కంప్యూటర్‌ అయినా, టీవీ అయినా ఇప్పుడు స్మార్ట్‌ఫోనే. గడియారం, కెమెరా, వీడియో రికార్డర్‌, వాయిస్‌ రికార్డర్‌.. ఒక్కటేమిటి సమస్త పరికరాలూ ఫోన్‌లోనే నిక్షిప్తమైపోయాయి. వీటికి తోడు సామాజిక మాధ్యమాల ఉరవడి ఒకటి. ఒకపక్క మెసేజ్‌లు, నోటిఫికేషన్లు.. మరోపక్క వీడియో ఛాట్‌లు.. వీటన్నింటి మధ్య మనం ఒకరకంగా ఉక్కిరిబిక్కిరి జీవితాలనే గడుపుతున్నాం. ఇది మనల్ని తీవ్రమైన ఒత్తిడిలోకీ నెడుతుంది. అందుకే ఫోన్ వాడకాన్ని తగ్గించుకోవాలని చాలామంది అనుకుంటుంటారు. ప్రస్తుత అవసరాల దృష్ట్యా ఫోన్లను పూర్తిగా పక్కనపెట్టటం కుదరకపోవచ్చు గానీ కొంతవరకైనా తగ్గించుకోవటం సాధ్యమే. కొన్ని యాప్స్‌లో సెటింగ్స్‌ను మార్చుకుంటే రోజులో కొంతసేపైనా దృష్టిని ఇహలోకం మీదికి మళ్లించుకోవచ్చు.
ట్విట్టర్‌
పీపుల్‌, టాపిక్స్‌ మ్యూట్‌
ఫలానా ఆహారం తింటే బరువు తగ్గుతుంది. అదో అక్కడ చవకగా వస్తువులు దొరుకుతున్నాయి. అదేం సినిమా, చెత్త సినిమా. ట్విట్టర్‌లో ఇలాంటి వ్యాఖ్యలు, వ్యాఖ్యానాలకు కొదవలేదు. ఎవరి ఇష్టం వారిది మరి. ఇవన్నీ మనకు నచ్చకపోవచ్చు. అవసరం లేకపోవచ్చు. కానీ పదే పదే కనిపిస్తూ సమయాన్నంతా తినేస్తుంటాయి. ఇలా మనకు నచ్చని వ్యక్తులను, వద్దనుకునే విషయాలకు దూరంగా ఉండాలనుకుంటే మ్యూట్‌ చేయటం ఓ మంచి అవకాశం. దీని ఎనేబుల్‌, డిసేబుల్‌ చేసుకోవటం చాలా తేలిక. ట్వీట్‌లో ఆయా వ్యక్తుల, గ్రూపుల ప్రొఫైల్‌ పక్కన కనిపించే నిలువు మూడు చుక్కలను ట్యాప్‌ చేసి.. మ్యూట్‌ బటన్‌ను నొక్కాలి. అంతే వారికి, వాటికి సంబంధించిన ట్వీట్లు కనిపించవు. అవతలివారికి ఆ విషయం తెలియనే తెలియదు. కావాలనుకుంటే ఆయా పదాలు, పదబంధాలు, సినిమా పేర్లు.. ఇలా ఎలాంటి అంశాలనైనా మ్యూట్‌ చేసుకోవచ్చు.
ఇందుకోసం సెటింగ్స్‌ ద్వారా 'ప్రైవసీ అండ్‌ సేఫ్టీ' విభాగంలోకి వెళ్లి 'మ్యూట్‌ అండ్‌ బ్లాక్‌' ఆప్షన్‌ను నొక్కాలి. తర్వాత ప్లస్‌ గుర్తుమీద నొక్కి వద్దనుకునే విషయాన్ని యాడ్‌ చేసుకోవాలి.
ఫేస్‌బుక్‌
న్యూస్‌ ఫీడ్‌ నిర్వీర్యం
అభిప్రాయ వేదికగా సామాజిక మాధ్యమం తీరుతెన్నులనే మార్చేసిన ఫేస్‌బుక్‌ను వదిలి ఉండలేం. అలాగని అన్ని అభిప్రాయాలనూ మన్నించలేం. వాదోపవాదాలు, వివాదాలు శరపరంపరంగా సాగుతూనే ఉంటాయి. దీంతో సమయం కోల్పోతున్నామని భావిస్తే ఫోన్‌లోంచి ఫేస్‌బుక్‌ యాప్‌ను తొలగించుకోవచ్చు. కేవలం డెస్క్‌టాప్‌కే పరిమితం కావొచ్చు. ఇక సందిగ్ధ రాజకీయాలు, యాదృచ్ఛిక మెమేల ప్రవాహంలో పడిపోకుండా చూసుకోవాలని అనుకుంటే వెబ్‌లోనూ 'న్యూస్‌ ఫీడ్‌ ఎరాడికేటర్‌' ఫర్‌ క్రోమ్‌ వంటి ఎక్స్‌టెన్షన్లను జోడించుకోవచ్చు. ఇవి న్యూస్‌ ఫీడ్‌ను కనిపించకుండా దాచేసి, వాటికి బదులు స్ఫూర్తిదాయక వ్యాఖ్యలను చూపిస్తాయి.
వాట్సాప్
రీడ్‌ రిసీప్ట్స్‌ తొలగింపు
వాట్సాప్‌లో ఏదో మెసేజ్‌ పంపుతాం. అవతలివారు చదివారో లేదోనని సందేహిస్తుంటాం. బ్లూటిక్‌ కనిపించకపోతే ఎందుకు చదవలేదోనని ఆందోళన పడతాం. మళీ మళ్లీ చూస్తుంటాం. ఏదైనా మెసేజ్‌ అందినా అంతే. మనం చూసినట్టు అవతలివారికి తెలిసినప్పుడు రిప్లయి ఇవ్వపోతే బాగుండదేమోనని అన్ని పనులు మానుకొని జవాబిస్తాం. దీంతో ఒకవైపు మానసిక ఒత్తిడి చిదిమేస్తుంటుంది. మరోవైపు ఏదైనా అత్యవసర పనిలో ఉన్నప్పుడు సమయమూ వృథా అవుతుంది. 'రీడ్‌ రిసీప్ట్స్‌' ఫీచర్‌ను డిసేబుల్‌ చేసుకుంటే ఇలాంటి ఒత్తిడి, ఆందోళనలను తేలికగానే తప్పించుకోవచ్చు. ముందుగా సెటింగ్స్‌లోకి వెళ్లి 'అకౌంట్‌'ను ట్యాప్‌ చేయాలి. తర్వాత 'ప్రైవసీ'ని ఎంచుకొని, 'రీడ్‌ రిసీప్ట్స్‌' ఆప్షన్‌ను ఆఫ్ చేయాలి. దీంతో మనకు అందిన, మనం పంపించిన మెసేజ్‌లకు సంబంధించిన బ్లూటిక్‌ ఆందోళన వెంటాడకుండా చూసుకోవచ్చు.
ఇన్‌స్టాగ్రామ్‌
లైక్ కౌంట్‌ హైడ్‌
మన మీద మనకు నమ్మకం, ఆత్మ విశ్వాసం ఉన్నప్పుడు ఇన్‌స్టాగ్రామ్‌లో తాజా పోస్ట్‌కు ఎన్ని లైక్‌లు వచ్చాయన్నది విషయమే కాదు. అయినా కూడా లైక్ చేసినవారెవరో తెలుసుకోవాలనే తహ తహ మనసును పీకుతూనే ఉంటుంది. ఎంత పనిలో ఉన్నా చేయి ఫోన్ మీదికే పోతుంది. 'లైక్ కౌంట్‌ను తొలగించుకుంటే ఈ ఇబ్బందిని తప్పించుకోవచ్చు. పోస్ట్‌ మీద కుడివైపున పైన కనిపించే మూడు చుక్కలను నొక్కి 'హైడ్‌ లైక్ కౌంట్‌'ను ఎంచుకోవాలి. దీంతో లైక్‌ల సంఖ్య మాత్రమే తెలుస్తుంది. ఇదీ వద్దనుకుంటే సెటింగ్స్‌ ద్వారా ప్రైవసీలోకి వెళ్లి పోస్ట్స్‌ను ఎంచుకోవాలి. తర్వాత 'హైడ్‌ లైక్ అండ్‌ వ్యూ కౌంట్స్‌'ను ట్యాప్‌ చేయాలి. ఒకరకంగా దీన్ని ప్రజాదరణ పోటీ నుంచి తప్పుకోవటం వంటిదని అనుకోవచ్చు.