భారత స్వాతంత్ర్య సంగ్రామంలో శాసనోల్లంఘన ఉద్యమం అత్యంత కీలకమైనది. బాపూజీ నేతృత్వంలో జరిగిన పోరాటం.. యావత్ ప్రజానీకాన్ని ఒక తాటిపైకి తెచ్చింది. కేవలం ఉప్పుతో చారిత్రక దండయాత్ర చేసిన గాంధీజీ ఎందరికో స్ఫూర్తిగా నిలిచారు. నాటి బ్రిటిష్ చట్టానికి వ్యతిరేకంగా ఉప్పును సేకరించి.. దేశమంతటా పంచారు. అలా కొంత ఉప్పు అలహాబాద్‌కి వచ్చింది. ఆ ఉప్పును కాంగ్రెస్ రూ. 500కు బహిరంగ వేలం వేసింది. వచ్చిన డబ్బును స్వాతంత్ర్య పోరాటం కోసం ఖర్చు చేసింది.
''1930లో గుజరాత్ దండిలో తయారైన ఉప్పు అలహాబాద్ మ్యూజియంలో ఇప్పటికీ ఉంది. గాంధీజీ ఆదేశానుసారం శాసనోల్లంఘనకు పాల్పడి కాంగ్రెస్ ఆ ఉప్పును రూ.500కు వేలం వేసింది. వచ్చిన డబ్బును స్వతంత్ర సమరానికి ఉపయోగించింది.''
- మ్యూజియం ప్రతినిధి
నాడు ఉద్యమానికి ఊపిరిలూదిన ఉప్పు సహా.. గాంధీజీకి చెందిన ఇతర కళాఖండాలు అలహాబాద్ మ్యూజియంలో ఇప్పటికీ ఉన్నాయి. మహాత్ముడి జేబు గడియారం, అలహాబాద్‌లో బాపూజీ సందర్శించినప్పుడు తీసిన ఛాయాచిత్రాలు కొలువై ఉన్నాయి.
మహాత్ముడికి చెందిన అరుదైన వస్తువులు అనేకం అలహాబాద్ మ్యూజియంలో ఉన్నాయి. స్వాతంత్ర్య పోరాట సమయంలో.. మోతీలాల్‌ నెహ్రూ, ఈశ్వర్‌ శరణ్‌లకు బాపూజీ రాసిన దాదాపు 10 లేఖల్ని మనం చూడవచ్చు.
సబర్మతి నుంచి సంగం వరకు...
అలహాబాద్ మ్యూజియం మొదటి అంతస్తులో గాంధీజీ జీవితానికి చెందిన అరుదైన చిత్రాలు చూడవచ్చు. వాటిని చూస్తే.. స్వాతంత్ర్య సంగ్రామాన్ని మొదలుపెట్టిన సబర్మతి ఆశ్రమం నుంచి గాంధీజీ చితాభస్మం కలిపిన సంగం వరకు మహాత్మాగాంధీ ప్రయాణించిన జీవితాన్ని అర్థం చేసుకోవచ్చు.