ETV Bharat / bharat

আছিয়ানৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰীৰ বৈঠক : এছ জয়শংকৰৰ সৈতে অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰীৰ বৈঠক কিয় গুৰুত্বপূৰ্ণ ? - S Jaishankar

ASEAN Foreign Ministerial Meetings : এই বছৰৰ আছিয়ান বৈদেশিক মন্ত্ৰীসকলৰ বাৰ্ষিক অধিৱেশনত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ লাওছলৈ যোৱাৰ পূৰ্বে, বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰী এছ জয়শংকৰে অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰী হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাৰ সৈতে চাউথ ব্লকত এখন বৈঠকত বহে। বৈঠকত শৰ্মাই অসমক দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ দেশসমূহৰ মাজত বিনিয়োগৰ গন্তব্য স্থান হিচাপে প্ৰচাৰ কৰাৰ বিষয়টো উত্থাপন কৰে।

SOUTHEAST ASIAN NATIONS
এছ জয়শংকৰৰ সৈতে অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰীৰ বৈঠক (Dr S Jaishankar X Post)
author img

By ETV Bharat Assamese Team

Published : Jul 24, 2024, 10:20 PM IST

নেশ্যনেল ডেস্ক, 24 জুলাই : এছ’চিয়েশ্যন অৱ চাউথ ইষ্ট এছিয়ান নেশ্যনছ (আছিয়ান)ৰ কাঠামোৰ অধীনত এইবাৰৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰীসকলৰ সভাৰ বাবে লাওছৰ ভিয়েন্টিয়ানলৈ যোৱাৰ পূৰ্বে বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰী এছ জয়শংকৰৰ সৈতে অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰী হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাৰ বৈঠক দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ দেশসমূহৰ সৈতে সম্পৰ্ক স্থাপনৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব অঞ্চলৰ গুৰুত্বৰ আন এক প্ৰকাশ ৷

মঙলবাৰৰ বৈঠকৰ পিচত জয়শংকৰে নিজৰ এক্স হেণ্ডেলত পোষ্ট কৰি কয় যে "আজি চাউথ ব্লকত অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰী @himantabiswaক সাক্ষাৎ কৰি আনন্দিত হলো ৷ এক্ট ইষ্ট আৰু বিমষ্টেক নীতি আৰু আমাৰ চুবুৰী প্ৰথম পদ্ধতিত অসমে কেনেদৰে অৰিহণা যোগাব পাৰে সেই বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে ৷"

শৰ্মাই কয় যে জয়শংকৰৰ সৈতে হোৱা বৈঠকত তেওঁলোক দুয়োজনে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ এক্ট ইষ্ট নীতি শক্তিশালী কৰাৰ বাবে অসমৰ বাবে গঠনমূলক ভূমিকাৰ ওপৰত আলোচনা কৰে ৷ নিজৰ এক্স হেণ্ডেলত লিখি শৰ্মাই কয় যে "বিদেশী বিনিয়োগকাৰীসকলক অসম বিকাশৰ কাহিনীৰ অংশ হ'বলৈ উৎসাহিত কৰা আৰু আমাৰ ৰাজ্যক দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ বাবে এক পছন্দৰ প্ৰৱেশদ্বাৰ হিচাপে দৃঢ়ভাৱে প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ সম্ভাৱনা আলোচনাৰ অংশ আছিল ৷"

এই ভ্ৰমণৰ সময়ছোৱাত জয়শংকৰে আছিয়ান-ভাৰত, পূব এছিয়া শীৰ্ষ সন্মিলন (ই এ এছ) আৰু আছিয়ান আঞ্চলিক মঞ্চ (এ আৰ এফ)ৰ আৰ্হিত আছিয়ান কাঠামোৰ অধীনত বৈদেশিক মন্ত্ৰীসকলৰ বৈঠকত অংশগ্ৰহণ কৰিব ৷

বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে জাৰি কৰা এক বিবৃতিত কোৱা হৈছে, "এই ভ্ৰমণে আছিয়ান-কেন্দ্ৰিক আঞ্চলিক স্থাপত্যৰ সৈতে ভাৰতৰ গভীৰ সম্পৰ্ক আৰু গুৰুত্ব, আছিয়ান ঐক্য, আছিয়ান কেন্দ্ৰীয়তা, ভাৰত-প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় অঞ্চলৰ ওপৰত আছিয়ান দৃষ্টিভংগী আৰু আছিয়ান-ভাৰত ব্যাপক কৌশলগত অংশীদাৰীত্বক আগুৱাই নিয়াৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে ৷ এইটো বিশেষ ভাৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ যে এই বছৰ ভাৰতৰ এক্ট ইষ্ট নীতিৰ এক দশক চিহ্নিত কৰা হৈছে যিটো প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে 2014 চনত 9ম পূব এছিয়া সন্মিলনত ঘোষণা কৰিছিল ৷"

ভাৰত-আছিয়ান সম্পৰ্কৰ ক্ষেত্ৰত উত্তৰ-পূবৰ গুৰুত্ব কি?

এক্ট ইষ্ট নীতিৰ অধীনত, আছিয়ান অঞ্চলৰ সৈতে ঐতিহাসিক আৰু পৰম্পৰাগত সম্পৰ্ক ভাগ বতৰা কৰা উত্তৰ-পূবক দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ সৈতে ভাৰতৰ বৰ্ধিত সম্পৰ্কৰ স্প্ৰিংবৰ্ড হিচাপে গণ্য কৰা হয় ৷ ভাৰত চৰকাৰ আৰু আছিয়ান দুয়োৰে নতুন দিল্লী আৰু 10 ৰাষ্ট্ৰৰ ব্লকৰ মাজত দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্ক শক্তিশালী কৰাৰ বাবে উত্তৰ-পূবত সুযোগ অন্বেষণ কৰাৰ অভিপ্ৰায় আছে ৷

উত্তৰ-পূব হৈছে সেই অঞ্চল যি আছিয়ান দেশসমূহৰ নিকটতম ভৌগোলিক দূৰত্বত আছে ৷ দৰাচলতে, নতুন দিল্লীয়ে 1990-ৰ দশকৰ আৰম্ভণিতে লুক ইষ্ট নীতি আৰু 2014 চনত এক্ট ইষ্ট নীতি প্ৰস্তুত কৰিছিল যাতে এই ভৌগোলিক নৈকট্যৰ সুবিধা লোৱা যায় ৷

দৰাচলতে, চলিত বৰ্ষৰ মে’ মাহত মালয়েছিয়াৰ পুত্ৰজায়াত আছিয়ান-ভাৰত বাণিজ্য চুক্তিৰ পুনৰীক্ষণৰ বাবে চতুৰ্থ যুটীয়া সমিতিৰ বৈঠক অনুষ্ঠিত হোৱাৰ সময়ত ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব অঞ্চলই এই ক্ষেত্ৰত কি ভূমিকা পালন কৰিব পাৰে তাৰ ওপৰত পুনৰ গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছিল ৷

এ আই টি আই জি এ হৈছে আছিয়ান আৰু ভাৰতৰ মাজত এক ব্যাপক বাণিজ্য চুক্তি, যাৰ উদ্দেশ্য হৈছে দ্বিপাক্ষিক বাণিজ্য আৰু অৰ্থনৈতিক সহযোগিতা বৃদ্ধি কৰা ৷ চুক্তিখনৰ বাবে আলোচনা 2003 চনত আৰম্ভ হৈছিল আৰু 2009 চনত সমাপ্ত হৈছিল, চুক্তিখন 1 জানুৱাৰী, 2010 তাৰিখে কাৰ্যকৰী হৈছিল ৷

এ আই টি আই জি এৰ এটা কেন্দ্ৰীয় উদ্দেশ্য হ'ল আছিয়ান সদস্য ৰাষ্ট্ৰ আৰু ভাৰতৰ মাজত ব্যৱসায় কৰা সামগ্ৰীৰ ওপৰত শুল্ক হ্ৰাস আৰু শেষত নাইকিয়া কৰা ৷ চুক্তিৰ অধীনত, দুয়োপক্ষই নিৰ্ধাৰিত সময়ত বিভিন্ন সামগ্ৰীৰ ওপৰত শুল্ক ক্ৰমান্বয়ে হ্ৰাস কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছে ৷ এই পদক্ষেপবোৰৰ ভিতৰত আছে শুল্ক প্ৰক্ৰিয়াবোৰ সৰল কৰা, স্বচ্ছতা বৃদ্ধি কৰা আৰু বাণিজ্যৰ ক্ষেত্ৰত শুল্ক বিহীন বাধা হ্ৰাস কৰা, যাৰ ফলত ব্যৱসায়বোৰৰ বাবে সীমাপাৰ বাণিজ্যত জড়িত হোৱাটো সহজ আৰু অধিক ব্যয়সাধ্য হয় ৷

ভাৰত-আছিয়ান সম্পৰ্ক আৰু বাণিজ্যত অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰাৰ ক্ষেত্ৰত উত্তৰ-পূবে কি কি প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে?

ভাৰতৰ বিশ্ব ব্যাপী বাণিজ্যত 11 শতাংশ অংশৰ সৈতে আছিয়ান ভাৰতৰ অন্যতম প্ৰধান বাণিজ্যিক অংশীদাৰ ৷ অৱশ্যে, ঘটনাটো হ'ল যে ভাৰত আৰু আছিয়ানৰ মাজত দ্বিপাক্ষিক অৰ্থনৈতিক আৰু ৰাজনৈতিক সম্পৰ্ক বৃদ্ধি কৰিবলৈ উত্তৰ-পূবৰ সম্ভাৱনা এতিয়াও ব্যৱহাৰ কৰা হোৱা নাই ৷ উদাহৰণ স্বৰূপে, যদিও 2023-24 বৰ্ষত ভাৰত-আছিয়ান দ্বিপাক্ষিক বাণিজ্য আছিল 122.67 বিলিয়ন ডলাৰ, উত্তৰ-পূবৰ অংশ আছিল ইয়াৰ মাত্ৰ পাঁচ শতাংশ ৷ বাকী ব্যৱসায় ভাৰতৰ আন প্ৰান্তৰ ৰাজ্যসমূহৰ পৰা উদ্ভৱ হৈছিল ৷

যদিও শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰা আৰু 20 ৰ দশকত মুখ্যতঃ অঞ্চলটোত ব্যৱসায় আৰু বিনিয়োগৰ সুযোগ অন্বেষণ কৰিবলৈ আছিয়ানৰ কেবাটাও কূটনৈতিক আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিনিধি দলে উত্তৰ-পূব ভ্ৰমণ কৰিছিল, শাসন, ব্যৱসায় কৰাৰ সহজতা, সংযোগ আৰু নিৰাপত্তাৰ দৰে প্ৰত্যাহ্বানবোৰে তেওঁলোকক প্ৰক্ৰিয়াটো আগুৱাই নিয়াৰ পৰা নিৰুৎসাহিত কৰিছে ৷

শাসনৰ ক্ষেত্ৰত, আছিয়ানে জানিব পাৰিছে যে উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্যসমূহত দুৰ্নীতি, দক্ষতা, দায়বদ্ধতা আৰু প্ৰকল্পসমূহৰ ৰূপায়ণ নিৰীক্ষণৰ দৰে বিষয়বোৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ বাবে দুৰ্বল প্ৰতিষ্ঠানগত প্ৰণালী আছে ৷ অসমৰ মুখ্য চহৰ গুৱাহাটীক বাদ দি, অঞ্চলটোৰ আন ৰাজ্যবোৰে ব্যৱসায়ৰ সহজতাৰ বাবে অনুকূল প্ৰণালী স্থাপন কৰা নাই বা এনে এক পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰা নাই ৷ অসদাচৰণত লিপ্ত লোকসকলক দায়বদ্ধ কৰাটো অঞ্চলটোত এটা ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান ৷ ইয়াত, আন্তঃগাঁথনিৰ বিষয়টোও গুৰুত্বআৰোপ কৰা হৈছে ৷ ভাৰতৰ অন্যান্য অংশৰ তুলনাত অঞ্চলটোৰ আন্তঃগাঁথনি অতি দুৰ্বল ৷

সংযোগৰ দিশত, যদিও উত্তৰ-পূব দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ সৈতে ঘনিষ্ঠ, ম্যানমাৰত অন্তহীন ৰাজনৈতিক অস্থিৰতাৰ বাবে ভূমি সংযোগ এতিয়াও বাস্তৱায়িত হোৱা নাই ৷ দক্ষিণ-পূব এছিয়া আৰু উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ মাজত হোৱা যিকোনো বাৰ্তালাপ ম্যানমাৰৰ মাজেৰে পাৰ হ'ব লাগিব ৷

মণিপুৰৰ মোৰেহ আৰু থাইলেণ্ডৰ মায়ে চ'টক সংযোগ কৰা 1,360কিলোমিটাৰ দীঘল ভাৰত-ম্যানমাৰ-থাইলেণ্ড ত্ৰিপাক্ষিক ঘাইপথ প্ৰকল্পটো ম্যানমাৰৰ পৰিস্থিতিৰ বাবে দীৰ্ঘদিন ধৰি বিলম্বিত হৈ আহিছে ৷ তিনিওখন দেশতে 2012 চনৰ আশে পাশে পথ খণ্ড উন্নীতকৰণৰ প্ৰকৃত নিৰ্মাণ কাৰ্য আৰম্ভ হৈছিল ৷ অৱশ্যে, ম্যানমাৰত ৰাজনৈতিক অস্থিৰতা আৰু নাগৰিক অস্থিৰতাৰ বাবে 30 শতাংশ কাম এতিয়াও সম্পূৰ্ণ হোৱা নাই ৷

এতিয়ালৈকে, ভাৰত আৰু আছিয়ান ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ মাজত বাণিজ্য মুখ্যতঃ সামুদ্ৰিক আৰু আকাশীপথৰ জৰিয়তে হৈ আছে ৷ কিন্তু উত্তৰ-পূব আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ মাজত ভূমি সংযোগৰ ক্ষেত্ৰত আছিয়ান দেশসমূহ অধিক আগ্ৰহী কিয়নো তেতিয়া ই এক স্থায়ী বৈশিষ্ট্য হৈ পৰিব ৷

লগতে পঢ়ক : বিষয় বাজেট: প্ৰধানমন্ত্ৰী-বিত্তমন্ত্ৰীক ধন্যবাদ জনাই ড৹ শৰ্মাই ক’লে- দ্ৰুতগতিত বিকাশ হ’ব ভাৰতৰ - INDIA BUDGET 2024

ভাৰত-আছিয়ান সম্পৰ্ক বৃদ্ধিত অনুঘটক হোৱাৰ ক্ষেত্ৰত উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ সম্ভাৱনা কি?

উত্তৰ-পূবৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ সম্ভাৱনা হৈছে ইয়াৰ প্ৰাকৃতিক সম্পদ ৷ সামগ্ৰীৰ ক্ষেত্ৰত, প্ৰাথমিক সামগ্ৰী উত্তৰ-পূবৰ পৰা ৰপ্তানি কৰিব পাৰি আৰু নিৰ্মিত সামগ্ৰী নহয় কিয়নো অঞ্চলটোত উদ্যোগবোৰ নিম্নতম ৷ বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে, আছিয়ান ৰাষ্ট্ৰসমূহ কৃষি-আধাৰিত উদ্যোগত আগ্ৰহী কিয়নো অঞ্চলটো জৈৱিক ফল আৰু পাচলিৰে সমৃদ্ধ ৷ এনে কৃষিজাত সামগ্ৰীৰ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ তেওঁলোকৰ বাবে আগ্ৰহী ৷

আন এটা ক্ষেত্ৰ খণ্ড হৈছে পৰ্যটন ৷ উত্তৰ-পূব ভাৰত আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ মাজত ঐতিহাসিক, সাংস্কৃতিক আৰু ধৰ্মীয় (বৌদ্ধ) সম্পৰ্ক আছে ৷ আছিয়ান দেশসমূহে আতিথ্য খণ্ডত বিনিয়োগ কৰিব পাৰে ৷

উত্তৰ-পূবৰ মানৱ সম্পদ হৈছে এনে এক ক্ষেত্ৰ য'ত বিনিয়োগ কৰি আছিয়ান ৰাষ্ট্ৰসমূহউপকৃত হ'ব পাৰে ৷ অঞ্চলটোৰ যুৱক-যুৱতীসকলক ক্ষমতা নিৰ্মাণ আৰু দক্ষতাৰ বাবে প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰিব পাৰি ৷ তেওঁলোকে তেতিয়া প্ৰব্ৰজনকাৰী শ্ৰমিক হিচাপে দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ দেশসমূহলৈ যাব পাৰে ৷ বিশেষজ্ঞসকলে মত পোষণ কৰে যে আছিয়ানৰ সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহে উত্তৰ-পূবৰ ক্ষুদ্ৰ আৰু মজলীয়া উদ্যোগ, যেনে বাঁহ-আধাৰিত সামগ্ৰী নিৰ্মাণ আদিতো বিনিয়োগ কৰিব পাৰে ৷ এতিয়া চাবলৈ বাকী আছে যে জয়শংকৰে আছিয়ান ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ পৰা তেওঁৰ সমকক্ষসকলৰ সৈতে আলোচনাৰ সময়ত এই কাৰ্যসূচীটো কিমান দূৰ আগবঢ়াব পাৰে ৷

লগতে পঢ়ক : ভাৰত-আছিয়ান বাণিজ্য কাঠামোত উত্তৰ-পূবৰ ভূমিকা: সম্ভাৱনা আৰু প্ৰত্যাহ্বান - INDIA ASEAN TRADE

নেশ্যনেল ডেস্ক, 24 জুলাই : এছ’চিয়েশ্যন অৱ চাউথ ইষ্ট এছিয়ান নেশ্যনছ (আছিয়ান)ৰ কাঠামোৰ অধীনত এইবাৰৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰীসকলৰ সভাৰ বাবে লাওছৰ ভিয়েন্টিয়ানলৈ যোৱাৰ পূৰ্বে বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰী এছ জয়শংকৰৰ সৈতে অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰী হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাৰ বৈঠক দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ দেশসমূহৰ সৈতে সম্পৰ্ক স্থাপনৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব অঞ্চলৰ গুৰুত্বৰ আন এক প্ৰকাশ ৷

মঙলবাৰৰ বৈঠকৰ পিচত জয়শংকৰে নিজৰ এক্স হেণ্ডেলত পোষ্ট কৰি কয় যে "আজি চাউথ ব্লকত অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰী @himantabiswaক সাক্ষাৎ কৰি আনন্দিত হলো ৷ এক্ট ইষ্ট আৰু বিমষ্টেক নীতি আৰু আমাৰ চুবুৰী প্ৰথম পদ্ধতিত অসমে কেনেদৰে অৰিহণা যোগাব পাৰে সেই বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে ৷"

শৰ্মাই কয় যে জয়শংকৰৰ সৈতে হোৱা বৈঠকত তেওঁলোক দুয়োজনে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ এক্ট ইষ্ট নীতি শক্তিশালী কৰাৰ বাবে অসমৰ বাবে গঠনমূলক ভূমিকাৰ ওপৰত আলোচনা কৰে ৷ নিজৰ এক্স হেণ্ডেলত লিখি শৰ্মাই কয় যে "বিদেশী বিনিয়োগকাৰীসকলক অসম বিকাশৰ কাহিনীৰ অংশ হ'বলৈ উৎসাহিত কৰা আৰু আমাৰ ৰাজ্যক দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ বাবে এক পছন্দৰ প্ৰৱেশদ্বাৰ হিচাপে দৃঢ়ভাৱে প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ সম্ভাৱনা আলোচনাৰ অংশ আছিল ৷"

এই ভ্ৰমণৰ সময়ছোৱাত জয়শংকৰে আছিয়ান-ভাৰত, পূব এছিয়া শীৰ্ষ সন্মিলন (ই এ এছ) আৰু আছিয়ান আঞ্চলিক মঞ্চ (এ আৰ এফ)ৰ আৰ্হিত আছিয়ান কাঠামোৰ অধীনত বৈদেশিক মন্ত্ৰীসকলৰ বৈঠকত অংশগ্ৰহণ কৰিব ৷

বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে জাৰি কৰা এক বিবৃতিত কোৱা হৈছে, "এই ভ্ৰমণে আছিয়ান-কেন্দ্ৰিক আঞ্চলিক স্থাপত্যৰ সৈতে ভাৰতৰ গভীৰ সম্পৰ্ক আৰু গুৰুত্ব, আছিয়ান ঐক্য, আছিয়ান কেন্দ্ৰীয়তা, ভাৰত-প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় অঞ্চলৰ ওপৰত আছিয়ান দৃষ্টিভংগী আৰু আছিয়ান-ভাৰত ব্যাপক কৌশলগত অংশীদাৰীত্বক আগুৱাই নিয়াৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে ৷ এইটো বিশেষ ভাৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ যে এই বছৰ ভাৰতৰ এক্ট ইষ্ট নীতিৰ এক দশক চিহ্নিত কৰা হৈছে যিটো প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে 2014 চনত 9ম পূব এছিয়া সন্মিলনত ঘোষণা কৰিছিল ৷"

ভাৰত-আছিয়ান সম্পৰ্কৰ ক্ষেত্ৰত উত্তৰ-পূবৰ গুৰুত্ব কি?

এক্ট ইষ্ট নীতিৰ অধীনত, আছিয়ান অঞ্চলৰ সৈতে ঐতিহাসিক আৰু পৰম্পৰাগত সম্পৰ্ক ভাগ বতৰা কৰা উত্তৰ-পূবক দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ সৈতে ভাৰতৰ বৰ্ধিত সম্পৰ্কৰ স্প্ৰিংবৰ্ড হিচাপে গণ্য কৰা হয় ৷ ভাৰত চৰকাৰ আৰু আছিয়ান দুয়োৰে নতুন দিল্লী আৰু 10 ৰাষ্ট্ৰৰ ব্লকৰ মাজত দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্ক শক্তিশালী কৰাৰ বাবে উত্তৰ-পূবত সুযোগ অন্বেষণ কৰাৰ অভিপ্ৰায় আছে ৷

উত্তৰ-পূব হৈছে সেই অঞ্চল যি আছিয়ান দেশসমূহৰ নিকটতম ভৌগোলিক দূৰত্বত আছে ৷ দৰাচলতে, নতুন দিল্লীয়ে 1990-ৰ দশকৰ আৰম্ভণিতে লুক ইষ্ট নীতি আৰু 2014 চনত এক্ট ইষ্ট নীতি প্ৰস্তুত কৰিছিল যাতে এই ভৌগোলিক নৈকট্যৰ সুবিধা লোৱা যায় ৷

দৰাচলতে, চলিত বৰ্ষৰ মে’ মাহত মালয়েছিয়াৰ পুত্ৰজায়াত আছিয়ান-ভাৰত বাণিজ্য চুক্তিৰ পুনৰীক্ষণৰ বাবে চতুৰ্থ যুটীয়া সমিতিৰ বৈঠক অনুষ্ঠিত হোৱাৰ সময়ত ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব অঞ্চলই এই ক্ষেত্ৰত কি ভূমিকা পালন কৰিব পাৰে তাৰ ওপৰত পুনৰ গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছিল ৷

এ আই টি আই জি এ হৈছে আছিয়ান আৰু ভাৰতৰ মাজত এক ব্যাপক বাণিজ্য চুক্তি, যাৰ উদ্দেশ্য হৈছে দ্বিপাক্ষিক বাণিজ্য আৰু অৰ্থনৈতিক সহযোগিতা বৃদ্ধি কৰা ৷ চুক্তিখনৰ বাবে আলোচনা 2003 চনত আৰম্ভ হৈছিল আৰু 2009 চনত সমাপ্ত হৈছিল, চুক্তিখন 1 জানুৱাৰী, 2010 তাৰিখে কাৰ্যকৰী হৈছিল ৷

এ আই টি আই জি এৰ এটা কেন্দ্ৰীয় উদ্দেশ্য হ'ল আছিয়ান সদস্য ৰাষ্ট্ৰ আৰু ভাৰতৰ মাজত ব্যৱসায় কৰা সামগ্ৰীৰ ওপৰত শুল্ক হ্ৰাস আৰু শেষত নাইকিয়া কৰা ৷ চুক্তিৰ অধীনত, দুয়োপক্ষই নিৰ্ধাৰিত সময়ত বিভিন্ন সামগ্ৰীৰ ওপৰত শুল্ক ক্ৰমান্বয়ে হ্ৰাস কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছে ৷ এই পদক্ষেপবোৰৰ ভিতৰত আছে শুল্ক প্ৰক্ৰিয়াবোৰ সৰল কৰা, স্বচ্ছতা বৃদ্ধি কৰা আৰু বাণিজ্যৰ ক্ষেত্ৰত শুল্ক বিহীন বাধা হ্ৰাস কৰা, যাৰ ফলত ব্যৱসায়বোৰৰ বাবে সীমাপাৰ বাণিজ্যত জড়িত হোৱাটো সহজ আৰু অধিক ব্যয়সাধ্য হয় ৷

ভাৰত-আছিয়ান সম্পৰ্ক আৰু বাণিজ্যত অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰাৰ ক্ষেত্ৰত উত্তৰ-পূবে কি কি প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে?

ভাৰতৰ বিশ্ব ব্যাপী বাণিজ্যত 11 শতাংশ অংশৰ সৈতে আছিয়ান ভাৰতৰ অন্যতম প্ৰধান বাণিজ্যিক অংশীদাৰ ৷ অৱশ্যে, ঘটনাটো হ'ল যে ভাৰত আৰু আছিয়ানৰ মাজত দ্বিপাক্ষিক অৰ্থনৈতিক আৰু ৰাজনৈতিক সম্পৰ্ক বৃদ্ধি কৰিবলৈ উত্তৰ-পূবৰ সম্ভাৱনা এতিয়াও ব্যৱহাৰ কৰা হোৱা নাই ৷ উদাহৰণ স্বৰূপে, যদিও 2023-24 বৰ্ষত ভাৰত-আছিয়ান দ্বিপাক্ষিক বাণিজ্য আছিল 122.67 বিলিয়ন ডলাৰ, উত্তৰ-পূবৰ অংশ আছিল ইয়াৰ মাত্ৰ পাঁচ শতাংশ ৷ বাকী ব্যৱসায় ভাৰতৰ আন প্ৰান্তৰ ৰাজ্যসমূহৰ পৰা উদ্ভৱ হৈছিল ৷

যদিও শতিকাৰ আৰম্ভণিৰ পৰা আৰু 20 ৰ দশকত মুখ্যতঃ অঞ্চলটোত ব্যৱসায় আৰু বিনিয়োগৰ সুযোগ অন্বেষণ কৰিবলৈ আছিয়ানৰ কেবাটাও কূটনৈতিক আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিনিধি দলে উত্তৰ-পূব ভ্ৰমণ কৰিছিল, শাসন, ব্যৱসায় কৰাৰ সহজতা, সংযোগ আৰু নিৰাপত্তাৰ দৰে প্ৰত্যাহ্বানবোৰে তেওঁলোকক প্ৰক্ৰিয়াটো আগুৱাই নিয়াৰ পৰা নিৰুৎসাহিত কৰিছে ৷

শাসনৰ ক্ষেত্ৰত, আছিয়ানে জানিব পাৰিছে যে উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্যসমূহত দুৰ্নীতি, দক্ষতা, দায়বদ্ধতা আৰু প্ৰকল্পসমূহৰ ৰূপায়ণ নিৰীক্ষণৰ দৰে বিষয়বোৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ বাবে দুৰ্বল প্ৰতিষ্ঠানগত প্ৰণালী আছে ৷ অসমৰ মুখ্য চহৰ গুৱাহাটীক বাদ দি, অঞ্চলটোৰ আন ৰাজ্যবোৰে ব্যৱসায়ৰ সহজতাৰ বাবে অনুকূল প্ৰণালী স্থাপন কৰা নাই বা এনে এক পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰা নাই ৷ অসদাচৰণত লিপ্ত লোকসকলক দায়বদ্ধ কৰাটো অঞ্চলটোত এটা ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান ৷ ইয়াত, আন্তঃগাঁথনিৰ বিষয়টোও গুৰুত্বআৰোপ কৰা হৈছে ৷ ভাৰতৰ অন্যান্য অংশৰ তুলনাত অঞ্চলটোৰ আন্তঃগাঁথনি অতি দুৰ্বল ৷

সংযোগৰ দিশত, যদিও উত্তৰ-পূব দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ সৈতে ঘনিষ্ঠ, ম্যানমাৰত অন্তহীন ৰাজনৈতিক অস্থিৰতাৰ বাবে ভূমি সংযোগ এতিয়াও বাস্তৱায়িত হোৱা নাই ৷ দক্ষিণ-পূব এছিয়া আৰু উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ মাজত হোৱা যিকোনো বাৰ্তালাপ ম্যানমাৰৰ মাজেৰে পাৰ হ'ব লাগিব ৷

মণিপুৰৰ মোৰেহ আৰু থাইলেণ্ডৰ মায়ে চ'টক সংযোগ কৰা 1,360কিলোমিটাৰ দীঘল ভাৰত-ম্যানমাৰ-থাইলেণ্ড ত্ৰিপাক্ষিক ঘাইপথ প্ৰকল্পটো ম্যানমাৰৰ পৰিস্থিতিৰ বাবে দীৰ্ঘদিন ধৰি বিলম্বিত হৈ আহিছে ৷ তিনিওখন দেশতে 2012 চনৰ আশে পাশে পথ খণ্ড উন্নীতকৰণৰ প্ৰকৃত নিৰ্মাণ কাৰ্য আৰম্ভ হৈছিল ৷ অৱশ্যে, ম্যানমাৰত ৰাজনৈতিক অস্থিৰতা আৰু নাগৰিক অস্থিৰতাৰ বাবে 30 শতাংশ কাম এতিয়াও সম্পূৰ্ণ হোৱা নাই ৷

এতিয়ালৈকে, ভাৰত আৰু আছিয়ান ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ মাজত বাণিজ্য মুখ্যতঃ সামুদ্ৰিক আৰু আকাশীপথৰ জৰিয়তে হৈ আছে ৷ কিন্তু উত্তৰ-পূব আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ মাজত ভূমি সংযোগৰ ক্ষেত্ৰত আছিয়ান দেশসমূহ অধিক আগ্ৰহী কিয়নো তেতিয়া ই এক স্থায়ী বৈশিষ্ট্য হৈ পৰিব ৷

লগতে পঢ়ক : বিষয় বাজেট: প্ৰধানমন্ত্ৰী-বিত্তমন্ত্ৰীক ধন্যবাদ জনাই ড৹ শৰ্মাই ক’লে- দ্ৰুতগতিত বিকাশ হ’ব ভাৰতৰ - INDIA BUDGET 2024

ভাৰত-আছিয়ান সম্পৰ্ক বৃদ্ধিত অনুঘটক হোৱাৰ ক্ষেত্ৰত উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ সম্ভাৱনা কি?

উত্তৰ-পূবৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ সম্ভাৱনা হৈছে ইয়াৰ প্ৰাকৃতিক সম্পদ ৷ সামগ্ৰীৰ ক্ষেত্ৰত, প্ৰাথমিক সামগ্ৰী উত্তৰ-পূবৰ পৰা ৰপ্তানি কৰিব পাৰি আৰু নিৰ্মিত সামগ্ৰী নহয় কিয়নো অঞ্চলটোত উদ্যোগবোৰ নিম্নতম ৷ বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে, আছিয়ান ৰাষ্ট্ৰসমূহ কৃষি-আধাৰিত উদ্যোগত আগ্ৰহী কিয়নো অঞ্চলটো জৈৱিক ফল আৰু পাচলিৰে সমৃদ্ধ ৷ এনে কৃষিজাত সামগ্ৰীৰ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ তেওঁলোকৰ বাবে আগ্ৰহী ৷

আন এটা ক্ষেত্ৰ খণ্ড হৈছে পৰ্যটন ৷ উত্তৰ-পূব ভাৰত আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ মাজত ঐতিহাসিক, সাংস্কৃতিক আৰু ধৰ্মীয় (বৌদ্ধ) সম্পৰ্ক আছে ৷ আছিয়ান দেশসমূহে আতিথ্য খণ্ডত বিনিয়োগ কৰিব পাৰে ৷

উত্তৰ-পূবৰ মানৱ সম্পদ হৈছে এনে এক ক্ষেত্ৰ য'ত বিনিয়োগ কৰি আছিয়ান ৰাষ্ট্ৰসমূহউপকৃত হ'ব পাৰে ৷ অঞ্চলটোৰ যুৱক-যুৱতীসকলক ক্ষমতা নিৰ্মাণ আৰু দক্ষতাৰ বাবে প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰিব পাৰি ৷ তেওঁলোকে তেতিয়া প্ৰব্ৰজনকাৰী শ্ৰমিক হিচাপে দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ দেশসমূহলৈ যাব পাৰে ৷ বিশেষজ্ঞসকলে মত পোষণ কৰে যে আছিয়ানৰ সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহে উত্তৰ-পূবৰ ক্ষুদ্ৰ আৰু মজলীয়া উদ্যোগ, যেনে বাঁহ-আধাৰিত সামগ্ৰী নিৰ্মাণ আদিতো বিনিয়োগ কৰিব পাৰে ৷ এতিয়া চাবলৈ বাকী আছে যে জয়শংকৰে আছিয়ান ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ পৰা তেওঁৰ সমকক্ষসকলৰ সৈতে আলোচনাৰ সময়ত এই কাৰ্যসূচীটো কিমান দূৰ আগবঢ়াব পাৰে ৷

লগতে পঢ়ক : ভাৰত-আছিয়ান বাণিজ্য কাঠামোত উত্তৰ-পূবৰ ভূমিকা: সম্ভাৱনা আৰু প্ৰত্যাহ্বান - INDIA ASEAN TRADE

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.