పల్లీలు కొని వాటిని శుద్ధి చేసి అమ్ముకుని, లేదా నూనె తయారుచేసి విక్రయించి భారీగా లాభాలు గడిస్తున్న వ్యాపారులు రైతుల నుంచి పంట కొనుగోలు ధర మాత్రం రోజురోజుకు తగ్గించేస్తున్నారు. భారీ మొత్తాలు వెచ్చించి విదేశాల నుంచి నూనెలను దిగుమతి చేసుకుంటున్న పరిస్థితుల్లోనూ మన రైతులకు కనీస మద్దతు ధర దక్కడం లేదు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తరఫున మార్క్‌ఫెడ్‌ నూనెగింజల పంటలను మద్దతు ధరకు కొనాలి. మార్కెట్‌లో ధర బాగుందనే సాకుతో ‘రాష్ట్ర సహకార మార్కెటింగ్‌ సమాఖ్య’ (మార్క్‌ఫెడ్‌) వేరుసెనగ కొనుగోళ్లను పూర్తిగా వ్యాపారులకే వదిలేసింది. ప్రభుత్వం తరఫున మద్దతు ధరకు మార్క్‌ఫెడ్‌ కొంటే మార్కెట్‌లో పోటీ ఏర్పడి వ్యాపారులు తప్పనిసరిగా ధరలు పెంచేవారు. దీనివల్ల రైతులకు కాస్తో కూస్తో లాభం చేకూరేది. కానీ మార్క్‌ఫెడ్‌ మౌనంగా ఉండిపోవడం రైతులకు నష్టదాయకంగా మారింది.
ఇలా తగ్గుతోంది..
- గుజరాత్‌లోని పలు మార్కెట్లలో ప్రస్తుతం క్వింటా వేరుసెనగ ధర రూ.5,000 నుంచి రూ.6,300 దాకా పలుకుతోంది.
- తెలంగాణలో వేరుసెనగ కొనుగోలుకు అతిపెద్దదైన వనపర్తి మార్కెట్‌లో ఈ నెల 12న క్వింటాకు కనిష్ఠంగా రూ. 2,607, గరిష్ఠంగా రూ. 5,690 చొప్పున వ్యాపారులు చెల్లించారు. ఈ గరిష్ఠ ధర కూడా చాలా కొద్దిపంటకే ఇచ్చి మిగతా రైతులందరికీ రూ. 5,000 లోపే ఇచ్చారు. ఇదే మార్కెట్‌లో గత నెల 15న ఇదే పంటకు కనిష్ఠ ధర రూ. 4,990, గరిష్ఠ ధర రూ. 6,910 చొప్పున చెల్లించారు. ఇప్పుడు ధర తగ్గించేయడంతో రైతులు నష్టపోతున్నారు. ఈ పంటకు క్వింటాకు రూ. 5,275 చొప్పున మద్దతు ధర చెల్లించాలని కేంద్రం సూచించింది. కానీ వ్యాపారులు లెక్కచేయడంలేదు.
స్పందించని మార్కెటింగ్‌ శాఖ
వాస్తవానికి ప్రస్తుత యాసంగిలో రైతులు వేరుసెనగ పంటను సాధారణ విస్తీర్ణం (3.05 లక్షల ఎకరాలు) కన్నా తక్కువగా 2.78 లక్షల ఎకరాల్లో సాగుచేశారు. 2.74 లక్షల టన్నుల దిగుబడి వస్తుందని అర్థ, గణాంకశాఖ అంచనా వేసింది. ఇప్పటికి 33 వేల టన్నులే వ్యాపారులు కొన్నారు. అంటే ఇంకా 80 శాతం పంట మార్కెట్లకు రావాల్సి ఉంది. ఈ దశలో ధర పడిపోవడంతో రైతులు ఆందోళన చెందుతున్నారు. పంట సాగు దిగుబడి పెద్దగా లేకున్నా.. పల్లీ నూనె ధరలు మండుతున్నా నెలక్రితం వరకూ ఎగబడి కొన్న వ్యాపారులు క్రమంగా ధరలు తగ్గిస్తూ వస్తున్నారు. మిగిలిన పంటలను కొనడానికి కేంద్రాన్ని అనుమతి అడిగిన తెలంగాణ మార్కెటింగ్‌ శాఖ వేరుసెనగ విషయంలో మాత్రం స్పందించలేదు. దీనిపై ఉన్నతాధికారులను వివరణ అడిగితే వ్యాపారులు తొలుత మద్దతు ధరకన్నా ఎక్కువే చెల్లించినందున ఈ పంట విషయంలోకేంద్రాన్ని అనుమతి అడగలేదని చెప్పారు.
దిగుబడి అంచనాలు రైతుల్ని దెబ్బతీశాయా?