব্ৰিটিছ নাইটৰ পদবীও প্ৰদান কৰে আৰু সেয়েহে তেওঁক ‘ছাৰ’ উপাধি প্ৰদান কৰে । ২০১৮ চনত গুগলে তেওঁৰ জন্মদিনত তেওঁৰ কামক উদযাপনৰ বাবে এটা ডুডল মুকলি কৰিছিল ।
এজন আদৰ্শ
অভিযন্তা আৰু শিক্ষাবিদ হোৱাৰ উপৰিও তেওঁ আছিল অতি পৰিশ্ৰমী । ছাৰ এম বিশ্বেশ্বৰায় বাংগালুৰু (বৰ্তমান বেংগালুৰু)ৰ ‘ইণ্ডিয়ান ইনষ্টিটিউট অৱ চাইন্স’ৰ গভৰ্নিং কাউন্সিলৰ সদস্য আছিল । পিছলৈ তেওঁ টাটা আইৰন এণ্ড ষ্টীলৰ গভৰ্নিং ব’ৰ্ডৰ সদস্য হয় । তদুপৰি তেওঁৰ বিশিষ্ট জীৱনকালত কেইবাখনে গ্ৰন্থও ৰচনা কৰিছে - ভাৰত পুনৰ্গঠন, জাতি গঠন ইত্যাদি ।
১৯৬২ চনত তেওঁৰ মৃত্যু হয় যদিও আজিৰ জাতি-নিৰ্মাণ অভিযন্তাৰ মন আৰু কল্পনাত তেওঁৰ উত্তৰাধিকাৰ আৰু আত্মা জীয়াই আছে ।
